مقالات پژوهشی
مهدی آرین؛ مهدی خجسته پور؛ محمودرضا گلزاریان
چکیده
آگاهی نسبت به روند تغییرات حجم حفره بذر میوه خربزه میتواند کمک شایانی به برنامه‌ریزی مناسب جهت انجام اموری چون کود‌دهی، آبیاری و غیره در طی فصل رشد میوه نماید. به منظور برآورد حجم حفره بذر میوه خربزه، Cucumis melo L.، دو توده محلی ارزشمند قصری و خاتونی انتخاب شد و تغییرات حفره بذر آنها در طی فصل رشد، مورد مطالعه قرار گرفت. از روش مقطعنگاری ...
بیشتر
آگاهی نسبت به روند تغییرات حجم حفره بذر میوه خربزه میتواند کمک شایانی به برنامه‌ریزی مناسب جهت انجام اموری چون کود‌دهی، آبیاری و غیره در طی فصل رشد میوه نماید. به منظور برآورد حجم حفره بذر میوه خربزه، Cucumis melo L.، دو توده محلی ارزشمند قصری و خاتونی انتخاب شد و تغییرات حفره بذر آنها در طی فصل رشد، مورد مطالعه قرار گرفت. از روش مقطعنگاری رایانه‌ای پرتو ایکس به عنوان ابزاری دقیق و غیر مخرب در تعیین اندازه حجم حفره بذر در هر مرحله از آزمایش استفاده شد. اندازه‌گیری حجم حفره بذر در کنار عوامل درصد مواد جامد محلول، وزن مخصوص، درصد رطوبت گوشت میوه و همچنین مقدار pH در طی سه بازه زمانی 15 روز و 30 روز پس از گلدهی و مرحله رسیدگی کامل میوه انجام شد. نتایج پژوهش همبستگی بین عامل درصد حجم حفره بذر توده قصری با سایر عوامل را نشان داد. از طرفی کلیه عوامل یاد شده تغییرات معنیداری در طی سه بازه زمانی برداشت داشتند، ضمن اینکه این تغییرات تحت تاثیر نوع توده نیز قرار گرفتند، اما رابطه معنیداری بین برهمکنش دو عامل توده و مرحله برداشت مشاهده نشد.
مقالات پژوهشی
غلامحسین داوری نژاد؛ مینا نورزاده نامقی؛ علی مومن
چکیده
کاهش عملکرد پسته ارتباط نزدیکی با اختلالات میوه و تنشهای مختلف محیطی دارد. پلیآمینها گروهی از تنظیمکنندههای رشد گیاهی هستند که تاثیر مثبتی بر رشد و توسعه گل و میوه در برابر تنشها دارند. بنابراین، هدف این مطالعه ارزیابی تاثیر پلیآمینها در شرایط کمآبی محل آزمایش بر صفات رویشی، ویژگیهای میوه و عملکرد درختان ...
بیشتر
کاهش عملکرد پسته ارتباط نزدیکی با اختلالات میوه و تنشهای مختلف محیطی دارد. پلیآمینها گروهی از تنظیمکنندههای رشد گیاهی هستند که تاثیر مثبتی بر رشد و توسعه گل و میوه در برابر تنشها دارند. بنابراین، هدف این مطالعه ارزیابی تاثیر پلیآمینها در شرایط کمآبی محل آزمایش بر صفات رویشی، ویژگیهای میوه و عملکرد درختان پرمحصول و کم محصول پسته رقم ̕اکبری̔ بود. برای این منظور، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در زمان بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و هفت تیمار شامل محلولپاشی پلیآمینهای پوترسین، اسپرمیدین و اسپرمین در غلظتهای صفر (شاهد)، 1/0 و 1 میلیمولار در دو مرحله زمانی تمام گل و دو هفته بعد از تمام گل در منطقه فیضآباد مهولات استان خراسان رضوی در سال 1395 انجام شد. نتایج نشان داد که محلولپاشی پلیآمینها در درختان کم محصول با وجود کاهش درصد پوکی تأثیر معنیداری بر عملکرد پسته نداشت. با اینوجود در درختان پرمحصول، کاربرد این تنظیمکنندهها بهویژه پوترسین سبب کاهش ریزش میوه و افزایش شاخص سبزینگی، تعداد دانه در خوشه و عملکرد در مقایسه با شاهد شد. با توجه به نتایج همبستگی، تاثیر مثبت پلیآمینها بر بهبود عملکرد در درختان پرمحصول عمدتاً به دلیل جلوگیری از ریزش میوه و افزایش تعداد دانه در خوشه بود. بهطوریکه میزان تولید در شاخه در تیمارهای پوترسین، اسپرمین و اسپرمیدین در غلظت 1/0 میلیمولار به ترتیب 2/46، 6/14 و 2/15 درصد و در غلظت 1 میلیمولار به ترتیب 7/38، 7/24 و 9/19 درصد در مقایسه با شاهد افزایش داشت. همچنین محلولپاشی پلیآمین پوترسین دو هفته بعد از تمام گل نتایج بهتری در افزایش طول شاخه در درختان پرمحصول نشان داد. به طور کلی، نتایج این آزمایش نشان میدهد که محلولپاشی پوترسین در مقایسه با اسپرمین و اسپرمیدین در شرایط کمآبی میتواند بر بهبود صفات رویشی و زایشی و در نتیجه عملکرد درختان پسته رقم ̕اکبری̔ مؤثرتر باشد.
مقالات پژوهشی
محسن سیلسپور
چکیده
طی یک آزمایش مزرعهای دو ساله، اثرات کاربرد سطوح مختلف نیتروژن از منبع اوره (صفر، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار) و گوگرد از منبع ساریکود (صفر، 500 و 1000 کیلوگرم در هکتار) در یک خاک آهکی، بر خصوصیات کمی و کیفی سیر رقم ̕همدان̔ و برخی خصوصیات شیمیایی خاک مطالعه شد. اثر نیتروژن و اثر گوگرد بر عملکرد، تعداد سیرچه در سیر، وزن تک بوته، وزن سیرچه، ...
بیشتر
طی یک آزمایش مزرعهای دو ساله، اثرات کاربرد سطوح مختلف نیتروژن از منبع اوره (صفر، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار) و گوگرد از منبع ساریکود (صفر، 500 و 1000 کیلوگرم در هکتار) در یک خاک آهکی، بر خصوصیات کمی و کیفی سیر رقم ̕همدان̔ و برخی خصوصیات شیمیایی خاک مطالعه شد. اثر نیتروژن و اثر گوگرد بر عملکرد، تعداد سیرچه در سیر، وزن تک بوته، وزن سیرچه، ارتفاع بوته و سطح برگ معنیدار بود و موجب ارتقای این صفات گردید. مصرف 1000 کیلوگرم در هکتار گوگرد عملکرد سیر را 31 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. مصرف نیتروژن نیز تا سقف 200 کیلوگرم در هکتار موجب افزایش عملکرد سیر به میزان 58 درصد نسبت به شاهد شد. بیشترین عملکرد اقتصادی سیر از تیمار مصرف 1000 کیلوگرم در هکتار گوگرد و 200 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به دست آمد که نسبت به تیمار شاهد، 104 درصد افزایش عملکرد داشت. کاربرد 1000 کیلوگرم گوگرد موجب کاهش واکنش خاک نسبت به تیمار شاهد گردید و موجب افزایش غلظت آهن برگ به میزان 88 درصد در مقایسه با تیمار شاهد و افزایش غلظت روی برگ به میزان 110 درصد در مقایسه با تیمار شاهد گردید. محتوای نیترات سیر با کاربرد گوگرد کاهش و با کاربرد نیتروژن افزایش معنیدار یافت. کاربرد گوگرد به میزان 1000 کیلوگرم در هکتار محتوای نیترات سیر را 35 درصد نسبت به شاهد بطور معنیداری کاهش داد. بر اساس نتایج به‌دست آمده از این پژوهش، برای دستیابی به حداکثر تولید سیر با محتوای نیترات قابل قبول، مصرف 200 کیلوگرم در هکتار نیتروژن +1000 کیلوگرم گوگرد همراه با باکتری تیوباسیلوس توصیه میگردد.
مقالات پژوهشی
مریم حقیقی؛ آتنا شیبانی راد
چکیده
پژوهش حاضر بهمنظور بررسی اثرات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی پیوند در القا مقاومت به تنش خشکی در خیار در شرایط گلخانهای انجام گرفت. آزمایش فاکتوریل شامل فاکتورهای (گیاهان پیوندی و غیرپیوندی و سطح خشکی بر اساس پتانسیل اسمزی: شاهد، 4/0- و 8/0- مگاپاسکال) در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. بذور خیار بومی اصفهان بهعنوان پیوندک ...
بیشتر
پژوهش حاضر بهمنظور بررسی اثرات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی پیوند در القا مقاومت به تنش خشکی در خیار در شرایط گلخانهای انجام گرفت. آزمایش فاکتوریل شامل فاکتورهای (گیاهان پیوندی و غیرپیوندی و سطح خشکی بر اساس پتانسیل اسمزی: شاهد، 4/0- و 8/0- مگاپاسکال) در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. بذور خیار بومی اصفهان بهعنوان پیوندک بر روی پایه فرو پیوند حفرهای انجام گرفت. نتایج افزایش مقاومت به تنش و تولید توده زنده بیشتر با افزایش جذب و توسعه ریشهها در خیارهای پیوند شده را نشان داد. همچنین محتوای پتاسیم در گیاهان پیوندی نسبت به گیاهان غیرپیوندی کاهش یافت. طیف وسیعی از خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی تحت تأثیر پیوند و اثرات متقابل پایه × پیوندک قرار گرفتند. برخی از این ویژگیها سبب بهبود روابط آبی و رشد و نمو گیاه در شرایط تنش گشت. شاخصهای تبادلات گازی همانند فتوسنتز، تعرق و هدایت روزنهای در گیاهان غیرپیوندی از گیاهان پیوندی پایینتر بود. با افزایش معنیدار پرولین در گیاهان پیوندی در مقایسه با گیاهان غیرپیوندی و همچنین افزایش بیشتر پتاسیم در خشکی 8/0- مگاپاسکال در گیاهان پیوندی در مقایسه با گیاهان غیرپیوندی به نظر میرسد که مکانیسم تحمل به خشکی اعمال‌شده پایه از طریق حفظ تعادل اسمزی و برقراری هموستازی پتاسیم میباشد. درنهایت میتوان پیوند را بهعنوان یک روش کارآمد جهت القا تحمل به تنش خشکی و افزایش عملکرد خیار توصیه کرد.
مقالات پژوهشی
بیژن سلطانیان؛ پرویز رضوانی مقدم؛ جواد اصیلی
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر سطوح تنش رطوبتی و منابع کودهای شیمیایی و آلی بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و ترکیبات فنلی گیاه دارویی سرخارگل طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بهصورت کرتهای خرد شده در قالب فاکتوریل و در 3 تکرار اجرا گردید. در کرتهای اصلی سطوح تنش رطوبتی شامل 3 سطح عدم ...
بیشتر
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر سطوح تنش رطوبتی و منابع کودهای شیمیایی و آلی بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و ترکیبات فنلی گیاه دارویی سرخارگل طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بهصورت کرتهای خرد شده در قالب فاکتوریل و در 3 تکرار اجرا گردید. در کرتهای اصلی سطوح تنش رطوبتی شامل 3 سطح عدم تنش رطوبتی )6000 متر مکعب در هکتار)، تنـش رطوبتـی متوسـط)4500 متر مکعب در هکتار) و تنش رطوبتی شدید )3000 متر مکعب در هکتار)و در کرتهای فرعی 8 تیمار کودی شامل کود شیمیایی کامل NPK20+20+20 (500 کیلوگرم در هکتار)، ورمیکمپوست (6000 کیلوگرم در هکتار)، هیومیکاسید (20 لیتر در هکتار) و تیمار ترکیبی هیـومیـک اسید (20 لیتر در هکتار)+کود شیمیایی کامـل NPK20+20+20 (500 کیلوگرم در هکتار)، تیمار ترکیبی هیومیک اسید (20 لیتر در هکتار)+ورمـیکمپوسـت (6000 کیلوگرم در هکتار)، تیمـار ترکیبی ورمیکمپوست (3000 کیلوگرم در هکتار)+کود شیمیایی کامل NPK20+20+20 (250 کیلوگرم در هکتار) و ترکیب سه بخشی کود شیمیاییکامل (250 کیلوگرم در هکتار) +ورمیکمپوست(3000 کیلوگرم در هکتار)+ هیومیکاسید (20 لیتر در هکتار) و شاهد بودند. در این آزمایش بیشترین وزن خشک ساقه، گل و زیست توده در تیمار ورمیکمپوست و عدم تنش و کمترین مقادیر این صفات در تنش شدید و شاهد مشاهده گردید. بیشترین وزن خشک برگ و ریشه در تیمار ورمیکمپوست+ هیومیکاسید و تنش متوسط و کمترین وزن خشک برگ در تیمار تنش شدید و شاهد مشاهده شد. بیشترین عملکرد دانه در تیمارهای ورمیکمپوست+هیومیک اسید+کود کامل NPK20+20+20 و تیمار کود کامل NPK20+20+20 هر دو در شرایط عدم تنش مشاهده شدند. با افزایش تنش نسبت ریشه به اندامهای هوایی افزایش یافت و بیشترین مقادیر آن در تیمار شاهد و تنش شدید و کمترین مقادیر آن در تیمار ورمیکمپوست و عدم تنش مشاهده شد. بیشترین مقادیر ترکیبات فنلی ریشه در تیمار هیومیک اسید+ورمیکمپوست و تنش شدید و کمترین مقادیر آن در تیمار هیومیک اسید و عدم تنش مشاهده شد لذا تولید این گیاه در شرایط تامین رطوبتی 3000متر مکعب در هکتارو استفاده از تیمارهای کودی حاوی ترکیبات هیومیکی و ورمیکمپوست قابل توصیه است.
مقالات پژوهشی
حشمت امیدی؛ فاطمه پیرجلیلی؛ خدیجه احمدی
چکیده
کمبود آب یکی از اصلیترین تنشهای غیرزیستی است که بر رشد و عملکرد محصول تأثیر منفی میگذارد. بالنگو (Lallemantia royleana Benth.) گیاهی از خانواده نعناعیان و دارای کاربردهای دارویی متعددی است. بنابراین تحقیق حاضر بهمنظور بررسی تغییرات صفات مورفولوژیک، عملکرد دانه و آنزیم سوپراکسید دیسموتاز جمعیتهای بالنگو شیرازی تحت تنش خشکی انجام ...
بیشتر
کمبود آب یکی از اصلیترین تنشهای غیرزیستی است که بر رشد و عملکرد محصول تأثیر منفی میگذارد. بالنگو (Lallemantia royleana Benth.) گیاهی از خانواده نعناعیان و دارای کاربردهای دارویی متعددی است. بنابراین تحقیق حاضر بهمنظور بررسی تغییرات صفات مورفولوژیک، عملکرد دانه و آنزیم سوپراکسید دیسموتاز جمعیتهای بالنگو شیرازی تحت تنش خشکی انجام شد. این آزمایش بهصورت کرتهای خرد شده با دو شامل تنش خشکی (قابلیت رطوبت خاک 5/0-، 5/3-، 5/6 - و 5/9- اتمسفر) بهعنوان عامل اصلی و جمعیت بالنگو شیرازی (مشهد، کرمان و طالقان) بهعنوان عامل فرعی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سال 94-1393 با سه تکرار در دانشگاه شاهد اجرا گردید. تنش خشکی تأثیر معنیداری بر مؤلفههای رشد، اجزای عملکرد، عملکرد دانه، عملکرد روغن، محتوای نسبی آب و آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز داشت. با کاهش مقدار آب خاک، صفات ارتفاع بوته (73/24 سانتیمتر)، تعداد شاخههای فرعی (44/5)، وزن تر (36/17 گرم) و خشک بوته (80/3 گرم)، وزن هزار دانه (51/1 گرم)، شاخص برداشت (41/6 درصد)، عملکرد دانه (157 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (77/37 کیلوگرم در هکتار) کاهش پیدا کردند. صفات طول ریشه و محتوای آنزیم سوپراکسید دیسموتاز به ترتیب افزایش 02/24 و 63/66 درصدی در تنش شدید نسبت به عدم تنش داشتند. بیشترین عملکرد دانه و روغن در جمعیت مشهد تحت عدم تنش خشکی حاصل شد. در شرایط تنش نسبتاً شدید جمعیت طالقان با افزایش عملکرد دانه و روغن به ترتیب با میانگین 75/315 و 5/86 کیلوگرم در هکتار روبرو شد. در سطوح تنش خشکی کمترین کاهش در برخی خصوصیات رشدی، عملکرد دانه و عملکرد روغن بذر در جمعیت کرمان مشاهده شد.
مقالات پژوهشی
نوراله معلمی؛ اسماعیل خالقی؛ زینب جعفری زاده
چکیده
تنش کم آبی به خصوص برای درختان جوان محدودیتهایی را ایجاد میکند که میتواند بر روند رشد رویشی گیاه تأثیرگذار باشد. اسید اسکوربیک یکی از ترکیباتی است که تا حدودی مقاومت گیاهان به تنش را بالا میبرد. لذا پژوهشی با هدف بررسی تأثیر غلظتهای مختلف اسید اسکوربیک (صفر، 250، 500 و 750 میلیگرم در لیتر) بر نهالهای زیتون رقم ̕باغملک̔ ...
بیشتر
تنش کم آبی به خصوص برای درختان جوان محدودیتهایی را ایجاد میکند که میتواند بر روند رشد رویشی گیاه تأثیرگذار باشد. اسید اسکوربیک یکی از ترکیباتی است که تا حدودی مقاومت گیاهان به تنش را بالا میبرد. لذا پژوهشی با هدف بررسی تأثیر غلظتهای مختلف اسید اسکوربیک (صفر، 250، 500 و 750 میلیگرم در لیتر) بر نهالهای زیتون رقم ̕باغملک̔ در شرایط کم آبی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گردید. در این آزمایش تیمارهای آبیاری شامل (100، 66 و 33 درصد آب قابل استفاده) بود. نتایج اثر برهمکنش آبیاری و اسید اسکوربیک نشان داد که در غلظت 250 میلیگرم در لیتر اسید اسکوربیک و تیمار 33 درصد آب قابل استفاده نسبت به شاهد وزن تر ریشه از 11/36 به 79/57 گرم، وزن خشک ریشه از 16/18 به 29/27 گرم، طول ساقه از 33/62 به 68 سانتیمتر و سطح برگ از 5958 به 7123 سانتیمتر مربع افزایش یافت. همچنین در غلظت 250 میلیگرم در لیتر اسید اسکوربیک و 66 درصد آب قابل استفاده در مقایسه با شاهد وزن تر ریشه از 66/37 به 49/51 گرم، وزن خشک ریشه از 74/21 به 65/22 گرم، وزن تر ساقه از 47/27 به 04/37 گرم، وزن خشک ساقه از 61/23 به 78/25 گرم، طول ساقه از 61 به 67 سانتیمتر و سطح برگ از 6722 به 7549 سانتیمتر مربع افزایش یافت. اثر متقابل اسید اسکوربیک و تیمار کم آبی نشان داد که غلظت 250 میلیگرم در لیتر اسید اسکوربیک باعث افزایش محتوی نسبی آب در هر سه تیمار آبی به ترتیب 59، 50 و 54 درصد نسبت به تیمار شاهد (حدود 40 درصد) گردید. همچنین پتانسیل آب ساقه در تیمار آبی 33 درصد تا حدود 3/4- مگاپاسکال کاهش یافت درحالیکه استفاده از غلظت 250 میلیگرم در لیتر اسید اسکوربیک باعث گردید تا پتانسیل آب ساقه تا حدود 9/3- افزایش یابد. به طور کلی نتایج نشان داد که تیمار اسید اسکوربیک در نهالهای زیتون باعث کاهش اثر منفی تنش کم آبی میگردد.
مقالات پژوهشی
آیسان صمدی؛ اکبر حسنی؛ مجید غلامحسینی
چکیده
استفاده ازکودهای زیستی افزون بر افزایش بهرهوری و افزایش عملکرد گیاهان، به کاهش مصرف کودهای شیمیایی و حفظ محیط زیست کمک میکند. در این راستا، هدف از این پژوهش تأثیر کاربرد کودهای زیستی محتوی باکتریهای حل کننده پتاسیم (Pseudomonas koreensis و Pseudomonas vancouverensis)، باکتریهای حلکننده فسفر (Pseudomonas putida) و باکتریهای تثبیت کننده نیتروژن (Pantoea ...
بیشتر
استفاده ازکودهای زیستی افزون بر افزایش بهرهوری و افزایش عملکرد گیاهان، به کاهش مصرف کودهای شیمیایی و حفظ محیط زیست کمک میکند. در این راستا، هدف از این پژوهش تأثیر کاربرد کودهای زیستی محتوی باکتریهای حل کننده پتاسیم (Pseudomonas koreensis و Pseudomonas vancouverensis)، باکتریهای حلکننده فسفر (Pseudomonas putida) و باکتریهای تثبیت کننده نیتروژن (Pantoea agglomerans) به عنوان یک نهاده سازگار با محیط زیست بر رشد و عملکرد تربچه قرمز و تأثیر آن بر تحمل این گیاه به تنش خشکی بود. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملاَ تصادفی در شرایط گلخانه و در گلدان با 10 تیمار کاربرد کود سولفات پتاسیم، کاربرد کود زیستی باکتری حل کننده پتاسیم و کودهای زیستی باکتریهای محرک رشد در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که اعمال تنش خشکی موجب کاهش وزن تر غده به میزان 65 درصد در تیمار شاهد شد ولی در وزن تر بخش هوایی، کاهش ناشی از تنش دیده نشد. در تیمار کاربرد سولفات پتاسیم این مقدار کاهش 55 درصد و در تیمار کود زیستی مقدار کاهش 48 درصد بود. کاربرد توام کود حل کننده پتاسیم و سایر کودهای محرک رشد نسبت غده به بخش هوایی را 34 درصد افزایش داد در حالیکه کاربرد سولفات پتاسیم تاثیر معنیداری بر این مورد نداشت. تنش خشکی غلظت پرولین، آمینواسیدها، قندهای محلول و نشت یونی را در برگها افزایش داد اما کاربرد سولفات پتاسیم و کودهای زیستی اثرات تنش خشکی را تعدیل نمود. بر اساس نتایج این پژوهش میتوان کاربرد کودهای زیستی فوق را در برنامه تغذیه گیاه تربچه قرار داد.
مقالات پژوهشی
شاهین جهانگیرزاده خیاوی؛ بهروز گلعین
چکیده
مطالعه تنوع ژنتیکی ژرم‌پلاسم‌های هر گیاهی باعث بهبود برنامه‌ریزی‌های اصلاحی میشود. مرکبات نیز به دلیل آنکه یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی است از این قاعده مستثنا نیستند. بسیاری از لیموهای مناطق جنوبی بر اساس شکل ظاهری و حدس نام‌گذاری شده‌اند که میتوان با کاربرد نشانگرهای ریختی و مقایسه آنها با ارقام و گونه‌های شناخته‌شده ...
بیشتر
مطالعه تنوع ژنتیکی ژرم‌پلاسم‌های هر گیاهی باعث بهبود برنامه‌ریزی‌های اصلاحی میشود. مرکبات نیز به دلیل آنکه یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی است از این قاعده مستثنا نیستند. بسیاری از لیموهای مناطق جنوبی بر اساس شکل ظاهری و حدس نام‌گذاری شده‌اند که میتوان با کاربرد نشانگرهای ریختی و مقایسه آنها با ارقام و گونه‌های شناخته‌شده روابط ژنتیکی و شجره‌نامه آنها را مشخص نمود. بررسی حاضر جهت مطالعه تنوع و روابط ژنتیکی ژنوتیپ‌های لیمو توسط نشانگرهای مورفولوژیکی صورت گرفت. چهل و یک صفت کمی و کیفی در 23 ژنوتیپ مختلف لیمو از سه منطقه جغرافیایی و هفت رقم شناخته‌شده مرکبات بهعنوان شاهد بر اساس توصیف نامه معرفی‌شده برای مرکبات بررسی شد. تجزیه خوشه‌ای توسط نرم‌افزار Ntsys و تجزیه به مؤلفههای اصلی توسط نرم‌افزار Past انجام شد. بر اساس ماتریس تشابه محاسبه‌شده دامنه تشابه مابین ژنوتیپ‌ها از 141/0 الی 683/0 با متوسط 388/0 بود که دلالت بر وجود تنوع بالا بین ژنوتیپ‌های موردبررسی دارد. بر اساس نمودار خوشه‌ای حاصل ژنوتیپ‌ها در سطح تشابه 32/0 در چهار گروه قرار گرفتند. در تجزیه کلاستر سلطان مرکبات (Citrus grandis) و بالنگ (C. medica) به همراه پرتقال (C. sinensis) بهعنوان یکی از اجداد اولیه مرکبات از سایر نمونه‌ها گروه مجزایی تشکیل دادند. گروه چهارم که بزرگ‌ترین گروه تشکیل‌شده بود تمام رقم‌های لیمو شاهد را در بر داشت که نشان از ارتباط آنها با یکدیگر بود. بر اساس آزمون تجزیه به مؤلفههای اصلی مشخص گردید که ده مؤلفه اول 52/80 در صد از تغییرات را در برگرفتند. بر اساس آزمون تجزیه به مؤلفههای اصلی مشخص میگردد تا مؤلفه دهم 26 صفت از 41 صفت مورد بررسی نقش معنیداری در ایجاد تفاوت‌ها دارند. به‌طورکلی با توجه به مجموع نتایج مشخص شد ویژگیهای مورفولوژیکی می‌توانند بین لیموها و دیگر نمونههای مرکبات تفاوت قائل شده و آنها را تشخیص دهند.
مقالات پژوهشی
محبوبه ناصری؛ حسین آرویی؛ مریم محمدی
چکیده
اسید هیومیک به عنوان یک اسید آلی، بدون اثرات مخرب زیستمحیطی میتوانـد در جهـت تغذیه صحیح سبزیها و بهبود کمی و کیفی آن استفاده شود.در همین راستا آزمایش حاضر به منظور بررسی کاربرد غلظتهای مختلف اسید هیومیک در زمانهای مختلف و اثرات آن بر شاخصهای کمی و کیفی اسفناج به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصـادفی با سه تکرار در ...
بیشتر
اسید هیومیک به عنوان یک اسید آلی، بدون اثرات مخرب زیستمحیطی میتوانـد در جهـت تغذیه صحیح سبزیها و بهبود کمی و کیفی آن استفاده شود.در همین راستا آزمایش حاضر به منظور بررسی کاربرد غلظتهای مختلف اسید هیومیک در زمانهای مختلف و اثرات آن بر شاخصهای کمی و کیفی اسفناج به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصـادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه تربتحیدریه انجام شد. تیمارها شامل سه غلظت صفر، 3 و 6 میلیلیتر در لیتر اسید هیومیک و دو زمان کاربرد یک هفته و دو هفته کاربرد آن بود. با کاربرد 3 میلیلیتر در لیتر اسید هیومیک صفات مورفولوژیک گیاه اسفناج شامل تعداد برگ، طول برگ، عرض برگ و ارتفاع بوته به ترتیب 21، 59، 134 و 75 درصد افزایش نسبت به شاهد (غلظت صفر) نشان دادند. همچنین در این غلظت صفات فیزیولوژیک شامل شاخص کلروفیل، کلروفیل a، کلروفیل b، سطح برگ، تاجپوشش، کاروتنوئید و زیستتوده به ترتیب 48، 59، 56، 45، 108، 31 و 275 درصد افزایش نسبت به شاهد (غلظت صفر) داشتند. بر اساس نتایج بین غلظت 3 و 6 میلیلیتر اسید هیومیک تفاوت معنیداری وجود نداشت. در بیشتر صفات زمان کاربرد دو هفته نسبت به یک هفته از مقادیر بالاتری برخوردار بود بطوریکه مقدار زیستتوده اسفناج در زمان کاربرد دو هفته 156 و در زمان کاربرد یک هفته 74 میلیگرم بود. بر اساس نتایج آزمایش حاضر کاربرد اسید هیومیک در غلظت 3 میلیلیتر در لیتر میتواند باعث بهبود صفات مورفوفیزیولوژیک و تولید گیاه اسفناج شود.
مقالات پژوهشی
مریم محمدیان؛ حامد کاوه
چکیده
باتوجه به حجم بالای ضایعات محصولات باغبانی و میوههای تازه‌برش خورده، این تحقیق به منظور معرفی روشی مناسب برای نگهداری سیب تازه برش‌خورده با استفاده از اسانس گیاه دارویی رازیانه، ژلآلوئهورا و اعمال میدان مغناطیسی در دو دمای مختلف انجام گرفت. در این مطالعه اثر اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare L.) به همراه ژل آلوئهورا در 3 سطح صفر، ...
بیشتر
باتوجه به حجم بالای ضایعات محصولات باغبانی و میوههای تازه‌برش خورده، این تحقیق به منظور معرفی روشی مناسب برای نگهداری سیب تازه برش‌خورده با استفاده از اسانس گیاه دارویی رازیانه، ژلآلوئهورا و اعمال میدان مغناطیسی در دو دمای مختلف انجام گرفت. در این مطالعه اثر اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare L.) به همراه ژل آلوئهورا در 3 سطح صفر، 10 و 25 میلیلیتر بر لیتر و دو میدان مغناطیسی صفر و 60 میلی تسلا در 3 تکرار و هر تکرار 6 تیمار در طی 7 روز و در 2 دمای 8 و 25 درجه سانتیگراد در ﻗﺎﻟـﺐ ﻓﺎﮐﺘﻮرﯾـﻞ ﺑـﺎ ﻃﺮح ﭘﺎﯾﻪ ﮐﺎﻣﻼً ﺗﺼﺎدﻓﯽ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪ، که درآن صفاتی از جمله کیفیت رنگ، SSC، pH، کاهش وزن فیزیولوژیک و میزان قهوهای شدن مورد بررسی قرار گرفت. تمام تیمارها به غیر از شاهد با ژل آلوئه ورا (Aloe vera) پوششدار شدند. نتایج نشان داد که وجود میدان مغناطیسی در همهی نمونههای تیمارشده با ژل آلوئهورا باعث کاهش تخریب، اکسیداسیون و حفظ شکل ظاهری برشهای سیب شد. وجود ژل آلوئهورا در همه حالات باعث کاهش هدر رفت آب و تغییر کمتر در وزن ثانویه شد. در نمونههای تیمار شده با سطوح مختلف اسانس رازیانه، رشد قارچ و باکتری در آنها دیده نشد ولی از نظر شکل ظاهری بسیار افت کیفیت و قهوهای شدن را به همراه داشت. در نمونههای موجود در دمای 8 درجه سانتیگراد و 25 درجه سانتیگراد هیچکدام رشد کپک و قارچ مشاهده نشد. از نظر ظاهری سیبهای تیمار شده با اسانس 25 میلیلیتر در لیتر، اکسیده و بازارپسندی خود را از دست دادند. استفاده از تیمار آلوئهورا به تنهایی و بدون اسانس به همراه میدان مغناطیسی 60 میلی‌تسلا بهترین تیمار مشخص شد. به طور کلی با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق، اعمال اسانس رازیانه که خواص آنتیاکسیدانی دارد با غلظت کمتر برای جلوگیری از رشد قارچ و باکتری مفید بوده اما از نظر حفظ شکل ظاهری و کاهش تخریبی بافت و اکسید شدن مناسب نیست و باعث اکسید شدن سریعتر آن میشود. ژلآلوئهورا در همه تیمارها باعث حفظ آب میوه و مانع کاهش وزن شد. با این وجود استفاده از ژل آلوئهورا و میدان مغناطیسی برای حفظ شکل ظاهری میوه سیب بسیار مفید است و قابلیت استفاده در این صنعت را دارا میباشد.
مقالات پژوهشی
علی اکبر شکوهیان؛ فرزاد لطافتی؛ بهرام فتحی آچاچلوئی؛ علی اصغری؛ رباب الفتی
چکیده
این پژوهش، به منظور بررسی اثرات پوشش‌های حاوی گلوتن و زئین (صفر، 2، 4 و 6 درصد)، بر کیفیت پس از برداشت میوه‌ی انگور رقم رسمی مشکین(Vitis vinifera cv.Rasmi Meshki) بهصورت فاکتوریل بر پایه‌ی طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. بدین منظور شاخصهای اسیدیته، مواد جامد محلول، اسید کل، نشاسته، آنتوسیانین، مزه، حفظ ظاهر میوه، نسبت مواد جامد محلول به اسید کل، ...
بیشتر
این پژوهش، به منظور بررسی اثرات پوشش‌های حاوی گلوتن و زئین (صفر، 2، 4 و 6 درصد)، بر کیفیت پس از برداشت میوه‌ی انگور رقم رسمی مشکین(Vitis vinifera cv.Rasmi Meshki) بهصورت فاکتوریل بر پایه‌ی طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. بدین منظور شاخصهای اسیدیته، مواد جامد محلول، اسید کل، نشاسته، آنتوسیانین، مزه، حفظ ظاهر میوه، نسبت مواد جامد محلول به اسید کل، درصد کاهش وزن، ویتامین ث و سفتی میوه در 30 روز بعد از اعمال تیمارها و نگهداری انگور در دمای صفر درجه‌ی سانتیگراد و میزان رطوبت نسبی 90 تا 95 درصد اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان دادند که کاربرد زئین، بر روی صفات مواد جامد محلول، حفظ ظاهر میوه، ویتامین ث و کاهش وزن در سطح احتمال یک درصد و بر روی شاخص رسیدن (نسبت مواد جامد محلول به اسید کل) در سطح احتمال پنج درصد، اثر معنیداری داشت. کاربرد گلوتن بر روی صفات مواد جامد محلول، آنتوسیانین، حفظ ظاهر میوه، درصد کاهش وزن و ویتامین ث میوه در سطح احتمال یک درصد و بر روی نشاسته‌ی میوه در سطح احتمال پنج درصد، اثر معنیداری داشت. اثرات متقابل تیمارهای گلوتن و زئین، بر روی صفات مواد جامد محلول، حفظ ظاهر میوه و ویتامین ث در سطح احتمال یک درصد و بر روی درصد کاهش وزن میوه، در سطح احتمال پنج درصد از نظر آماری، معنیدار بودند. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، مقدار بیشتری از آنتوسیانین (45/2 میلیگرم در صد گرم) در تیمار 6 درصد گلوتن حفظ شده بود، در شاخص رسیدن میوه بهترین نتیجه (41) از تیمار 6 درصد زئین حاصل شد. مزه میوه در ترکیب تیماری زئین 6 درصد بدون مصرف گلوتن با امتیاز 5/8 جذابیت بیشتری داشت. همچنین بهترین نتایج در حفظ مقدار ویتامین ث (9/17 میلیگرم در صد گرم وزن تازه)، مواد جامد محلول (24 بریکس)، ظاهر میوه (امتیاز 5/9) و کمترین کاهش وزن میوه (5/6 درصد) از ترکیب تیماری گلوتن و زئین 6 درصد حاصل شد. بطور کلی سطوح گلوتن و زئین در تمام سطوح مورد آزمایش (از 2 تا 6 درصد) نسبت به تیمارهای شاهد، توانستهاند، کیفیت پس از برداشت میوه انگور را در طول مدت انبارمانی حفظ نمایند. با این وجود بهترین نتیجه در اغلب صفات مورد بررسی از ترکیب تیماری 6 درصد گلوتن و زئین بدست آمد.
مقالات پژوهشی
رضا نجفی؛ طاهر برزگر؛ فرهنگ رضوی؛ زهرا قهرمانی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تیمارهای فنیلآلانین و سولفید هیدروژن بر عمر انبارمانی و کیفیت میوه بادنجان آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل تیمارهای فنیلآلانین در سه غلظت (5/2، 5 و 5/7 میلیمولار)، سولفید هیدروژن در سه غلظت (1، 2 و 3 میلیمولار) و شاهد (تیمار آب مقطر) و فاکتور ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تیمارهای فنیلآلانین و سولفید هیدروژن بر عمر انبارمانی و کیفیت میوه بادنجان آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل تیمارهای فنیلآلانین در سه غلظت (5/2، 5 و 5/7 میلیمولار)، سولفید هیدروژن در سه غلظت (1، 2 و 3 میلیمولار) و شاهد (تیمار آب مقطر) و فاکتور دوم طول دوره انبارمانی (7، 14 و 21 روز) بود. میوهها پس از تیمار بهمدت 7، 14 و 21 روز در دمای هفت درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 90- 85 درصد نگهداری شدند. نتایج نشان داد که در میوههای شاهد بعد از 21 روز انبارمانی، محتوای کلروفیل کل کاسبرگ (8/45 درصد)، ویتامین ث (1/34 درصد)، اسیدیته قابل تیتراسیون (8/44 درصد)، آنتوسیانین (2/66 درصد) و سفتی بافت میوه (2/24 درصد) کاهش، و کاهش وزن میوه (5/7 درصد)، مواد جامد محلول کل (3/8 درصد) و شاخص سرمازدگی (3/4 درصد) افزایش یافت. نتایج نشان داد که کاربرد پس از برداشت سولفید هیدروژن و فنیلآلانین تاثیر معنیداری بر حفظ کیفیت و عمر انبارمانی میوه داشتند. در پایان دوره انبارمانی بیشترین سفتی بافت میوه (37/1 و 34/1 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع)، آنتوسیانین (02/5 و 2/4 میلیگرم در لیتر) و اسید قابل تیتراسیون (66/15 و 67/18 درصد) و کمترین درصد کاهش وزن میوه (67/3 و 7/3) و شاخص سرمازدگی (6/1 و 3/1 درصد) به ترتیب در میوههای تیمار شده با سولفید هیدروژن 3 میلیمولار و فنیلآلانین 5/7 میلیمولار بدست آمد. با توجه به نتایج، تیمار پس از برداشت فنیلآلانین و سولفید هیدروژن میتواند جهت بهبود خواص کیفی و عمر ماندگاری میوه بادنجان، در طول دوره انبارمانی پیشنهاد گردد.
