گیاهان دارویی
مهدی مرادی؛ حسین نستری نصرآبادی؛ کمال قاسمی بزدی
چکیده
آویشن از مهمترین گیاهان دارویی است که کاربردهای وسیعی در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی دارد. پژوهش‌های سیتوژنتیکی، نقش مهمی در تعیین قرابت گونه‌ها ایفا می‌کند و به عنوان اولین تجزیه فیلوژنی و تکامل گروه‌های خویشاوند مطرح است. تعداد، اندازه و شکل کروموزوم از فاکتورهای مهم در بررسی تکامل هستند. در اصلاح ژنتیکی هر گونه گیاهی ...
بیشتر
آویشن از مهمترین گیاهان دارویی است که کاربردهای وسیعی در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی دارد. پژوهش‌های سیتوژنتیکی، نقش مهمی در تعیین قرابت گونه‌ها ایفا می‌کند و به عنوان اولین تجزیه فیلوژنی و تکامل گروه‌های خویشاوند مطرح است. تعداد، اندازه و شکل کروموزوم از فاکتورهای مهم در بررسی تکامل هستند. در اصلاح ژنتیکی هر گونه گیاهی داشتن اطلاعات کافی در خصوص سطح پلوئیدی و ویژگی‌های کاریوتیپی از مهمترین نیازهای اولیه اصلاح‌گران می‌باشد. در این مطالعه ویژگی‌های کاریوتیپی برخی گونه‌های آویشن متعلق به بخش Serpyllum و زیر بخش Kotschyani مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه از سلول‌های مریستم ریشه‌چه و در مرحله متافاز میتوز برای بررسی ویژگی‌های کروموزومی و کاریوتیپی استفاده شد. بر اساس نتایج، عدد پایه کروموزومی در اکثر گونه‌ها 15=x و در برخی گونه‌ها 14=x بود. دو سطح پلوئیدی (دیپلوئید و تتراپلوئید) در میان گونه‌های مختلف مشاهده شد. کروموزوم‌ها در اکثر گونه‌ها، به صورت متاسانتریک و ساب متاسانتریک بودند. بر اساس تقارن درون کروموزمی (A1 و TF) برخی جمعیت‌های گونهThymus eriocalyx متقارن‌ترین و ابتدایی‌ترین کاریوتیپ و گونه‌های Thymus lancifolious وThymus fedtschenkoi نامتقارن‌ترین و کامل‌ترین کاریوتیپ را دارا بودند و بر اساس تقارن بین کروموزمی (A2) گونه Thymus eriocalyx دارای نامتقارن‌ترین کاریوتیپ بود. بر اساس جدول دوطرفه استیبنز اکثر جمعیت‌ها در کلاس 1A و 1B قرار گرفتند ولی در جمعیت‌های گونهT. lancifolious کلاس 2A و3B نیز مشاهده شد. نتایج حاصل از این مطالعه می‌تواند برای درک بهتر جایگاه تاکسونومیکی و برنامه‌های اصلاح و اهلی‌سازی مفید باشد.
مهدیه رضایی؛ عباس صفرنژاد؛ مصطفی عرب؛ سیده بی بی لیلا علمداری؛ مرضیه دلیر
چکیده
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی این گیاه 22 جمعیت از گونه های بومی آویشن شامل، 13 جمعیت از گونه T. daenensisو سه جمعیت از گونه T. migricus و دو جمعیت ازگونه T.kotschyanusو یک جمعیت از هرکدام از گونه های T. pubsence و T. fedtschenkoi و T. vulgaris و T. transcaspicus مورد ارزیابی مورفولوژیک، و میزان اسانس قرار گرفتند. جمعیت ها به صورت طرح بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات ...
بیشتر
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی این گیاه 22 جمعیت از گونه های بومی آویشن شامل، 13 جمعیت از گونه T. daenensisو سه جمعیت از گونه T. migricus و دو جمعیت ازگونه T.kotschyanusو یک جمعیت از هرکدام از گونه های T. pubsence و T. fedtschenkoi و T. vulgaris و T. transcaspicus مورد ارزیابی مورفولوژیک، و میزان اسانس قرار گرفتند. جمعیت ها به صورت طرح بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی کشت شدند. تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک و میزان اسانس تفاوت معنی داری را بین جمعیت های آویشن نشان داد. نتایج همبستگی صفات، همبستگی مثبتی را بین صفات ارتفاع و تعداد ساقه و طول برگ و تاریخ اولین آثار گل دهی با صفات عملکرد (وزن خشک و تر) و میزان اسانس (حجم و وزن اسانس) نشان داد. نتایج حاصل از تجزیه رگرسیون به روش گام به گام نیز تا حد زیادی با نتایج همبستگی ساده مطابقت داشت. با توجه به دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای صفات مورفولوژیک و میزان اسانس، جمعیت ها در سه دسته اصلی قرار گرفتند. در نتایج تجزیه به عامل های اصلی مجموع صفات با چهار عامل اصلی قابل توجیه بودند.
