گیاهان دارویی
بهزاد کاویانی؛ رعنا محمدی پور؛ داود هاشم آبادی؛ محمدحسین انصاری؛ رسول انسی نژاد؛ احمد رضا بریموندی
چکیده
گل محمدی (Rosa damascena Mill.) به عنوان یک گونه گیاهی چند منظوره (خوراکی، دارویی، معطره و زینتی)، مورد بهرهبرداری قرار میگیرد. اسانس گل این گیاه کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد. تنوع گستردهای از نظر عملکرد گل و اسانس در بین ژنوتیپهای مختلف گل محمدی در شرایط متفاوت اکولوژیکی در ایران وجود دارد. ارزیابی تنوع ژنتیکی در میان گلهای محمدی ...
بیشتر
گل محمدی (Rosa damascena Mill.) به عنوان یک گونه گیاهی چند منظوره (خوراکی، دارویی، معطره و زینتی)، مورد بهرهبرداری قرار میگیرد. اسانس گل این گیاه کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد. تنوع گستردهای از نظر عملکرد گل و اسانس در بین ژنوتیپهای مختلف گل محمدی در شرایط متفاوت اکولوژیکی در ایران وجود دارد. ارزیابی تنوع ژنتیکی در میان گلهای محمدی ایران به منظور اصلاح ژنوتیپهای این گلها با ویژگیهای باغی مناسب حائز اهمیت زیادی است. در این پژوهش، تنوع ژنتیکی ژنوتیپهای جمعآوریشده از استانهای گیلان، ایلام، گلستان، تهران و کاشان به منظور معرفی ژنوتیپ برتر و بهرهبرداری از آن در برنامههای اصلاحی و اقتصادی بررسی شد. این تحقیق در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی در 3 تکرار اجرا شد و برای هر تکرار 5 پاجوش (در مجموع: 75 پاجوش) در نظر گرفته شد. نمونهها از نظر عملکرد اسانس، تعداد حلقههای مختلف گل و ویژگیهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمونهبرداری برای اندازهگیری شاخصهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک، بعد از بازشدن غنچههای گل در اوایل اردیبهشت ماه انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان اسانس (042/0 و 038/0 درصد)، به ترتیب از گلبرگهای ژنوتیپهای ایلام و کاشان به دست آمد. بیشترین وزن گلبرگ (70/2 و 30/2 گرم)، به ترتیب مربوط به گلبرگهای ژنوتیپهای ایلام و کاشان بود. بالاترین طول و عرض گلبرگ نیز در این دو ژنوتیپ به دست آمد. بیشترین تعداد گلبرگ (80/71 در هر بوته) مربوط به نمونههای گیلان بود. بالاترین میزان کلروفیل a، مربوط به ژنوتیپ ایلام و بالاترین میزان کلروفیل b، کاروتنوئید و آنتوسیانین، مربوط به ژنوتیپ کاشان بود. تعداد پرچم، تعداد مادگی، سطح برگ، طول برگ و ارتفاع بوته نیز اندازهگیری شد. در مجموع؛ ژنوتیپهای ایلام و کاشان به دلیل عملکرد بالا در تولید اسانس و اغلب صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی به عنوان ژنوتیپهای برتر و ذخایر توارثی مناسب برای برنامههای اصلاحی پیشنهاد میشوند. گسترش رویشگاههای گل محمدی اطلاعات مفیدی را برای تولید انبوه در آینده و مدیریت منابع ژنتیکی فراهم مینماید.
میوه کاری
سعیده کیوانفر؛ داود هاشم آبادی؛ بهزاد کاویانی
چکیده
میوه زیتون (Olea europea L.) از خانواده Oleaceae، دارای اسیدهای چرب غیراشباع است و نقش آنتیاکسیدانی دارد. ویژگی تجزیه و تحلیلی مراحل بلوغ، یک پیشنیاز برای زمان برداشت میوه در هر رقم و کیفیت محصولات زیتون است. ایجاد وقفه بین برداشت و استحصال روغن زیتون، باعث ایجاد شرایط نامطلوب در این میوه میشود. بنابراین، تعیین بهترین زمان برداشت میوه حائز ...
بیشتر
میوه زیتون (Olea europea L.) از خانواده Oleaceae، دارای اسیدهای چرب غیراشباع است و نقش آنتیاکسیدانی دارد. ویژگی تجزیه و تحلیلی مراحل بلوغ، یک پیشنیاز برای زمان برداشت میوه در هر رقم و کیفیت محصولات زیتون است. ایجاد وقفه بین برداشت و استحصال روغن زیتون، باعث ایجاد شرایط نامطلوب در این میوه میشود. بنابراین، تعیین بهترین زمان برداشت میوه حائز اهمیت است. برای تعیین زمان مناسب برداشت و اثر آن روی کیفیت روغن، آزمایشی به صورت فاکتوریل با دو فاکتور؛ رقم در دو سطح ('زرد' و 'آربکین') و زمان برداشت در شش سطح (3، 10، 17 و 24 آبان و 1 و 8 آذر) بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. شاخصهای فیزیولوژیک؛ درصد روغن، میزان ترکیبات فنولیک، درجه پراکسیداسیون، مقدار اسید اولئیک، اسیدیته، و نیروی جداسازی میوه از دم ارزیابی گردیدند. نتایج نشان داد که بالاترین درصد روغن میوه (54 و 52 درصد)، به ترتیب در رقم 'آربکین' برداشت شده در دو زمان هشتم و اول آذر به دست آمد. پایینترین درصد روغن میوه (45 درصد) در میوه رقم 'زرد' برداشتشده در تاریخ سوم آبان به دست آمد. بالاترین غلظت پلیفنل (90/815 میلیگرم بر کیلوگرم) و اسید اولئیک (89/77 درصد)، به ترتیب در رقم 'زرد' برداشت شده در سوم آبان و اول آذر به دست آمد. بیشترین (30/6 نیوتن) و کمترین (20/3 نیوتن) نیروی لازم برای جداکردن دم از فرابر، به ترتیب در میوههای رقم 'زرد' و 'آربکین' برداشتشده در تاریخ سوم آبان و هشتم آذر به کار گرفته شد. در مجموع، نتایج نشان داد که مناسبترین زمان برای برداشت رقم 'زرد'، 17 آبان و برای رقم 'آربکین'، 24 آبان است.
فیزیولوژی پس از برداشت
داود هاشم آبادی؛ امیرحسین سلیمانی؛ بهزاد کاویانی؛ نیره نظیری مقدم
چکیده
گل شاخهبریده میخک از اهمیت اقتصادی بالایی در صنعت گلکاری برخوردار است. عمر پس از برداشت گلهای زینتی شاخهبریده، از جمله میخک، در تعیین کیفیت آنها و ترجیح مصرفکنندگان مهم است. یکی از عوامل کاهش عمر پس از برداشت این گل، تولید زیاد اتیلن است. میخک فرازگرا و به اتیلن بسیار حساس میباشد. با توجه به نقش ترکیبهای الکلی در ممانعت یا ...
بیشتر
گل شاخهبریده میخک از اهمیت اقتصادی بالایی در صنعت گلکاری برخوردار است. عمر پس از برداشت گلهای زینتی شاخهبریده، از جمله میخک، در تعیین کیفیت آنها و ترجیح مصرفکنندگان مهم است. یکی از عوامل کاهش عمر پس از برداشت این گل، تولید زیاد اتیلن است. میخک فرازگرا و به اتیلن بسیار حساس میباشد. با توجه به نقش ترکیبهای الکلی در ممانعت یا کاهش بیوسنتز اتیلن، در پژوهش حاضر، از غلظتهای 2، 4 و 6 درصد پروپانول، بوتانول و پنتانول به صورت پالس 24 ساعته، به منظور کاهش تولید اتیلن و افزایش عمر گلجای گلهای شاخهبریده میخک رقم ’نلسون‘ استفاده شد. آب مقطر به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. بنابراین، سه غلظت پروپانول + سه غلظت بوتانول + سه غلظت پنتانول + آب مقطر، در مجموع 10 تیمار در نظر گرفته شد. در این پژوهش؛ عمر گلجای، برخی صفات فیزیولوژیک (اتیلن، پروتئین گلبرگ، کلروفیل، ماده خشک، کاهش وزن تر، جذب محلول، کاهش درجه بریکس و مالون دی آلدئید) و آنزیمهای آنتیاکسیدان (سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز) اندازهگیری شدند. این پژوهش آشکار کرد که پروپانول نقش مؤثرتری در کاهش تولید اتیلن و افزایش عمر گلجای نسبت به بوتانول و پنتانول داشت. نتایج نشان داد که بیشترین عمر گلجای (11/14 روز)، در گلهای شاخهبریده تیمارشده با 2 درصد پروپانول مشاهده شد. این تیمار همچنین بالاترین مقدار جذب آب، درصد ماده خشک، پروتئین گلبرگ و کلروفیل برگ، همچنین کمترین مقدار تولید اتیلن را باعث شد. کمترین عمر گلجای (91/8 روز)، در گلهای شاخهبریده شاهد مشاهده شد. پژوهش حاضر، اثر مثبت ترکیبات ضدعفونیکننده و ضدمیکروبی را بر افزایش عمر گلجای گل شاخهبریده میخک رقم ’نلسون‘ و فعالیت آنزیمها در آن نشان داد.
گیاهان زینتی و فضای سبز
بهزاد کاویانی؛ ناصر نگهدار
چکیده
استفاده مناسب از مواد مغذی و تنظیمکنندههای رشد گیاهی، نقش مهمی در افزایش کمیت و کیفیت گیاهان زراعی و باغی دارد. کودهای نانو میتوانند جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی مرسوم باشند. کاهش رشد در برخی گیاهان زینتی توسط کاهندههای رشد مانند سایکوسل کیفیت کلی آنها را افزایش میدهد. در این پژوهش، بهمنظور ارزیابی اثر مقادیر ...
بیشتر
استفاده مناسب از مواد مغذی و تنظیمکنندههای رشد گیاهی، نقش مهمی در افزایش کمیت و کیفیت گیاهان زراعی و باغی دارد. کودهای نانو میتوانند جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی مرسوم باشند. کاهش رشد در برخی گیاهان زینتی توسط کاهندههای رشد مانند سایکوسل کیفیت کلی آنها را افزایش میدهد. در این پژوهش، بهمنظور ارزیابی اثر مقادیر مختلف نانو کلات آهن و سایکوسل بر شاخصهای رشدی گیاه زینتی بنت قنسول (Euphorbia pulcherrima Willd.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل نانو کلات آهن در پنج غلظت (صفر، 9/0، 8/1، 6/3 و 5/4 گرم در لیتر) و سایکوسل نیز در پنج غلظت (صفر، 500، 1000، 1500 و 3000 میلیگرم در لیتر) بودند. در پژوهش حاضر، صفات ارتفاع ساقه، طول میانگره، تعداد گره، طول، تعداد و حجم ریشه، تعداد برگ، سطح برگ، میزان کلروفیل کل، میزان آهن برگ و تعداد و طول عمر براکتههای رنگی اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که کمترین ارتفاع ساقه و بیشترین تعداد برگ، سطح برگ، طول ریشه، حجم ریشه، تعداد و ماندگاری براکتههای رنگی، در تیمار 8/1 گرم در لیتر نانو کلات آهن بدون یا با غلظت 1000 میلیگرم در لیتر سایکوسل بهدست آمد. کمترین حجم ریشه و کمترین مقدار کلروفیل کل، در تیمار حاوی 5/4 گرم در لیتر نانو کلات آهن همراه با 3000 میلیگرم در لیتر سایکوسل (بالاترین غلظت نانو کلات آهن و سایکوسل استفادهشده) مشاهده شد. رشد ریشه در غلظت 3000 میلیگرم در لیتر سایکوسل کاهش یافت. در مجموع، مناسبترین تیمار بهویژه برای کاهش ارتفاع ساقه و افزایش برخی صفات رویشی (مانند تعداد برگ) و گلدهی (مانند ماندگاری براکته)، تیمار 8/1 گرم در لیتر نانو کلات آهن همراه با 1000 میلیگرم در لیتر سایکوسل بود.
فیزیولوژی پس از برداشت
بهزاد کاویانی؛ محمد رضا صفری مطلق؛ سارا حاتمی نژاد
چکیده
گل داوودی یکی از مهمترین گلهای شاخهبریده در جهان است که در حال حاضر از نظر تجاری و کشت، بعد از رز در رتبه دوم قرار دارد. گلهای بریده عمر کوتاهی دارند، بنابراین بهبود ماندگاری آنها یکی از اهداف اصلی صنعت گلکاری میباشد. انسداد انتهای ساقه و تنش آبی دو مشکل در کاهش عمر گلجای گلهای شاخهبریده داوودی هستند. ...
بیشتر
گل داوودی یکی از مهمترین گلهای شاخهبریده در جهان است که در حال حاضر از نظر تجاری و کشت، بعد از رز در رتبه دوم قرار دارد. گلهای بریده عمر کوتاهی دارند، بنابراین بهبود ماندگاری آنها یکی از اهداف اصلی صنعت گلکاری میباشد. انسداد انتهای ساقه و تنش آبی دو مشکل در کاهش عمر گلجای گلهای شاخهبریده داوودی هستند. در پژوهش حاضر، اثرات اسید فولویک (50، 100 و 150 میلیگرم بر لیتر)، عصاره بهار نارنج (10، 30 و 50 درصد) و نانوذرات مس (5، 10 و 20 میلیگرم بر لیتر) در مقایسه با شاهد روی شاخصهای پس از برداشت گلهای داوودی ارزیابی شدند. آزمایش بهصورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. بر اساس نتایج بهدست آمده، اثر تیمارها روی بهبود ویژگیهای کیفی گلهای شاخهبریده داوودی بعد از برداشت معنیدار بود. نتایج نشان داد که عمر گلجای بالا (33/16 تا 17 روز) با هر سه غلظت نانوذرات مس به دست آمد. بالاترین عمر گلجای گلهای شاخهبریده داوودی توسط افزودن 20 میلیگرم بر لیتر نانوذرات مس در محلول نگهدارنده بهدست آمد که در مقایسه با شاهد 3 روز عمر گلجای را افزایش داد. کمترین تعداد کلونیهای باکتریایی انتهای ساقه طی استفاده از 10 و 30 درصد عصاره بهار نارنج و 5 میلیگرم بر لیتر نانوذرات مس و کمترین تعداد این کلونیها در محلول طی استفاده از 5 میلیگرم بر لیتر نانوذرات مس بهدست آمد. همچنین، جذب محلول در تیمارهای 10 و 30 درصد عصاره بهار نارنج و 5 میلیگرم بر لیتر نانوذرات مس بالا بود. در مجموع، استفاده از غلظتهای مناسب نانوذرات مس و عصاره بهار نارنج باعث بهبود عمر گلجای، برخی صفات فیزیولوژیک و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی شد.
گیاهان زینتی و فضای سبز
علی سحری مقدم؛ بهزاد کاویانی؛ علی محمدی ترکاشوند؛ وحید عبدوسی؛ علیرضا اسلامی
چکیده
سرخدار یا سرخدار انگلیسی (Taxus baccata L.) از خانواده سرخداریان (Taxaceae)، یک درختچه زینتی است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. ریشهزایی قلمههای ساقه و رشد گیاه سرخدار کند است، از اینرو، خطر انقراض، این گیاه را تهدید میکند. تحریک ریشهزایی در قلمهها، باعث ازدیاد سریعتر این گیاه میشود. پلیآمینها گروهی از تنظیمکنندههای رشد ...
بیشتر
سرخدار یا سرخدار انگلیسی (Taxus baccata L.) از خانواده سرخداریان (Taxaceae)، یک درختچه زینتی است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. ریشهزایی قلمههای ساقه و رشد گیاه سرخدار کند است، از اینرو، خطر انقراض، این گیاه را تهدید میکند. تحریک ریشهزایی در قلمهها، باعث ازدیاد سریعتر این گیاه میشود. پلیآمینها گروهی از تنظیمکنندههای رشد گیاهی هستند که نقشهای مختلفی از جمله تمایز سلولی، نمو و تحریک تولید ریشه نابجا دارند. بهمنظور بررسی اثر غلظتهای مختلف پوتریسین، آزمایشی بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل غلظت صفر (بهعنوان شاهد)، 500، 1000، 2000، 3000، 4000 و 5000 میلیگرم در لیتر از پوتریسین بودند. در آبان ماه، حدود 25 سانتیمتری انتهای شاخه گیاهان مادری 5 ساله بریده شد و بهعنوان قلمه برگدار چوبسخت ساقه مورد استفاده قرار گرفت. انتهای تحتانی قلمههای سرشاخه بهمدت 10 ثانیه در غلظتهای مختلف پوتریسین نگهداری شدند و سپس در بستر کاشت قرار گرفتند. در این تحقیق درصد ریشهزایی، تعداد ریشه، طول ریشه، طول ساقه، تعداد شاخه و تعداد برگ قلمهها اندازهگیری شدند. نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد که غلظتهای مختلف پوتریسین روی همه صفات در سطح احتمال یک درصد معنیدار بودند. بیشترین تعداد ریشه (50/6 عدد در گیاهچه) و بالاترین طول ریشه (70/7 سانتیمتر در گیاهچه)، در قلمههای تیمارشده با 500 میلیگرم در لیتر پوتریسین مشاهده شد. بیشترین تعداد شاخه (50/5 عدد در گیاهچه) و بالاترین درصد ریشهزایی (50/97 درصد) در قلمههای تیمارشده با 2000 میلیگرم در لیتر پوتریسین به دست آمد. بیشترین تعداد برگ (25/41 عدد در گیاهچه) در قلمههای تیمارشده با 3000 میلیگرم در لیتر پوتریسین شمارش شد. در مجموع، غلظت 500 میلیگرم در لیتر پوتریسین برای ریشهزایی قلمه برگدار ساقه سرخدار مناسبتر از بقیه غلظتها بود که اهمیت اقتصادی نیز دارد.
فیزیولوژی پس از برداشت
کاظم حسین زاده مقدم؛ بهزاد کاویانی؛ داود هاشم آبادی؛ شهرام صداقت حور؛ محمد رضا صفری مطلق
چکیده
کیوی (Actinidia deliciosa)، میوهای کمکالری و سرشار از مواد معدنی، ویتامینها و آنتیاکسیدانها است. کیفیت میوه کیوی در طول دوره انبارمانی بهدلایل مختلف کاهش مییابد. هدف از این پژوهش، افزایش ماندگاری و خصوصیات کمی و کیفی میوههای کیوی رقم ’هایوارد‘ پس از برداشت با استفاده از روشهای فیزیکی و سازگار با سلامت انسان شامل تابش ...
بیشتر
کیوی (Actinidia deliciosa)، میوهای کمکالری و سرشار از مواد معدنی، ویتامینها و آنتیاکسیدانها است. کیفیت میوه کیوی در طول دوره انبارمانی بهدلایل مختلف کاهش مییابد. هدف از این پژوهش، افزایش ماندگاری و خصوصیات کمی و کیفی میوههای کیوی رقم ’هایوارد‘ پس از برداشت با استفاده از روشهای فیزیکی و سازگار با سلامت انسان شامل تابش نور آبی، سدیم نیتروپروساید و اسید آمینه آرژنین بود. میوههای سالم و یکسان از نظر اندازه انتخاب شدند و تحت تأثیر تابش نور آبی (6، 12 و 24 ساعت) در محدوده طول موج 470 نانومتر توسط لامپهای LED، سدیم نیتروپروساید (5/0، 1 و 2 میلیمولار) و آرژنین (5/0، 1 و 2 میلیمولار) قرار گرفتند. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار در 3 تکرار با 30 پلات و در هر پلات 10 عدد میوه اجرا شد. آنالیز دادههای حاصل از نمونهگیری در طول دوره آزمایش و دادههای حاصل از تجزیه آزمایشگاهی، با نرمافزار آماری SPSS و مقایسه میانگین دادهها براساس آزمون آماری LSD انجام شد. نتایج نشان داد که سدیم نیتروپروساید در غلظت 2 میلیمولار باعث بالاترین (20/117 روز) عمر قفسهای و بیشترین میزان پرولین (14/80 میکرومول در هر گرم وزن تر) در میوهها شد. بالاترین سفتی (56/4 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع) و کمترین کاهش وزن تر (26/1 درصد)، در میوههای تیمار شده با 12 ساعت تابش نور آبی مشاهده گردید. دادهها نشان دادند که تابش 12 ساعته نور آبی و 2 میلیمولار سدیم نیتروپروساید باعث افزایش قابل توجه در میزان آنزیمهای آنتیاکسیدان (سوپراکسید دیسموتاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز) میوه کیوی شد. اثر تیمارهای مختلف روی شاخص طعم میوهها معنیدار نبود. بیشترین نشت یونی (41/75 درصد) مربوط به میوههای شاهد بود. بالاترین درصد ماده خشک (33/19) و بیشترین مقدار مالوندیآلدئید (08/2 نانومول در هر گرم وزن تر)، بهترتیب در میوههای تیمار شده با 6 ساعت نور آبی و 5/0 میلیمولار سدیم نیتروپروساید بهدست آمد. در مجموع، نور آبی و سدیم نیتروپروساید برای تغییر صفات اندازهگیریشده در کیوی مؤثرتر از آرژنین بودند.
فیزیولوژی پس از برداشت
سید عباس راضی؛ داود هاشم آبادی؛ بهزاد کاویانی
چکیده
میخک (Dianthus caryophyllus L.) یکی از مهمترین گلهای شاخهبریدهی جهان است که ارزش بالایی در صنعت گلکاری دارد. این گل فرازگرا به اتیلن و تنش آبی پس از برداشت بسیار حساس است و عمر گلجایی نسبتاً پایینی دارد. بیشتر اثرات منفی روی گلهای شاخهبریده ناشی از تولید اتیلن است. استفاده از ترکیبات کاهنده یا ممانعتکنندهی سنتز اتیلن راهی ...
بیشتر
میخک (Dianthus caryophyllus L.) یکی از مهمترین گلهای شاخهبریدهی جهان است که ارزش بالایی در صنعت گلکاری دارد. این گل فرازگرا به اتیلن و تنش آبی پس از برداشت بسیار حساس است و عمر گلجایی نسبتاً پایینی دارد. بیشتر اثرات منفی روی گلهای شاخهبریده ناشی از تولید اتیلن است. استفاده از ترکیبات کاهنده یا ممانعتکنندهی سنتز اتیلن راهی مؤثر در افزایش عمر پس از برداشت میخک است. هدف از پژوهش حاضر، افزایش عمر گلجایی گل شاخهبریدهی میخک رقم ’تمپو‘ با استفاده از مقادیر 01/0، 02/0 و 05/0 میلیمولار پوتریسین و روشهای کاربرد پیوسته، پالس و اسپری بود. یک آزمایش بر پایهی طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار در 3 تکرار و 150 شاخه گل انجام شد. در این پژوهش، صفات عمر گلجایی، درجه بریکس، جذب آب، کاهش وزن تر، درصد ماده خشک، کاروتنوئید گلبرگ، کلروفیل برگ، نشت یونی، آنزیم پراکسیداز، آنزیم سوپراکسیددیسموتاز و اتیلن اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که بیشترین عمر گلجایی (14 روز) در گلهای شاخهبریدهی تیمارشده با 02/0 میلیمولار پوترسین به صورت اسپری (محلولپاشی) مشاهده شد. این تیمار همچنین باعث تولید کمترین اتیلن (36/2 نانولیتر در لیتر در ساعت در گرم وزن تر)، بیشترین جذب آب (88/1 میلیلیتر در هر گرم وزن تر) و بیشترین فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (04/23 واحد آنزیم در هر گرم وزن تر) گردید. برخی شاخصهای فیزیولوژیک و فعالیت آنزیمی دیگر نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. در صفات عمر گلجایی، جذب آب، درجهی بریکس، درصد مادهی خشک، میزان کاروتنوئید و فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز، کمترین ارزش در گلهای شاخهبریدهی شاهد ثبت شد.
فیزیولوژی پس از برداشت
آمنه شرفشاه رستمی؛ بهزاد کاویانی
چکیده
میخک یکی از مهمترین گلهای شاخهبریده جهان است که ماندگاری کوتاه آن موجب کاهش بازارپسندی این گیاه شده است. استفاده از قندها در محلول گلجای، عمر پس از برداشت گلهای شاخهبریده را افزایش میدهد. بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف (صفر، 50 و 100 گرم بر لیتر) سه نوع قند (گلوکز، فروکتوز و ساکارز) و دو زمان کاربرد قند (24 ساعت اول و 24 ساعت ...
بیشتر
میخک یکی از مهمترین گلهای شاخهبریده جهان است که ماندگاری کوتاه آن موجب کاهش بازارپسندی این گیاه شده است. استفاده از قندها در محلول گلجای، عمر پس از برداشت گلهای شاخهبریده را افزایش میدهد. بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف (صفر، 50 و 100 گرم بر لیتر) سه نوع قند (گلوکز، فروکتوز و ساکارز) و دو زمان کاربرد قند (24 ساعت اول و 24 ساعت دوم پس از برداشت، سال 1398) بر عمر پس از برداشت گلهای شاخهبریده میخک رقم ’یلو کندی‘، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف قندها روی همه صفات مورد بررسی معنیدار بود. هر سه سطح قندها در هر دو زمان کاربرد، باعث افزایش عمر گلجای و بهبود صفات وابسته به آن شدند. بیشترین عمر گلجای (18 روز) در گلهای شاخهبریده تیمارشده با 50 گرم بر لیتر گلوکز در 24 ساعت اول به دست آمد که با تیمارهای 100 گرم بر لیتر گلوکز، فروکتوز و ساکارز در 24 ساعت اول تفاوت معنیداری نداشت. بیشترین جذب آب، بیشترین ماده خشک، کمترین فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز و کمترین مقدار مالوندیآلدئید در تیمار 50 گرم بر لیتر گلوکز در 24 ساعت اول حاصل شد. بیشترین مقدار پروتئین گلبرگ، کلروفیل a، b و کلروفیل کل با کاربرد 50 گرم بر لیتر گلوکز در 24 ساعت دوم به دست آمد. کاربرد قندها در 24 ساعت اول در بهبود عمر گلجای مؤثرتر از کاربرد این ترکیبات در 24 ساعت دوم بود. بنابراین، کاربرد گلوکز ترجیحاً در ساعات اولیه برداشت بهعنوان ترکیب افزایشدهنده ماندگاری پس از برداشت گل شاخهبریده میخک رقم ’یلو کندی‘ توصیه میشود.
میوه کاری
بهزاد کاویانی؛ مریم جمالی؛ محمد رضا صفری مطلق؛ علیرضا اسلامی
چکیده
گلابی یک درخت چوب سخت است که اغلب از بذر رشد میکند. تکثیر از طریق بذر زمانبر است و احتمال تغییرات ژنتیکی را افزایش میدهد. مناسبترین روش تکثیر گلابی، استفاده از قلمه ساقه می باشد که سخت ریشهزا است. در این پژوهش از غلظتهای 1000، 2000 و 4000 میلیگرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید (IBA) و نفتالین استیک اسید (NAA) برای تسهیل ریشهزایی ...
بیشتر
گلابی یک درخت چوب سخت است که اغلب از بذر رشد میکند. تکثیر از طریق بذر زمانبر است و احتمال تغییرات ژنتیکی را افزایش میدهد. مناسبترین روش تکثیر گلابی، استفاده از قلمه ساقه می باشد که سخت ریشهزا است. در این پژوهش از غلظتهای 1000، 2000 و 4000 میلیگرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید (IBA) و نفتالین استیک اسید (NAA) برای تسهیل ریشهزایی قلمه ساقه گلابی رقم ’بارتلت‘ استفاده شد. نتایج نشان داد که کمترین زمان (59 روز) تا شروع ریشهزایی قلمهها و بیشترین تعداد ریشه (16) در قلمههای تیمارشده با 1000 میلیگرم در لیتر NAA همراه با 2000 میلیگرم در لیتر IBA بهدست آمد. این تیمار به عنوان بهترین تیمار برای ریشهزایی قلمه ساقه گلابی پیشنهاد میشود. بالاترین درصد ریشهزایی (66/57 درصد) در قلمههای تیمارشده با 4000 میلیگرم در لیتر IBA بهدست آمد. بیشترین تعداد برگ (93/9) در قلمههای تیمارشده با 2000 میلیگرم NAA همراه با 4000 میلیگرم IBA مشاهده شد. در این پژوهش؛ حجم ریشه، طول ریشه، ارتفاع قلمه و وزن تر و وزن خشک قلمهها نیز اندازهگیری شد.
بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و گل های زینتی
نیما جواهری؛ بهزاد کاویانی
چکیده
تکثیر سوسن شرقی دورگ (Lilium oriental hybrid ‘Casablanca’)، به عنوان یک گیاه پیازدار چند ساله از خانوادهی لیلیوم (Liliaceae) در شرایط درونشیشهای به دلیل فرآیند زمانبر تکثیر به روش طبیعی آن با استفاده از پیاز از اهمیت زیادی برخوردار است. از فنون کشت درونشیشهای به دلیل باززایی سریع مواد گیاهی و تولید انبوه و یکنواخت گیاهان، در برنامههای ...
بیشتر
تکثیر سوسن شرقی دورگ (Lilium oriental hybrid ‘Casablanca’)، به عنوان یک گیاه پیازدار چند ساله از خانوادهی لیلیوم (Liliaceae) در شرایط درونشیشهای به دلیل فرآیند زمانبر تکثیر به روش طبیعی آن با استفاده از پیاز از اهمیت زیادی برخوردار است. از فنون کشت درونشیشهای به دلیل باززایی سریع مواد گیاهی و تولید انبوه و یکنواخت گیاهان، در برنامههای اصلاحی و تولید تجاری سوسنها استفاده میشود. در این تحقیق به منظور افزایش سرعت تکثیر، اثر غلظتهای مختلف 6-بنزیل آدنین (BA؛ صفر، 5/0، 1 و 2 میلیگرم در لیتر) و ɑ-نفتالن استیک اسید (NAA؛ صفر، 1/0، 2/0 و 4/0 میلیگرم در لیتر) بر تکثیر درونشیشهای سوسن شرقی دورگ کازابلانکا ارزیابی شد. فلس پیاز به عنوان ریزنمونه، محیط پایهی MS به عنوان محیط کشت و زغال فعال به عنوان جاذب ترکیبات فنلی به منظور ممانعت از قهوهای شدن محیط کشت و ریزنمونه استفاده شدند. بعد از 90 روز کشت، برخی صفات مرتبط با تکثیر درونشیشهای از جمله رشد و نمو پیازچهها، برگچهها و ریشهها اندازهگیری شدند. نتایج نشان دادند که بیشترین تعداد پیازچه (66/8) و ریشه (36/5) در محیط کشت غنیشده با 5/0 میلیگرم در لیتر BA همراه با 4/0 میلیگرم در لیتر NAA و بیشترین تعداد برگ (33/4) در محیط کشت حاوی 1 میلیگرم در لیتر BA همراه با 1/0 میلیگرم در لیتر NAA تولید شدند. بعد از تکثیر، گیاهچهها برای سازگاری به بستری از کوکوپیت، پیتماس و پرلیت به نسبت مساوی منتقل شدند که حدود 90 درصد از گیاهچههای باززاییشده بقا داشتند و از نظر ریختشناسی شبیه پایههای مادری بودند. بر اساس نتایج حاصل از پژوهش، حضور هر دو تنظیمکنندهی رشد اکسین NAA و سیتوکینین BA برای ریزازدیادی بهینه (تولید پیازچه، برگچه و ریشه) بهینهی سوسن شرقی دورگ کازابلانکا لازم است.
میوه کاری
بهزاد کاویانی
چکیده
در سالهای اخیر، استفاده از اسید هیومیک برای ارتقای ویژگیهای رویشی و زایشی گیاهان زراعی و باغی عمومی شده است. یک آزمایش گلدانی برای بررسی اثر کاربرد برگی اسید هیومیک و بسترهای کشت مختلف روی جذب و انباشت مواد مغذی در برگ و میوهی توتفرنگی رقم ’سلوا‘ (Fragaria ×ananassa Duch. cv. ‘Selva’) انجام شد. غلظتهای مختلف اسید هیومیک ...
بیشتر
در سالهای اخیر، استفاده از اسید هیومیک برای ارتقای ویژگیهای رویشی و زایشی گیاهان زراعی و باغی عمومی شده است. یک آزمایش گلدانی برای بررسی اثر کاربرد برگی اسید هیومیک و بسترهای کشت مختلف روی جذب و انباشت مواد مغذی در برگ و میوهی توتفرنگی رقم ’سلوا‘ (Fragaria ×ananassa Duch. cv. ‘Selva’) انجام شد. غلظتهای مختلف اسید هیومیک (صفر، 300، 600 و 1000 میلیگرم بر لیتر) بهصورت اسپری برگی در دو زمان (اواخر فروردین و اواخر اردیبهشت) روی توتفرنگی کاشتهشده در بسترهای مختلف (خاک معمولی حاوی خاک باغچه، کود گاوی خشکشده و ماسه بادی بهنسبت مساوی و مخلوط خاک معمولی همراه با سبوس برنج، پرلیت و ضایعات چای) بهکار گرفته شدند. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار پتاسیم (518 میلیگرم بر لیتر) و فسفر (84/4 میلیگرم بر لیتر) میوه در گیاهان تیمارشده با 1000 میلیگرم بر لیتر اسید هیومیک کاشتهشده در بستر مخلوط خاک معمولی همراه با سبوس برنج بهدست آمد. بیشترین مقدار پتاسیم برگ (50/48 میلیگرم بر لیتر) در گیاهان تیمارشده با 600 میلیگرم بر لیتر اسید هیومیک کاشتهشده در بستر مخلوط خاک معمولی و بیشترین مقدار فسفر برگ (32/6 میلیگرم بر لیتر) در بستر مخلوط خاک معمولی همراه با سبوس برنج بهدست آمد. بیشترین مقدار ازت (35/5 درصد) میوه در گیاهان کاشتهشده در بستر مخلوط خاک معمولی همراه با ضایعات چای بدون کاربرد برگی اسید هیومیک بهدست آمد. گیاهان رشدیافته در این بستر کشت همراه با تیمار 1000 میلیگرم بر لیتر اسید هیومیک بیشترین مقدار ازت برگ (47/5 درصد) را داشتند. از آنجایی که مهمترین عناصر برای افزایش کیفیت میوهی توتفرنگی بهترتیب پتاسیم، فسفر و ازت است، استفاده از 1000 میلیگرم بر لیتر اسید هیومیک کاشتهشده در بستر مخلوط خاک معمولی همراه با سبوس برنج توصیه میشود.
میوه کاری
محمد رضا صفری مطلق؛ بهزاد کاویانی؛ ژاله عاشق
چکیده
در سالهای اخیر، اسید هیومیک برای ارتقای ویژگیهای کمی و کیفی گیاهان زراعی و باغی استفاده میشود. یک آزمایش گلدانی برای ارزیابی کاربرد برگی اسید هیومیک و بسترهای کشت مختلف روی ویژگیهای مورفولوژیک، گلدهی و میوهدهی توتفرنگی (Fragaria ×ananassa) ارقام ’محلی‘ و ’سلوا‘ در شهرستان رشت انجام شد. غلظتهای مختلف اسید ...
بیشتر
در سالهای اخیر، اسید هیومیک برای ارتقای ویژگیهای کمی و کیفی گیاهان زراعی و باغی استفاده میشود. یک آزمایش گلدانی برای ارزیابی کاربرد برگی اسید هیومیک و بسترهای کشت مختلف روی ویژگیهای مورفولوژیک، گلدهی و میوهدهی توتفرنگی (Fragaria ×ananassa) ارقام ’محلی‘ و ’سلوا‘ در شهرستان رشت انجام شد. غلظتهای مختلف اسید هیومیک (صفر، 300، 600 و 1000 میلیگرم بر لیتر) بهصورت محلولپاشی برگی در دو مرحله (اواخر فروردین در مرحلهی سهبرگی و اواخر اردیبهشت در مرحلهی پنجبرگی) روی دو رقم ’محلی‘ و ’سلوا‘ کاشتهشده در بسترهای مختلف (خاک معمولی و مخلوط خاک معمولی همراه با سبوس برنج، پرلیت و ضایعات چای) بهکار گرفته شدند. این پژوهش بهصورت فاکتوریل بر پایهی بلوک کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا شد. کاربرد اسید هیومیک، رشد و بازدهی توتفرنگی را افزایش داد. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد شاخه یا استولون (82/14 عدد در بوته) در رقم ’سلوا‘ کاشتهشده در بستر خاک معمولی همراه با ضایعات چای تیمارشده با 1000 میلیگرم بر لیتر اسید هیومیک بهدست آمد. بالاترین وزن میوه (45/35 گرم) و بیشترین تعداد میوه (41/15 عدد در بوته) در رقم ’سلوا‘ کاشتهشده در بستر خاک معمولی همراه با پرلیت تیمارشده با 1000 میلیگرم بر لیتر اسید هیومیک بهدست آمد. این وزن و تعداد میوه حدود چهار برابر وزن و تعداد میوه در شاهد بود. بیشترین تعداد برگ (03/16 عدد در بوته) در رقم ’محلی‘ کاشتهشده در بستر خاک معمولی همراه با سبوس برنج و تیمارشده با 300 گرم بر لیتر اسید هیومیک بهدست آمد. کمترین تعداد (58/3) و وزن (23/8 گرم) میوه در رقم ’محلی‘ کاشتهشده در بستر خاک معمولی بدون تیمار با اسید هیومیک بهدست آمد. این نتایج نشان میدهد که کاربرد برگی اسید هیومیک میتواند برای افزایش ویژگیهای کمی و کیفی میوهی توتفرنگی مفید باشد. در مجموع، با توجه به اهمیت میوه در گیاه توتفرنگی، بهترین تیمار؛ 1000 میلیگرم بر لیتر اسید هیومیک در بستر کشت مخلوط خاک معمولی همراه با پرلیت برای رقم ’سلوا‘ معرفی میگردد.
