اثرتراکم و زمان مصرف نیتروژن بر خصوصیات مورفولوژیکی، مراحل فنولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد سیاه‌دانه (Nigella sativa )

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
به منظور ارزیابی اثرات تراکم و زمان مصرف کود نیتروژنه بر خصوصیات مورفولوژیکی، مراحل فنولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد در گیاه سیا‌ه‌دانه آزمایشی مزرعه ای به صورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در شهرستان چناران در سال 1384انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل تراکم کشت (250،150و350 بوته در متر مربع) و زمان مصرف کود نیتروژنه (1- شاهد یا عدم مصرف، 2- مصرف کود در 6-4 برگی یک ماه پس از کاشت، 3- مصرف در شروع غنچه دهی، 4- مصرف در گلدهی کامل بود. در این بررسی، کود نیتروژنه از منبع کود نیتروژنه به مقدار 40 کیلوگرم در هکتار به صورت سرک در زمانهای ذکر شده استفاده گردید. صفات مورد مطالعه شامل تعداد شاخه جانبی در هر بوته، فاصله اولین شاخه جانبی از سطح زمین، ارتفاع بوته، متوسط تعداد کپسول در هر شاخه، وزن کپسول، وزن دانه در هر کپسول، تعداد کپسول در هر بوته، تعداد دانه در هر خانه کپسول و عملکرد دانه در هکتار و بررسی مراحل رشد فنولوژیکی بود. اثر زمان مصرف کود نیتروژنه روی تعداد کپسول در هر بوته، وزن کپسول و تعداد شاخه جانبی در سطح 5% و تعداد دانه در هر خانه کپسول در سطح 1% معنی دار شد، اما روی وزن دانه در کپسول، ارتفاع بوته، فاصله اولین شاخه جانبی از سطح زمین و متوسط تعداد کپسول در هر شاخه وعملکرد دانه تاثیری نداشت. اثر تراکم روی وزن دانه در کپسول در سطح 5% وفاصله اولین شاخه جانبی از سطح زمین و عملکرد دانه در هکتاردر سطح1% معنی دار شد. تراکم 250 بوته در متر مربع و مصرف نیتروژن در زمان یک ماه پس از کاشت با 588 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را در این منطقه تولید کرد.

واژه های کلیدی: سیاه‌دانه، کپسول، تراکم، خصوصیات مورفولوژیکی، مراحل فنولوژیکی

عنوان مقاله [English]

Effect of Plant Density and Time of Nitrogen Application on Morphological, Phenological Characteristics, Yield and Yield Components of Black Cumin (Nigella sativa L.)

نویسندگان [English]

  • Sh. Amirmoradi
  • Parviz Rezvani Moghaddam
Department of Agrotechnology, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

Abstract
In order to study the effect of density and time of nitrogen application on morphological, phenological characteristics, yield and yield components of black cumin (Nigella sativa L) a field experiment was conducted at Chenaran in Khorasan Razavi Province in 2005 growing season. Three nitrogen fertilizer (Urea) application times (1- control 2- at 4-6 leaves stage 3-preblooming 4-complete flowering) and three plant densities (150, 250, 350 plant m-²) were compared in a split plot based on complete randomized block design with three replications. Studied components were stem branch, capsule weight, seed weight/capsule weight, ratio number of capsules per plant, number of seeds in each part of capsule and phenological characteristics. Results showed that nitrogen fertilizer application times had significant effects on number of capsules per plant, capsule weight, stem branch, number of seeds in each part of capsule. Densities had significant effects on capsule weight, seed yield and distance of the first branch from soil surface. Results showed that 250 plant m-² and nitrogen application at 4-6 leaves stage had the highest seed yield (588 kg/ha) in this region.

Keywords: Black cumin, Density, Nitrogen application, Morphological characteristics, Phenological growth stage

CAPTCHA Image