گیاهان دارویی
مهدی مرادی؛ حسین نستری نصرآبادی؛ کمال قاسمی بزدی
چکیده
آویشن از مهمترین گیاهان دارویی است که کاربردهای وسیعی در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی دارد. پژوهش‌های سیتوژنتیکی، نقش مهمی در تعیین قرابت گونه‌ها ایفا می‌کند و به عنوان اولین تجزیه فیلوژنی و تکامل گروه‌های خویشاوند مطرح است. تعداد، اندازه و شکل کروموزوم از فاکتورهای مهم در بررسی تکامل هستند. در اصلاح ژنتیکی هر گونه گیاهی ...
بیشتر
آویشن از مهمترین گیاهان دارویی است که کاربردهای وسیعی در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی دارد. پژوهش‌های سیتوژنتیکی، نقش مهمی در تعیین قرابت گونه‌ها ایفا می‌کند و به عنوان اولین تجزیه فیلوژنی و تکامل گروه‌های خویشاوند مطرح است. تعداد، اندازه و شکل کروموزوم از فاکتورهای مهم در بررسی تکامل هستند. در اصلاح ژنتیکی هر گونه گیاهی داشتن اطلاعات کافی در خصوص سطح پلوئیدی و ویژگی‌های کاریوتیپی از مهمترین نیازهای اولیه اصلاح‌گران می‌باشد. در این مطالعه ویژگی‌های کاریوتیپی برخی گونه‌های آویشن متعلق به بخش Serpyllum و زیر بخش Kotschyani مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه از سلولهای مریستم ریشه‌چه و در مرحله متافاز میتوز برای بررسی ویژگی‌های کروموزومی و کاریوتیپی استفاده شد. بر اساس نتایج، عدد پایه کروموزومی در اکثر گونه‌ها 15=x و در برخی گونه‌ها 14=x بود. دو سطح پلوئیدی (دیپلوئید و تتراپلوئید) در میان گونه‌های مختلف مشاهده شد. کروموزوم‌ها در اکثر گونه‌ها، به صورت متاسانتریک و ساب متاسانتریک بودند. بر اساس تقارن درون کروموزمی (A1 و TF) برخی جمعیت‌های گونهThymus eriocalyx متقارن‌ترین و ابتدایی‌ترین کاریوتیپ و گونه‌های Thymus lancifolious وThymus fedtschenkoi نامتقارن‌ترین و کامل‌ترین کاریوتیپ را دارا بودند و بر اساس تقارن بین کروموزمی (A2) گونه Thymus eriocalyx دارای نامتقارن‌ترین کاریوتیپ بود. بر اساس جدول دوطرفه استیبنز اکثر جمعیت‌ها در کلاس 1A و 1B قرار گرفتند ولی در جمعیت‌های گونهT. lancifolious کلاس 2A و3B نیز مشاهده شد. نتایج حاصل از این مطالعه می‌تواند برای درک بهتر جایگاه تاکسونومیکی و برنامه‌های اصلاح و اهلی‌سازی مفید باشد.
حسین نستری نصرآبادی؛ سید فرهاد صابرعلی
چکیده
سرما از جمله تنشهای محیطی است که باعث بروز آسیبهای فیزیولوژیکی به سلولهای گیاهان حساس میشود. برای این منظور اثر پیش‌تیمار خشکی و کاربرد ملاتونین در جهت تحمل به سرما در نشاهای خربزه مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح تنش خشکی (شاهد، 10 و 20 درصد پلی اتیلن گلیکول)، دو سطح ملاتونین (شاهد و 200 میکرو مولار) و دو سطح ...
بیشتر
سرما از جمله تنشهای محیطی است که باعث بروز آسیبهای فیزیولوژیکی به سلولهای گیاهان حساس میشود. برای این منظور اثر پیش‌تیمار خشکی و کاربرد ملاتونین در جهت تحمل به سرما در نشاهای خربزه مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح تنش خشکی (شاهد، 10 و 20 درصد پلی اتیلن گلیکول)، دو سطح ملاتونین (شاهد و 200 میکرو مولار) و دو سطح دمایی (شاهد و تنش سرما) بودند. نتایج نشان داد که با اعمال پیش تیمار خشکی گیاهان از محتوای پرولین بالاتری برخوردار بوده و همچنین با حفظ رطوبت نسبی، تنش دمای پایین را بهتر تحمل نمودند. بالاترین مقدار کلروفیل در تیمار بدون تنش خشکی، کاربرد ملاتونین و عدم تنش سرما به دست آمد. کاربرد ملاتونین بطور معنیداری باعث افزایش 98/1 درصد رطوبت نسبی و 60/26 درصد محتوای قند نسبت به شاهد گردید. مشخص گردید کاربرد ملاتونین باعث افزایش معنیدار ترکیبات فنلی تحت شرایط تنش شد و میزان نشت یونی بطور معنیداری کاهش یافت. بطور کلی نتایج نشان داد که پیش تیمار خشکی و کاربرد ملاتونین بطور موثری می‌تواند از خسارت ناشی از دمای پایین در مراحل اولیه رشد خربزه جلوگیری کند.
حسین نستری نصرآبادی؛ سید فرهاد صابرعلی
چکیده
شوری یکی از مهمترین تنشهای محیطی است که بطور نامطلوبی باعث کاهش عملکرد و رشد گیاهان میگردد. در این راستا آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه مجتمع آموزش عالی کشاورزی و دامپروری تربت جام بر روی خربزه رقم خاتونی اجرا گردید. تیمارسالیسیلیک اسید در دو سطح صفر (SA0) و یک میلی مولار (SA1)، کودهای زیستی شامل ...
بیشتر
شوری یکی از مهمترین تنشهای محیطی است که بطور نامطلوبی باعث کاهش عملکرد و رشد گیاهان میگردد. در این راستا آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه مجتمع آموزش عالی کشاورزی و دامپروری تربت جام بر روی خربزه رقم خاتونی اجرا گردید. تیمارسالیسیلیک اسید در دو سطح صفر (SA0) و یک میلی مولار (SA1)، کودهای زیستی شامل ازتوباکتر (B1)، آزوسپریلیوم (B2)، مخلوط ازتوباکتر و آزوسپریلیوم (B3) و بدون تلقیح (B0) و تیمار شوری در پنج مقدار صفر (S0)، 50 (S1)، 100 (S2)، 150 (S3) و 200 (S4) میلی‌مولار (mM) کلرید سدیم تهیه شدند. نتایج نشان داد که شوری بطور معنیداری باعث افزایش میزان تولید پرولین، قندهای محلول و کاهش میزان رنگدانههای فتوسنتزی و محتوای رطوبت نسبی برگ گیاه خربزه گردید. بیشترین میزان تولید قندهای محلول در ترکیب شوری 200 میلی‌مولار با کاربرد توام باکتریها (S4 B3) به دست آمد، همچنین بالاترین میزان پرولین در ترکیب شوری 200 میلی‌مولار با کاربرد سالیسیلیک اسید یک میلی‌مولار و ترکیب ازتوباکتر و آزوسپریلیوم (S4 SA1 B3) به دست آمد. استفاده از کودهای زیستی بخصوص مخلوط باکتریها در ترکیب با یک میلی‌مولار سالیسیلیک اسید (SA1 B3) بطور معنیداری باعث بهبود صفات مورد مطالعه گردید. با توجه به نتایج به دست آمده میتوان تلقیح بذور خربزه و محلولپاشی با سالیسیلیک اسید را جهت افزایش مقاومت و بهبود رشد و عملکرد خربزه در مناطق شور توصیه نمود.
سید فرهاد صابرعلی؛ حسین نستری نصرآبادی؛ زهرا شیرمحمدی علی اکبر خانی
چکیده
جوانهزدن کامل و یکنواخت که شرط لازم برای استقرار گیاهچههای قوی و نهایتاً تولید موفق یک محصول است، تحت تاثیر عوامل مختلف محیطی بویژه حرارت و رطوبت بستر کشت قرار میگیرد. به منظور مطالعه تأثیر دما و تنش خشکی بر جوانهزنی بذر هندوانه و کمی سازی پاسخ جوانهزنی با مدلهای زمان حرارتی-رطوبتی، آزمایشی به صورت فاکتوریل با هفت سطح دما شامل ...
بیشتر
جوانهزدن کامل و یکنواخت که شرط لازم برای استقرار گیاهچههای قوی و نهایتاً تولید موفق یک محصول است، تحت تاثیر عوامل مختلف محیطی بویژه حرارت و رطوبت بستر کشت قرار میگیرد. به منظور مطالعه تأثیر دما و تنش خشکی بر جوانهزنی بذر هندوانه و کمی سازی پاسخ جوانهزنی با مدلهای زمان حرارتی-رطوبتی، آزمایشی به صورت فاکتوریل با هفت سطح دما شامل 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجۀ سلسیوس و شش سطح تنش خشکی شامل 0، 25/0-، 5/0-، 75/0-، 0/1- و 25/1- مگاپاسکال انجام شد. نتایج نشان داد بطور متوسط در همۀ سطوح دمایی با کاهش پتانسیل اسمزی، میزان جوانهزنی کاهش یافت، با اینوجود شدت این کاهش در محدوده حرارتی 25 درجه سانتیگراد کمتر از دماهای بالاتر و پایین تر آن بود. کمینه و بیشینه دما برای جوانهزنی هندوانه در روش رگرسیون خطی به ترتیب 7/10 و 0/40 درجه ساتیگراد، و در روش مدل زمان حرارتی 5/11 و 1/40 درجه سانتیگراد برآورد گردید. درجه حرارت مطلوب جوانهزنی نیز در روش رگرسیون و مدل زمان حرارتی-رطوبتی به ترتیب 3/25 و 2/25 درجه سانتیگراد برآورد شد. مقدار پتانسیل آب پایه برای جوانهزنی هندوانه در مدل زمان رطوبتی در درجه حرارتهای مختلف نیز بین 45/0- تا 23/1- مگاپاسکال محاسبه شد، با اینوجود در مدل زمان حرارتی-رطوبتی مقدار پتانسیل آب آستانه برای جوانهزنی در دامنه حرارتی پایین تر و بالاتر از حد مطلوب حرارتی بین 1/1- تا 2/1- مگاپاسکال تخمین زده شد. بدین ترتیب نتایج نشان داد که با افزایش حرارت بستر کشت پتانسیل آب پایه برای جوانهزنی افزایش خواهد یافت. در نهایت نتایج مدل نشان داد که مدل زمان حرارتی-رطوبتی بهخوبی قادر است بیش از 90 درصد تغییرات جوانهزنی بذر هندوانه را در پاسخ به حرارت و رطوبت کمی کند.
حسین نستری نصرآبادی؛ سید حسین نعمتی؛ علیرضا سبحانی؛ حسین آرویی
چکیده
استفاده از مالچ بعنوان یکی از روش های شناخته شده در کاهش مصرف آب مورد توجه قرار گرفته است. بدین منظور آزمایشی بصورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1389 در شهرستان تربت جام بر روی دو رقم خربزه انجام گردید، عامل آبیاری در سه سطح (دور آبیاری 6، 8 و 10 روز) بعنوان کرت اصلی و دو عامل مالچ (مخلوط مالچ کاه و شلتوک ...
بیشتر
استفاده از مالچ بعنوان یکی از روش های شناخته شده در کاهش مصرف آب مورد توجه قرار گرفته است. بدین منظور آزمایشی بصورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1389 در شهرستان تربت جام بر روی دو رقم خربزه انجام گردید، عامل آبیاری در سه سطح (دور آبیاری 6، 8 و 10 روز) بعنوان کرت اصلی و دو عامل مالچ (مخلوط مالچ کاه و شلتوک برنج، مالچ پلاستیک و بدون مالچ) و رقم (دو رقم خاتونی و قصری) بصورت فاکتوریل در کرت فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در صفات عملکرد، زودرسی میوه، درصد قند، وزن میوه و تعداد میوه روی بوته برای تیمارهای مالچ و دور آبیاری تفاوت معنی داری وجود دارد. ترکیب دور آبیاری و مالچ برای صفات تعداد میوه در هر کرت، تعداد میوه قابل عرضه به بازار، عملکرد و زودرسی میوه اثرات متقابل معنی داری را نشان دادند. زودرس ترین میوه ها در دور آبیاری 8 و 10 روز با مالچ پلاستیک مشاهده گردید. مالچ پلاستیک باعث افزایش درصد قند در هر دو رقم خربزه شد. مالچ پلاستیک در دور آبیاری 6 روز باعث کاهش عملکرد و کیفیت میوه گردید، اما در دور آبیاری بیش از 8 روز باعث افزایش عملکرد و کیفیت میوه شد، که با توجه به مزیت در مصرف آب کمتر و بهبود عملکرد و کیفیت میوه برای مناطق خشک و کم آب توصیه می گردد.
