بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و گل های زینتی
فاطمه کیخا آخر؛ عبدالرضا باقری؛ نسرین مشتاقی؛ مسعود فخرفشانی
چکیده
رنگ گل یکی از مهمترین خصوصیات گیاهان زینتی است که نقش ویژه ای را در فروش این نوع گیاهان ایفا میکند. در سالهای اخیر با استفاده از فناوریهای نوین از قبیل مهندسی ژنتیک ارقام جدیدی وارد بازار شده است که یکی از موثرترین روشهای آن، کاهش مقدار رنگدانههای داخلی گل بوسیله ممانعت از فعالیت آنزیمهای ضروری مورد نیاز برای بیوسنتز ...
بیشتر
رنگ گل یکی از مهمترین خصوصیات گیاهان زینتی است که نقش ویژه ای را در فروش این نوع گیاهان ایفا میکند. در سالهای اخیر با استفاده از فناوریهای نوین از قبیل مهندسی ژنتیک ارقام جدیدی وارد بازار شده است که یکی از موثرترین روشهای آن، کاهش مقدار رنگدانههای داخلی گل بوسیله ممانعت از فعالیت آنزیمهای ضروری مورد نیاز برای بیوسنتز آنها میباشد. روش RNAi یک فناوری نوین خاموشی ژن است که امکان بررسی ژنهای دخیل در تولید رنگ گل را فراهم کرده است. در این پژوهش، با استفاده از این فناوری نوین، نقش ژن چالکون ایزومراز (chi) به عنوان یکی از ژنهای کلیدی در مسیر بیوسنتزی آنتوسیانینها مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش سازه RNAi ژن chi طراحی شد و به اطلسیهای با رنگ گل بنفش و صورتی انتقال یافت. لاینهای تراریخته، تغییرات متنوعی را در رنگ گل نشان دادند و به گروههای فنوتیپی متفاوتی تقسیم شدند. این تغییرات بیشتر به صورت کاهش مقدار تجمع رنگدانهها و کمرنگ شدن گلها بود. با بررسی بیان ژن chi، کاهش معنیدار بیان این ژن نیز مشاهده شد. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که خاموشی ژن با استفاده از فناوری RNAi میتواند روش مناسبی برای کاهش بیان ژن باشد به طوری که با استفاده از این روش میتوان به نقش ژنهای مختلف در مسیرهای بیوسنتزی ترکیبات از جمله آنتوسیانینها پی برد. علاوه بر این، ژن چالکون ایزومراز به عنوان یکی از ژنهای موثر در مسیر بیوسنتزی آنتوسیانینها در گیاه اطلسی شناخته شد که میتواند در تولید رنگ در این گیاه نقش داشته باشد.
احمد شریفی؛ فاطمه کیخا آخر؛ محبوبه یزدی؛ عبدالرضا باقری
چکیده
لیلیوم به عنوان چهارمین گل شاخه بریده دنیا مطرح است و روش کشت بافت، روش مناسبی را برای تکثیر این گیاه زینتی فراهم کرده است. در این پژوهش به منظور بررسی عوامل مؤثر بر باززایی لیلیوم از پیازکهای تولید شده در شرایط درون شیشهای دو آزمایش جداگانه انجام گرفت. در مرحله اول، اثر ریزنمونههای با لایه سلولی نازک (TCL) با ضخامتهای 1، 3 و 5 میلیمتر ...
بیشتر
لیلیوم به عنوان چهارمین گل شاخه بریده دنیا مطرح است و روش کشت بافت، روش مناسبی را برای تکثیر این گیاه زینتی فراهم کرده است. در این پژوهش به منظور بررسی عوامل مؤثر بر باززایی لیلیوم از پیازکهای تولید شده در شرایط درون شیشهای دو آزمایش جداگانه انجام گرفت. در مرحله اول، اثر ریزنمونههای با لایه سلولی نازک (TCL) با ضخامتهای 1، 3 و 5 میلیمتر در محیط کشت پایه موراشیگ و اسکوگ (MS) حاوی ترکیبهای تنظیم کننده رشد گیاهی BA، 2ip و Kin با غلظت 1 میلیگرم در لیتر در ترکیب با 5/0 میلیگرم در لیتر NAA بررسی شد. نتایج این آزمایش نشان داد که در هر سه تیمارتنظیم کننده رشد گیاهی، بیشترین میزان اندام زایی در ریزنمونههایی با ضخامت 3 میلیمتر بدست آمد. در واقع نتایج برهمکنش اندازه ریزنمونه با تنظیم کننده رشد گیاهی موجود در محیط کشت نشان داد درصد باززایی در ریزنمونههای با ضخامت 3 میلیمتر بهتر افزایش داشته است. بیشترین تعداد برگ و وزن خشک گیاهچهها در محیط کشت حاوی BA مشاهده شد که نسبت به سایر تیمارها تفاوت معنیداری داشت. در آزمایش دوم به منظور بررسی اثر رقم و نوع تنظیم کننده رشد گیاهی سیتوکینین، ریزنمونههای TCL ارقام Robina، Donato، Nymph، Lessoto و Roxana با ضخامت 3 میلیمتر در محیط کشت MS حاوی ترکیبات تنظیم کننده رشد گیاهی مختلف (BA، Kin، 2ip و TDZ) با غلظت 1 میلیگرم در لیتر در ترکیب با 5/0 میلیگرم در لیتر NAA کشت شدند. نتایج نشان داد که رقم به عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار بر اندام زایی بود. بیشترین تعداد ریشه، وزن خشک، تعداد پیازک و طول گیاهچه در رقم Roxanaمشاهده شد. بررسی درصد باززایی و شاخهزایی در ریزنمونهها نشان داد که ارقام و هورمونهای مختلف بر میزان باززایی و ریشهزایی مؤثر بوده و رقم Nymph در حضور TDZ نسبت به سایر ارقام و تنظیم کننده های رشد گیاهی کمترین باززایی و ریشهزایی را نشان داد. همچنین مقایسه وزن خشک در تیمارهای مختلف نشان داد که وزن خشک گیاهچههای رقم Roxana بطور معنیداری نسبت به سایر تیمارها افزایش یافته بود.
احمد شریفی؛ سیده مهدیه خرازی؛ فاطمه کیخا آخر؛ عبدالرضا باقری؛ الهه ثمری؛ مریم مرادیان
چکیده
ژربرا یکی از مهمترین گیاهان زینتی دنیا میباشد که هم به جهت زیبایی و گوناگونی و هم از نظر اقتصادی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. تکنیکهای کشت بافت روش مناسبی را برای ریزازدیادی این گیاه زینتی فراهم کرده است. در این پژوهش تاثیر عوامل مختلف بر القاء باززایی، پرآوری، ریشهزایی و سازگاری ریزنمونههای کاپیتول ژربرا، بصورت چهار ...
بیشتر
ژربرا یکی از مهمترین گیاهان زینتی دنیا میباشد که هم به جهت زیبایی و گوناگونی و هم از نظر اقتصادی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. تکنیکهای کشت بافت روش مناسبی را برای ریزازدیادی این گیاه زینتی فراهم کرده است. در این پژوهش تاثیر عوامل مختلف بر القاء باززایی، پرآوری، ریشهزایی و سازگاری ریزنمونههای کاپیتول ژربرا، بصورت چهار آزمایش جداگانه مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت القاء باززایی، ریزنمونههای کاپیتول هشت رقم مختلف ژربرا در محیطکشت جامد MS حاوی ترکیبهای هورمونی BA،TDZ ، 2IP و یا KIN (4 میلی گرم در لیتر) در ترکیب با IAA (2/0 میلیگرم در لیتر) کشت گردیدند. نتایج نشان داد که محیط کشت حاوی 4 میلی گرم در لیتر هورمون BA و 2/0 میلی گرم در لیترهورمون IAA در تمامی ژنوتیپها، بیشترین درصد باززایی را القا نمود. در مرحله پرآوری، اثر سطوح مختلف هورمون BA بر میزان پرآوری گیاهچههای باززایی شده ژربرا ژنوتیپ Sunway مورد ارزیابی قرار گرفت. بیشترین تعداد گیاهچه باززایی شده در غلظت 2 میلی گرم در لیتر هورمون BA با میانگین 6 عدد گیاهچه باززایی شده و کمترین میزان آن در محیط کشت MS فاقد هورمون با میانگین 1 عدد گیاهچه باززایی شده، مشاهده گردید. در مرحله ریشهزایی، ریزنمونههای رشد یافته ژربرا ژنوتیپ Sunway در محیط کشت جامد ½ MS حاوی ترکیبهای هورمونی NAA،IBA ، IAA (1 میلی گرم در لیتر) و یا محیط کشت جامد ½ MS فاقد هورمون کشت گردیدند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان ریشهزایی در محیط کشت½ MS فاقد هورمون و محیط کشت½ MS حاوی 1 میلی گرم در لیتر هورمون IAA و یا IBA با میانگین 100 درصد ریشهزایی مشاهده گردید. نتایج مرحله سازگاری نیز نشان داد که بیشترین درصد سازگاری در بستر کشت پیت ماوس، کوکوپیت و قارچکش (با میانگین 42/90) و کمترین درصد سازگاری در بستر کشت حاوی پرلیت (با میانگین 5/47) حاصل شد.
احمد نظامی؛ سید محمدجواد موسوی؛ سمیه نظامی؛ ابراهیم ایزدی دربندی؛ مریم یوسف ثانی؛ فاطمه کیخا آخر
چکیده
همیشه بهار گیاهی نسبتاً متحمل به سرما میباشد، ولی در برخی سالها به دلیل شدت سرمای زمستان خسارت شدیدی به گیاه وارد میشود. لذا این مطالعه با هدف ارزیابی اثر تنش یخزدگی بر گیاه همیشه بهار بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی دو تاریخ کاشت (تابستان ...
بیشتر
همیشه بهار گیاهی نسبتاً متحمل به سرما میباشد، ولی در برخی سالها به دلیل شدت سرمای زمستان خسارت شدیدی به گیاه وارد میشود. لذا این مطالعه با هدف ارزیابی اثر تنش یخزدگی بر گیاه همیشه بهار بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی دو تاریخ کاشت (تابستان و پاییز) و 12 دماهای یخزدگی (صفر، 2-، 4-، 6-، 8-، 10-، 12-، 14-، 16-، 18-، 20-،22- درجه سانتیگراد) بودند. بذر گیاهان در تابستان (کشت اول) و پاییز (کشت دوم) در خزانه کشت شد و پس از رسیدن گیاهان به مرحله شش تا هشت برگی به گلدانهای اصلی انتقال یافتند. پس از گذراندن دوره خوسرمایی در شرایط طبیعی، تنش یخزدگی با استفاده از فریزر ترموگرادیان اعمال گردید. بهمنظور تعیین ثبات غشاء پلاسمایی درصد نشت الکترولیتها از برگ گیاهان پس از یخزدگی اندازهگیری شد و درصد بقاء بوته های همیشه بهار و رشد مجدد آنها نیز سه هفته پس از قرار داشتن در شرایط بازیافت تعیین گردید. درصد نشت الکترولیتها در برگ گیاهان کشت پاییزه بهطور معنیداری بیشتر از برگ گیاهان کاشت تابستان بود. بررسی درصد بقاء گیاهان در پایان دوره بازیافت نشان داد که گیاهان کشت پاییز درصد بقاء بیشتری از گیاهان کاشت تابستانه داشتند، اما از نظر ارتفاع، تعداد ساقه فرعی و اجزای زایشی، وزن خشک کل، وزن خشک اجزاء رویشی و زایشی گیاهان کشت تابستان برتر از آنها در کشت پاییز بودند. اگرچه گیاهان دو تاریخ کاشت از نظر دمای 50 درصد کشندگی بر اساس درصد نشت الکترولیتها (LT50el) تفاوت معنیداری با یکدیگر نداشتند، اما از لحاظ دمای 50 درصد کشندگی بر اساس درصد بقاء (LT50su) و وزن خشک تفاوت معنیداری بین گیاهان کاشت تابستان و پاییز مشاهده گردید و LT50su و دمای کاهنده 50 درصد وزن خشک گیاه (RDMT50) بهترتیب در کاشت تابستان 6/18- و 3/11- درجه سانتیگراد و در کاشت پاییز 4/19- و 7/13- درجه سانتیگراد بود.
