گیاهان دارویی
مینا امانی؛ سعیده علیزاده سالطه؛ محسن سبزی نوجه ده؛ مهدی یونسی حمزه خانلو
چکیده
مطالعه حاضر با هدف ارزیابی عملکرد کمی و کیفی گیاه ریحان در شرایط گلخانهای تحت تأثیر تنش کمبود آب به‌همراه مایهزنی قارچ تریکودرما بر روی صفات مورفولوژیکی از جمله عملکرد بخش هوایی (عملکرد اقتصادی ریحان)، رنگیزه‌های فتوسنتزی، درصد و عملکرد اسانس این گیاه انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف ارزیابی عملکرد کمی و کیفی گیاه ریحان در شرایط گلخانهای تحت تأثیر تنش کمبود آب به‌همراه مایهزنی قارچ تریکودرما بر روی صفات مورفولوژیکی از جمله عملکرد بخش هوایی (عملکرد اقتصادی ریحان)، رنگیزه‌های فتوسنتزی، درصد و عملکرد اسانس این گیاه انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر و مطالعات آزمایشگاهی در آزمایشگاه‌های پایه و عمومی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر در سال 1398 و 1399 انجام گرفت. فاکتورهای آزمایشی شامل سطوح مختلف تنش کمبود آب (25، 50 و 75 درصد ظرفیت مزرعه‌ای و تیمار شاهد یا 100 درصد ظرفیت مزرعه‌ای) و یک گونه تجاری قارچ تریکودرما (Trichoderma harzianum Na-lac. ) با تراکم جمعیتی 109 و 106 اسپور در هر میلی‌لیتر مایه تلقیح و تیمار شاهد بود. افزایش سطح تنش کمآبی باعث کاهش عملکرد اقتصادی گیاه ریحان گردید. با اعمال تنش کمآبی محتوای اسانس در تنش‌های ملایم (7/0 درصد) و متوسط (8/0 درصد) افزایش یافت، ولی عملکرد اسانس تفاوت معنی‌داری با شاهد نداشت و ارتفاع بوته (28/0 سانتی‌متر)، تعداد برگ و رنگیزه‌های گیاهی تحت تنش کمآبی کاهش یافتند. با توجه به نتایج آزمایش می‌توان بیان کرد که قارچ تریکودرما با تراکم جمعیتی 106 (اسپور در هر میلی‌لیتر مایه تلقیح) تأثیر بهتری بر بیشتر شاخص‌های رشد داشت، درحالیکه تأثیر قارچ تریکودرما با تراکم جمعیتی 109 (اسپور در هر میلی‌لیتر مایه تلقیح) بر روی صفات مهمی مثل عملکرد وزن تر اندام هوایی (2/213 گرم)، درصد (7/0 درصد) و عملکرد اسانس بیشتر بود. در نهایت نتایج مشخص کرد که استفاده از قارچ تریکودرما درمقایسه با شاهد (بدون تلقیح با قارچ) در شرایط تنش کمآبی قابلیت بهبود رشد گیاه را داشته و منجر به افزایش کارایی گیاه در شرایط تنش کمآبی می‌شود.
گیاهان دارویی
ژاله زندوی فرد؛ مجید عزیزی
چکیده
گل راعی به دلیل خواص ضدافسردگی بارز، یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی است. کمیت و کیفیت نور اثر به سزایی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، رشد و نمو کلی گیاه و تولید متابولیت‌های ثانویه دارد. به‌طوری‌که با تغییرات کمی و کیفی نور می‌توان رشد گیاه را در جهت دلخواه دستکاری نمود. در این پژوهش اثر طیف‌های مختلف نور با شدت 1000 لوکس شامل ...
بیشتر
گل راعی به دلیل خواص ضدافسردگی بارز، یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی است. کمیت و کیفیت نور اثر به سزایی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، رشد و نمو کلی گیاه و تولید متابولیت‌های ثانویه دارد. به‌طوری‌که با تغییرات کمی و کیفی نور می‌توان رشد گیاه را در جهت دلخواه دستکاری نمود. در این پژوهش اثر طیف‌های مختلف نور با شدت 1000 لوکس شامل نور سفید، قرمز، سبز و آبی که با فیلترهای رنگی ایجاد شده بر صفات مورفولوژیکی و میزان هیپریسین در گیاهچه‌های گل راعی (Hypericum perforatum L.) مورد مطالعه قرار گرفت. این آزمایش بصورت طرح کاملاً تصادفی با 10 تکرار در جعبه‌هایی به ابعاد 20×30 و با نشاهایی به ارتفاع 25 سانتی‌متر انجام شد. آزمایش در اطاقک رشد به‌ترتیب با دمای روز و شب 25 و 21 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 45 درصد، 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی ادامه یافت. نتایج نشان داد که بیشترین میانگین تعداد برگ، وزن تر و خشک پیکر رویشی و ریشه به گیاهان تیمار شده با نور سفید اختصاص دارد. در صفات ارتفاع گیاه، طول میانگره و تعداد گرهک‌های سیاه برگ بیشترین میانگین‌ها به ترتیب (98/22 سانتی متر، 23/1 سانتی متر و 77/17 عدد) مربوط به نور قرمز و کمترین میانگین‌ها به ترتیب (37/16 سانتی‌متر، 72/0 سانتی‌متر و 88/13 عدد) مربوط نور سفید بود. بیشترین تا کمترین مقدار هیپریسین (0.08، 0.07، 0.05و 0.03 درصد) به ترتیب در گیاهچه‌های تحت تیمار با فیلترهای نوری قرمز، سفید، آبی و سبز مشاهده شد. بدین ترتیب جهت رشد بهینه گیاهچه‌های گل راعی به طول موج‌های مختلف نوری در طی دوره رشدی گیاه، نیاز است.
رحمت اله غلامی؛ علی اصغر زینانلو؛ فردین قنبری
چکیده
ایران یکی از خاستگاه‌های زیتون در جهان است و تنوع قابل ملاحظه‌ای در بین اکوتیپ‌های آن از شمال تا جنوب کشور وجود دارد. در این آزمایش ژنوتیپ‌های بومی زیتون موجود در کرمانشاه طی سال‌های 1385-1383 بررسی شدند. این ژنوتیپ‌ها از شش منطقه استان کرمانشاه تهیه و از نظر صفات مورفولوژی و میزان روغن براساس توصیه IOOC4 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج ...
بیشتر
ایران یکی از خاستگاه‌های زیتون در جهان است و تنوع قابل ملاحظه‌ای در بین اکوتیپ‌های آن از شمال تا جنوب کشور وجود دارد. در این آزمایش ژنوتیپ‌های بومی زیتون موجود در کرمانشاه طی سال‌های 1385-1383 بررسی شدند. این ژنوتیپ‌ها از شش منطقه استان کرمانشاه تهیه و از نظر صفات مورفولوژی و میزان روغن براساس توصیه IOOC4 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنوع قابل توجه‌ای در بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه وجود دارد این تنوع هم بین مناطق و هم بین ژنوتیپ‌های داخل یک منطقه مشاهد شد. همبستگی مثبت و معنی‌داری بین وزن میوه با عرض برگ، وزن هسته و درصد گوشت مشاهده شد و همچنین همبستگی مثبت و معنی‌داری بین درصد روغن در ماده‌تر با طول میانگره و عرض برگ مشاهده گردید. تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ‌ها را براساس صفات مورفولوژیک در چهار دسته کلی تقسیم‌بندی کرد. این تقسیم‌بندی تا حدود زیادی توانست ژنوتیپ‌های که در یک منطقه هستند در دسته‌های مشابه قرار دهد که این امر نشان‌دهنده آن است که علاوه بر تنوعی که بین این مناطق وجود دارد داخل یک منطقه نیز تنوع قابل توجهی وجود دارد. به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که ژنوتیپ‌های استان کرمانشاه تنوع زیادی دارند و صفات مورد مطالعه نیز با وزن میوه و درصد روغن همبستگی خوبی دارند و می‌توان به نحو شایسته از این ژنوتیپ‌ها و صفات در برنامه‌های اصلاحی استفاده کرد.
کاظم برغمدی؛ شهلا نجفی
چکیده
به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف نیتروکسین و اسید هیومیک بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی زنیان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه زابل انجام گردید. تیمارهای کودی شامل: استفاده از کود زیستی نیتروکسین به صورت تلقیح با بذر در چهار سطح شامل N1=صفر (شاهد)، N2= 5/0، N3= 1 و N4= 5/1 لیتر در ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف نیتروکسین و اسید هیومیک بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی زنیان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه زابل انجام گردید. تیمارهای کودی شامل: استفاده از کود زیستی نیتروکسین به صورت تلقیح با بذر در چهار سطح شامل N1=صفر (شاهد)، N2= 5/0، N3= 1 و N4= 5/1 لیتر در هکتار و استفاده از کود آلی اسید هیومیک به صورت محلول در آب آبیاری و در مرحله 4 برگی در چهار سطح شامل H1= صفر (شاهد)، H2= 1، H3= 2 و H4= 3 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج آزمایش نشان داد که تأثیر اسید هیومیک بر وزن هزار دانه، تعداد چتر، تعداد شاخه جانبی، درصد اسانس و عملکرد اسانس معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین درصد و عملکرد اسانس به ترتیب با 17/4 درصد و 75/64 کیلوگرم در هکتار از تیمار H4 به دست آمد. همچنین اثر نیتروکسین بر تمام صفات فوق به جز درصد اسانس معنی‌دار بود. برهمکنش تیمارهای اسید هیومیک و نیتروکسین بر عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه، معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه (33/1758 کیلوگرم در هکتار) از تیمار N4H3 به دست آمد. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می رسد استفاده از 5/1 لیتر نیتروکسین و سه کیلوگرم اسید هیومیک در هکتار بهترین تیمار در تولید درصد و عملکرد اسانس زنیان باشد.
زهرا ستایش‌مهر؛ علی گنجعلی
چکیده
به منظور بررسی واکنش گیاه دارویی شوید به تنش خشکی در مرحله رشد رویشی آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این تحقیق صفات مورفوفیزیولوژیک گیاه شوید در شرایط آبکشت و در محیط تنش با پتانسیل های اسمزی شامل: صفر (شاهد)، 5/1-، 2-، 5/2- و 3- بار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آنالیز واریانس مشاهدات نشان داد که، تنش خشکی تاثیر معنی ...
بیشتر
به منظور بررسی واکنش گیاه دارویی شوید به تنش خشکی در مرحله رشد رویشی آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این تحقیق صفات مورفوفیزیولوژیک گیاه شوید در شرایط آبکشت و در محیط تنش با پتانسیل های اسمزی شامل: صفر (شاهد)، 5/1-، 2-، 5/2- و 3- بار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آنالیز واریانس مشاهدات نشان داد که، تنش خشکی تاثیر معنی داری (01/0 p≤) بر ویژگی‌های ظاهری مانند طول ساقه، طول ریشه، سطح برگ و تعداد برگ داشت. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که، با افزایش تنش خشکی کلیه صفات فوق کاهش یافتند. همچنین تنش خشکی تاثیر معنی داری (01/0p≤) بر میزان کلروفیل a، b و کل، کاروتنوئید، پروتئین های محلول، ترکیبات فنلی و عناصر پتاسیم، فسفر و کلسیم بخش هوایی و ریشه داشت. همچنین تنش خشکی تاثیر معنی داری بر نسبت کلروفیل a/b داشت (05/0(p≤. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که، با افزایش تنش، میزان کلروفیل، کاروتنوئید، پروتئین های محلول، غلظت عناصر پتاسیم، فسفر و کلسیم بافت و نسبت پتاسیم بخش هوایی به ریشه کاهش یافت، در حالی که میزان ترکیبات فنلی بخش هوایی و ریشه افزایش یافت. در این آزمایش نسبت طول ساقه به ریشه و نسبت پتاسیم بخش هوایی به ریشه تحت تاثیر تنش خشکی قرار نگرفتند (05/0p≤). به طور کلی گیاه دارویی شوید به تنش خشکی توسط افزایش سطوح ترکیبات فنلی واکنش نشان می دهد.
