نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1 جهاد دانشگاهی خراسان رضوی
2 فردوسی مشهد
3 گروه علوم باغبانی، دانشگاه فردوسی مشهد
4 Faculty of Ornamental Biotechnology Department, ACECR, Mashhad Branch, Mashhad, Iran
5 دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
چکیده
میخک (Dianthus caryophyllus L.) به عنوان سومین گل شاخه بریده مهم دنیا مطرح است. تکنیک‌های کشت بافت روش مناسبی را برای ریزازدیادی این گیاه زینتی فراهم کرده است. در این بررسی اثر کینتین (Kin) و بنزیل آدنین (BA) بر تکثیر شاخساره و میزان شیشه‌ای شدن شاخساره‌های تکثیر شده چهار رقم میخک (Prado Aquila Kgr, Skimo Mogr, Mondeo Kgr and Innove Orange Bogr) مورد ارزیابی قرار گرفت. ریزنمونه‌های گره در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) حاوی غلظت‌های مختلف بنزیل آدنین (1، 2، 3 و 4 میلی‌گرم در لیتر) و کینتین (1، 2، 3 و 4 میلی گرم در لیتر ) همراه با 2/0 میلی گرم در لیتر NAA، 30 گرم در لیتر ساکارز و 8 گرم در لیتر آگار قرار گرفتند. ریشه زایی ریزنمونه‌های تکثیر شده در محیط کشت MS حاوی 1 میلی گرم در لیتر NAA صورت گرفت. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین ارقام در میزان باززایی شاخساره وجود دارد، بطوریکه ارقام Eskimo و Prado Aquila Kgr با میانگین 2/3 و 5/1 شاخساره به ترتیب بیشترین و کمترین میزان باززایی را از خود نشان دادند. افزایش غلظت سیتوکنین از 1 میلی گرم در لیتر به 4 میلی گرم در لیتر باعث افزایش تعداد شاخساره باززایی شده از 7/1 به 4/2 شاخه در هر ریزنمونه و افزایش میزان شیشه‌ای شدن از 12 درصد به 54 درصد شد. همچنین سطوح بالای سیتوکنین به خصوص هورمون BA ارتفاع گیاهچه‌های باززایی شده را کاهش داد. از نظر میزان شیشه‌ای شدن بین ارقام و نوع سیتوکنین اختلاف معنی داری مشاهده شد، بطوریکه ارقام Mondeo Kgr و Prado Aquila Kgr به ترتیب بیشترین (44 درصد) و کمترین (23 درصد) میزان شیشه‌ای شدن را به خود اختصاص دادند و ریزنمونه‌های تکثیر شده در محیط کشت حاوی BA، درصد شیشه‌ای شدن بیشتری (40 درصد) نسبت به Kin (26 درصد) داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد که با افزایش میزان سیتوکنین در محیط کشت بویژهBA شاخه زایی افزایش می‌یابد، اما در عین حال باعث افزایش پدیده شیشه‌ای شدن نیز می‌شود که این پدیده اثری نامطلوب در شرایط این ویترو است و باعث از بین رفتن گیاهچه‌ها می‌شود. با درنظر گرفتن میزان شاخه زایی و پدیده شیشه‌ای شدن، برای بدست آوردن بیشترین شاخه طبیعی، کاربرد هورمون BA با غلظت 1 میلی گرم در لیتر همراه با 2/0 میلی گرم در لیتر NAA در محیط کشت MS نتیجه بهتری داده است.
واژه‌های کلیدی: میخک، بنزیل آدنین، کینتین، شیشه‌ای شدن، شاخه زایی، ریزازدیادی
عنوان مقاله [English]
Investigation Effects of Type and Concentration of Cytokinin on In Vitro Shoot Multiplication and Hyperhydricity of Carnation (Dianthus caryophyllus L.)
نویسندگان [English]
- Seyyedeh Mahdiyeh Kharrazi 1
- Seyyed Hossein Nemati 2
- Ali Tehranifar 3
- Ahmad Sharifi 4
- Abdolreza Bagheri 5
1
2 Ferdowsi university of Mashhad
3
4
5
چکیده [English]
Abstract
Carnation (Dianthus caryophyllus L.) is the third most important cut flowers in the world. Tissue culture techniques offer an efficient method for micropropagation of this ornamental plant. In present work effects of Kinetin (Kin) and Benzyl Adenine (BA), on shoot multiplication and hyperhydricity of four carnation cultivars (Prado Aquila Kgr, Skimo Mogr, Mondeo Kgr and Innove Orange Bogr) were studied. Explants from nodal segments were cultured on MS medium supplemented with different concentrations of BA (1, 2, 3 and 4 mg/l) and Kin (1, 2, 3 and 4 mg/l) in combination with 0.2 mg/l NAA, 30 g/l sucrose and 8 g/l agar. Rooting of regenerated shoots was done in the MS medium supplemented with 1 mg/l NAA. Results indicated that there is a significant difference among cultivars shoot regeneration, Eskimo and Prado Aquila Kgr with 3.2 and 1.5 shoots show the highest and lowest regeneration rate, respectively. Increasing the concentration of cytokinin from 1 mg/l to 4 mg/l lead to increase regenerated shoot number from 1.7 to 2.4 shoots per explant and increase hyperhydricity from 12% to 54%. In addition high concentration of cytokinin, especially BA, decreased height of regenerated shoots. Based on hyperhydricity percentage of regenerated shoots, there was a significant difference between cultivars and cytokinins. Mondeo Kgr and Prado Aquila Kgr showed highest (44%) and lowest (23%) hyperhydricity, respectively and explants cultured in medium supplemented with BA caused more (40%) hyperhydricity than Kin (26%). Results of present work showed that by increasing the concentration of cytokinin specially BA, multiplication will be increased but also it will increase the hyperhydricity of plantlets and consequently it will lead to death of them. By considering the amount of multiplication and frequency of hyperhydricity for obtaining the highest number of normal shoots, using of MS medium containing 1 mg/l BA in combination with 0.2 mg/l NAA is suggested.
Keywords: Carnation, Benzyl Adenine, Kinetin, Hyperhydricity, Shoot multiplication, Micropropagation
)
ارسال نظر در مورد این مقاله