علوم باغبانی - فهرست مقالات

تاثیر کاربرد اسید سالیسیلیک بر برخی ویژگی های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی ارقام انگور (Vitis vinifera L.) تحت شرایط تنش خشکی

ناصر عباسپور؛ لاوین بابائی؛ علیرضا فرخزاد

دوره 31، شماره 2 ، شهریور 1396، ، صفحه 269-280

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.50690

چکیده

به منظور بررسی اثرات تیمار اسید‌سالیسیلیک بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو رقم نهال انگور (رشه و بیدانه سفید)، تحت شرایط تنش خشکی، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. دورهای آبیاری شامل آبیاری به فواصل هر 5 (شاهد)، 10 و 15روز یک بار و تیمارهای اسید‌سالیسیلیک شامل غلظت‌های ... بیشتر به منظور بررسی اثرات تیمار اسید‌سالیسیلیک بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو رقم نهال انگور (رشه و بیدانه سفید)، تحت شرایط تنش خشکی، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. دورهای آبیاری شامل آبیاری به فواصل هر 5 (شاهد)، 10 و 15روز یک بار و تیمارهای اسید‌سالیسیلیک شامل غلظت‌های صفر (شاهد)، 1 و 2 میلی مولار بود. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی،صفات ارتفاع نهال، قطرتنه، تعداد و سطح برگ و شاخص کلروفیل کاهش معنی‌داری نسبت به تیماردور آبیاری هر 5 روز یک بار (شاهد) پیدا کرد در حالی که میزان تجمع پرولین،قند‌های محلول، مالون دی آلدهید و پروتئین کل افزایش یافت. میزان ارتفاع نهال، قطرتنه، تعدادبرگ، میزان پرولین و پروتئین کل در رقم رشه بیشتر از رقم بیدانه سفید بود. محلول پاشی اسید‌سالیسیلیک با غلظت 2 میلی مولار موجب افزایش معنی‌دار صفات ارتفاع نهال، قطرتنه، تعداد و سطح برگ، شاخص کلروفیل، قندهای محلول و پروتئین کل و کاهش معنی دار میزان مالون دی آلدهید نسبت به تیمار اسید‌سالیسیلیک با غلظت صفر میلی مولار(شاهد)تحت شرایط تنش خشکی گردید. به طور کلی نتایج پژوهش حاضر نشان داد که کاربرد اسید‌سالیسیلیک با غلظت 2 میلی مولار می‌تواند اثرات تنش خشکی بر رشد انگور را تعدیل کند و رقم رشه در مقایسه با رقم بیدانه سفید از تحمل بالاتری نسبت به تنش خشکی برخوردار است.

تاثیر تنش خشکی بر کیفیت ظاهری، خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی 3 گونه چمن بومی

رامین مهدوی؛ مهدی پارسا؛ علی گزانچیان؛ حمیدرضا خزاعی

دوره 31، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 216-225

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.56264

چکیده

توسعه فضای سبز شهری و چمنکاری از جمله نیازهای بشر امروز است که عامل محدودکننده در این امر کمبود آب می‌باشد. این کمبود بر توسعه، کیفیت و انتخاب نوع پوشش گیاهی تاثیر مستقیم می‌گذارد. از اینرو آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی برای سنجش مقاومت گونه‌های چمن بومی و انتخاب گونه مناسب روی گونه‌های بومی Brumos tomentellus، Festuca rubra، F .arundinacea ... بیشتر توسعه فضای سبز شهری و چمنکاری از جمله نیازهای بشر امروز است که عامل محدودکننده در این امر کمبود آب می‌باشد. این کمبود بر توسعه، کیفیت و انتخاب نوع پوشش گیاهی تاثیر مستقیم می‌گذارد. از اینرو آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی برای سنجش مقاومت گونه‌های چمن بومی و انتخاب گونه مناسب روی گونه‌های بومی Brumos tomentellus، Festuca rubra، F .arundinacea و رقم تجاری Super sport (شاهد) و سه سطح رطوبتی 85 درصد (شاهد)، 65 درصد و 45 درصد ظرفیت زراعی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در شرایط گلخانه انجام گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده بیشترین طول شاخساره در تنش خشکی 65 درصد ظرفیت زراعی در گونه F. arundinaceae و کمترین مقدار در چمن سوپر اسپورت، همچنین صفت عرض برگ بیشترین و کمترین مقدار در شرایط تنش به ترتیب در گونه B. tomentellus و چمن سوپر اسپورت مشاهده شد. گونه F. arundinaceae تحت شرایط تنش خشکی بهترین کیفیت ظاهری و بیشترین میزان کلروفیل a و کل را به خود اختصاص داد. تحت تنش خشکی کمترین نشت یونی (66/25 درصد) در گونه F.rubra، بیشترین مقدار محتوای آب نسبی در گونه F. arundinaceae (80/77 درصد)، بیشترین میزان پرولین برگ در گونه B. tomentellus و کمترین مقدار در چمن سوپر اسپورت مشاهده شد. با توجه به نتایج بدست آمده میتوان گفت گونه‌های چمن بومی در شرایط تنش خشکی عملکرد و کیفیت بهتری از چمن‌های وارداتی مانند سوپر اسپورت را دارا می‌باشند.

تأثیر سیلیسیم بر برخی پارامترهای آناتومیکی و بیوشیمیایی شمعدانی معطر (Pelargonium graveolens) تحت تنش شوری

فاطمه حسنوند؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ محمد فیضیان

دوره 30، شماره 4 ، اسفند 1395، ، صفحه 723-732

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.53413

چکیده

پژوهش حاضر به‌منظور بررسی تأثیر سیلیسیک اسید بر پاسخ‌های گیاه شمعدانی معطر به شوری ناشی از کلرید کلسیم انجام شد. آزمایش به‌صورت گلدانی، هیدروپونیک درون ماسه و براساس فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار انجام شد. فاکتورها شامل کاربرد روزانه کلرید‌کلسیم در سه غلظت 8/1 (شاهد)، 4 و 6 دسی‌زیمنس‌برمتر و کاربرد هفتگی سیلیسیک ... بیشتر پژوهش حاضر به‌منظور بررسی تأثیر سیلیسیک اسید بر پاسخ‌های گیاه شمعدانی معطر به شوری ناشی از کلرید کلسیم انجام شد. آزمایش به‌صورت گلدانی، هیدروپونیک درون ماسه و براساس فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار انجام شد. فاکتورها شامل کاربرد روزانه کلرید‌کلسیم در سه غلظت 8/1 (شاهد)، 4 و 6 دسی‌زیمنس‌برمتر و کاربرد هفتگی سیلیسیک اسید در سه غلظت صفر، 5/0 و 1 میلی‌مولار در محلول غذایی بود. قلمه‌های ریشه‌دار شده به‌صورت هیدروپونیک در ماسه کشت شده و بعد از استقرار گیاهان تیمارها به همراه محلول‌غذایی اعمال شد. نتایج نشان دادند که با افزایش هدایت الکتریکی محلول غذایی تعداد برگ، سطح برگ، میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی، شاخص روزنه‌ای، محتوای نسبی آب و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان کاهش معنی‌داری در سطح 1درصد نشان دادند و کاربرد سیلیسیک اسید به‌خصوص غلظت 1 میلی‌مولار باعث بهبود این شاخص‌ها گردید. نتایج نشان داد که غلظت‌های 4و 6 دسی‌زیمنس بر متر کلرید‌کلسیم موجب افزایش مالون‌دی‌آلدئید شد و کاربرد سیلیسیک اسید 1 میلی‌مولار به ترتیب موجب کاهش 6/23 و 35 درصدی این ماده گردید. همچنین غلظت‌های 4و 6 دسی‌زیمنس بر متر کلرید‌کلسیم موجب افزایش نشت الکترولیت‌ها در این گیاه شد و کاربرد سیلیسیک اسید 1 میلی‌مولار به ترتیب موجب کاهش 7/16 و 9/11 درصدی نشت شد که این نتایج نشان داد که سیلیسیم پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء را کاهش داده و باعث محافظت گیاه در برابر تنش اکسیداتیو شد. با افزایش هدایت الکتریکی محلول‌غذایی میزان پرولین برگ افزایش یافت و سیلیسیک اسید تنها در گیاهان تحت تنش موجب کنترل میزان پرولین گیاه شد. به‌طور کلی نتایج نشان داد که افزایش غلظت کلرید کلسیم باعث ایجاد تنش در شمعدانی معطر شده و کاربرد هفتگی سیلیسیک اسید با غلظت یک میلی‌مولار باعث کاهش اثرات تنش شد.

بررسی مقاومت به سرمازدگی جوانه های رویشی و زایشی ارقام و ژنوتیپ‌های مختلف گلابی در شرایط آب و هوایی مشهد

شادان خورشیدی؛ غلامحسین داوری نژاد؛ لیلا سمیعی؛ محمد مقدم

دوره 30، شماره 3 ، آذر 1395، ، صفحه 581-589

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v30i3.50169

چکیده

گلابی بدلیل باز شدن زودتر جوانه‌های گل نسبت به سیب به سرمازدگی حساس‌تر می‌باشد.به دنبال سرمای6/6- درجه سانتی‌‍ گراد هشتم اسفند سال 1392 ارزیابی مقاومت به سرمازدگی در 23 ژنوتیپ معروف به گلابی درگزی و ارقام دیگر گلابی شامل بل دی جون، اسپادانا، کوشیا، دم کج،فرنگی،ترش و تبریزی در شرایط آب و هوایی مشهد انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های ... بیشتر گلابی بدلیل باز شدن زودتر جوانه‌های گل نسبت به سیب به سرمازدگی حساس‌تر می‌باشد.به دنبال سرمای6/6- درجه سانتی‌‍ گراد هشتم اسفند سال 1392 ارزیابی مقاومت به سرمازدگی در 23 ژنوتیپ معروف به گلابی درگزی و ارقام دیگر گلابی شامل بل دی جون، اسپادانا، کوشیا، دم کج،فرنگی،ترش و تبریزی در شرایط آب و هوایی مشهد انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. میزان سرمازدگی جوانه‌های رویشی و زایشی ژنوتیپ‌های گلابی درگزی و سایر ارقام با روش هدایت الکتریکی، تعیین میزان پرولین در جوانه‌های زایشی و مشاهدات ظاهری بررسی گردید. بالاترین هدایت الکتریکی جوانه‌های زایشی در ژنوتیپ‌‌های درگزی شماره 10 و 19 و ارقام ترش و تبریزی و پایین‌ترین هدایت الکتریکی در ژنوتیپ‌های درگزی 8و 18 و رقم بل دی جون مشاهده شد. بیشترین هدایت الکتریکی جوانه‌های رویشی در ژنوتیپ های درگزی 10 و 19 و کمترین درژنوتیپ درگزی 21 و ارقام فرنگی و کوشیا مشاهده گردید.ژنوتیپ درگزی 20 بالاترین میزان پرولین (21 میکرو مول بر گرم) و ژنوتیپ‌های درگزی 2، 12، 13 و 14 و رقم اسپادانا مقدار ناچیزی پرولین (1/0 میکرو مول بر گرم)در جوانه‌های زایشی داشتند. همبستگی مثبت معنی‌داری بین میزان پرولین و هدایت الکتریکی مشاهده نشد. بر اساس تجزیه خوشه‌ایی با استفاده از روش WARDژنوتیپ‌ها و ارقام در 2 گروه مختلف قرار گرفتند. ارقام و ژنوتیپ‌های گروه دوم آسیب ظاهری، هدایت الکتریکی و میزان پرولین بیشتری داشتند. به طور کلی با توجه به نتایج این آزمایش، ژنوتیپ‌های درگزی مقاومت‌های متفاوتی به سرمازدگی نشان دادند که ممکن است منشا ژنتیکی متفاوت و یا ناشی از جهش در کلون‌های این رقم باشد.

بررسی اثر قطع آبیاری در مرحله گلدهی و محلولپاشی اسپرمیدین بر برخی خصوصیات کمی ‏و کیفی اکوتیپ‏های مختلف زیره سبز (Cuminum cyminum)

سارا باختری؛ غلامرضا خواجویی نژاد؛ قاسم محمدی نژاد؛ روح اله مرادی

دوره 30، شماره 2 ، خرداد 1395، ، صفحه 303-315

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v30i2.42443

چکیده

به منظور بررسی تاثیر قطع آبیاری در مرحله گلدهی و محلولپاشی توسط اسپرمیدین بر برخی صفات اکوتیپ‏های مختلف زیره سبز آزمایشی بصورت کرت‏های دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوک‏های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی 1393 – 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در دو سطح (آبیاری کامل و قطع آبیاری در ... بیشتر به منظور بررسی تاثیر قطع آبیاری در مرحله گلدهی و محلولپاشی توسط اسپرمیدین بر برخی صفات اکوتیپ‏های مختلف زیره سبز آزمایشی بصورت کرت‏های دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوک‏های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی 1393 – 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در دو سطح (آبیاری کامل و قطع آبیاری در شروع مرحله گلدهی) به‌عنوان فاکتور اصلی، محلولپاشی توسط اسپرمیدین در 3 سطح (0، 1 و 2 میلی‌مولار) بعنوان فاکتور فرعی و اکوتیپ زیره در 3 سطح (کرمان، خراسان و اصفهان) به‌عنوان فاکتور فرعی فرعی بود. نتایج نشان داد که به استثنای تعداد شاخه فرعی و چتر در بوته دیگر صفات مورد بررسی تحت تاثیر تیمار قطع آبیاری قرار گرفتند. قطع آبیاری در مرحله گلدهی زیره سبز باعث کاهش تعداد دانه در چتر، بوته میری، عملکرد تک بوته و عملکرد دانه شد. در حالی‌که، صفات شاخص برداشت، درصد و عملکرد اسانس و محتوی پرولین در تیمار قطع آبیاری بیشتر از آبیاری کامل بود. به دلیل تعداد زیاد بوته از بین رفته در شرایط آبیاری کامل، میزان کاهش عملکرد دانه در هکتار تحت تاثیر تیمار قطع آبیاری بسیار کمتر از تک بوته بود. به‏طوری‏که، قطع آبیاری باعث کاهش 58 و 15 درصدی عملکرد دانه به ترتیب در بوته و هکتار نسبت به شرایط شاهد شد. در کلیه صفات مورد بررسی، اکوتیپ خراسان و کرمان نسبت به اکوتیپ اصفهان برتری نشان دادند. بیشترین میزان اسانس (92/14 کیلوگرم در هکتار) در تیمار محلولپاشی یک میلی‌مولار و برای اکوتیپ خراسان حاصل شد و کمترین میزان این صفت (87/6 کیلوگرم در هکتار) در تیمار عدم محلولپاشی برای اکوتیپ اصفهان بدست آمد. هیچ یک از صفات مورد بررسی تحت تاثیر محلولپاشی اسپرمیدین قرار نگرفت و بطور کلی، دو اکوتیپ کرمان و خراسان با توجه به واکنش مناسب‌تر به قطع آبیاری از پتانسیل بالاتری جهت کشت در شرایط آب و هوایی کرمان برخوردار بودند.

بررسی نقش حفاظتی نیتریک اکسید در کاهش صدمات ناشی از تنش شوری در گیاه همیشه بهار (L. cv. Gitan Orange (Calendula officinalis

مریم جبارزاده؛ علی تهرانی فر؛ جعفر امیری؛ بهرام عابدی

دوره 30، شماره 2 ، خرداد 1395، ، صفحه 185-191

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v30i2.35847

چکیده

شوری یکی از فاکتورهای مهم محیطی است که رشد و نمو گیاهان را تحت تاثیر قرار داده و تولید گیاهان را محدود می‌کند. سدیم نیترو پروسید (SNP) به طور معمول به عنوان ترکیب رها کننده نیتریک اکسید (NO) در گیاهان استفاده می‌شود. نیتریک اکسید رادیکال گازی نسبتاً پایداری است که در غلظت‌های پایین با ممانعت از تولید رادیکال‌های فعال اکسیژن مانع خسارت ... بیشتر شوری یکی از فاکتورهای مهم محیطی است که رشد و نمو گیاهان را تحت تاثیر قرار داده و تولید گیاهان را محدود می‌کند. سدیم نیترو پروسید (SNP) به طور معمول به عنوان ترکیب رها کننده نیتریک اکسید (NO) در گیاهان استفاده می‌شود. نیتریک اکسید رادیکال گازی نسبتاً پایداری است که در غلظت‌های پایین با ممانعت از تولید رادیکال‌های فعال اکسیژن مانع خسارت آن‌ها می‌گردد. این پژوهش به صورت فاکتوریل با طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار، تیمار کلرید سدیم در پنج سطح صفر (شاهد)، 25، 50، 75 و 100 میلی‌مولار و سدیم نیتروپروسید به صورت محلول پاشی برگی درچهار غلظت صفر (شاهد)، 25/0، 5/0 و 75/0 میلی‌مولار انجام شد. بنابر نتایج بدست آمده در این پژوهش، تنش شوری باعث کاهش رشد رویشی گردید و با افزایش غلظت نمک، بیشتر ویژگی‌های مورفولوژیک گیاه تحت تاثیر منفی تنش قرار گرفتند. تنش شوری، نیز دارای اثرات منفی قابل توجهی بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی بود به گونه‌ای که باعث کاهش کلروفیل شد و از طرفی باعث افزایش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، پرولین، قند محلول و نشت الکترولیت در گیاه گردید. تیمارهای مختلف سدیم نیتروپروسید توانست به طور معنی‌داری اثر منفی شوری به ویژه در سطوح پایین شوری بر گیاه را کاهش دهد. در بین غلظت‌های مختلف سدیم نیتروپروسید، غلظت 25/0 و 5/0 میلی‌مولار بر روی بهبود صفات مورفولوژیکی، غلظت های 25/0، 5/0 و 75/0 میلی‌مولار بر روی بهبود صفات فیزیولوژیکی و غلظت‌های 5/0 و 75/0 میلی مولار بر روی بهبود صفات بیوشیمیایی موثر واقع شدند.

تاثیر شوری بر رشد و پارامترهای فیزیولوژیک نهال چهار رقم زیتون (Olea europea L.) در شرایط گلخانه‌ای

فرزانه علیایی؛ بهرام بانی نسب؛ سیروس قبادی

دوره 30، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 1-10

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v30i1.22931

چکیده

زیتون اگرچه گیاهی به نسبت مقاوم به شوری است اما خشکسالی های اخیر و کاهش کیفیت آب آبیاری سبب کاهش عملکرد این گیاه به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک کشور شده است. انتخاب ارقام مقاوم به شوری از مهم‌ترین روش‌های موثر در بهره‌وری از آب و خاک‌های شور است. لذا به منظور بررسی تحمل به شوری چهار رقم زیتون (آمیگدال، دکل، شیراز و زرد) پژوهشی گلخانه ... بیشتر

اثر رژیم‌های کم آبیاری روی برخی از خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی چهار رقم انجیر

غلامحسین داوری نژاد؛ سمیه شیربانی؛ مهدی زارعی

دوره 29، شماره 4 ، اسفند 1394، ، صفحه 501-517

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v29i4.51520

چکیده

میزان آب قابل دسترس برای گیاهان از جمله عوامل مهمی است که، رشد رویشی در گیاهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هدف از مطالعه این تحقیق بررسی ارقام مختلف انجیر از لحاظ مقاومت به رژیم‌های مختلف کم آبیاری می‌باشد. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل (4×4) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار به اجرا درآمد. ارقام مورد مطالعه شامل: سبز، سیاه، شاه ... بیشتر میزان آب قابل دسترس برای گیاهان از جمله عوامل مهمی است که، رشد رویشی در گیاهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هدف از مطالعه این تحقیق بررسی ارقام مختلف انجیر از لحاظ مقاومت به رژیم‌های مختلف کم آبیاری می‌باشد. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل (4×4) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار به اجرا درآمد. ارقام مورد مطالعه شامل: سبز، سیاه، شاه انجیر و متی می‌باشد، که با 4 سطح آبیاری شامل تامین آب کافی برای گلدان‌ها (%100 ظرفیت زراعی)، تنش ملایم (%75 ظرفیت زراعی)، تنش متوسط (%50 ظرفیت زراعی) و تنش شدید (%25 ظرفیت زراعی) تیمار شدند. برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی شامل: رشد شاخه، تعداد برگ، سطح برگ، طول ریشه، سطح ریشه، وزن ‌تر و خشک اندام‌های هوایی و ریشه، نسبت ریشه به اندام هوایی، محتوای نسبی آب برگ، نشت الکترولیت، میزان کلروفیل و پرولین برگ اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که، رشد شاخه، سطح برگ، تعداد برگ، وزن‌ تر و خشک اندام‌های هوایی و ریشه، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل برگ با افزایش شدت تنش کاهش یافته، در حالی که با افزایش شدت تنش طول ریشه، سطح ریشه، نسبت ریشه به اندام هوایی، نشت الکترولیت و پرولین برگ افزایش می‌یابد. همچنین نتایج نشان داد که، رقم سیاه نسبت به سایر ارقام شرایط کم آبی را بهتر و بیشتر تحمل می‌کند. داده‌ها نشان داد که، رقم مهمترین فاکتور جهت تعیین خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی در انجیر می‌باشد.

بررسی تأثیر تنش شوری روی صفات فیزیولوژی و بیوشیمیایی ژنوتیپ‌‌های مرکبات

بهروز گلعین؛ ولی ربیعی؛ فائزه میرعباسی؛ رضا فیفائی؛ محمد فاضل حلاجی ثانی

دوره 29، شماره 3 ، آذر 1394، ، صفحه 416-425

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.31371

چکیده

مرکبات جزء گیاهان حساس به شوری هستند، اما میزان تحمل ارقام مختلف در این گروه به شوری متفاوت است. در این پژوهش با هدف شناسایی ژنوتیپ‌‌های مرکبات متحمل به شوری، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها در چهار سطح کلرید سدیم (صفر، 2، 4 و 6 دسی‌زیمنس بر متر) روی دانهال‌های شش‌ماهه 10 ژنوتیپ ... بیشتر مرکبات جزء گیاهان حساس به شوری هستند، اما میزان تحمل ارقام مختلف در این گروه به شوری متفاوت است. در این پژوهش با هدف شناسایی ژنوتیپ‌‌های مرکبات متحمل به شوری، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها در چهار سطح کلرید سدیم (صفر، 2، 4 و 6 دسی‌زیمنس بر متر) روی دانهال‌های شش‌ماهه 10 ژنوتیپ ناشناخته مرکبات همراه با نارنگی کلئوپاترا و سیتروملو، به‌ترتیب به‌عنوان شاهد متحمل و حساس به شوری بوده است. بستر حاوی نسبت‌های برابر از پرلیت، ماسه و خاک باغچه بودند. صفات اندازه‌گیری شده شامل: وزن‌تر و خشک اندام‌های هوایی و ریشه، میزان نسبی آب‌برگ، تعداد روزنه، کلر و سدیم برگ و ریشه، کلروفیل کل، پرولین، پراکسیداسیون لیپیدها و فعالیت آنزیم پراکسیداز بوده است. نتایج نشان داد که اثر متقابل ژنوتیپ و سطح شوری در میزان نسبی آب‌برگ، تعداد روزنه و سدیم ریشه اختلاف معنی‌داری نداشت ولی صفات دیگر در سطح 1 درصد و میزان کلروفیل کل در سطح 5 درصد معنی‌دار شدند. با افزایش سطوح شوری، کمترین میزان تجمع سدیم برگ در ژنوتیپ G9 با 28/0 درصد و بیشترین مربوط به ژنوتیپ G6 با 53/0 درصد تعلق داشت. بیشترین میزان کلر برگ در ژنوتیپ G6 با 1/3 درصد و کمترین در ژنوتیپ G11 با 7/1 درصد بدست آمد. همچنین در ژنوتیپ G9، مقدار پراکسیداسیون لیپیدها با مقدار 14 میلی‌مولار، نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها افزایش کمتری داشت. از میان ژنوتیپ‌‌ها، ژنوتیپ G9 تحمل بیشتری در برابر تنش شوری از خود نشان داد که از آن می‌توان در برنامه‌های به‌نژادی بهره جست.

اثر محلول پاشی کود آمینول فورته بر واکنش های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی انار رقم نادری در شرایط تنش خشکی

سکینه حسن زاده؛ فریبرز حبیبی؛ محمد اسماعیل امیری

دوره 29، شماره 3 ، آذر 1394، ، صفحه 459-465

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.38796

چکیده

به منظور بررسی محلول پاشی کود آمینواسیددار آمینول فورته بر واکنش های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی بر انار رقم نادری در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در مزرعه آب شیرین واقع در ‎40‎ کیلومتری جاده قدیم قم-کاشان در سال 1390 اجرا شد. تیمار آبیاری در سه سطح (100درصد نیاز آبی، 75درصد نیاز آبی و 50 ... بیشتر به منظور بررسی محلول پاشی کود آمینواسیددار آمینول فورته بر واکنش های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی بر انار رقم نادری در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در مزرعه آب شیرین واقع در ‎40‎ کیلومتری جاده قدیم قم-کاشان در سال 1390 اجرا شد. تیمار آبیاری در سه سطح (100درصد نیاز آبی، 75درصد نیاز آبی و 50 درصد نیاز آبی) و تیمار کود آمینواسیددار آمینول فورته در چهار سطح (0، 2، 3 و 4 میلی لیتر در لیتر) انجام شد. محلول پاشی در چهار مرحله (قبل از باز شدن گل ها، بعد از تشکیل میوه، مرحله رشد سریع و دو هفته قبل از برداشت) انجام شد. در پایان آزمایش شاخص کلروفیل، قندهای محلول، قندهای نامحلول، پرولین، دمای کانوپی و هدایت روزنه ای اندازه گیری شد. نتایج نشان داد با افزایش سطح کود آمینول فورته از 0 به 4 میلی لیتر در لیتر میزان قندهای محلول، پرولین و هدایت روزنه ای به طور معنی داری افزایش یافتند در حالیکه قندهای نامحلول و شاخص کلروفیل کاهش یافت. تنش خشکی میزان قندهای محلول، شاخص کلروفیل، دمای کانوپی و پرولین را افزایش داد ولی قندهای نامحلول، هدایت روزنه ای را کاهش داد. بر اساس نتایج بدست آمده می توان بیان کرد محلول پاشی کود آمینواسیددار آمینول فورته توانست به مقدار قابل توجهی آثار مخرب تنش خشکی را کاهش داد.

بررسی واکنش های بیوشیمیایی و فعالیت آنزیمی پایه GF677 (هیبرید هلو و بادام) به تنش شوری در شرایط درون‌شیشه‌ای

مهری مشایخی؛ محمد اسماعیل امیری؛ فریبرز حبیبی

دوره 29، شماره 2 ، شهریور 1394، ، صفحه 207-2015

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.30366

چکیده

به منظور بررسی اثر تنش شوری بر واکنش های بیوشیمیایی و فعالیت آنزیمی پایه GF677 هیبرید هلو و بادام (Prunus persica L × Prunus amygdalus Batsch)، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی (CRD) با سه تکرار انجام شد. گیاهچه های پایه GF677 به محیط کشت پرآوری موراشیگ و اسکوگ (MS) حاوی 1 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین (BA) و 1/0 میلی گرم در لیتر نفتالین استیک اسید (NAA) با غلظت های مختلف ... بیشتر به منظور بررسی اثر تنش شوری بر واکنش های بیوشیمیایی و فعالیت آنزیمی پایه GF677 هیبرید هلو و بادام (Prunus persica L × Prunus amygdalus Batsch)، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی (CRD) با سه تکرار انجام شد. گیاهچه های پایه GF677 به محیط کشت پرآوری موراشیگ و اسکوگ (MS) حاوی 1 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین (BA) و 1/0 میلی گرم در لیتر نفتالین استیک اسید (NAA) با غلظت های مختلف کلرید سدیم (صفر، 40، 80 و 120 میلی مولار) در چهار تکرار واکشت شدند. بعد از گذشت شش هفته نتایج نشان داد که با افزایش سطوح شوری در محیط کشت، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت (کاتالاز و پراکسیداز)، پروتئین کل، میزان پرولین و قندهای محلول به طور معنی داری افزایش یافتند. در تمام پارامترهای ذکر شده بیشترین میزان افزایش در غلظت 80 میلی مولار مشاهده شد. گیاهچه ها در هفته چهارم در غلظت 120 میلی مولار به شدت تحت تأثیر شوری قرار گرفتند. کلروفیل برگ با افزایش سطح شوری کاهش یافت. غلظت سدیم و کلر بافت با افزایش سطح شوری افزایش یافتند. این پایه توانست با مکانیسم های دفاعی همچون سیستم آنتی اکسیدانتی، تنظیم اسمزی توسط پرولین و قندهای محلول و همچنین افزایش پروتئین‌سازی با تنش اکسیداتیو مقابله کند. با توجه به این‌که حتی در بالاترین سطح شوری (120 میلی مولار) گیاهچه های GF677 از بین نرفتند، طبق نتایج حاصله می توان بیان کرد پایه GF677 یک پایه متحمل به تنش شوری در شرایط درون‌شیشه ای محسوب می شود.

اثر تنش خشکی بر خصوصیات مرفولوژیک و فیزیولوژیک چمن بومی علف گندمی بیابانی (Agropyron desertorum)و چمانواش بلند (arundinaceae Schreb. Festuca)

امیر صادقی؛ نعمت الله اعتمادی؛ محبوبه شمس؛ فاطمه نیازمند

دوره 28، شماره 4 ، اسفند 1393، ، صفحه 544-553

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.25119

چکیده

خشکی و مسئله کمبود آب، چالش مهم پیش روی چمن به عنوان یکی از اجزای اصلی فضای سبز بوده و استفاده از گونه های مقاوم به خشکی راهکاری اساسی جهت حفظ منابع آبی می باشد. در این پژوهش اثر تنش خشکی بر چمن های علف گندمی بیابانی و چمانواش بلند به صورت فاکتوریل-اسپلیت پلات در زمان و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. پس از استقرار کامل ... بیشتر خشکی و مسئله کمبود آب، چالش مهم پیش روی چمن به عنوان یکی از اجزای اصلی فضای سبز بوده و استفاده از گونه های مقاوم به خشکی راهکاری اساسی جهت حفظ منابع آبی می باشد. در این پژوهش اثر تنش خشکی بر چمن های علف گندمی بیابانی و چمانواش بلند به صورت فاکتوریل-اسپلیت پلات در زمان و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. پس از استقرار کامل چمن ها، تنش خشکی به صورت قطع کامل آبیاری در نیمی از گلدان های مربوط به هر دو گونه اعمال گردید و نیم دیگر گلدان ها آبیاری کامل شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، تا 10 روز پس از تنش خشکی، چمانواش بلند، کیفیت رنگ بالاتر (4/8) و درصد خشکیدگی کم‌تری را نسبت به علف گندمی نشان داد اما پس از این مدت درصد خشکیدگی چمانواش با سرعت بیش‌تری افزایش یافت به طوری که در انتهای آزمایش درصد خشکیدگی بیش‌تر (94 درصد) و کیفیت رنگ کم‌تر (8/1) نسبت به علف گندمی داشت. نتایج نشان داد، تحت تنش خشکی اختلاف معنی داری بین دو گونه در محتوای نسبی آب برگ مشاهده نشد. در علف گندمی مقدار پرولین گیاهان تحت تنش تا روز دهم با گیاهان شاهد تقریباً برابر بود اما با طولانی تر شدن دوره تنش میزان پرولین به طور معنی داری افزایش یافت. برخلاف علف گندمی که از نظر تغییرات درصد روزنه بسته، شیب نسبتاً ملایمی طی دوره تنش داشت این شاخص در چمانواش بلند با شیب بسیار زیادی افزایش یافت و به 52/89 درصد در روز بیستم رسید. هم‌چنین با اعمال تنش خشکی تراکم روزنه به طور معنی داری افزایش و قطر دهانه روزنه به طور معنی داری کاهش یافت. بر اساس نتایج به دست آمده، در تنش طولانی مدت، علف گندمی بیابانی از مقاومت به خشکی بالاتری نسبت به چمانواش بلند برخوردار بود.

تأثیر آسکوربیک‌اسید در به تأخیر انداختن تغییرات بیوشیمیایی ضمن پیری و افزایش ماندگاری گل رز

فاطمه ابری؛ محمود قاسم نژاد؛ رضا حسن ساجدی؛ داوود بخشی؛ محمد علی شیری

دوره 28، شماره 1 ، خرداد 1393، ، صفحه 25-33

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.35043

چکیده

در این پژوهش، اثر غلظت های مختلف آسکوربیک اسید (AsA؛0، 2، 4 و 6 میلی مولار) در به تأخیر انداختن پیری گل های شاخه بریده رز رقم ‘رویال کلاس’ بر اساس طرح فاکتوریل بررسی شد. نتایج نشان داد که کاربرد 4 میلی مولار AsA باعث بیشترین تأخیر در پیری گل‌ها در مقایسه با شاهد (آب مقطر) گردید. همچنین، وزن تر و قطر گل هایی که با 4 میلی مولار AsA تیمار شدند، بیشتر ... بیشتر

بررسی اثر غلظت های مختلف آنتیموان بر برخی شاخص های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاه هندوانه Citrullus lanatus Thunb.))

مریم سادات عراقی شهری؛ مهرداد لاهوتی؛ فرشته قاسم زاده؛ حمید اجتهادی

دوره 28، شماره 1 ، خرداد 1393، ، صفحه 54-61

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.35048

چکیده

انتشار وسیع آنتیموان در محیط‏زیست ناشی از فرایندهای طبیعی و فعالیت‌های انسانی می‌باشد. آنتیموان فلزی سنگین و سمی برای گیاهان، جانوران و انسان می‏باشد. به منظور بررسی تأثیر غلظت های مختلف آنتیموان بر فعالیت های رشد و نمو گیاه هندوانه، آزمایشی در قالب طرح کاملا″ تصادفی با سه تکرار انجام شد. گیاهچه های هندوانه در محیط کشت هیدروپونیک ... بیشتر

اثر سمیت کادمیم بر تغییر میزان شاخص‌های پرولین و آنتی اکسیدان‌ها در کاهو (Lactuca sativa L.)

مریم حقیقی؛ محسن کافی

دوره 27، شماره 4 ، اسفند 1392، ، صفحه 359-366

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.30529

چکیده

اطلاعات در مورد اثر سمیت فلزات سنگین بر تغییرات فیزیولوژی و بیوتکنولوژی کاهو محدود است. به این منظور آزمایش به صورت طرح کاملاً تصادفی با 7 تکرار جهت بررسی اثرات کادمیم بر تغییرات فیزیولوژی کاهو انجام شد. کادمیم با 3 غلظت صفر، 2 و 4 میلی‌گرم در لیتر به محلول غذایی در کشت هیدروپونیک اضافه شد. نتایج این آزمایش نشان داد که ایجاد تنش کادمیم ... بیشتر

تاثیر شوری غیر یکنواخت در بخشی از ریشه بر شدت فتوسنتز و غلظت عناصر غذایی گیاه توت فرنگی رقم کاماروزا

مهری یوسفی؛ سیدجلال طباطبایی؛ جعفر حاجی لو؛ ناصر مهنا

دوره 27، شماره 2 ، شهریور 1392، ، صفحه 178-184

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.24818

چکیده

تنش شوری با تغییر در الگوی جذب آب و عناصر غذایی کمیت و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این آزمایش ریشه‌های گیاه توت‌فرنگی به دو قسمت تقسیم شدند و غلظت‌های مختلف شوری کلرید سدیم به هر طرف ریشه اعمال گردید. تیمارهای آزمایشی شامل NaCl در غلظت‌های 0:0 (در دو بخش ریشه محلول غذایی بدون تیمار شوری)، 0:30 (در یک بخش ریشه محلول غذایی بدون ... بیشتر تنش شوری با تغییر در الگوی جذب آب و عناصر غذایی کمیت و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این آزمایش ریشه‌های گیاه توت‌فرنگی به دو قسمت تقسیم شدند و غلظت‌های مختلف شوری کلرید سدیم به هر طرف ریشه اعمال گردید. تیمارهای آزمایشی شامل NaCl در غلظت‌های 0:0 (در دو بخش ریشه محلول غذایی بدون تیمار شوری)، 0:30 (در یک بخش ریشه محلول غذایی بدون تیمار شوری و در بخش دیگر محلول غذایی به ‌اضافه 30 میلی‌مولار NaCl) و به همین ترتیب 0:60، 0:90، 30:30، 60:60 و 90:90 بودند. آزمایش بر روی توت‌فرنگی رقم کاماروزا، در شرایط هایدروپونیک انجام شد. بعد از اعمال تیمار و در مرحله گلدهی شدت فتوسنتز و کلروفیل گیاه اندازه گیری شد. در پایان آزمایش نیز، کل گیاهان از بستر خارج شده و خصوصیات بیوشیمیایی آنها شامل غلظت عناصر غذایی و پرولین اندازه گیری گردید. شوری یکنواخت فتوستنز را بشدت کاهش داد ولی در تیمارهای 0:30 و 0:60 مقدار آن نسبت به 30:30 و60:60 بیشتر بود. غلظت پرولین در تیمار شاهد کمترین و در تیمارهای 0:30 و 30:30 بیشترین بود. غلظت کلسیم میوه، نیتروژن، فسفر و پتاسیم برگ با افزایش شوری به شدت کاهش یافت و در شوری‌های غیر یکنواخت مقدار آن افزایش یافت. بیشترین مقدار کلر و سدیم در تیمارهای 60:60 و 90:90 دیده شد. غلظت کلر و سدیم با اعمال شوری غیر یکنواخت بطور معنی‌داری کاهش یافت بطوریکه در تیمار 0:30 غلظت سدیم نسبت به تیمار 30:30 حدود 20% کاهش نشان داد. بر اساس نتایج این تحقیق می توان اعمال شوری 30 میلی مولار در بخشی از ریشه را برای کشت توت فرنگی در شرایط شوری، پیشنهاد نمود.

اثر کاربرد خارجی پراکسید هیدروژن بر برخی از شاخص های تحمل به شوری مرزنجوش (Origanum majorana L.)

مرتضی گلدانی؛ یحیی سلاح ورزی؛ جعفر نباتی؛ مرتضی علیرضایی نغندر

دوره 26، شماره 2 ، شهریور 1391

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.14667

چکیده

تنش شوری از جمله عوامل محدود کننده رشد می‌باشد و تنش اکسیداتیو به عنوان یک تنش ثانویه در نتیجه تنش شوری بوجود می‌آید. مرزنجوش از مهمترین گیاهان دارویی به شمار می رود که امکان تولید و گسترش آن در ایران به خوبی مهیاست. به منظور بررسی اثر پراکسید هیدروژن بر کاهش صدمات ناشی از تنش شوری در گیاه مرزنجوش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب ... بیشتر تنش شوری از جمله عوامل محدود کننده رشد می‌باشد و تنش اکسیداتیو به عنوان یک تنش ثانویه در نتیجه تنش شوری بوجود می‌آید. مرزنجوش از مهمترین گیاهان دارویی به شمار می رود که امکان تولید و گسترش آن در ایران به خوبی مهیاست. به منظور بررسی اثر پراکسید هیدروژن بر کاهش صدمات ناشی از تنش شوری در گیاه مرزنجوش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه غلظت مختلف از پراکسید هیدروژن به صورت محلول پاشی (صفر، 5/2 و 5 میلی مولار) و چهار سطح نمک NaCl (صفر، 50، 100 و 150 میلی مولار) بودند. نتایج نشان داد که محلول پاشی پراکسید هیدروژن می‌تواند وزن خشک ریشه و شاخساره در مرزنجوش را افزایش دهد و از این طریق کاهش وزن ناشی از تنش شوری را جبران نماید. از سوی دیگر با افزایش غلظت پراکسید هیدروژن تا 5 میلی مولار بر محتوای کلروفیل کل و کاروتنوییدهای برگ گیاه مرزنجوش به ترتیب برابر 8/46 و 6/100 درصد در مقایسه با شاهد افزوده شد. تنش شوری در این آزمایش بر محتوای درونی پراکسید هیدروژن تاثیر معنی داری نداشت ولی باعث افزایش اسید آمینه پرولین و کاهش نسبت پتاسیم به سدیم در برگ گیاه مرزنجوش گردید. این در صورتی است که غلظت بالای پراکسید هیدروژن (mM 5) توانست غلظت درون سلولی آن، محتوای پرولین و نسبت پتاسیم به سدیم را به ترتیب برابر 6/104، 7/320 و 6/77 درصد در مقایسه با شاهد افزایش دهد. به طور کلی نتایج نشان می‌دهد که با استفاده از محلول پاشی پراکسید هیدروژن تنش اکسیداتیو حاصل از تنش شوری کاهش می‌یابد.

تاثیر سطوح شوری بر ویژگی های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو رقم انگور

رسول جلیلی مرندی؛ عباس حسنی؛ حامد دولتی بانه؛ رامین حاجی تقی لو؛ حسین یوسف زاده

دوره 26، شماره 1 ، خرداد 1391

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.12895

چکیده

در این پژوهش تحمل دو رقم انگور (قزل ازوم و بیدانه قرمز) براساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار، در سطوح مختلف شوری (صفر، 50، 100، 150 میلی مولار) مورد ارزیابی قرار گرفت. تنش شوری بر روی نهال های یک ساله انگور با 4 جوانه انجام شد. سه ماه بعد از شروع تیمار تنش، نتایج داده ها جمع آوری گردید. براساس نتایج بدست ... بیشتر

اثر نوع نیتروژن و سطوح اکسیژن بر برخی صفات اکوفیزیولوژیکی و شیمیائی کاهو در سیستم هیدروپونیک

محمدحسن باقری؛ حمیدرضا روستا؛ سید حسین میردهقان؛ محمودرضا روزبان

دوره 26، شماره 1 ، خرداد 1391

https://doi.org/10.22067/jhorts4.v0i0.14042

چکیده

در این تحقیق اثر نوع نیتروژن و سطوح اکسیژن بر برخی صفات اکوفیزیولوژیکی و شیمیایی کاهو مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی نشان داد که تیمارهای اعمال شده بر فلورسانس حداقل معنی‌دار نبود، اما آمونیوم موجب کاهش فلورسانس حداکثر و فلورسانس متغیر و همچنین نسبت فلورسانس متغیر به حداکثر گردید. آمونیوم همچنین موجب افزایش غلظت پرولین برگ گردید ... بیشتر

دوره 38 (1403)

دوره 37 (1402)

دوره 36 (1401)

دوره 35 (1400)

دوره 34 (1399)

دوره 33 (1398)

دوره 32 (1397)

دوره 31 (1396)

دوره 30 (1395)

دوره 29 (1394)

دوره 28 (1393)

دوره 27 (1392)

دوره 26 (1391)

دوره 25 (1390)

دوره 24 (1389)

دوره 23 (1388)

دوره 22 (1387)

کلیدواژه‌ها = پرولین

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده