فیزیولوژی پس از برداشت
معصومه کیااشکوریان؛ طاهره رئیسی؛ بیژن مرادی؛ جواد فتاحی مقدم؛ مازیار فقیه نصیری
چکیده
تقاضای مصرف کنندگان برای محصولات ارگانیک به‌علت آگاهی از سلامت و کیفیت غذایی آنها رو به افزایش است. کودهای آلی سلامت خاک و تعادل اکولوژیکی منطقه را حفظ می‌کنند. کشاورزی ارگانیک، به‌عنوان یک سیستم کشاورزی جایگزین برای محافظت از سلامت انسان و محیط زیست می‌تواند کیفیت و ماندگاری محصول را بهبود بخشد. کیوی‌فروت یکی از محصولات مهم ...
بیشتر
تقاضای مصرف کنندگان برای محصولات ارگانیک به‌علت آگاهی از سلامت و کیفیت غذایی آنها رو به افزایش است. کودهای آلی سلامت خاک و تعادل اکولوژیکی منطقه را حفظ می‌کنند. کشاورزی ارگانیک، به‌عنوان یک سیستم کشاورزی جایگزین برای محافظت از سلامت انسان و محیط زیست می‌تواند کیفیت و ماندگاری محصول را بهبود بخشد. کیوی‌فروت یکی از محصولات مهم کشاورزی در شمال ایران است که در مبادلات تجاری و اشتغال مردم منطقه نقش مؤثری دارد. مطالعه اثر انواع کودهای آلی قابل دسترس در شمال کشور در تغذیه تاک‌های کیوی‌فروت به‌علت گران شدن کودهای شیمیایی و شکل‌گیری بازار مصرف میوه‌های ارگانیک ضروری است. بنابراین تحقیق حاضر با هدف مقایسه تاثیر کاربرد پنج نوع کود آلی و کود شیمیایی بر کیفیت میوه کیوی رقم ’هایوارد‘ طی نگهداری در سردخانه انجام شد. این پژوهش در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با شش تیمار (شامل کود شیمیایی، کود گوسفندی، کود گاوی، کود مرغی، ورمی‌کمپوست و آزولا) و سه تکرار روی تاک‌های کیوی‌فروت رقم ’هایوارد‘ طی چهار سال اجرا شد. میوه‌های هر یک از تیمارها بعد از رسیدن مقدار مواد جامد محلول کل میوه (TSS) به حد مناسب 5/6 (تقریباً اواسط آبان) برداشت و در سردخانه با دمای 5/0 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 90 درصد قرار داده شدند. نمونه‌برداری از میوهها در زمان برداشت و با فواصل 30 روز پس از انتقال به سردخانه انجام و ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی شامل رنگ گوشت میوه، مواد جامد محلول، اسیدیته، سفتی بافت میوه و کاهش وزن میوه اندازه‌گیری شد. همچنین در پایان سه ماه نگهداری میوه‌های در سردخانه ارزیابی حسی میوهها انجام گردید. نتایج نشان داد مقدار مواد جامد محلول کل و اسیدیته کل در میوه‌های تغذیه شده با کودهای آلی بیشتر از کود شیمیایی بود. بیشترین سفتی گوشت میوه در تغذیه با کود گاوی در سال چهارم با میانگین 74/8 و کمترین مقدار در تغذیه با کود شیمیایی با 2/3 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع بدست آمد. میزان سفتی میوهها طی نگهداری در سردخانه روند کاهشی معنی‌داری را نشان داد. نسبت مواد جامد محلول به اسیدیته طی انبارداری به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. همچنین نتایج آنالیز حسی نشان داد میوه‌های تولید شده با کاربرد ورمی‌کمپوست از پذیرش کلی بیشتر نسبت به سایر تیمارهای کوددهی برخوردار بودند. به‌طور کلی استفاده از کودهای آلی گاوی و ورمی‌کمپوست اثر مطلوبی را بر ویژگی‌های مهم میوه کیوی چون مقدار سفتی، کاهش وزن، مواد جامد محلول، اسیدیته و کیفیت حسی نشان داد. بنابراین چنین میوه‌هایی کیفیت انبارداری بهتری را در سردخانه خواهند داشت. در نتیجه به‌نظر می‌رسد با کاهش مصرف کودهای شیمیایی در باغ‌های کنونی، تولید کیوی به استانداردهای تعریف شده برای میوه ارگانیک بسیار نزدیک خواهد شد.
میوه کاری
جواد فتاحی مقدم؛ سیده الهام سیدقاسمی؛ طاهره رییسی
چکیده
در ایران که مصرف سرانه مرکبات به صورت تازه‌خوری بالا است (متوسط 45 کیلوگرم) نیاز به ایجاد و معرفی ارقام جدید با ویژگی‌های کیفی مطلوب به صورت مستمر است. در این پژوهش ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی و ارگانولپتیک میوهی نارنگی جهانگیر حاصل تلاقی نارنگی کلمانتین (والد ماده) و پرتقال سالوستیانا (والد نر) (Citrus clementina Hort. ex Tanaka × C. sinensis (L.) Osbeck ...
بیشتر
در ایران که مصرف سرانه مرکبات به صورت تازه‌خوری بالا است (متوسط 45 کیلوگرم) نیاز به ایجاد و معرفی ارقام جدید با ویژگی‌های کیفی مطلوب به صورت مستمر است. در این پژوهش ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی و ارگانولپتیک میوهی نارنگی جهانگیر حاصل تلاقی نارنگی کلمانتین (والد ماده) و پرتقال سالوستیانا (والد نر) (Citrus clementina Hort. ex Tanaka × C. sinensis (L.) Osbeck cv. Salustiana) در مقایسه با نارنگی کلمانتین (Citrus clementina Hort. ex Tanaka) به عنوان شاهد روی پایه نارنج طی دو سال آخر منتج به معرفی رقم در قالب طرح کاملا تصادفی مطالعه شد. ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی و ارگانولپتیک میوهها در زمان برداشت و به فواصل زمانی 20 و 40 روز از سردخانه (دمای 5 درجه سلسیوس، رطوبت 85 درصد) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد اندازه میوه (طول و دو قطر)، وزن، میانگین قطرهای حسابی، هندسی، معادل و هم‌ساز، مساحت رویه، حجم واقعی، ضریب کرویت و سطح جانبی نارنگی جهانگیر به طور معنی‌داری بیشتر از کلمانتین بود. نارنگی جهانگیر مقادیر بالاتری L*، a*، b*، hue و C نسبت به شاهد کلمانتین داشت لیکن شاخص‌های a* و CCI جهانگیر کمتر بود. نارنگی جهانگیر پوست‌گیری آسان‌تر و تعداد بذر مشابه کلمانتین داشت. کاهش وزن میوه جهانگیر طی نگهداری کمتر از کلمانتین بود. میزان مواد جامد محلول (TSS) میوه جهانگیر در زمان برداشت و طی نگهداری بالاتر از کلمانتین بود. بعلاوه میزان اسیدیته کل (TA) (34/0 درصد) میوه جهانگیر نیز کمتر از میوه کلمانتین (45/0 درصد) بود. نسبت TSS به TA در نارنگی جهانگیر خیلی بالاتر (25/44) از کلمانتین (16/26) مشاهده شد. درصد عصاره میوه جهانگیر با 87/44 درصد بالاتر از کلمانتین با 12/40 و شاخص تکنولوژی نیز به ترتیب 45/6 و 67/4 بود. ظرفیت آنتی‌اکسیدانی گوشت میوه طی نگهداری کاهش یافت. میزان آسکوربیک‌اسید در جهانگیرکم‌تر از شاهد ولی میزان فنل گوشت بالاتر (43/0 میلی‌گرم در گرم) از کلمانتین (4/0 میلی‌گرم در گرم) بود. آنالیز مولفه اصلی نشان داد عمده نمونه‌های جهانگیر در قسمت چپ نمودار بودند که ویژگی‌هایی چون طعم، شیرینی، ظاهر خوب پوست و گوشت و پذیرش کلی میوه در این ناحیه غالب بود و مورد پذیرش بیش‌تری از سوی ارزیابان حسی واقع شد.
جواد فتاحی مقدم؛ سیده الهام سیدقاسمی؛ کاظم نجفی
چکیده
طی دورگ‌گیری 20 ساله (1368 تا 1388) در پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری، ارقام نوشین (نارنگی کلمانتین × پرتقال سالوستیانا) و شاهین (نارنگی کلمانتین × پرتقال هاملین) معرفی شدند. قابلیت این ارقام جهت نگهداری در انبارهای معمولی و سردخانه قبل از توصیه به کشت گسترده باید مورد بررسی قرار می‌گرفت. بدین منظور طی دو سال میوهها پس از برداشت، ...
بیشتر
طی دورگ‌گیری 20 ساله (1368 تا 1388) در پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری، ارقام نوشین (نارنگی کلمانتین × پرتقال سالوستیانا) و شاهین (نارنگی کلمانتین × پرتقال هاملین) معرفی شدند. قابلیت این ارقام جهت نگهداری در انبارهای معمولی و سردخانه قبل از توصیه به کشت گسترده باید مورد بررسی قرار می‌گرفت. بدین منظور طی دو سال میوهها پس از برداشت، بر اساس طرح کاملا تصادفی در سه تکرار به مدت 60 روز در انبار معمولی (دمای 10-7 درجه سانتی‌گراد، رطوبت 70-60 درصد) و سردخانه (دمای 5 درجه سانتی‌گراد، رطوبت 85 درصد) قرار داده شدند. با نمونه‌برداری در زمان برداشت و فواصل زمانی 20، 40 و 60 روز از انبار، ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی و حسی میوهها بررسی شد. صفات مورد بررسی شامل درصد عصاره، کاهش وزن، سهولت پوست‌گیری، رنگ پوست (L*، a*،b*، زاویه رنگ، کروما و CCI)، TSS، TA، TI، pH، EC، میزان ضایعات، درصد لکه پوستی، شدت لکه پوستی، فنل‌کل، آسکوربیک اسید، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و ویژگی‌های حسی بود. نتایج نشان داد کاهش وزن رقم نوشین بین 8-7 درصد و شاهین بین 11/5-45/3 درصد بود. پوست میوه‌های شاهین در پایان انبارداری آسان‌تر از ابتدای انبارداری جدا شد. در میان شاخص‌های رنگ پوست، فقط CCI نوشین در شروع انبار معمولی کمتر از پایان بود. مقدار TSS:TA در انبار معمولی (نوشین با مقدار 64/39 و شاهین با مقدار 34/13) در سطح بالاتری از سردخانه (نوشین با مقدار 04/31 و شاهین با مقدار 62/13) قرار داشت. EC، TI، ترکیبات فنلی و ویتامین C و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی طی نگهداری در سردخانه و انبار معمولی به‌طور معنی‌داری (05/0p
ابراهیم عابدی قشلاقی؛ ولی ربیعی؛ مالک قاسمی؛ جواد فتاحی مقدم؛ فرهنگ رضوی
چکیده
هدف این پژوهش مستندسازی زمان تمایزیابی گل‌ها و درک بهتر از تغییرات ریخت‌شناختی در جوانه‌های کیوی رقم‌های هایوارد و توموری بود. این آزمایش در پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری کشور (رامسر) رویتاک‌های هایوارد و توموری به‌مدت دو سال انجام شد. از اواسط اسفند تا اوایل خرداد ماه، جوانه‌هاییکسان و هم قطر از جوانه ششم تا بیستم ...
بیشتر
هدف این پژوهش مستندسازی زمان تمایزیابی گل‌ها و درک بهتر از تغییرات ریخت‌شناختی در جوانه‌های کیوی رقم‌های هایوارد و توموری بود. این آزمایش در پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری کشور (رامسر) رویتاک‌های هایوارد و توموری به‌مدت دو سال انجام شد. از اواسط اسفند تا اوایل خرداد ماه، جوانه‌هاییکسان و هم قطر از جوانه ششم تا بیستم شاخه‌هاییک‌ساله با فاصله زمانی5 تا 7 روز انتخاب شدند. بررسی تمایزیابی جوانه‌ها با استفاده از میکروسکوپ استریوزوم انجام شد و مراحل مختلف تمایزیابی جوانه با مرحله 5 رشد اصلی در مقیاسʼبی‌بی‌سی‌اچʽتوصیف شد. نتایج نشان داد که در سال اول آزمایش اولین علائم سرآغازه‌های گل در رقم توموری دو روز قبل از مرحله تورم جوانه، حدود یک ماه قبل از شکفتن جوانه مشاهده شد. درحالیکه در رقم هایوارد اولین سرآغازه‌های گل 9 روز بعد از آن مشاهده شد. روند تمایزیابی جوانه‌ها و سرآغازه‌های مختلف اندام‌های زایشی در سال دوم نیز همانند سال اول بود با این تفاوت که تمایزیابی آنها نسبت به سال قبل در هر دو رقم زودتر شروع شد. تمایزیابی سرآغازه‌ها در حدود دو ماه قبل از گلدهی و نزدیک مرحله شکفتن جوانه آغاز شد که با مشاهده ظاهری جوانه‌ها تا حدودی می‌توانمرحله نمو اندام‌های مختلف گل را برآورد کرد. شروع گل‌آغازی و دوره تمایزیابی گل‌ها با توجه به رقم و شرایط اقلیمی در سال‌های آزمایش متفاوت بود.
نسترن همتی؛ عظیم قاسم نژاد؛ جواد فتاحی مقدم؛ پونه ابراهیمی
چکیده
متابولیت های موجود در میوه مرکبات دارای خواص آنتی اکسیدانی بوده و کاربرد زیادی در صنایع دارویی، غذایی و آرایشی و بهداشتی دارند. تحقیق حاضر با هدف مقایسة میزان فنل کل، فلاونوئید کل و خصوصیات آنتی اکسیدانی گوشت و پوست میوه مرکبات با بررسی اثر پایه و درخت پیوندی بر این پارامترها در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا ...
بیشتر
متابولیت های موجود در میوه مرکبات دارای خواص آنتی اکسیدانی بوده و کاربرد زیادی در صنایع دارویی، غذایی و آرایشی و بهداشتی دارند. تحقیق حاضر با هدف مقایسة میزان فنل کل، فلاونوئید کل و خصوصیات آنتی اکسیدانی گوشت و پوست میوه مرکبات با بررسی اثر پایه و درخت پیوندی بر این پارامترها در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. خواص آنتی اکسیدانی به روش DPPH، مقدار فنل کل به روش فولین‌سیوکالتیو و مقدار فلاونوئید کل به روش آلومینیوم کلراید و با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که سه فاکتور پایه و رقم و بافت اثر معناداری بر روی میزان فنل کل، فلاونوئید کل و خصوصیات آنتی اکسیدانی عصاره بخش های دوگانه میوه مرکبات دارد. بیشترین میزان ترکیبات فنل کل (09/21 میلی گرم در گرم) در پوست رقم مورو روی پایه شل‌محله تولید شده است. فلاونوئید کل تحت تاثیر بافت میوه، رقم و پایه قرار داشت. بیشترین میزان آن در پوست ارقام مورو و مارس بر روی پایه یوزو مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی (51/85 درصد) در پوست میوه پایه بذری سیتروملو مشاهده شد. با این که بین ترکیبات آنتی‌اکسیدانی میوة درخت پیوندی با پایه تفاوت معنی‌داری وجود داشت لیکن عدم مشاهده رابطة مشخصی بین آنها می‌تواند ناشی از وجود تفاوت در ویژگی‌های شیمیایی و فیزیولوژیکی هر میوه (رقم پیوندی یا پایه) باشد.
سونیا جمالی؛ ولی ربیعی؛ جواد فتاحی مقدم
چکیده
در این پژوهش اثر تیمارهای پوششی (واکس و کیسهپلاستیکی) با میزان 24 میکرولیتر متیلسالیسیلات بر کیفیت و آسیب سرمایی میوه پرتقال خونی ’مورو‘ طی انبارداری بررسی شد. میوهها پس از تیماردهی، به سردخانه منتقل و در دمای 5 درجهسانتیگراد و رطوبت نسبی 90-85 درصد به مدت 80 روز نگهداری شدند. در روزهای صفر، 20، 40، 60 و 80 روز انبارداری با نمونهگیری ...
بیشتر
در این پژوهش اثر تیمارهای پوششی (واکس و کیسهپلاستیکی) با میزان 24 میکرولیتر متیلسالیسیلات بر کیفیت و آسیب سرمایی میوه پرتقال خونی ’مورو‘ طی انبارداری بررسی شد. میوهها پس از تیماردهی، به سردخانه منتقل و در دمای 5 درجهسانتیگراد و رطوبت نسبی 90-85 درصد به مدت 80 روز نگهداری شدند. در روزهای صفر، 20، 40، 60 و 80 روز انبارداری با نمونهگیری صفات میزان فنل‌کل گوشت و پوست، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی گوشت و پوست، آنتوسیانینکل، پراکسیداسیون لیپید، درصد نشت یون، میزان و درصد آسیب سرمایی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که میزان فنل‌کل پوست و گوشت طی انبارداری کاهش یافت. فنل‌کل پوست در انتهای انبارداری در پوشش واکس با متیلسالیسیلات با مقدار 26/0 میلی‌گرم، کمترین کاهش را داشت. همچنین فنل‌کل گوشت در کیسه پلاستیک با دو میوه (25/0 میلی‌گرم)، کمترین تغییرات را طی انبارداری نشان داد. پوششدهی همراه متیلسالیسیلات با حفظ رطوبت و ساختار سلولی سبب کند شدن فرایند پیری و حفظ ترکیبات مفید در میوه شد. به طور کلی، میزان آنتوسیانینکل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی گوشت طی انبارداری افزایش یافت. ظرفیت آنتی‌اکسیدانی پوست به ترتیب در پوشش واکس (98/42 درصد) و کیسه پلاستیک بادو میوه (46/37 درصد) و کیسه پلاستیک بادو میوه با متیلسالیسیلات (42/37 درصد) بالاترین بود. پوشش واکس با متیلسالیسیلات با 18/0 میلیمول و کیسه پلاستیک با دو میوه با 17/0 میلیمول کمترین پراکسیداسیون لیپید را در انتهای انبارداری داشت. کیسه پلاستیک تک میوه با متیلسالیسیلات کمترین مقدار را با 54/44 درصد و متیلسالیسیلات با41/77 درصد بیشترین میزان نشتیونی را به خود اختصاص داد. مناسبترین تیمارها برای کاهش آسیب پیتینگ پوشش کیسه پلاستیک تک میوه با متیلسالیسیلات (1درصد) و پوشش واکس با متیلسالیسیلات (1درصد) بود. طی انبارداری میزان پیتینگ، نشت یونی، پراکسیداسیون لیپید افزایش پیدا کرد. ترکیب تیمارهای پس از برداشت اثر بیش‌تری نسبت به کاربرد هر یک از تیمارها به تنهایی دارد در بین تیمارهای به کار رفته میوه ها ی تحت پوشش واکس همراه متیلسالیسیلات مناسبترین وضعیت را داشتند.
جواد فتاحی مقدم؛ محمد فاضل حلاجی‌‌ثانی
چکیده
زمان مناسب برداشت کیوی‌فروت تاثیر زیادی بر کیفیت میوه در شرایط پس از برداشت دارد. در این آزمایش میوهها بر مبنای درصد مواد جامد محلول (TSS) در چهار سطح 5/5، 5/6، 5/7 و 5/8 درصد جهت تعیین بهترین زمان برداشت و مدت انبارداری برداشت شد. کلیه‌ی میوهها در سردخانه‌ای با دمای 5/0 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 90-85 درصد به مدت 18 هفته نگهداری شدند. در ...
بیشتر
زمان مناسب برداشت کیوی‌فروت تاثیر زیادی بر کیفیت میوه در شرایط پس از برداشت دارد. در این آزمایش میوهها بر مبنای درصد مواد جامد محلول (TSS) در چهار سطح 5/5، 5/6، 5/7 و 5/8 درصد جهت تعیین بهترین زمان برداشت و مدت انبارداری برداشت شد. کلیه‌ی میوهها در سردخانه‌ای با دمای 5/0 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 90-85 درصد به مدت 18 هفته نگهداری شدند. در هفته‌های 6، 12 و 18 انبارداری، صفاتی چون کاهش وزن، ضایعات، سفتی، TSS، TA، TSS/TA، pH، EC، آسکوربیک‌اسید، شاخص درخشندگی پوست و گوشت و خصوصیات حسی میوه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که زمان‌های مختلف برداشت تاثیر چشمگیری بر میزان کاهش وزن و pH میوهها در انبار نداشت. میوه‌های برداشت شده با بریکس 5/5 سفتی بالاتری نسبت به سایر زمان‌های برداشت در 6 هفته‌ی اول انبارداری داشتند. پوست میوه‌های برداشت شده با درجه بریکس 5/5 و 5/6 کمی تیره‌تر بود. همزمان با افزایش TSS، میزان TA طی انبارداری کاهش یافت. میزان EC رابطه معکوس با طول دوره نگهداری میوهها در سردخانه داشت. با اینکه در کلیه‌ی زمان‌های برداشت میزان آسکوربیک‌اسید در 6 هفته‌ی اول بالاتر بود ولی میوه‌های برداشت شده با بریکس 5/5 نسبت به سایر زمان‌های برداشت آسکوربیک‌اسید کمتری داشتند. بر اساس نتایج آزمون حسی، میوه‌هایی که با درجه بریکس بیش از 5/6 برداشت شدند ضمن حفظ خصوصیات کیفی و ظاهری، در بالاترین سطح مقبولیت نسبت به میوه‌های نابالغ طی انبارداری بودند.
جواد فتاحی مقدم؛ یوسف حمیداوغلی؛ رضا فتوحی قزوینی؛ محمود قاسم نژاد؛ داوود بخشی
چکیده
چکیده
در این مطالعه، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و کیفیت فیزیکوشیمیایی پوست شش رقم تجاری مرکبات شمال ایران تعیین شد. صفات مورد مطالعه شامل اندازه میوه، ضخامت پوست، درصد تفاله، شاخص‌های رنگ پوست، فنل، فلاونوئید و آنتوسیانین کل، کارتنوئید و کلروفیل کل، میزان اسید آسکوربیک، فعالیت آنتی‌اکسیدانی از طریق میزان خنثی‌سازی رادیکال‌های DPPH● ...
بیشتر
چکیده
در این مطالعه، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و کیفیت فیزیکوشیمیایی پوست شش رقم تجاری مرکبات شمال ایران تعیین شد. صفات مورد مطالعه شامل اندازه میوه، ضخامت پوست، درصد تفاله، شاخص‌های رنگ پوست، فنل، فلاونوئید و آنتوسیانین کل، کارتنوئید و کلروفیل کل، میزان اسید آسکوربیک، فعالیت آنتی‌اکسیدانی از طریق میزان خنثی‌سازی رادیکال‌های DPPH● و +●ABTS بود. نتایج نشان داد که رابطه مستقیمی بین اندازه میوه، ضخامت پوست و درصد تفاله وجود دارد. رقم «تامسون» بزرگترین رقم در بین سایر ارقام بود. همه ارقام حد نصاب کیفیت رنگ پوست را در زمان برداشت (آذر) داشتند. میزان فنل کل در پوست ارقام «سیاورز» (49/0میلی‌گرم در گرم) و «پیج» (43/0 میلی‌گرم در گرم) مشاهده شد. رقم «مورو» بیشترین میزان فلاونوئید و آنتوسیانین کل را به ترتیب به مقدار 68/7 میلی‌گرم در گرم و 29/13 میلی‌گرم در لیتر داشت. تجمع کاروتنوئید و کلروفیل کل به ترتیب با مقادیر 84/0 و 5/3 میلی‌گرم در گرم در رقم «تاراکو» نسبت به ارقام دیگر غالب بود. در واقع غلظت کاروتنوئید در دامنه‌ی 84/0 -12/0 و کلروفیل در دامنه 5/3-87/0 میلی‌گرم در گرم متغیر بود. مقدار اسید آسکوربیک در دامنه‌ی 17/18 (سیاورز) تا 56/23 میلی‌گرم در 100 گرم (تامسون) قرار داشت. نتایج آزمون فعالیت آنتی‌اکسیدانی نشان داد که پوست رقم «سانگینلو» کمترین مقدار IC50 (2/0 میلی‌گرم) را داشت. از نظر کارآیی آنتی‌رادیکالی فقط رقم «سانگینلو» با سایر ارقام تفاوت معنی‌داری نشان داد. طبق آزمون ABTS حداقل درصد ظرفیت آنتی‌اکسیدانی 58/68 درصد در پوست نارنگی «پیج» بود. در نهایت اینکه پوست ارقام مرکبات فعالیت آنتی‌اکسیدانی نسبتا بالایی داشته و می‌توانند به عنوان منابع غنی از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی مطرح باشند.
واژه های کلیدی: مرکبات، پوست، رنگ، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، کارتنوئید، فلاونوئید، اسید آسکوربیک
