سبزیکاری
علی میرحسینی؛ معظم حسن پور اصیل؛ جمالعلی الفتی؛ محمدباقر فرهنگی
چکیده
یکی از کلیدی‌ترین نکات در برنامههای بهنژادی، استفاده از تنوع ژنتیکی موجود در یک گونه معین است. به‌منظور مطالعه تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی برخی از لاین‌های گیاه خیار، تعداد 27 لاین از این گیاه برای 21 صفت مورفولوژیکی با استفاده از روش تجزیه به عامل‌ها و تجزیه خوشه‌ای ارزیابی شدند. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی، در سه ردیف جداگانه ...
بیشتر
یکی از کلیدی‌ترین نکات در برنامههای بهنژادی، استفاده از تنوع ژنتیکی موجود در یک گونه معین است. به‌منظور مطالعه تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی برخی از لاین‌های گیاه خیار، تعداد 27 لاین از این گیاه برای 21 صفت مورفولوژیکی با استفاده از روش تجزیه به عامل‌ها و تجزیه خوشه‌ای ارزیابی شدند. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی، در سه ردیف جداگانه و با سه تکرار در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان انجام شد. نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین ژنوتیپهای خیار از نظر تمامی صفات مورد مطالعه وجود داشت. نتایج مقایسه میانگین نیز نشان داد که بعضی از لاین‌ها از لحاظ عملکرد و سایر صفات مهم نسبت به سایر لاین‌ها برتری داشتند. تمام صفات بررسی شده به جز صفات طول 15 میانگره ابتدایی (87 درصد)، طول و عرض لوب انتهایی (63 و 61 درصد)، سطح برگ (73 درصد) و وزن تک میوه (26 درصد) از وراثتپذیری عمومی بالایی (90 درصد) برخوردار بودند. تجزیه خوشه‌ای بر مبنای میانگین داده‌ها، لاین‌های مورد مطالعه را در چهار گروه قرار داد. نتایج تجزیه به عامل‌ها، 8 عامل را معرفی نمود که حدود 88 درصد از تغییرات کل را توجیه کردند، که سهم هر کدام از عامل‌ها به‌ترتیب 52/23، 63/12، 81/11، 95/9، 6/8، 34/7، 27/6 و 21/4 درصد بود. به‌طور کلی، نتایج نشان داد که لاین‌های L57 و L54 در صفت‌های وزن کل میوه و تعداد میوه می‌توانند از جمله لاین‌های امیدبخش مناسب کاشت در شرایط گلخانه‌ای معرفی شوند. اطلاعات به‌دست آمده از این مطالعه میتواند برای معرفی رقم و یا تولید هیبرید در برنامههای بهنژادی بعدی مورد استفاده قرار گیرد.
سبزیکاری
زهرا رودباری؛ محمدرضا ایمانی؛ جواد سرحدی؛ سیب گل خوشکام؛ رضا یونس زاده
چکیده
به منظور اطلاع از میزان تنوع موجود در جمعیت فلفل (Capsicum ssp.) و توارث ویژگیهای میوه جهت بهرهبرداری در برنامههای اصلاحی تولید بذر، نیاز به جمعیتی متنوع از نظر ویژگیهای تاثیرگذار بر عملکرد میوه است. به‌همین منظور 42 ژنوتیپ از 7 گونه مختلف فلفل از بانک ژن موسسه تحقیقات ژنتیک گیاهی و گیاهان زراعی آلمان تهیه شد. ژنوتیپها در گلخانه ...
بیشتر
به منظور اطلاع از میزان تنوع موجود در جمعیت فلفل (Capsicum ssp.) و توارث ویژگیهای میوه جهت بهرهبرداری در برنامههای اصلاحی تولید بذر، نیاز به جمعیتی متنوع از نظر ویژگیهای تاثیرگذار بر عملکرد میوه است. به‌همین منظور 42 ژنوتیپ از 7 گونه مختلف فلفل از بانک ژن موسسه تحقیقات ژنتیک گیاهی و گیاهان زراعی آلمان تهیه شد. ژنوتیپها در گلخانه هیدروپونیک در منطقه زرندیه استان مرکزی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در سال 1400 کشت شده و از نظر صفات وزن میوه، طول و قطر میوه، شاخص شکل میوه (طول/قطر)، ضخامت گوشت میوه، تعداد میوه در بوته/چین و عملکرد میوه در سه چین مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین وراثتپذیری عمومی صفات بر مبنای واریانس ژنتیکی و فنوتیپی محاسبه شد. براساس نتایج حاصل تفاوت معنی‌داری بین ژنوتیپ ها ازنظر صفات مورد ارزیابی مشاهده شد. صفات از وراثتپذیری عمومی بالایی برخوردار بودند و گزینش بر اساس این صفات میتواند به بهبود ویژگیهای میوه در بهنژادی فلفل کمک کند. ژنوتیپهای 318 (کاپی، زرد و شیرین)، 287 (کشیده، قرمز و تند)، 348 (گرد، قرمز و شیرین)، 272 (مثلثی، قرمز و شیرین)، 309 (بلوکی، قرمز و شیرین) و 296 (کشیده، قرمز و شیرین) به دلیل داشتن عملکرد بالا، میوه‌های با سایز مناسب و بازارپسند می‌توانند پس از ارزیابی سازگاری به‌عنوان رقم معرفی شوند. علاوه بر این، با توجه به تنوع قابل‌توجه در جمعیت مورد ارزیابی، می‌توان به تولید ارقام هیبرید با ویژگیهای متمایز در برنامههای اصلاحی مبادرت نمود.
بهروز مرادی عاشور؛ محمد ربیعی؛ بهروز شیران؛ سعداله هوشمند
چکیده
انار (Punica granatum L.) یک محصول مهم باغی و بومی ایران است که مصرف میوه و یا فرآورده‌های مختلف آن رایج است. با توجه به اینکه ایران دارای غنیترین ذخیره ژنتیکی انار میباشد، اطلاع از میزان تنوع صفات مختلف و وراثتپذیری آنها در بین ژنوتیپهای موجود و شناسایی ژنوتیپهای پر محصول جهت استفاده در برنامههای اصلاحی از اهمیت خاصی برخوردار است. ...
بیشتر
انار (Punica granatum L.) یک محصول مهم باغی و بومی ایران است که مصرف میوه و یا فرآورده‌های مختلف آن رایج است. با توجه به اینکه ایران دارای غنیترین ذخیره ژنتیکی انار میباشد، اطلاع از میزان تنوع صفات مختلف و وراثتپذیری آنها در بین ژنوتیپهای موجود و شناسایی ژنوتیپهای پر محصول جهت استفاده در برنامههای اصلاحی از اهمیت خاصی برخوردار است. در این تحقیق برخی خصوصیات میوه 156 ژنوتیپ موجود در کلکسیون انار ساوه، با استفاده از 16صفت مورفولوژیکی و شیمیایی میوه در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس نتایج تجزیه واریانس، اثر ژنوتیپ در کلیه صفات بسیار معنیدار بود. از 9 صفت مورفولوژیکی، صفات تعداد دانه در 100 گرم آریل و ضخامت پوست میوه تنوع بیشتری نسبت به سایر صفات دارند و از بین صفات بیوشیمیایی صفات شاخص رسیدگی، میزان آنتوسیانین و رنگ قابل جذب آبمیوه دارای بیشترین تنوع بودند که امکان استفاده از تنوع موجود در مراحل بعدی اصلاح انار را مهیا میکند. ارتباط معنیدار آماری نیز بین وزن میوه با صفات طول و عرض تاج، طول و عرض میوه، تعداد دانه در 100 گرم آریل، وزن آریل و نیز ضخامت پوست میوه وجود داشت که در اصلاح همزمان این صفات حائز اهمیت است. مقدار زیاد قابلیت توارث عمومی محاسبه شده برای وزن آریل، وزن میوه، تعداد دانه در 100 گرم آریل، و ضخامت پوست میوه دلالت بر کم بودن اثرات محیطی بر این صفات بوده و این صفات در فرآیندهای انتخاب نتاج در نسلهای متوالی قابل استفاده هستند. براساس نتایج این تحقیق، با توجه به نرم و ریز بودن دانه ژنوتیپ شیرین هسته ریز شهداد، این ژنوتیپ میتواند در برنامههای بعدی هیبریداسیون در جهت انتقال صفت نرمدانگی به ژنوتیپهای تجاری به عنوان والد مورد استفاده قرار گیرد. ژنوتیپ دومزه باغ ملک ایذه نیز، از نظر شکل میوه، رنگ میوه و طعم نسبت به سایر ژنوتیپها برتر بود.
احمد حاجی علی؛ بهمن زاهدی؛ رضا درویش زاده؛ جهانگیر عباسی کوهپایگانی
چکیده
به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی هندوانه بومی ایران از نظر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، 16 توده هندوانه بومی ایران به همراه 2 رقم هندوانه اصلاح شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی ساعتلوی ارومیه در سال 1392 مورد ارزیابی قرار گرفت. تعداد 18 صفت شامل طول کوتیلدون، طول میوه، وزن میوه، وزن گوشت میوه، وزن ...
بیشتر
به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی هندوانه بومی ایران از نظر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، 16 توده هندوانه بومی ایران به همراه 2 رقم هندوانه اصلاح شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی ساعتلوی ارومیه در سال 1392 مورد ارزیابی قرار گرفت. تعداد 18 صفت شامل طول کوتیلدون، طول میوه، وزن میوه، وزن گوشت میوه، وزن پوست میوه، ضخامت پوست، ضخامت گوشت، عملکرد، طول بذر، عرض بذر، وزن صد بذر، ویتامین ث میوه، pH میوه، مواد جامد محلول، EC میوه، میزان کلروفیل، میزان فتوسنتز و طول گیاه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین توده‌ها برای کل صفات به جزء صفت ضخامت پوست، ضخامت گوشت، pH میوه و طول گیاه اختلاف آماری معنی‌داری وجود دارد. بیشترین همبستگی فنوتیپی مثبت (968/0) بین دو صفت وزن گوشت و وزن میوه و بیشترین همبستگی فنوتیپی منفی (815/0-) بین صفات مواد جامد محلول و طول بذر مشاهده شد. بیشترین همبستگی ژنتیکی مثبت (987/0) بین دو صفت طول میوه و وزن میوه و بیشترین همبستگی ژنتیکی منفی (990/0) بین صفات ضخامت گوشت و فتوسنتز مشاهده شد. بیشترین توارث پذیری (96/0) مربوط به وزن صد بذر و کمترین توارث پذیری (03/0) مربوط بهpH میوه بود. با استفاده از تجزیه‌ی خوشه‌ای به روش وارد، توده‌های مورد بررسی در 3 گروه متفاوت قرار گرفتند.
