سید علی‌اکبر باقریان؛ عسکر غنی؛ علیرضا صنیع‌خاتم
چکیده
بیماریها، آفات و عارضههای نوظهور، تهدیدی جدی برای مناطق کشت مرکبات هستند. عارضهی زوال یکی از همین مشکلات نوظهور است که بهویژه در دو سال گذشته در بخشهایی از جنوب استان فارس گزارش شده است. این عارضه، موجب خشک شدن کامل درخت یا بخشهایی از آن میشود. به منظور بررسی مهمترین عوامل غیر زنده مؤثر بر وقوع عارضهی زوال مرکبات، ...
بیشتر
بیماریها، آفات و عارضههای نوظهور، تهدیدی جدی برای مناطق کشت مرکبات هستند. عارضهی زوال یکی از همین مشکلات نوظهور است که بهویژه در دو سال گذشته در بخشهایی از جنوب استان فارس گزارش شده است. این عارضه، موجب خشک شدن کامل درخت یا بخشهایی از آن میشود. به منظور بررسی مهمترین عوامل غیر زنده مؤثر بر وقوع عارضهی زوال مرکبات، تعداد 64 باغ مرکبات در جنوب استان فارس مورد ارزیابی قرار گرفت. ارزیابیها از اسفند ماه 1396 تا آبان ماه 1397 صورت پذیرفت. میانگین سن درختان، میانگین دمای هوا، وجود و یا عدم وجود سایهانداز، مقدار نسبت جذب سدیم (SAR)، مصرف کودهای ضد شوری، درصد رس و نوع بافت خاک مورد سنجش قرار گرفت. به منظور تعیین روابط بین متغیرها و درصد وقوع زوال، تجزیه و تحلیلهای آماری چند متغیره شامل تحلیل عاملی، همبستگی، تحلیل خوشهای و تحلیل مسیر انجام شد. بر اساس نتایج تحلیل عاملی، چهار عامل اول، در مجموع 53/80 درصد از کل تغییرات را توجیه کردند. خصوصیات فیزیکی خاک، 37/26 درصد و تبخیر و تجمع تدریجی املاح، 95/23 درصد از واریانس کل را توجیه نمودند. همبستگی معنیداری بین زوال و میانگین سن درخت، زوال و درصد رس، زوال و وجود سایهانداز، مشاهده شد. تحلیل مسیر، اثرات مستقیم و غیر مستقیم متغیرها را بر میزان وقوع زوال مشخص نمود. به طور کلی مشخص شد که زوال، یک عارضه فیزیولوژیکی چند متغیره است که با انجام برخی از عملیات مدیریت باغ میتوان تا حدود زیادی آن را کنترل نمود.
محمد حسین شیخ محمدی؛ نعمت الله اعتمادی؛ علی نیکبخت؛ مصطفی عرب؛ محمد مهدی مجیدی
چکیده
خشکی و شوری از جمله تنش‌های غیرزنده مضر برای رشد چمن در طیف گسترده‌ای از جهان می‌باشند. هدف از اجرای این آزمایش، انتخاب توده‌های مقاوم به خشکی و شوری چمن جهت استفاده در برنامه مدیریت چمن در شرایط تنش خشکی و شوری بود. آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل سه تیمار آبیاری بود ...
بیشتر
خشکی و شوری از جمله تنش‌های غیرزنده مضر برای رشد چمن در طیف گسترده‌ای از جهان می‌باشند. هدف از اجرای این آزمایش، انتخاب توده‌های مقاوم به خشکی و شوری چمن جهت استفاده در برنامه مدیریت چمن در شرایط تنش خشکی و شوری بود. آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل سه تیمار آبیاری بود که به مدت 45 روز اعمال گردید: 1) گیاهان شاهد (بدون تنش)، 2) تنش خشکی (قطع آبیاری به مدت 45 روز) 3) تنش شوری (روزانه 100 میلی‌لیتر با شوری 9 دسی‌زیمنس بر متر). تیمارهای آبیاری به‌عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (شاهد، تنش خشکی و تنش شوری) و توده‌های علف گندمی در شش سطح به‌عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد تنش خشکی و شوری باعث کاهش کیفیت در توده‌های علف گندمی تاجدار شدند و سطح کاهش کیفیت بین توده‌ها متفاوت بود. نتایج ما نشان داد، توده سبزوار تحت تنش خشکی و شوری به ترتیب، بالاترین ارتفاع (52/5 و 86/5 سانتی‌متر) و بیشترین محتوی کلروفیل (85/2 و 75/2 میلی‌گرم برگرم وزن‌تر) را نشان می‌دهد. نتایج به‌دست‌آمده از بررسی کربوهیدرات‌های محلول اندام هوایی، محتوی آب نسبی و میزان نشت الکترولیت نشان داد که در گیاهان تحت تنش خشکی توده‌های دماوند و سبزوار بیشترین مقدار کربوهیدرات‌های محلول (16/332 و 14/345 میلی‌گرم برگرم وزن خشک)، بیشترین محتوی آب نسبی (18/59 و 18/62 درصد) و کمترین میزان نشت الکترولیت (16/48 و 14/59 درصد) را به خود اختصاص دادند. در شرایط تنش شوری، توده دماوند (15/322 میلی‌گرم برگرم وزن خشک) بیشترین کربوهیدرات محلول، توده سبزوار (42/68 درصد) و اراک (14/65 درصد) بیشترین محتوی آب نسبی و توده سبزوار (17/54 درصد) کمترین میزان نشت الکترولیت را نشان دادند. مطابق نتایج این آزمایش رتبه‌بندی مقاومت به تنش خشکی به صورت سبزوار <دماوند< اراک < ارومیه = تاکستان < هشتگرد و رتبه‌بندی مقاومت به شوری به‌صورت سبزوار <اراک< دماوند < هشتگرد = تاکستان< ارومیه می‌باشد. توده‌های سبزوار و دماوند مقاومت خوبی نسبت به خشکی، و توده‌های سبزوار و اراک مقاومت خوبی نسبت به تنش شوری در مقایسه با سایر توده‌های علف گندمی تاجدار از خود نشان دادند.
بهرام عابدی؛ بهنام اسفندیاری
چکیده
مرکبات یکی از مهمترین درختان میوه مناطق نیمه گرمسیری و جز درختان حساس به تنش شوری طبقه‌بندی میشود. قارچ‌های آرباسکولار مایکوریزا، با ایجاد یک رابطه همزیستی با ریشه گیاه، باعث دسترسی بهتر عناصر معدنی در گیاهان می‌شوند. در پژوهش حاضر، دو قارچ مایکوریزا (Paraglomus occultum و Glomus mosseae) و چهار سطح شوری (صفر، 50، 100 و 150 میلی مولار کلرید سدیم) در ...
بیشتر
مرکبات یکی از مهمترین درختان میوه مناطق نیمه گرمسیری و جز درختان حساس به تنش شوری طبقه‌بندی میشود. قارچ‌های آرباسکولار مایکوریزا، با ایجاد یک رابطه همزیستی با ریشه گیاه، باعث دسترسی بهتر عناصر معدنی در گیاهان می‌شوند. در پژوهش حاضر، دو قارچ مایکوریزا (Paraglomus occultum و Glomus mosseae) و چهار سطح شوری (صفر، 50، 100 و 150 میلی مولار کلرید سدیم) در دانهال‌های فلایینگ دراگون مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از تلقیح قارچ ها با ریشه دانهال‌ها، تنش شوری به‌صورت تدریجی جهت جلوگیری از شوک اسمزی به هر کدام از تیمارها اعمال شد. با توجه به نتایج، درصد کلون سازی مایکوریزا، میزان آب نسبی بافت، تعداد برگ، سطح برگ، قطر ساقه، وزن خشک ریشه و شاخساره با افزایش سطوح شوری، کاهش نشان داد. اما در بین تیمارها دانهال‌های تلقیح‌شده با قارچ آرباسکولار مایکوریزا اختلاف معنیداری نسبت به تیمار فاقد تلقیح داشتند. قارچ های مایکوریزا بطورمعنی‌داری میزان سدیم کمتر و میزان پتاسیم، کلسیم، نسبت پتاسیم به سدیم و نسبت کلسیم به سدیم بالاتری را در ریشه دانهال‌های تلقیح‌شده داشتند. علاوه بر این مشخص شد که گیاهان تحت شرایط تنش شوری، تیمارهای تلقیحی کاهش غلظت ساکارز در برگ ها و افزایش غلظت فروکتوز و پرولین را به همراه داشتند. در آخر میتوان اظهار داشت که قارچ‌های همزیست مایکوریزا از طریق تنظیم اسمزی برگ و برقراری تعادل یونی باعث تعدیل اثرات مخرب تنش شوری می‌شوند.
مهری یوسفی؛ سیدجلال طباطبایی؛ جعفر حاجی لو؛ ناصر مهنا
چکیده
تنش شوری با تغییر در الگوی جذب آب و عناصر غذایی کمیت و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این آزمایش ریشه‌های گیاه توت‌فرنگی به دو قسمت تقسیم شدند و غلظت‌های مختلف شوری کلرید سدیم به هر طرف ریشه اعمال گردید. تیمارهای آزمایشی شامل NaCl در غلظت‌های 0:0 (در دو بخش ریشه محلول غذایی بدون تیمار شوری)، 0:30 (در یک بخش ریشه محلول غذایی بدون ...
بیشتر
تنش شوری با تغییر در الگوی جذب آب و عناصر غذایی کمیت و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این آزمایش ریشه‌های گیاه توت‌فرنگی به دو قسمت تقسیم شدند و غلظت‌های مختلف شوری کلرید سدیم به هر طرف ریشه اعمال گردید. تیمارهای آزمایشی شامل NaCl در غلظت‌های 0:0 (در دو بخش ریشه محلول غذایی بدون تیمار شوری)، 0:30 (در یک بخش ریشه محلول غذایی بدون تیمار شوری و در بخش دیگر محلول غذایی به اضافه 30 میلی‌مولار NaCl) و به همین ترتیب 0:60، 0:90، 30:30، 60:60 و 90:90 بودند. آزمایش بر روی توت‌فرنگی رقم کاماروزا، در شرایط هایدروپونیک انجام شد. بعد از اعمال تیمار و در مرحله گلدهی شدت فتوسنتز و کلروفیل گیاه اندازه گیری شد. در پایان آزمایش نیز، کل گیاهان از بستر خارج شده و خصوصیات بیوشیمیایی آنها شامل غلظت عناصر غذایی و پرولین اندازه گیری گردید. شوری یکنواخت فتوستنز را بشدت کاهش داد ولی در تیمارهای 0:30 و 0:60 مقدار آن نسبت به 30:30 و60:60 بیشتر بود. غلظت پرولین در تیمار شاهد کمترین و در تیمارهای 0:30 و 30:30 بیشترین بود. غلظت کلسیم میوه، نیتروژن، فسفر و پتاسیم برگ با افزایش شوری به شدت کاهش یافت و در شوری‌های غیر یکنواخت مقدار آن افزایش یافت. بیشترین مقدار کلر و سدیم در تیمارهای 60:60 و 90:90 دیده شد. غلظت کلر و سدیم با اعمال شوری غیر یکنواخت بطور معنیداری کاهش یافت بطوریکه در تیمار 0:30 غلظت سدیم نسبت به تیمار 30:30 حدود 20% کاهش نشان داد. بر اساس نتایج این تحقیق می توان اعمال شوری 30 میلی مولار در بخشی از ریشه را برای کشت توت فرنگی در شرایط شوری، پیشنهاد نمود.
شیما علائی؛ عنایت اله تفضلی
چکیده
شوری به عنوان قدیمی ترین مسأله زیست محیطی محسوب می شود و از عوامل محدود کننده رشد گیاهان و تولید محصول است. در این پژوهش وضعیت تحمل زیتون رقم روغنی به کاربرد مقادیر زیاد کلرید سدیم در آب آبیاری و توزیع عناصر سدیم و پتاسیم در گیاه با استفاده از کاربرد تنظیم کننده های رشد گیاهی کینتین و سایکوسل مورد بررسی قرار گرفت. طرح آزمایشی به صورت ...
بیشتر
شوری به عنوان قدیمی ترین مسأله زیست محیطی محسوب می شود و از عوامل محدود کننده رشد گیاهان و تولید محصول است. در این پژوهش وضعیت تحمل زیتون رقم روغنی به کاربرد مقادیر زیاد کلرید سدیم در آب آبیاری و توزیع عناصر سدیم و پتاسیم در گیاه با استفاده از کاربرد تنظیم کننده های رشد گیاهی کینتین و سایکوسل مورد بررسی قرار گرفت. طرح آزمایشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار بررسی گردید. تجمع یونهای Na , K دراندام هوائی و ریشه مشخص گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که با افزایش سطح شوری میزان تجمع سدیم (Na) افزایش و نسبت پتاسیم به سدیم (K/Na) کاهش یافت. بیشترین میزان تجمع یون سدیم در ریشه مشاهده گردید. افزایش سدیم برگ در سطح 200 میلی‌مولار شوری و اندام هوائی ( مجموع ساقه و برگ) در سطح 100 و 200 میلی‌مولار شوری تفاوت معنیداری باشاهد نشان داد. کاهش میزان یون پتاسیم برگ تنها در سطح 100 و 200 میلی‌مولار شوری تفاوت معنیداری در سطح 5% داشت. کاهش نسبت پتاسیم به سدیم برگ در سطوح 50،100و 200 میلی‌مولار شوری معنی‌دار بود. کاربرد 250 میلی گرم در لیتر سیتوکینین در سطح شوری 200 میلی مولار، میزان سدیم برگ را در سطح 5% به طور معنیداری افزایش داد. از طرفی کاربرد غلظت های 500 و 1000 میلی گرم در لیتر سایکوسل در سطح شوری 100 میلی مول پتاسیم بخش هوائی (ساقه وبرگ) و در سطح شوری صفر و 50 میلی‌مولار پتاسیم برگ را کاهش داد که در سطح 5% به نسبت شاهد معنی‌دار بود
