گیاهان دارویی
سمیه امینی؛ مریم شمشیرکش شهری
چکیده
در تحقیق حاضر، فعالیت دگرآسیبی 56 گونه گیاهی متعلق به 18 خانواده با استفاده از روش ساندویچ ارزیابی شد. در ابتدا نمونه‌های گیاهی در دمای 40 درجه سانتیگراد خشک شدند. برای کشت از ظروف 6 خانه‌ای مخصوص استفاده شد. به یک ردیف از خانه‌ها 10 میلی‌گرم و به ردیف دیگر 50 میلی‌گرم نمونه گیاهی پودر شده به‌همراه 5 میلیلیتر محلول آگار 5/0درصد اضافه شد. ...
بیشتر
در تحقیق حاضر، فعالیت دگرآسیبی 56 گونه گیاهی متعلق به 18 خانواده با استفاده از روش ساندویچ ارزیابی شد. در ابتدا نمونه‌های گیاهی در دمای 40 درجه سانتیگراد خشک شدند. برای کشت از ظروف 6 خانه‌ای مخصوص استفاده شد. به یک ردیف از خانه‌ها 10 میلی‌گرم و به ردیف دیگر 50 میلی‌گرم نمونه گیاهی پودر شده به‌همراه 5 میلیلیتر محلول آگار 5/0درصد اضافه شد. بعد از منعقد شدن آگار، با اضافه کردن 5 میلیلیتر محلول دیگر آگار، نمونه گیاهی بین دو لایه از آگار قرار گرفت. سپس بر روی سطح آگار منعقد شده در هر یک از خانه‌ها 5 عدد بذر کاهو (Lactuca sativa L.) واریته Great Lakes 366 به صورت عمودی کشت شدند. درب ظروف بسته شده و در انکوباتور با دمای 25 درجه سانتیگراد، در تاریکی قرار گرفتند. بعد از گذشت 3 روز، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه دانهال‌های کاهو اندازهگیری شد. سپس درصد بازدارندگی و درصد تحریک‌کنندگی رشد حاصل از هر گیاه محاسبه گردید. برای مقایسه راحتتر گیاهان، خوشه‌بندی داده‌ها با استفاده از نرم افزار مینی‌تب انجام شد. با استفاده از این روش، 56 گونه گیاهی در 10 خوشه مجزا قرار گرفتند. بقایای برگی گیاه شوید و کنگرفرنگی از نظر فعالیت دگرآسیبی در یک خوشه قرار گرفتند و بیشترین اثر بازدارندگی رشد را در غلظت 10 میلی‌گرم نمونه گیاهی، ایجاد کردند. میانگین درصد بازدارندگی رشد ریشه‌چه و ساقه‌چه دانهال کاهو که توسط این دو گیاه ایجاد شد به ترتیب 95/94 و 65/87 درصد گزارش شد. همچنین 13 گیاه شامل برگ‌های گیاهان سلمک، جاشیر، ازمک، جعفری، گل میخک، پیچک صحرایی، نرگس، گلپر، زنگوله‌ای رنگین، علف قناری، کلم، نیلوفر و بذر گیاه کرفس در یک خوشه قرار گرفتند. این گروه نیز اثرات بازدارندگی رشد قابل توجهی داشتند. گرچه اثر بازدارندگی آنها همواره کمتر از شوید و کنگر فرنگی بود. میانگین درصد بازدارندگی رشد ریشه‌چه و ساقه‌چه در این گیاهان با مقدار 10 میلی‌گرم نمونه گیاه خشک، به ترتیب 76/79 و 27/62 بود. نتایج این تحقیق نشان داد پیکر رویشی گیاه هوفاریقون و گل راعی دیهیمی اثر تحریک کنندگی رشد بر دانهال کاهو داشتند. این گیاهان حتی در مقادیر کم (10 میلی‌گرم نمونه گیاه خشک) رشد ریشه‌چه را 65/14 درصد و رشد ساقه‌چه را 15/45 درصد افزایش دادند. صمغ گیاه مصطکی نیز در مقدار 50 میلی‌گرم، رشد ریشه‌چه را تا 90 درصد تحریک کرد. از بین گیاهان بررسی شده در این تحقیق، بقایای برگی گیاه سرو بر رشد ریشه‌چه اثر بازدارندگی داشت ولی رشد ساقه‌چه را تحریک کرد. بقایای برگی گیاه گل گندم طلایی فقط در مقدار 10 میلی‌گرم اثر تحریک کنندگی رشد (3/43 درصد) بر ساقه‌چه را ایجاد کرد و در سایر موارد اثرات دگرآسیبی را به صورت بازدارندگی رشد نشان دادند. با توجه به اثرات بازدارندگی رشد مشاهده شده در این گیاهان، میتوان به طور مستقیم از بقایای آنها به منظور جلوگیری از رشد علف‌های هرز، در کشاورزی ارگانیک استفاده کرد. همچنین لازم است در آینده تحقیقاتی در زمینه شناسایی دقیق نوع ترکیب یا ترکیبات دخیل در ایجاد پدیده دگرآسیبی در این گیاهان اجرا شود.
گیاهان دارویی
مهدی مرادی؛ حسین نستری نصرابادی؛ محمدناصر مودودی؛ وحید شمس آبادی
چکیده
گیاهان همواره در معرض تنشهای زنده و غیرزنده محیطی قرار می‌گیرند که اثرات منفی بر رشد، متابولیسم و عملکرد آنها می‌گذارد. آلودگی خاک با عناصر سنگین سرب و کادمیم یکی از مهم‌ترین آلودگی‌های زیست‌محیطی میباشد. استفاده از کودهای زیستی از جمله قارچ‌های مایکوریزا آربوسکولار یک راهکار مناسب جهت کاهش اثرات نامطلوب تنش فلزات سنگین ...
بیشتر
گیاهان همواره در معرض تنشهای زنده و غیرزنده محیطی قرار می‌گیرند که اثرات منفی بر رشد، متابولیسم و عملکرد آنها می‌گذارد. آلودگی خاک با عناصر سنگین سرب و کادمیم یکی از مهم‌ترین آلودگی‌های زیست‌محیطی میباشد. استفاده از کودهای زیستی از جمله قارچ‌های مایکوریزا آربوسکولار یک راهکار مناسب جهت کاهش اثرات نامطلوب تنش فلزات سنگین میباشد. بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L.) از گیاهان دارویی مهم میباشد که کاربرد وسیعی در صنایع دارویی، غذایی، بهداشتی و آرایشی دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر قارچ مایکوریزا آربوسکولار بر خصوصیات رشدی، محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی و میزان اسانس گیاه بادرشبویه تحت تنش فلزات سنگین سرب و کادمیم بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار در شرایط گلخانه انجام گرفت. عامل اول شامل فلزات سنگین در پنج سطح (شاهد (بدون آلودگی)، سرب 150، سرب 300، کادمیم 40 و کادمیم 80 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک) و عامل دوم قارچ مایکوریزا در دو سطح (بدون مایه‌زنی و مایه‌زنی با قارچ مایکوریزا) بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت فلزات سنگین بهویژه کادمیم در خاک، اغلب صفات رشدی، محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی بهطور معنیداری نسبت به شاهد کاهش پیدا کرد. مایه‌زنی گیاهان با قارچ مایکوریزا، صفات مذکور را در شرایط تنش فلزات سنگین بهبود بخشید. بیشترین میزان اسانس در گیاهان مایکوریزای آلوده به سرب 300 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک حاصل گردید. گیاهان تلقیح‌شده با مایکوریزا درصد اسانس بیشتری را نسبت به گیاهان تلقیح‌نشده نشان دادند. با توجه به افزایش پاسخ‌های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و همچنین افزایش مواد مؤثره گیاه که از اهداف دارویی در این گیاه محسوب میشود، استفاده از قارچ مایکوریزا برای کشت و کار تجاری گیاه بادرشبویه در خاکهای آلوده به فلزات سنگین سرب و کادمیم توصیه میشود.
گیاهان دارویی
فائزه رضوانی نیا؛ سحر زمانی؛ محمدتقی عبادی
چکیده
زنجبیل (Zingiber officinale Roscoe.) گیاهی چندساله و ریزومدار بوده که به‌عنوان مهم‌ترین ادویه در تجارت جهانی مطرح میباشد. ریزوم زنجبیل علاوه‌بر دارو به‌عنوان ادویه و طعمدهنده در غذاها، نوشیدنیها و غیره کاربرد گسترده دارد و نیز توسط سازمان بهداشت جهانی و سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد به‌عنوان مکمل غذایی تعریف شده است. در این مطالعه، ...
بیشتر
زنجبیل (Zingiber officinale Roscoe.) گیاهی چندساله و ریزومدار بوده که به‌عنوان مهم‌ترین ادویه در تجارت جهانی مطرح میباشد. ریزوم زنجبیل علاوه‌بر دارو به‌عنوان ادویه و طعمدهنده در غذاها، نوشیدنیها و غیره کاربرد گسترده دارد و نیز توسط سازمان بهداشت جهانی و سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد به‌عنوان مکمل غذایی تعریف شده است. در این مطالعه، ضمن بررسی و تحلیل بازار جهانی این ادویه ارزشمند، پتانسیلهای ایران در خصوص تولید جهت تأمین نیاز داخلی و ورود به مسیر صادرات بررسی شد. در این پژوهش، اطلاعات مربوط به‌میزان تولید، عملکرد و سطح زیرکشت زنجبیل در کشورهای مختلف از سایت سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) استخراج شد. به‌منظور ارزیابی تجارت زنجبیل، از اطلاعات صادرات و واردات زنجبیل در ایران و جهان طی سال‌های 2022-2010 میلادی مرکز تجارت جهانی استفاده شد. طبق ارزیابیهای به‌دست‌آمده، میزان تولید کل زنجبیل در جهان از 571/718/1 تن در سال 2010 با افزایش 183 درصدی به 216/874/4 تن در سال 2022 رسیده است و هند، نیجریه، چین، نپال و اندونزی جزء کشورهای اصلی تولیدکننده زنجبیل در جهان طی این سالها بودهاند. همچنین بررسی میزان تجارت جهانی زنجبیل نشان داد که صادرات این محصول از حدود 9/655 میلیون دلار در سال 2010 با رشد 37 درصدی به 5/900 میلیون دلار در سال 2022 افزایش یافت و میزان واردات نیز با رشد 97 درصدی از 7/568 میلیون دلار در سال 2010 به 125/1 میلیارد دلار افزایش داشت که این آمار بیانگر افزایش تجارت جهانی این محصول میباشند. چین، هلند، هند، پرو و تایلند به‌عنوان کشورهای برتر صادرکننده و کشورهای آمریکا، ژاپن، هلند، آلمان و پاکستان به‌عنوان برترین واردکنندههای زنجبیل معرفی شدند. بررسی آمارهای ایران نشان داد که ارزش صادرات کل زنجبیل توسط ایران در سال 2022، 000/15 دلار بوده است، در‌حالی‌که میزان واردات از 35/1 میلیون دلار در سال 2010 به 36/6 میلیون دلار رسید که افزایش 7/4 برابری حجم واردات این محصول را نشان میدهد. مقصد زنجبیلهای صادرشده از ایران، کشورهای عراق و آذربایجان بوده و مبدأ زنجبیلهای واردشده به ایران، کشورهای چین، امارات متحده عربی و هند بوده است. در ایران، استان تهران تنها استان تولیدکننده زنجبیل کشور بود که با 3/0 هکتار سطح زیر کشت معادل 23 تن در هکتار زنجبیل در شرایط گلخانهای تولید نموده است. در ایران، تولیدات کمتر از حد نیاز داخلی موجب افزایش چشمگیر واردات نسبت به صادرات این گیاه شده است. بنابراین، با توجه به ارزیابی و موفقیت کشت محصولات مشابه در کشور، وجود اراضی وسیع و شرایط آب‌و‌هوایی بهینه بهویژه در استانهایی مانند سیستان و بلوچستان و هرمزگان، پیشنهاد میگردد که کشت زنجبیل مورد توجه قرار گیرد تا ضمن تأمین بازارهای داخلی، به صادرات گسترده نیز دست یافت. همچنین با توجه به سطح زیر کشت گلخانههای کشور که 000/24 هکتار میباشد، با در نظر گرفتن متوسط تولید 10 تن زنجبیل در هکتار، اگر تنها 10 درصد از کشت گلخانهای موجود به کشت زنجبیل اختصاص داده شود، میتوان دست کم 000/24 تن زنجبیل تازه تولید نمود که بهطور کامل پاسخگوی نیاز داخلی خواهد بود و امکان صادرات را نیز مهیا مینماید.
گیاهان دارویی
فائزه سلیمانی؛ داود صمصام پور؛ عبدالنبی باقری
چکیده
شوری یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان محسوب میشود. کاربرد قارچ‌ها به عنوان یک کود بیولوژیک می‌تواند در تامین نیاز غذایی گیاهان و کاهش اثرات تنشهای محیطی بر گیاهان مفید باشد. گیاهان دارویی دارای مخازن غنی از مواد مؤثره اساسی بسیاری از داروها میباشند. با توجه به اهمیت گیاهان دارویی بهویژه در صنعت داروسازی ...
بیشتر
شوری یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان محسوب میشود. کاربرد قارچ‌ها به عنوان یک کود بیولوژیک می‌تواند در تامین نیاز غذایی گیاهان و کاهش اثرات تنشهای محیطی بر گیاهان مفید باشد. گیاهان دارویی دارای مخازن غنی از مواد مؤثره اساسی بسیاری از داروها میباشند. با توجه به اهمیت گیاهان دارویی بهویژه در صنعت داروسازی و کمبود آنها در طبیعت، بررسی جنبههای مختلف زراعی این گیاهان از اهمیت بسزایی برخوردار است، با توجه به گسترش روز افزون خاکهای شور، دستیابی به راهحلهایی که بتوان از تنشهای محیطی زنده و غیرزنده جلوگیری و یا حداقل نسبت به کاهش آنها اقدام نمود، ضروری بهنظرمیرسد. یکی از این روشها استفاده از روابط همزیستی قارچ‌های میکوریزا با گیاهان میزبان میباشد که به کاهش تنش ناشی از شوری منجر میشود. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر قارچ آربوسکولار بر صفات رویشی و بیوشیمیایی گیاه علف لیمو در شرایط تنش شوری انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عامل شوری (صفر، 5، 10 و 15 دسی‌زیمنس بر متر کلرید کلسیم) و قارچ (عدم تلقیح و تلقیح با قارچ) انجام شد. صفات ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن تر و خشک برگ، محتوای نسبی آب، آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلی فنل‌اکسیداز اندازهگیری شد. نتایج نشان داد تحت شرایط تنش شوری 15 دسی‌زیمنس بر متر ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن تر و خشک برگ، محتوای نسبی آب، آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز در گیاه علف لیمو تلقیح شده به قارچ آربوسکولار در مقایسه با شاهد (عدم تلقیح) افزایش معنیداری یافت. بهطور کلی براساس نتایج این تحقیق، میتوان نتیجه گرفت که با به کارگیری قارچ آربوسکولار میتوان تحمل شوری گیاه علف لیمو را افزایش داد و اقدام به کشت آن در آب و خاک شور نمود.
گیاهان دارویی
ژاله زندوی فرد؛ مجید عزیزی
چکیده
گل راعی به دلیل خواص ضدافسردگی بارز، یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی است. کمیت و کیفیت نور اثر به سزایی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، رشد و نمو کلی گیاه و تولید متابولیت‌های ثانویه دارد. به‌طوری‌که با تغییرات کمی و کیفی نور میتوان رشد گیاه را در جهت دلخواه دستکاری نمود. در این پژوهش اثر طیف‌های مختلف نور با شدت 1000 لوکس شامل ...
بیشتر
گل راعی به دلیل خواص ضدافسردگی بارز، یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی است. کمیت و کیفیت نور اثر به سزایی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، رشد و نمو کلی گیاه و تولید متابولیت‌های ثانویه دارد. به‌طوری‌که با تغییرات کمی و کیفی نور میتوان رشد گیاه را در جهت دلخواه دستکاری نمود. در این پژوهش اثر طیف‌های مختلف نور با شدت 1000 لوکس شامل نور سفید، قرمز، سبز و آبی که با فیلترهای رنگی ایجاد شده بر صفات مورفولوژیکی و میزان هیپریسین در گیاهچه‌های گل راعی (Hypericum perforatum L.) مورد مطالعه قرار گرفت. این آزمایش بصورت طرح کاملاً تصادفی با 10 تکرار در جعبه‌هایی به ابعاد 20×30 و با نشاهایی به ارتفاع 25 سانتی‌متر انجام شد. آزمایش در اطاقک رشد به‌ترتیب با دمای روز و شب 25 و 21 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 45 درصد، 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی ادامه یافت. نتایج نشان داد که بیشترین میانگین تعداد برگ، وزن تر و خشک پیکر رویشی و ریشه به گیاهان تیمار شده با نور سفید اختصاص دارد. در صفات ارتفاع گیاه، طول میانگره و تعداد گرهک‌های سیاه برگ بیشترین میانگینها به ترتیب (98/22 سانتی متر، 23/1 سانتی متر و 77/17 عدد) مربوط به نور قرمز و کمترین میانگینها به ترتیب (37/16 سانتی‌متر، 72/0 سانتی‌متر و 88/13 عدد) مربوط نور سفید بود. بیشترین تا کمترین مقدار هیپریسین (0.08، 0.07، 0.05و 0.03 درصد) به ترتیب در گیاهچه‌های تحت تیمار با فیلترهای نوری قرمز، سفید، آبی و سبز مشاهده شد. بدین ترتیب جهت رشد بهینه گیاهچه‌های گل راعی به طول موج‌های مختلف نوری در طی دوره رشدی گیاه، نیاز است.
گیاهان دارویی
مهدی رستگار؛ حسن مومیوند؛ علیرضا شایگان فر؛ عبدالحسین رضایی نژاد
چکیده
در دهه‌های گذشته فعالیت‌های انسانی موجب اثرات نامطلوبی بر اتمسفر و لایه ازن استراتوسفری و در نتیجه افزایش میزان پرتو فرابنفش خورشید در سطح کره زمین بهویژه در ارتفاعات شده است. پژوهش حاضر به‌منظور ارزیابی تأثیر پرتو فرابنفش بر رشد، خصوصیات مورفولوژی و فنولوژی سه رقم گل گندم در شرایط گلخانه در سال 1397 انجام گرفت. آزمایش بهصورت ...
بیشتر
در دهه‌های گذشته فعالیت‌های انسانی موجب اثرات نامطلوبی بر اتمسفر و لایه ازن استراتوسفری و در نتیجه افزایش میزان پرتو فرابنفش خورشید در سطح کره زمین بهویژه در ارتفاعات شده است. پژوهش حاضر به‌منظور ارزیابی تأثیر پرتو فرابنفش بر رشد، خصوصیات مورفولوژی و فنولوژی سه رقم گل گندم در شرایط گلخانه در سال 1397 انجام گرفت. آزمایش بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی اجرا شد. پرتو فرابنفش در چهار سطح به‌عنوان عامل اول (شامل: شاهد، پرتو فرابنفش A، پرتو فرابنفش B و پرتو فرابنفش A+B) و سه رقم گل گندم (ارقام صورتی C. cyanus var. Kornblume pink، قرمز C. cyanus var. Kornblume rot و آبی C. cyanus var. Kornblume blau) به‌عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تیمار پرتو فرابنفش B و کاربرد همزمان فرابنفش A و B منجر به کاهش اغلب صفات مورفولوژی و صفات وابسته به رشد و عملکرد گیاه گردید. تیمار پرتو فرابنفش A باعث کاهش طول ساقه گل‌دهنده و وزن‌تر و خشک بوته در مقایسه با تیمار شاهد گردید. بررسی نتایج مطالعه حاضر نشان میدهد که کاربرد پرتو فرابنفش A منجر به کاهش تعداد روز تا ظهور اولین غنچه گل و تعداد روز تا باز شدن اولین گل در ارقام گل گندم نسبت به تیمار شاهد گردید. تیمار پرتو فرابفش B باعث گلدهی زودتر گل گندم در مقایسه با فرابنفش A گردید. با این‌حال سریع‌ترین ورود به فاز زایشی و گلدهی ارقام گل گندم با کاربرد همزمان فرابنفش A و B مشاهده شد. با وجود این‌که رقم Kornblume rot از رشد رویشی بیشتری برخوردار بود، رقم Kornblume pink با داشتن تعداد گل‌های بیشتر، بالاترین عملکرد گل و گلدهی سریعتر نسبت به سایر ارقام مورد مطالعه برای کشت مناسب‌تر است.
بیژن سلطانیان؛ پرویز رضوانی مقدم؛ جواد اصیلی
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر سطوح تنش رطوبتی و منابع کودهای شیمیایی و آلی بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و ترکیبات فنلی گیاه دارویی سرخارگل طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بهصورت کرتهای خرد شده در قالب فاکتوریل و در 3 تکرار اجرا گردید. در کرتهای اصلی سطوح تنش رطوبتی شامل 3 سطح عدم ...
بیشتر
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر سطوح تنش رطوبتی و منابع کودهای شیمیایی و آلی بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و ترکیبات فنلی گیاه دارویی سرخارگل طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بهصورت کرتهای خرد شده در قالب فاکتوریل و در 3 تکرار اجرا گردید. در کرتهای اصلی سطوح تنش رطوبتی شامل 3 سطح عدم تنش رطوبتی )6000 متر مکعب در هکتار)، تنـش رطوبتـی متوسـط)4500 متر مکعب در هکتار) و تنش رطوبتی شدید )3000 متر مکعب در هکتار)و در کرتهای فرعی 8 تیمار کودی شامل کود شیمیایی کامل NPK20+20+20 (500 کیلوگرم در هکتار)، ورمیکمپوست (6000 کیلوگرم در هکتار)، هیومیکاسید (20 لیتر در هکتار) و تیمار ترکیبی هیـومیـک اسید (20 لیتر در هکتار)+کود شیمیایی کامـل NPK20+20+20 (500 کیلوگرم در هکتار)، تیمار ترکیبی هیومیک اسید (20 لیتر در هکتار)+ورمـیکمپوسـت (6000 کیلوگرم در هکتار)، تیمـار ترکیبی ورمیکمپوست (3000 کیلوگرم در هکتار)+کود شیمیایی کامل NPK20+20+20 (250 کیلوگرم در هکتار) و ترکیب سه بخشی کود شیمیاییکامل (250 کیلوگرم در هکتار) +ورمیکمپوست(3000 کیلوگرم در هکتار)+ هیومیکاسید (20 لیتر در هکتار) و شاهد بودند. در این آزمایش بیشترین وزن خشک ساقه، گل و زیست توده در تیمار ورمیکمپوست و عدم تنش و کمترین مقادیر این صفات در تنش شدید و شاهد مشاهده گردید. بیشترین وزن خشک برگ و ریشه در تیمار ورمیکمپوست+ هیومیکاسید و تنش متوسط و کمترین وزن خشک برگ در تیمار تنش شدید و شاهد مشاهده شد. بیشترین عملکرد دانه در تیمارهای ورمیکمپوست+هیومیک اسید+کود کامل NPK20+20+20 و تیمار کود کامل NPK20+20+20 هر دو در شرایط عدم تنش مشاهده شدند. با افزایش تنش نسبت ریشه به اندامهای هوایی افزایش یافت و بیشترین مقادیر آن در تیمار شاهد و تنش شدید و کمترین مقادیر آن در تیمار ورمیکمپوست و عدم تنش مشاهده شد. بیشترین مقادیر ترکیبات فنلی ریشه در تیمار هیومیک اسید+ورمیکمپوست و تنش شدید و کمترین مقادیر آن در تیمار هیومیک اسید و عدم تنش مشاهده شد لذا تولید این گیاه در شرایط تامین رطوبتی 3000متر مکعب در هکتارو استفاده از تیمارهای کودی حاوی ترکیبات هیومیکی و ورمیکمپوست قابل توصیه است.
علی رضایی؛ محمدتقی عبادی؛ حسن پیرانی
چکیده
تولید ارگانیک یکی از ارکان مهم صنعت گیاهان دارویی است و استفاده از کودهای آلی در این مبحث بسیار مورد توجه میباشد. امروزه عصاره جلبکهای دریایی به عنوان یک کود آلی به منظور افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارویی و همچنین مقاومت به تنشهای محیطی استفاده میشود. مرزه یکی از گیاهان دارویی و ادویهای است که سطح زیر کشت بالایی در کشورمان ...
بیشتر
تولید ارگانیک یکی از ارکان مهم صنعت گیاهان دارویی است و استفاده از کودهای آلی در این مبحث بسیار مورد توجه میباشد. امروزه عصاره جلبکهای دریایی به عنوان یک کود آلی به منظور افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارویی و همچنین مقاومت به تنشهای محیطی استفاده میشود. مرزه یکی از گیاهان دارویی و ادویهای است که سطح زیر کشت بالایی در کشورمان جهت مصارف غذایی و دارویی دارد. به منظور بررسی اثر محلولپاشی غلظتهای مختلف کود آلی جلبک دریایی بر روی شاخصههای رشد، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، درصد و عملکرد اسانس گیاه مرزه، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تیمار و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1396 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل محلولپاشی سطوح مختلف غلظت کود جلبک دریایی شامل مقادیر صفر (شاهد)، 5/2، 5 و 10 میلیلیتر بر لیتر به میزان سه مرتبه در طول فصل رشد بود. نتایج حاصل از اندازهگیری متغیرهای رشدی نشان داد که غلظتهای مختلف کود جلبک دریایی استفاده شده در این آزمایش بر صفات تعداد شاخههای فرعی، وزن خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، طول و عرض برگ، ارتفاع بوته و شاخص اسپد در سطح احتمال یک درصد تاثیر معنیداری داشت. همچنین سطوح مختلف کود جلبک دریایی بر صفات وزن تر اندام هوایی، درصد و عملکرد اسانس در سطح احتمال 5 درصد تاثیر معنیداری داشت. مقایسه میانگینها نشان داد که بیشترین مقدار برای صفات تعداد شاخههای فرعی (44/35 عدد در بوته)، طول و عرض برگ (22/43 و 07/8 میلیمتر)، قطر ساقه (00/5 میلیمتر)، وزن تر و خشک ریشه (به ترتیب 17/15 و 42/6 گرم)، وزن تر و خشک اندام هوایی بوته (01/181 و 69/37 گرم)، شاخص اسپد (13/48) مربوط به تیمار کاربرد 10 میلیلیتر کود جلبک دریایی و کمترین آن مربوط به تیمار شاهد بود. همچنین بیشترین ارتفاع بوته (66/54 سانتی متر) و درصد و عملکرد اسانس به ترتیب به میزان 51/2 درصد و 28/6 گرم در متر مربع مربوط به تیمار 5 میلیلیتر کود جلبک دریایی بود. بهطور کلی و با در نظر گرفتن نتایج حاصل از این آزمایش میتوان عکسالعمل گیاه دارویی مرزه را به کاربرد کود آلی جلبک دریایی به ترتیب در سطوح 5 و 10 میلیلیتر در لیتر مثبت ارزیابی نمود و آن را در برنامه توصیه کودی کشاورزان قرار داد.
محمدرضا اصغری؛ زهرا آذرشریف؛ حسین تاجیک؛ علیرضا فرخزاد
چکیده
استفاده از مواد شیمیایی برای کنترل ضایعات و حفظ کیفیت محصولات برداشت شده به دلیل اثرات مضر بر محیط زیست با محدودیت‌های جدی روبرو است. اخیراً پوشش‌های خوراکی پتانسیل خوبی در حفظ کیفیت و ایمنی میوه و سبزی‌های مختلف از خود نشان داده‌اند. تأثیر پوشش صمغ باریجه (در غلظتهای صفر، 1، 2 و 3 درصد وزنی/حجمی)، اسانس زیره سبز (در غلظتهای صفر، ...
بیشتر
استفاده از مواد شیمیایی برای کنترل ضایعات و حفظ کیفیت محصولات برداشت شده به دلیل اثرات مضر بر محیط زیست با محدودیت‌های جدی روبرو است. اخیراً پوشش‌های خوراکی پتانسیل خوبی در حفظ کیفیت و ایمنی میوه و سبزی‌های مختلف از خود نشان داده‌اند. تأثیر پوشش صمغ باریجه (در غلظتهای صفر، 1، 2 و 3 درصد وزنی/حجمی)، اسانس زیره سبز (در غلظتهای صفر، 100 و 200 میکرولیتر در لیتر) و کلرور کلسیم (در غلظتهای صفر و یک درصد وزنی/حجمی) بر واکنش‌های فیزیولوژیکی و کیفی میوه گیلاس رقم سیاه مشهد (Prunus avium cv. Siah Mashhad) مورد بررسی قرار گرفت. میوه‌های پوشش‌دار شده به مدت 30 روز در دمای 1±2 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 95-90 درصد در انبار (پخچال) نگهداری شدند. ارزیابی کیفی میوه‌ها در ابتدای نگهداری، پس از 15 و 30 روز نگهداری در دمای 1±2 درجه سانتیگراد به‌علاوه یک روز نگهداری در دمای 20 درجه سانتیگراد انجام گرفت. پوشش صمغ باریجه، اسانس زیره سبز و کلرور کلسیم نه‌تنها سرعت افزایش pH و مواد جامد محلول را کاهش دادند، بلکه بهطور مؤثری اسیدهای آلی کل، محتوی آب و درصد رطوبت میوه، فعالیت آنزیم فنیل آلانین‌آمونیالیاز، فنول و فلاونوئید کل میوه را در سطح بالا حفظ نمودند. همچنین در پایان مدت نگهداری بافت میوه‌های تیمار شده با یک درصد وزنی/حجمی کلرور کلسیم محتوی پرولین بالاتر و مالون‌دی‌آلدهید کمتر داشتند. ترکیب صمغ باریجه، اسانس زیره سبز و کلرور کلسیم با همدیگر به صورت معنیداری تأثیر بیشتری نسبت به کاربرد جداگانه تیمارها برکاهش فرآیندهای پیری، حفظ صفات کیفی، ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و ماندگاری میوه گیلاس داشت.
ژاله زندوی فرد؛ مجید عزیزی؛ حسین آرویی؛ امیر فتوت
چکیده
در بین عناصر سنگین، کادمیم به دلیل تحرک و زیست فراهمی زیاد در خاک و ایجاد سمیت در غلظتهای کم، اهمیت ویژه‌ای دارد. گل راعی، دومین گیاه پرمصرف در درمان افسردگی،به عنوان یک گیاه بیش‌اندوز کادمیم شناخته شده است. به دلیل ظرفیت تبادل کاتیونی بالای کانی زئولیت و شباهت رفتار شیمیایی یون‌های روی و کادمیم، افزایش زئولیت و روی در محیط رشد ...
بیشتر
در بین عناصر سنگین، کادمیم به دلیل تحرک و زیست فراهمی زیاد در خاک و ایجاد سمیت در غلظتهای کم، اهمیت ویژه‌ای دارد. گل راعی، دومین گیاه پرمصرف در درمان افسردگی،به عنوان یک گیاه بیش‌اندوز کادمیم شناخته شده است. به دلیل ظرفیت تبادل کاتیونی بالای کانی زئولیت و شباهت رفتار شیمیایی یون‌های روی و کادمیم، افزایش زئولیت و روی در محیط رشد گیاه، می‌تواند تعدیل کننده‌ی اثرات سمی کادمیم باشد. بدین منظور، آزمایشی به صورت فاکتوریل سه عاملی بر پایه‌ی طرح بلوکهای کامل تصادفی با 27 تیمار و سه تکرار، به صورت گلدانی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد طی سال‌های 1393-1392 اجرا گردید. تیمارها شامل سولفات کادمیم (0، 10، 20 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک)، سولفات روی (0، 25، 50 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک) و زئولیت معدنی (0، 5، 10 گرم در کیلوگرم خاک) بر خاک اعمال شدند. نتایج نشان داد که افزایش سطح کادمیم منجر به کاهش معنی‌دار صفات ارتفاع گیاه، طول ریشه، تعداد ساقه گل‌دهنده، تعداد گل، سطح برگ و میزان کلروفیل نسبی به ترتیب 28/6 ، 45/3 ، 04/2 ، 49/5 ، 82/0 و 71/15 درصد نسب به شاهد گردید و تنها، تعداد گرهک‌های سیاه در برگ را 23/4 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. تیمار ترکیبی روی و کادمیم تنها در صفات ارتفاع گیاه و طول ریشه توانست به طور معنیداری اثرات کاهنده کادمیم را کاهش دهد. همچنین اثر متقابل کادمیم و زئولیت تنها برای صفات طول ریشه و تعداد گل معنی‌دار شد. به طور کلی، کاربرد سولفات روی و زئولیت تا حدودی اثرات سوء کادمیم بر صفات اندازهگیری شده را تعدیل کرد.
مجید عزیزی؛ منصور مشرقی؛ فاطمه عروجعلیان؛ ناصر شاه طهماسبی
چکیده
به منظور بررسی برهمکنش نانوذرات نقره با اسانس‌های گیاهان دارویی کرفس‌کوهی و کلپوره از نظر اثرات ضدباکتریایی، آزمایشی براساس محاسبه حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) ترکیبی و تعیین شاخص FIC یا غلظت بازدارنده افتراقی و با روش ساده شده checkboard طراحی و به اجرا درآمد. اسانس گیاهان مورد بررسی به روش تقطیر با آب استخراج گردید. در این تحقیق باکتری‌های ...
بیشتر
به منظور بررسی برهمکنش نانوذرات نقره با اسانس‌های گیاهان دارویی کرفس‌کوهی و کلپوره از نظر اثرات ضدباکتریایی، آزمایشی براساس محاسبه حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) ترکیبی و تعیین شاخص FIC یا غلظت بازدارنده افتراقی و با روش ساده شده checkboard طراحی و به اجرا درآمد. اسانس گیاهان مورد بررسی به روش تقطیر با آب استخراج گردید. در این تحقیق باکتری‌های آلوده کننده مواد غذایی رایج مانند Staphylococcus aureus، Bacillus cereus Listeria monocytogenes، Escherichia coli O157:H7 و Salmonella enterica و Pseudomonas aureogenosa مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد که خاصیت ضدباکتریایی اسانس کلپوره قویتر(MIC بین 16/0 تا 25/1 میلی‌گرم در میلیلیتر) از اسانس کرفس‌کوهی (MIC بین 3/0 تا 5/2 میلی‌گرم در میلی لیتر) بود. خاصیت ضدباکتریایی نانوذرات نقره نیز (MIC بین 006/0 تا 025/0 میلی‌گرم در میلیلیتر) بسیار قابل توجه بود. محاسبه غلظت بازدارنده افتراقی (شاخص FIC) حاکی از وجود اثرات هم افزایی بین نانوذرات نقره و اسانس هر دو گیاه بود که بستگی به نوع پاتوژن مورد بررسی داشت. در نتیجه‌ی کاربرد توام نانوذرات نقره و اسانس این دو گیاه بویژه اسانس کلپوره با غلظت کمتر اسانس خاصیت بازدارندگی قابل توجهی بدست آمد. در هیچکدام از تیمارها برهمکنش آنتاگونیستی بین نانوذرات نقره و اسانس این دو گیاه مشاهده نشد.
هلاله کابلی‌فرشچی؛ مجید عزیزی؛ سید حسین نعمتی؛ وحید روشن
چکیده
به منظور بررسی تأثیر دو نوع کود مختلفآلی (اسید هیومیک مایع) و غیرآلی (سولفات پتاسیم) بر خصوصیات مورفولوژیک و میزان اسانس گل راعی، آزمایشی به صورت فاکتوریل (3×3) با سه تکرار بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در دانشگاه فردوسی مشهد طی سال زراعی 91-90 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل سولفات پتاسیم (Kx) در غلظتهای (صفر،60 و 100) کیلوگرم در هکتار ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر دو نوع کود مختلفآلی (اسید هیومیک مایع) و غیرآلی (سولفات پتاسیم) بر خصوصیات مورفولوژیک و میزان اسانس گل راعی، آزمایشی به صورت فاکتوریل (3×3) با سه تکرار بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در دانشگاه فردوسی مشهد طی سال زراعی 91-90 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل سولفات پتاسیم (Kx) در غلظتهای (صفر،60 و 100) کیلوگرم در هکتار واسید هیومیک (Hx) در سه سطح (صفر،20 و 40) لیتر در هکتار بودند که به ترتیب در دو مرحله (در اسفند ماه) قبل از گلدهی و هر پانزده روز یک‌بار (در مجموع چهار بار) همراه با آب آبیاریاعمال گردیدند. نتایج تجزیه واریانس صفات مورد بررسی نشان داد کهاثر ساده کود پتاسیم واسید هیومیک برارتفاع گیاه، تعداد ساقه گل‌دهندهو تعداد خوشه گل در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بوده است؛ اما اثر متقابل آنها بر ارتفاع گیاه معنی‌دار نشد. از سوییدر بالاترین سطح تیمارها (100 کیلوگرم کود پتاسیم (K100) و 40 لیتر اسید هیومیک (H40)) بالاترین میزان وزن تر وخشک در واحد مترمربع در برداشت اول ودوم تولیدگردید. از سوی دیگر بالاترین میزان ارتفاع، تعدادگل وتعداد شاخه گل‌دهنده نیز متعلق به همین تیمار بود. میزان اسانس به دست آمده در دو تیمار (H20×K100) و (H40×K100) از سایر تیمارها بیشتر وبا سایر سطوح تیماری اختلاف معنی‌دار نشان داد. این دو سطح کودی میزان اسانس در این گیاه را نیز افزایش داد. تجزیه عناصر غذایی ماکرو در گیاه نشان داد که تیمارهای اعمال شده بر مقادیر فسفر ونیتروژن جذب شده تأثیر معنی‌دار نداشت اما میزان پتاسیم در تیمار H40×K100 از سایر تیمارها بالاتر بود. با توجه به این‌که پراکنش طبیعی گل راعی در اراضی با پتاسیم بالا گزارش شده استاحتمال می‌رود تغذیه این گیاه با کودهای حاوی پتاسیم برای بهبود کیفیت و کمیت مواد مؤثره نیز مفید واقع گردد.
مینا معتمدنژاد؛ سید وحید اسلامی؛ محمد حسن سیاری زهان؛ سهراب محمودی
چکیده
کاربرد کودهای زیستی به جای مصرف کودهای شیمیایی از جمله مهم ترین راهبردهای تغذیه ای در مدیریت پایدار بوم نظام های کشاورزی می باشد. در این راستا به منظور بررسی تاثیر تلقیح با کودهای زیستی و عناصر ریزمغذی بر روی خصوصیات جوانه زنی گیاه زنیان (Carum copticum L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی ...
بیشتر
کاربرد کودهای زیستی به جای مصرف کودهای شیمیایی از جمله مهم ترین راهبردهای تغذیه ای در مدیریت پایدار بوم نظام های کشاورزی می باشد. در این راستا به منظور بررسی تاثیر تلقیح با کودهای زیستی و عناصر ریزمغذی بر روی خصوصیات جوانه زنی گیاه زنیان (Carum copticum L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند در سال 1390 اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل فاکتور اول: کود زیستی در سه سطح شامل بدون تلقیح، آزوسپریلیوم، ازتوباکتر و فاکتور دوم: غنی سازی بذور در ده سطح شامل بدون غنی سازی، غنی سازی با عناصر آهن، روی، منگنز که هر کدام شامل سه غلظت یک، دو و سه میلی مولار بود. برای غنی سازی، بذور به مدت 24 ساعت درون پتری دیش با محلول های ریز مغذی تیمار شدند. صفات مورد مطالعه عبارتند بودند از: درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن تر ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه. نتایج آزمایش نشان داد که همه تیمارهای به کار رفته باعث افزایش معنی دار سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه‌چه، وزن تر ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه در مقایسه با شاهد شد. اما تلقیح بذور و غنی سازی آنها اثر معنی داری بر درصد جوانه زنی نداشت. حداکثر و حداقل مقادیر وزن خشک ساقه چه به ترتیب برای تیمار ترکیبی (ازتوباکتر و Fe3) با مقدار 03/4 و ازتوباکتر با مقدار 26/1 مشاهده شد. حداکثر و حداقل مقادیر طول ساقه چه به ترتیب برای تیمار های ترکیبی ازتوباکتر و Mn2 (5/37 میلیمتر) و تیمار ترکیبی آزوسپریلیوم و Zn3 (20 میلی متر) مشاهده شد. در مجموع از بین کودهای زیستی ، ازتوباکتر و از بین تیمارهای ریز مغذی، آهن با هر سه غلظت به کار رفته، سبب افزایش ویژگی های مورد بررسی گردید. بر طبق نتایج این آزمایش، کاربرد کودهای زیستی و عناصر ریزمغذی بر بذر زنیان می تواند جوانه زنی سریعتر و گیاهچه های قوی تری را تأمین کند.
سمیه بیکی؛ مجید عزیزی؛ سید حسین نعمتی؛ وحید روشن
چکیده
کمبود آب و تنش خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید گیاهان دارویی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان است. ریحان به-عنوان یکی از گیاهان دارویی با ارزش و حساس به کم آبی برای مطالعه در این پژوهش انتخاب گردید. به منظور افزایش بهره وری مصرف آب در تولید ریحان، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، تیمارها شامل دو پلیمر سوپرجاذب ...
بیشتر
کمبود آب و تنش خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید گیاهان دارویی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان است. ریحان به-عنوان یکی از گیاهان دارویی با ارزش و حساس به کم آبی برای مطالعه در این پژوهش انتخاب گردید. به منظور افزایش بهره وری مصرف آب در تولید ریحان، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، تیمارها شامل دو پلیمر سوپرجاذب استاکوزورب (صنعتی) و برگ پنیرک (گیاهی)، هر کدام در چهار غلظت 0، 1/0 درصد، 2/0 درصد و 3/0 درصد (وزنی/ وزنی)، با دو روش کاربرد (مخلوط با خاک و ریشه و روش مخلوط با خاک) در سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که تمام تیمارها و به خصوص اثرات متقابل آنها اثرات مثبت و معنی دار بر صفات اندازه گیری شده شامل: صفات مورفولوژیک (تعداد برگ، سطح برگ، عملکرد خشک اندام هوایی) راندمان آب مصرفی و صفات بیوشیمیایی میزان و عملکرد اسانس در زمان گلدهی بودند. هر دو پلیمر با کاهش شدت تنش خشکی راندمان آب مصرفی را بهبود بخشیدند. برگ پنیرک (1/0 درصد و 2/0 درصد) با روش کاربرد در خاک و ریشه تعداد و سطح برگ و در غلظت 3/0 درصد عملکرد خشک اندام هوایی، راندمان آب مصرفی، میزان و عملکرد اسانس را افزایش داد. تیمار استاکوزورب (2/0 درصد) عملکرد خشک اندام هوایی و راندمان آب مصرفی را با هر دو روش استفاده (کاربرد در خاک و کاربرد در خاک و ریشه) و با همین غلظت و روش کاربرد در خاک تعداد و سطح برگ را افزایش داد. صفات عملکرد اسانس و میزان اسانس با روش کاربرد استاکوزورب در خاک و ریشه، به ترتیب در غلظتهای 2/0 درصد و 3/0 درصد افزایش یافتند.
محسن جهان؛ شیوا قلعه نویی؛ امین خاموشی؛ محمد بهزاد امیری
چکیده
در سال های اخیر، برای دستیابی به تولید پایدار محصولات کشاورزی به ویژه گیاهان دارویی، توجه به استفاده از نهاده های بوم سازگار مورد تأکید قرار گرفته است. به منظور بررسی اثر مقادیر سوپرجاذب و محلول پاشی اسید هیومیک بر برخی خصوصیات کمی ریحان (Ocimum basilicum L.)، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشدة نواری در قالب طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی با ...
بیشتر
در سال های اخیر، برای دستیابی به تولید پایدار محصولات کشاورزی به ویژه گیاهان دارویی، توجه به استفاده از نهاده های بوم سازگار مورد تأکید قرار گرفته است. به منظور بررسی اثر مقادیر سوپرجاذب و محلول پاشی اسید هیومیک بر برخی خصوصیات کمی ریحان (Ocimum basilicum L.)، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشدة نواری در قالب طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 92-1391 انجام شد. عوامل آزمایشی شامل سه سطح مختلف سوپرجاذب رطوبت (صفر، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل کرت اصلی، دو سطح اسید هیومیک (صفر و 3 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل کرت فرعی و دو سطح آبیاری (دور آبیاری 5 و 10 روز) به عنوان عامل کرت نواری بودند. صفات مورد بررسی شامل تعداد و وزن بذر در بوته، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، عملکرد بذر، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بودند. نتایج آزمایش نشان داد که برهمکنش سوپرجاذب رطوبت و اسیدهیومیک بر عملکرد بذر معنی دار بود (05/0 P≤)، به‌طوری‌که بیشترین مقدار عملکرد بذر (8/2638 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 40 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب و بدون اسید هیومیک به‌دست آمد. در بررسی اثرات متقابل سوپرجاذب و مدار آبیاری مشاهده شد که در تمامی سطوح سوپرجاذب مورد مطالعه، عملکرد مادة خشک در مدار آبیاری 5 روز بیشتر از مدار آبیاری 10روز بود، به طوری که در مدار آبیاری 5 روز، سطوح صفر، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب به ترتیب منجر به افزایش 13، 50 و 17 درصدی عملکرد مادة خشک نسبت به مدار آبیاری 10 روز شدند. تعداد بذر در بوته به طور معنی داری تحت تأثیر برهمکنش اسیدهیومیک و مدار آبیاری قرار گرفت، به طوری که محلولپاشی اسیدهیومیک در مدار آبیاری 10 روز، افزایش 26 درصدی تعداد بذر در بوته را در مقایسه با شاهد به همراه داشت. اثر متقابل سه گانة سوپرجاذب، اسیدهیومیک و مدار آبیاری تأثیر معنی داری بر تعداد شاخه فرعی در بوته داشت، به طوری که در مدار آبیاری 5 روز، در هر دو شرایط کاربرد و عدم کاربرد اسید هیومیک، بیشترین تعداد شاخه فرعی در بوته در سطح 40 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب مشاهده شد. به طور کلی، کاربرد 40 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب رطوبت به‌همراه محلولپاشی اسیدهیومیک در شرایط کم آبیاری، ضمن بهبود نسبی ویژگی‌های کمی گیاه، نقش مؤثری در کاهش اثرات مخرب ناشی از کم آبی و ثبات عملکرد گیاه در شرایط تنش رطوبتی داشت.
هاجر نعمتی دربندی؛ مجید عزیزی؛ سمانه محمدی؛ ساجده کریم پور
چکیده
به منظور بررسی تأثیر غلظتهای مختلف محلول ورمی واش بر صفات مورفولوژیک، درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) این آزمایش به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارها شامل چهار غلظت مختلف محلول ورمی واش (0، 3000، 6000 و 12000 پی‌پی‌ام) بودند. در مرحله ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر غلظتهای مختلف محلول ورمی واش بر صفات مورفولوژیک، درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) این آزمایش به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارها شامل چهار غلظت مختلف محلول ورمی واش (0، 3000، 6000 و 12000 پی‌پی‌ام) بودند. در مرحله گلدهی صفات مورفولوژیک گیاه شامل ارتفاع بوته، تعداد گره و فاصله میانگرهها و همچنین وزن تر بوته، سطح برگ، وزن خشک بوته، درصد و عملکرد اسانس اندازهگیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد که تیمارها بر روی صفاتی مانند ارتفاع بوته، تعداد گره، فاصله میانگرهها، سطح برگ، وزن خشک بوته و عملکرد اسانس معنی‌دار بودند. بیشترین مقدار ارتفاع (91/84 سانتی‌متر)، تعداد گره (20/23)، سطح برگ (52/8853 سانتی‌متر مربع) و وزن خشک بوته (31/174 گرم بر بوته) مربوط به تیمار 3000 پی‌پی‌ام و بیشترین فاصله میانگره (02/7 سانتی‌متر) و عملکرد اسانس (6 گرم بر متر مربع) مربوط به تیمار 12000 پی‌پی‌ام بود. تیمار 3000 پی‌پی‌ام، به عنوان بهترین تیمار شناخته شد که حاکی از فعال بودن تنظیم کنندههای رشد در غلظتهای کم و در شرایط دسترسی کامل به عناصر غذایی در محلول ورمی واش میباشد.
راحله خطیب‌زاده؛ مجید عزیزی؛ حسین آرویی؛ محمد فارسی
چکیده
کشت درون شیشه‌ای توانسته است گیاهان بااهمیت و نادر را به نحو مؤثرتری در مقایسه با روش‌های سنتی ازدیاد رویشی، تکثیر و حفظ نماید. انجدان رومی (Levisticum officinale Koch.) متعلق به تیره Apiaceae گونه مهم، در حال انقراض و فراموش شده‌ای از گیاهان دارویی ایران است که دارای خواص متعدد دیورتیک، ضداسپاسم و ضدنفخ میباشد. به منظور دستیابی به ماده گیاهی ...
بیشتر
کشت درون شیشه‌ای توانسته است گیاهان بااهمیت و نادر را به نحو مؤثرتری در مقایسه با روش‌های سنتی ازدیاد رویشی، تکثیر و حفظ نماید. انجدان رومی (Levisticum officinale Koch.) متعلق به تیره Apiaceae گونه مهم، در حال انقراض و فراموش شده‌ای از گیاهان دارویی ایران است که دارای خواص متعدد دیورتیک، ضداسپاسم و ضدنفخ میباشد. به منظور دستیابی به ماده گیاهی کافی برای ریزازدیادی و مطالعه اثر روش‌های مختلف ضدعفونی و سطوح متفاوت سرمادهی بر جوانه‌زنی بذور در کشت درونشیشهای، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی و به صورت فاکتوریل، برای استقرار گیاهچه‌های استریل از کشت بذر ترتیب داده شد. کاربرد پیش سرمای مرطوب به مدت 3 ماه بیشترین درصد جوانه‌زنی به میزان92 درصد و حداکثر سرعت جوانه‌زنی را درپی داشت. بهترین تیمار استریلیزاسیون، شستشو با اتانول70 درصد برای 30 ثانیه، سپس کاربرد هیپوکلریت سدیم 2 درصد به مدت 15 دقیقه و در ادامه 3 بار آبشویی با آب مقطر استریل تعیین شد.
