گیاهان زینتی و فضای سبز
سجاد حیدری؛ سعید ریزی؛ سید نجم الدین مرتضوی؛ علی نیکبخت
چکیده
لیلیوم یکی از زیباترین و مشهورترین گیاهان زینتی پیازی است که به خانواده سوسنیها تعلق دارد. بهمنظور بررسی تأثیر رقم و حذف غنچه بر تکثیر پیاز لیلیوم، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو رقم (’Tiber‘ و ’Donato‘)، سه سطح حذف غنچه (عدم حذف، حذف در مرحله رؤیت غنچه و حذف در مرحله سه سانتیمتری طول غنچه) در ...
بیشتر
لیلیوم یکی از زیباترین و مشهورترین گیاهان زینتی پیازی است که به خانواده سوسنیها تعلق دارد. بهمنظور بررسی تأثیر رقم و حذف غنچه بر تکثیر پیاز لیلیوم، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو رقم (’Tiber‘ و ’Donato‘)، سه سطح حذف غنچه (عدم حذف، حذف در مرحله رؤیت غنچه و حذف در مرحله سه سانتیمتری طول غنچه) در سه تکرار طراحی شد. نتایج نشان داد که رقم و حذف غنچه تمام صفات مورد ارزیابی (به جز قطر ساقه) را بهطور معنیداری تحت تأثیر قرار داد. همچنین، برهمکنش دو تیمار تأثیر معنیداری بر وزن پیاز، تعداد پیازچه، ضریب تکثیر، اندازه پیاز و اندازه فلس داشت. در رقم ’Tiber‘بیشترین وزن پیاز، اندازه پیاز و اندازه فلس با حذف غنچه در مرحله رؤیت حاصل شد که نسبت به تیمار عدم حذف همین رقم بهترتیب 5/93، 0/24 و 9/53 درصد افزایش نشان داد. علاوهبراین، در رقم ’Donato‘، حذف غنچه در مرحله رؤیت غنچه صفات وزن پیاز، اندازه پیاز و اندازه فلس را بهطور معنیداری (بهترتیب 4/89، 8/22 و 5/31 درصد) نسبت به عدم حذف غنچه افزایش داد. علاوهبراین، بیشترین تعداد پیازچه و ضریب تکثیر در رقم ’Donato‘با اعمال تیمار حذف غنچه در مرحله سه سانتیمتری حاصل شد که نسبت به تیمار عدم حذف غنچه در همین رقم، بهترتیب 3/58 و 0/7 درصد افزایش نشان داد. بهطور کلی میتوان نتیجه گرفت که رقم ’Donato‘در اغلب صفات مورد ارزیابی برتری محسوسی نسبت به رقم ’Tiber‘دارد و حذف غنچه در مرحله رؤیت به شرط عدم آسیب به انتهای شاخه، مناسبترین تیمار جهت کشت مجدد، تولید و تکثیر پیاز لیلیوم میباشد.
محمد حسین شیخ محمدی؛ نعمت الله اعتمادی؛ علی نیکبخت؛ مصطفی عرب؛ محمد مهدی مجیدی
چکیده
خشکی و شوری از جمله تنش‌های غیرزنده مضر برای رشد چمن در طیف گسترده‌ای از جهان می‌باشند. هدف از اجرای این آزمایش، انتخاب توده‌های مقاوم به خشکی و شوری چمن جهت استفاده در برنامه مدیریت چمن در شرایط تنش خشکی و شوری بود. آزمایش بهصورت کرت‌های خردشده بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل سه تیمار آبیاری بود ...
بیشتر
خشکی و شوری از جمله تنش‌های غیرزنده مضر برای رشد چمن در طیف گسترده‌ای از جهان می‌باشند. هدف از اجرای این آزمایش، انتخاب توده‌های مقاوم به خشکی و شوری چمن جهت استفاده در برنامه مدیریت چمن در شرایط تنش خشکی و شوری بود. آزمایش بهصورت کرت‌های خردشده بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل سه تیمار آبیاری بود که به مدت 45 روز اعمال گردید: 1) گیاهان شاهد (بدون تنش)، 2) تنش خشکی (قطع آبیاری به مدت 45 روز) 3) تنش شوری (روزانه 100 میلی‌لیتر با شوری 9 دسی‌زیمنس بر متر). تیمارهای آبیاری به‌عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (شاهد، تنش خشکی و تنش شوری) و توده‌های علف گندمی در شش سطح به‌عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد تنش خشکی و شوری باعث کاهش کیفیت در توده‌های علف گندمی تاجدار شدند و سطح کاهش کیفیت بین توده‌ها متفاوت بود. نتایج ما نشان داد، توده سبزوار تحت تنش خشکی و شوری به ترتیب، بالاترین ارتفاع (52/5 و 86/5 سانتی‌متر) و بیشترین محتوی کلروفیل (85/2 و 75/2 میلی‌گرم برگرم وزن‌تر) را نشان می‌دهد. نتایج به‌دست‌آمده از بررسی کربوهیدرات‌های محلول اندام هوایی، محتوی آب نسبی و میزان نشت الکترولیت نشان داد که در گیاهان تحت تنش خشکی توده‌های دماوند و سبزوار بیشترین مقدار کربوهیدرات‌های محلول (16/332 و 14/345 میلی‌گرم برگرم وزن خشک)، بیشترین محتوی آب نسبی (18/59 و 18/62 درصد) و کمترین میزان نشت الکترولیت (16/48 و 14/59 درصد) را به خود اختصاص دادند. در شرایط تنش شوری، توده دماوند (15/322 میلی‌گرم برگرم وزن خشک) بیشترین کربوهیدرات محلول، توده سبزوار (42/68 درصد) و اراک (14/65 درصد) بیشترین محتوی آب نسبی و توده سبزوار (17/54 درصد) کمترین میزان نشت الکترولیت را نشان دادند. مطابق نتایج این آزمایش رتبه‌بندی مقاومت به تنش خشکی به صورت سبزوار <دماوند< اراک < ارومیه = تاکستان < هشتگرد و رتبه‌بندی مقاومت به شوری بهصورت سبزوار <اراک< دماوند < هشتگرد = تاکستان< ارومیه میباشد. توده‌های سبزوار و دماوند مقاومت خوبی نسبت به خشکی، و توده‌های سبزوار و اراک مقاومت خوبی نسبت به تنش شوری در مقایسه با سایر توده‌های علف گندمی تاجدار از خود نشان دادند.
محمد حسین شیخ محمدی؛ نعمت الله اعتمادی؛ علی نیکبخت
چکیده
خشکسالی یکی از مهم ترین تنش‌های غیر زنده برای رشد چمن در سراسر دنیا میباشد. کاهش کیفیت چمن ناشی از تنش خشکی یکی از نگرانی‌های عمده در مدیریت چمن‌ها میباشد. یکی از روش‌هایی که باعث افزایش مقاومت به تنش‌های زیستی و غیر زیستی در گیاهان می‌گردد، استفاده از تنظیم کننده‌های رشد است. هدف از این مطالعه بررسی اثر تنظیم کننده ترینگزاپک‌اتیل ...
بیشتر
خشکسالی یکی از مهم ترین تنش‌های غیر زنده برای رشد چمن در سراسر دنیا میباشد. کاهش کیفیت چمن ناشی از تنش خشکی یکی از نگرانی‌های عمده در مدیریت چمن‌ها میباشد. یکی از روش‌هایی که باعث افزایش مقاومت به تنش‌های زیستی و غیر زیستی در گیاهان می‌گردد، استفاده از تنظیم کننده‌های رشد است. هدف از این مطالعه بررسی اثر تنظیم کننده ترینگزاپک‌اتیل بر افزایش مقاومت به تنش خشکی در چمن علف گندمی بیابانی میباشد. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه‌ی طرح کاملأ تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. تیمار‌ها شامل سه سطح تنظیم کننده‌ی رشد ترینگزاپک‌اتیل (صفر، 25/0و 5/0 کیلوگرم در هکتار) و دو سطح تنش خشکی (آبیاری و قطع آبیاری) بود. نتایج نشان داد ترینگزاپک‌اتیل و خشکی به شکلی معنی‌دار موجب کاهش ارتفاع، وزن تر و خشک اندام هوایی گردیده است، ارتفاع در غلظت‌های 25/0 و 5/0 کیلوگرم درهکتار به ترتیب 20/19 و 90/26 درصد کاهش نشان داد. ترینگزاپک‌اتیل بر خلاف خشکی موجب بهبود کیفیت و عرض برگ شد. خشکی موجب کاهش معنی‌دار محتوی نسبی آب و کلروفیل، افزایش پرولین و نشت الکترولیت گردید. ترینگزاپک‌اتیل با افزایش محتوی نسبی آب، پرولین، کلروفیل و کاهش نشت الکترولیت در شرایط تنش خشکی موجب افزایش مقاومت به خشکی در علف گندمی گردید. در شرایط خشکی عمق نفوذ ریشه و عمق موثر ریشه افزایش پیدا کرد، در حالی که ترینگزاپک‌اتیل تأثیر معنیداری بر خصوصیات ریشه نداشت. نتایج مشخص کرد ترینگزاپک اتیل میتواند موجب افزایش مقاومت به خشکی در علف گندمی گردد.
حامد عالی‌پور امرایی؛ علی نیکبخت؛ نعمت الله اعتمادی؛ فرشید نوربخش؛ فرهاد رجالی
چکیده
درخت چنار از جمله مهم‌ترین درختان مورد استفاده در فضای سبز شهری ایران میباشد. یکی از عوامل محدود کننده‌ی گسترش فضاهای سبز شهری، تأمین آب برای گیاهان میباشد. کم‌آبیاری یک راهکار بهینه برای صرفه‌جویی در مصرف آب در شرایط کم‌آبی و در نهایت کاهش هزینه مورد نیاز جهت تأمین آب برای گیاهان فضای سبز است. همچنین ممکن است تلقیح ریشه گیاهان ...
بیشتر
درخت چنار از جمله مهم‌ترین درختان مورد استفاده در فضای سبز شهری ایران میباشد. یکی از عوامل محدود کننده‌ی گسترش فضاهای سبز شهری، تأمین آب برای گیاهان میباشد. کم‌آبیاری یک راهکار بهینه برای صرفه‌جویی در مصرف آب در شرایط کم‌آبی و در نهایت کاهش هزینه مورد نیاز جهت تأمین آب برای گیاهان فضای سبز است. همچنین ممکن است تلقیح ریشه گیاهان با قارچ میکوریزا بتواند به عنوان راهکاری جهت کاهش نیاز آبی گیاهان به کار گرفته شود. این بررسی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و به منظور تعیین تأثیر تلقیح قارچ میکوریزا بر واکنش نهال‌های چنار به سطوح مختلف آب کاربردی (تأمین 50 و 100 درصد نیاز آبی) انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که صرف نظر از سطح آبیاری تلقیح گیاهان توسط میکوریزا باعث افزایش معنیداری در اکثر شاخص‌های رشدی از قبیل سطح برگ، کلروفیل و وزن تر و خشک در نهال‌های چنار گردیده‌است. همچنین غلظت عنصر فسفر در گیاهان تلقیح شده نسبت به گیاهان تلقیح نشده به طور معنیداری افزایش یافت. در مجموع نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که تلقیح با قارچ‌های میکوریزا، رشد گیاهان تحت تنش را به واسطه اثر مثبت بر جذب عناصر غذایی، افزایش میزان کلروفیل و در نهایت افزایش فتوسنتز بهبود می‌بخشد. پیشنهاد می‌شود که در مناطق خشک و کم‌آب از روش مدیریتی کم‌آبیاری با کاربرد قارچ میکوریزا برای ذخیره آب مصرفی استفاده گردد.
وحید روحی؛ علی نیکبخت؛ سعداله هوشمند
چکیده
به منظور بررسی اثر محلول پاشی کلرید کلسیم بر خصوصیات کمی و کیفی میوه انار رقم ملس ساوه پژوهشی در سال 1390 در بخش جرقویه سفلی از توابع شهرستان اصفهان اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل کلریدکلسیم (صفر، 5 و 10 در هزار) و زمان های مختلف محلول پاشی (15، 45 و 75 روز قبل از برداشت) بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر محلول پاشی کلرید کلسیم بر خصوصیات کمی و کیفی میوه انار رقم ملس ساوه پژوهشی در سال 1390 در بخش جرقویه سفلی از توابع شهرستان اصفهان اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل کلریدکلسیم (صفر، 5 و 10 در هزار) و زمان های مختلف محلول پاشی (15، 45 و 75 روز قبل از برداشت) بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای اندازه‌گیری شده شامل درصد ترکیدگی میوه، درصد آفتاب سوختگی، وزن کل میوه، وزن تر دانه، وزن خشک دانه، استحکام پوست میوه، اسید کل، اسیدیته، کل مواد جامد محلول و ویتامین ث بود. مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون LSD (در سطح احتمال 5 درصد) انجام شد. نتایج نشان دادند کاربرد کلریدکلسیم میزان ترکیدگی میوه انار را در مقایسه با تیمار شاهد به طور معنیداری کاهش داد. مراحل مختلف محلول‌پاشی کلریدکلسیم روی درصد ترکیدگی تفاوت معنیداری داشت، با نزدیک شدن به مرحله سوم و زیاد شدن غلطت کلرید کلسیم از میزان ترکیدگی میوهها کاسته شد. اثر کلریدکلسیم در مراحل مختلف و غلظت‌های متفاوت بر روی وزن کل میوه و وزن تر دانه میوه معنی‌دار بود. میوه‌های تیمار شده با کلرید کلسیم میزان استحکام بافت میوه و مواد جامد محلول آن‌ها را افزایش و میزان ویتامین ث آن‌ها را کاهش داد. بطور کلی کلریدکلسیم باعث کاهش درصد ترکیدگی و آفتاب سوختگی شد. غلظت بالاتر و محلول‌پاشی زودتر باعث افزایش فاکتورهای کمی میوه گردید و استحکام بافت پوست میوه با افزایش غلظت و محلول پاشی دیرتر افزایش یافت.
مجید امانی‌بِنی؛ عبداله حاتم زاده؛ علی نیکبخت؛ محمود قاسم نژاد؛ سارا نیکخواه‌بهرامی؛ سهراب داورپناه
چکیده
یکی از گل‌های بریده مهم تجاری در دنیا گل مریم است که عمر نسبتاً کوتاه پس از برداشت از مشکلات اصلی آن به‌شمار می‌رود. برای این منظور، آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل با به کارگیری پنج غلظت مختلف هیومیک‌اسید و هفت غلظت نانوذرات نقره بر گل مریم رقم ,سینگل، در محلول گلجای انجام گرفت. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که میزان کاهش وزن نمونه‌های ...
بیشتر
یکی از گل‌های بریده مهم تجاری در دنیا گل مریم است که عمر نسبتاً کوتاه پس از برداشت از مشکلات اصلی آن به‌شمار می‌رود. برای این منظور، آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل با به کارگیری پنج غلظت مختلف هیومیک‌اسید و هفت غلظت نانوذرات نقره بر گل مریم رقم ,سینگل، در محلول گلجای انجام گرفت. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که میزان کاهش وزن نمونه‌های تیمار شده با غلظت‌های 25، 50 و 75 میلی‌گرم در لیتر هیومیک‌اسید در روز سوم و ششم بهطور معنیداری کمتر از سایر تیمار‌ها بوده است. همچنین از نظر تأثیر هیومیک‌اسید روی عمر پس از برداشت و شاخص جذب آب غلظت‌های 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر هیومیک‌اسید مناسب‌تر از سایرین بودند به نحوی که عمر پس از برداشت در تیمار 25 میلی‌گرم در لیتر تا 25/2 روز افزایش یافت. کاربرد نانو ذرات نقره با غلظت‌های 5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر نانو ذرات نقره منجر به افزایش عمر پس از برداشت، میزان جذب آب، وزن تر، پروتئین کل و کاهش میزان پراکسیداسیون لیپید نسبت به شاهد شد به‌طوری که عمر پس از برداشت در تیمار 1 میلی‌گرم در لیتر 87/2 روز افزایش نشان داد. بنابراین میتوان بیان داشت که کاربرد هیومیک‌اسید و نانو ذرات نقره با غلظت‌های مناسب باعث بهبود خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی شده و در نهایت ماندگاری گل بریده مریم را بهطور مطلوبی افزایش خواهد داد.
