گیاهان دارویی
هاوری کیانی؛ یوسف سهرابی
چکیده
تعرق برای انجام فتوسنتز، فرآیندی ضروری است که با توجه به شرایط در مواردی میتواند مضر باشد. بنابراین استفاده از مواد ضد تعرق میتواند یکی از روشهای کارآمـد در کـاهش میزان اتلاف آب به واسطه تعـرق و راهکاری مؤثر برای کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاه و تعدیل کاهش عملکرد ناشی از کمبود آب در نواحی خشک و نیمه خشک باشد. در همین راستا بهمنظور ...
بیشتر
تعرق برای انجام فتوسنتز، فرآیندی ضروری است که با توجه به شرایط در مواردی میتواند مضر باشد. بنابراین استفاده از مواد ضد تعرق میتواند یکی از روشهای کارآمـد در کـاهش میزان اتلاف آب به واسطه تعـرق و راهکاری مؤثر برای کاهش اثرات تنش خشکی بر گیاه و تعدیل کاهش عملکرد ناشی از کمبود آب در نواحی خشک و نیمه خشک باشد. در همین راستا بهمنظور بررسی اثر رژیمهای آبیاری و کاربرد غلظتهای مختلف کتیرا (تراوه خشک شدهی طبیعی حاصل از برخی گونههای Astragalus بر گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان در سال 1397 بهاجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح 100 (آبیاری کامل)، 70 (تنش ملایم خشکی) و 40 (تنش شدید خشکی) درصد ظرفیت زراعی و محلولپاشی کتیرا در شش غلظت صفر، 1/25، 2/5، 5، 7/5 و 10 گرم در لیتر بودند. نتـایج نشـان داد افـزایش شدت تنش خشکی (کاهش آبیاری) منجر به کاهش محتوای نسبی آب برگ، محتوای کلروفیل کل، کارآیی فتوسیستم II، ارتفاع بوته، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در بوته، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه گردید. تأثیر کاربرد غلظتهای مختلف کتیرا در سطوح مختلف آبیاری متفاوت بود. در آبیاری کامل، غلظت 1/25 گرم در لیتر بر تمامی صفات مورد مطالعه مثبت بود. در تنش ملایم خشکی استفاده از غلظتهای بیشتر کتیرا تا غلظت 5 گرم در لیتر بهترین کارآیی را داشت و غلظتهای بیشتر از آن به تأثیر معکوس بر صفات مورد بررسی منجر گردید. در تنش شدید خشکی، کاربرد غلظتهای بیشتر کتیرا مفید بود و مصرف کتیرا تا غلظت 7/5 گرم در لیتر باعث بهبود صفات بررسی شده گردید، ولی مصرف غلظت 10 گرم در لیتر بر صفات مذکور تأثیر منفی داشت. با توجه به تأثیری که غلظت مناسب کاربرد این ماده در بهبود صفات اندازه‌گیری شده داشت و توانست عملکرد دانه را نسبت به عدم مصرف کتیرا در شرایط تنش متوسط و شدید خشکی به‌ترتیب 11/6 و 28/2 درصد افزایش دهد، احتمالا کتیرا میتواند بهعنوان یک ماده ضدتعرق جدید با منشاء طبیعی معرفی گردد و کاربرد آن در مناطقی که با تنش خشکی مواجه هستند میتواند مفید و قابل توصیه باشد.
حشمت امیدی؛ فاطمه پیرجلیلی؛ خدیجه احمدی
چکیده
کمبود آب یکی از اصلیترین تنشهای غیرزیستی است که بر رشد و عملکرد محصول تأثیر منفی میگذارد. بالنگو (Lallemantia royleana Benth.) گیاهی از خانواده نعناعیان و دارای کاربردهای دارویی متعددی است. بنابراین تحقیق حاضر بهمنظور بررسی تغییرات صفات مورفولوژیک، عملکرد دانه و آنزیم سوپراکسید دیسموتاز جمعیتهای بالنگو شیرازی تحت تنش خشکی انجام ...
بیشتر
کمبود آب یکی از اصلیترین تنشهای غیرزیستی است که بر رشد و عملکرد محصول تأثیر منفی میگذارد. بالنگو (Lallemantia royleana Benth.) گیاهی از خانواده نعناعیان و دارای کاربردهای دارویی متعددی است. بنابراین تحقیق حاضر بهمنظور بررسی تغییرات صفات مورفولوژیک، عملکرد دانه و آنزیم سوپراکسید دیسموتاز جمعیتهای بالنگو شیرازی تحت تنش خشکی انجام شد. این آزمایش بهصورت کرتهای خرد شده با دو شامل تنش خشکی (قابلیت رطوبت خاک 5/0-، 5/3-، 5/6 - و 5/9- اتمسفر) بهعنوان عامل اصلی و جمعیت بالنگو شیرازی (مشهد، کرمان و طالقان) بهعنوان عامل فرعی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سال 94-1393 با سه تکرار در دانشگاه شاهد اجرا گردید. تنش خشکی تأثیر معنی‌داری بر مؤلفههای رشد، اجزای عملکرد، عملکرد دانه، عملکرد روغن، محتوای نسبی آب و آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز داشت. با کاهش مقدار آب خاک، صفات ارتفاع بوته (73/24 سانتیمتر)، تعداد شاخههای فرعی (44/5)، وزن تر (36/17 گرم) و خشک بوته (80/3 گرم)، وزن هزار دانه (51/1 گرم)، شاخص برداشت (41/6 درصد)، عملکرد دانه (157 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (77/37 کیلوگرم در هکتار) کاهش پیدا کردند. صفات طول ریشه و محتوای آنزیم سوپراکسید دیسموتاز به ترتیب افزایش 02/24 و 63/66 درصدی در تنش شدید نسبت به عدم تنش داشتند. بیشترین عملکرد دانه و روغن در جمعیت مشهد تحت عدم تنش خشکی حاصل شد. در شرایط تنش نسبتاً شدید جمعیت طالقان با افزایش عملکرد دانه و روغن به ترتیب با میانگین 75/315 و 5/86 کیلوگرم در هکتار روبرو شد. در سطوح تنش خشکی کمترین کاهش در برخی خصوصیات رشدی، عملکرد دانه و عملکرد روغن بذر در جمعیت کرمان مشاهده شد.
شیرین ناطقی؛ علیرضا پیرزاد؛ رضا درویش زاده
چکیده
افزایش عناصر در خاک و محلول غذایی احتمالا منجر به افزایش عملکرد و افزایش مقدار عناصر برگ و بهبود کیفیت میوه می گردد. بنابراین، تعیین مقادیر مناسب عناصر غذایی برای افزایش عملکرد کمی و کیفی در گیاهان ضروری می باشد. دراین تحقیق اثر محلول پاشی کودهای آهن و روی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی آنیسون Pimpinella anisum بهصورت آزمایش فاکتوریل ...
بیشتر
افزایش عناصر در خاک و محلول غذایی احتمالا منجر به افزایش عملکرد و افزایش مقدار عناصر برگ و بهبود کیفیت میوه می گردد. بنابراین، تعیین مقادیر مناسب عناصر غذایی برای افزایش عملکرد کمی و کیفی در گیاهان ضروری می باشد. دراین تحقیق اثر محلول پاشی کودهای آهن و روی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی آنیسون Pimpinella anisum بهصورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر متقابل بین آهن و روی بر تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و دانه، و شاخص برداشت معنی دار شد. مقایسه میانگین ترکیبات تیماری نشان داد که بیشترین وزن هزار دانه (22/2 گرم) از ترکیب تیماری آهن صفر و روی 2 در هزار، و کمترین وزن هزار دانه (92/1 گرم) از کاربرد آهن 2 و روی صفردر هزار حاصل شد. بیشترین تعداد دانه در بوته (762)، عملکرد بیولوژیک (2652 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (1372 کیلوگرم در هکتار) از ترکیب تیماری روی 4 و آهن 6 در هزار، و کمترین تعداد دانه در بوته (272)، عملکرد بیولوژیک (716 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (470 کیلوگرم در هکتار) از تیمار آهن صفر و روی 6 در هزار حاصل شد. بیشترین شاخص برداشت (18/66 درصد) از تیمار بدون آهن و روی، و کمترین شاخص برداشت (67/46 درصد) از کاربرد آهن 4 و روی صفر در هزار به دست آمدند. درصد اسانس در مقادیر متوسط آهن و روی نسبت به شاهد افزایش داشت. ولی تجمع آهن و روی در سطوح بالاتری از محلول پاشی به حداکثر رسید.
سید محمد سیدی؛ پرویز رضوانی مقدم؛ رضا قربانی؛ مهدی نصیری محلاتی
چکیده
به منظور تعیین اثر دوره‌های رقابت علف‌های هرز بر عملکرد، اجزای عملکرد و عملکرد روغن و نیز تعیین دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز سیاهدانه بر اساس افت عملکرد روغن، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 12 تیمار در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش در دو سری شامل دوره های کنترل ...
بیشتر
به منظور تعیین اثر دوره‌های رقابت علف‌های هرز بر عملکرد، اجزای عملکرد و عملکرد روغن و نیز تعیین دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز سیاهدانه بر اساس افت عملکرد روغن، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 12 تیمار در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش در دو سری شامل دوره های کنترل و تداخل علف های هرز تنظیم شدند. سری اول شامل شش تیمار بود که از زمان سبز شدن تا صفر، 14، 28، 42، 56 و70 روز پس از سبز شدن در کرت ها، علف‌های هرز کنترل شدند و سپس به آن‌ها تا زمان برداشت سیاهدانه اجازه رشد داده شد. سری دوم نیز شامل شش تیمار بودکه از زمان سبز شدن تا دوره‌های ذکر شده به علف‌های هرز در کرت ها اجازه رشد داده شد و سپس تا زمان برداشت، این علف های هرز کنترل شدند. نتایج آزمایش نشان داد که دوره‌های کنترل و تداخل علف‌های هرز عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و نیز عملکرد روغن سیاهدانه را به طور معنی داری تحت تاثیر قرار دادند. همچنین افزایش دوره‌های رقابت در هر دو سری تیمارهای کنترل و تداخل علف های هرز منجر به کاهش معنی دار و همزمان تعداد شاخه جانبی و تعداد فولیکول در بوته، تعداد دانه در فولیکول، وزن دانه در فولیکول، وزن هزار دانه و شاخص برداشت شد. بر حسب 5/2، 5 و 10 درصد افت عملکرد قابل قبول روغن، شروع دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز در سیاهدانه به ترتیب 12، 15 و 20 روز پس از کاشت (معادل 77/100، 02/125 و 49/168 درجه روز-رشد) تعیین شد. همچنین پایان دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز سیاهدانه نیز بر حسب افت عملکرد روغن در سطوح ذکر شده به ترتیب 76، 74 و 70 روز پس از سبز شدن (معادل 50/1000، 02/955 و 877 درجه روز-رشد) محاسبه گردید. کاهش عملکرد دانه، بیولوژیک و نیز عملکرد روغن می تواند نشان دهنده قدرت ضعیف سیاهدانه در رقابت با علف‌های هرز باشد.
