مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
سمیه صادقی فرد؛ مجید عزیزی؛ سارا کریمی زینکانلو
چکیده
تنظیم‌کننده‌های رشد، نقش حیاتی در طی مراحل رشدونموی گیاهان ایفا می‌کنند و کاربرد آنها می‌توانند باعث بهبود و افزایش عملکرد گیاهان شوند. یکی از مهم‌ترین این ترکیبات اسیدسالیسیلیک میباشد که بهمنظور بررسی اثر محلول‌پاشی اسیدسالیسیلیک در مقادیر مختلف، بر عملکرد و متابولیت‌های ثانویه کاکوتی (Ziziphora clinopodioides)، آزمایشی بهصورت ...
بیشتر
تنظیم‌کننده‌های رشد، نقش حیاتی در طی مراحل رشدونموی گیاهان ایفا می‌کنند و کاربرد آنها می‌توانند باعث بهبود و افزایش عملکرد گیاهان شوند. یکی از مهم‌ترین این ترکیبات اسیدسالیسیلیک میباشد که بهمنظور بررسی اثر محلول‌پاشی اسیدسالیسیلیک در مقادیر مختلف، بر عملکرد و متابولیت‌های ثانویه کاکوتی (Ziziphora clinopodioides)، آزمایشی بهصورت کرت‌‌های خرد شده در زمان با سه تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه دانشکده کشاورزی شیروان و آزمایشگاه دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایشی شامل زمان‌‌های مختلف محلول‌پاشی اسیدسالیسیلیک (در سه زمان: آغاز رشد رویشی، در حین رشد رویشی و در زمان گل‌دهی) بهعنوان فاکتور اصلی و غلظتهای مختلف اسیدسالیسیلیک در چهار سطح (2-10، 4-10 و6-10 مولار و صفر (شاهد)) بهعنوان فاکتور فرعی بودند. صفات مورد بررسی در این آزمایش شامل وزن تر و خشک، ارتفاع بوته، درصد و عملکرد اسانس، میزان ترکیبات فنل کل و فلاونوئیدها بودند. اثر متقابل اسیدسالیسیلیک × زمان محلول‌پاشی بر وزن تر و خشک، ارتفاع بوته، میزان فنل کل و فلاونوئیدهای کل در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. نتایج نشان داد که بیشترین وزن تر (7/264 گرم بر مترمربع) و خشک (1/93 گرم بر مترمربع) در تیمار 2-10 مولار اسیدسالیسیلیک در زمان محلول‌پاشی در حین رشد رویشی و کمترین مقدار آن در شاهد در زمان گل‌دهی بهدست آمد. بیشترین ارتفاع بوته (29 سانتی متر) مربوط به تیمار 2-10 مولار اسیدسالیسیلیک و در حین رشد رویشی و کمترین مقدار آن (2/23 سانتی متر) مربوط به شاهد در زمان گل‌دهی بود. بیشترین میزان ترکیبات فنل کل (5/0 میلیگرم معادل اسیدگالیک در گرم وزن خشک) در تیمار 2-10 مولار اسیدسالیسیلیک در آغاز رشد رویشی و کمترین مقدار آن (24/0 میلیگرم معادل اسیدگالیک در گرم وزن خشک) در تیمار 2-10 مول اسیدسالیسیلیک در زمان گل‌دهی مشاهده شد. بیشترین میزان فلاونوئید (31/0 میلیگرم معادل کوئرسیتین در گرم وزن خشک) را تیمار 4-10 مولار اسیدسالیسیلیک در حین رشد رویشی و کمترین میزان (17/0 میلیگرم معادل کوئرسیتین در گرم وزن خشک) را تیمار 6-10 مول اسیدسالیسیلیک در آغاز رشد رویشی به خود اختصاص دادند. بیشترین درصد اسانس (66/1 درصد) مربوط به غلظت 2-10 مولار و در زمان گل‌دهی و کمترین میزان آن (33/0 درصد) مربوط به شاهد (صفر) و در حین رشد رویشی بود. همچنین نتایج مقایسه میانگین داده‌‌ها نشان داد که بالاترین عملکرد اسانس (142/1 میلیگرم در مترمربع) در حین رشد رویشی و در غلظت 2-10 مولار اسیدسالیسیلیک و کمترین میزان آن (221/0 میلیگرم در مترمربع) در زمان گل‌دهی و در شاهد مشاهده گردید. در مجموع، میتوان اظهار نمود که بهمنظور دستیابی به بالاترین میزان عملکرد اسانس، میزان فنل کل و فلاونوئید کل، محلول‌پاشی غلظت اسیدسالیسیلیک 2-10 مولار در حین رشد رویشی مناسبترمی‌باشد.
مقالات پژوهشی
سبزیکاری
زهرا خلیلی؛ فاطمه نکونام؛ طاهر برزگر؛ زهرا قهرمانی؛ ملیحه فرهنگ پور
چکیده
بهمنظور مطالعه تأثیر محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک و کلسیم‌کلرید و زمان برداشت بر کیفیت میوه گوجه‌فرنگی (Solanum lycopersicum L. SV8320TD)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل اسیدآسکوربیک در چهار سطح (صفر، 100، 200 و 300 میلیگرم در لیتر) و کلسیم‌کلرید در چهار سطح (صفر، 3/0 ،6/0 و 9/0 درصد) ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه تأثیر محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک و کلسیم‌کلرید و زمان برداشت بر کیفیت میوه گوجه‌فرنگی (Solanum lycopersicum L. SV8320TD)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل اسیدآسکوربیک در چهار سطح (صفر، 100، 200 و 300 میلیگرم در لیتر) و کلسیم‌کلرید در چهار سطح (صفر، 3/0 ،6/0 و 9/0 درصد) و زمان برداشت میوه در دو مرحله نارنجی و قرمزرنگ بود. نتایج نشان داد که میوههای برداشت شده در مرحله قرمزرنگ دارای ویتامین ث، مواد جامد محلول، فنل، فلاونوئید و ظرفیت آنتیاکسیدانی بیشتری در مقایسه با میوههای نارنجی‌رنگ بودند. کاربرد اسیدآسکوربیک و کلسیم‌کلرید بهطور فزاینده‌ای کیفیت میوه را بهبود بخشیدند. بیشترین میزان سفتی بافت (7/21 و 4/21 کیلوگرم بر سانتی‌متر) به‌ترتیب در میوههای نارنجی‌رنگ تحت تیمار اسیدآسکوربیک 100 میلیگرم در لیتر و کلسیم‌کلرید 9/0 درصد و میوههای قرمزرنگ حاصل از تیمار اسیدآسکوربیک 200 میلیگرم در لیتر و کلسیم‌کلرید 9/0 درصد بهدست آمد. حداکثر مقدار مواد جامد محلول (9/4 درصد بریکس)، ویتامین ث (1/46 ملیگرم در 100 میلیلیتر)، فنل و فلاونوئید و ظرفیت آنتیاکسیدانی (36 درصد) در میوههای قرمزرنگ حاصل از گیاهان تیمار شده با اسیدآسکوربیک 300 میلیگرم در لیتر و کلسیم‌کلرید 9/0 درصد مشاهده شد. کمترین میزان اسیدیته و حداکثر اسید قابل تیتراسیون با کاربرد اسیدآسکوربیک 300 میلیگرم در لیتر و همه سطوح کلسیم‌کلرید در میوههای قرمزرنگ حاصل شد. با توجه به نتایج، کاربرد اسیدآسکوربیک 300 میلیگرم در لیتر و کلسیم‌کلرید 9/0 درصد جهت بهبود شاخصهای کیفی میوه گوجه‌فرنگی پشنهاد می‌شود.
مقالات پژوهشی
میوه کاری
منصور جلالی؛ نوراله معلمی؛ اسمعیل خالقی؛ شهره زیودار؛ مصطفی رحمتی جنیدآباد
چکیده
تنک میوه یکی از عملیات باغی محسوب می‌شود که بر خصوصیات کمّی و کیفی میوه تأثیر می‌گذارد. بهمنظور بررسی اثر تنک دستی و شیمیایی بر خصوصیات بیوشیمیایی میوه خرما (Phoenix dactylifera L.) رقم ̓خضراوی̒ در مراحل مختلف رشدونمو میوه، آزمایشی در دانشگاه شهید چمران اهواز در سال‌های متوالی ۱۴۰۱ و 140۲ اجرا شد. این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح ...
بیشتر
تنک میوه یکی از عملیات باغی محسوب می‌شود که بر خصوصیات کمّی و کیفی میوه تأثیر می‌گذارد. بهمنظور بررسی اثر تنک دستی و شیمیایی بر خصوصیات بیوشیمیایی میوه خرما (Phoenix dactylifera L.) رقم ̓خضراوی̒ در مراحل مختلف رشدونمو میوه، آزمایشی در دانشگاه شهید چمران اهواز در سال‌های متوالی ۱۴۰۱ و 140۲ اجرا شد. این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل تنک دستی (خوشه‌چه) (عدم تنک، حذف ۳۳ و 25 درصد از خوشه‌چهها در مرحله کیمری) و تنک شیمیایی (صفر، 50 و ۱۰۰ میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید در مرحله حبابوک) بود. صفات کیفی اندازهگیری شده شامل درصد مواد جامد محلول کل، pH، درصد اسیدیته کل، شاخص طعم، میزان فعالیت آنتیاکسیدانی، فنل کل، میزان تانن محلول کل، اسیدآسکوربیک، آنزیمهای پلیگالاکتروناز، پکتینمتیلاستراز، سلولاز و اینورتاز و درصد قندهای احیاء، غیراحیاء و کل میوه بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که تنک دستی و شیمیایی باعث بهبـود ویژگیهای کیفی میوه (میزان فنل کل، تانن محلول کل، اسیدآسکوربیک، فعالیت آنزیمهای پلیگالاکتروناز، پکتینمتیلاستراز و درصد قندهای احیاء و کل) در مرحله تمار گردیده و همچنین بر شاخصهایی نظیر مواد جامد محلول کل، pH و آنزیمهای سلولاز و اینورتاز در مراحل خلال و رطب مؤثر بود. نتایج نشان داد که تغییرات صفات کیفی شامل مواد جامد محلول کل، pH، درصد اسیدیته کل، شاخص طعم، آنزیمهای پلیگالاکتروناز، پکتینمتیلاستراز، سلولاز و اینورتاز و درصد قندهای احیاء و کل تا اواخر دوره رشد (از مرحله کیمری تا تمار) سیر صعودی داشتند. تغییرات روند رشد صفاتی نظیر فنل کل، میزان تانن محلول کل، اسیدآسکوربیک، و درصد قند غیراحیاء از مرحله کیمری تا مرحله تمار روند نزولی داشت. بهطور کلی نتایج بهدست آمده نشان داد که تیمار تنک دستی با حذف ۲۵ درصد از تعداد کل خوشه‌چهها و تنک شیمیایی با ۱۰۰ میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید، موجب بهبود کیفیت میوه خرما رقم ̓خضراوی̒ گردیده و قابل توصیه به نخلداران است.
مقالات پژوهشی
سبزیکاری
کیوان پورحسین؛ بهرام عابدی؛ محمود شور
چکیده
کشاورزی شهری بهعنوان یکی از ویژگیهای اساسی برنامه‌ریزی شهری، به‌علت داشتن مزایای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به افزایش کیفیت زندگی شهری کمک می‌کند. بااین‌حال، آلودگی به فلزات سنگین در شهرها موجب تجمع این فلزات در قسمتهای مختلف گیاهان کاشته شده و نیز خطر مصرف خوراکی آنها را در فضای سبز شهری در پی خواهد داشت. این تحقیق بهمنظور ...
بیشتر
کشاورزی شهری بهعنوان یکی از ویژگیهای اساسی برنامه‌ریزی شهری، به‌علت داشتن مزایای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به افزایش کیفیت زندگی شهری کمک می‌کند. بااین‌حال، آلودگی به فلزات سنگین در شهرها موجب تجمع این فلزات در قسمتهای مختلف گیاهان کاشته شده و نیز خطر مصرف خوراکی آنها را در فضای سبز شهری در پی خواهد داشت. این تحقیق بهمنظور ارزیابی میزان جذب عناصر سرب و کادمیوم و تأثیر آن روی برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه نعنا فلفلی (Mentha piperita L.) در دو بوستان از فضای سبز شهری منطقه نُه مشهد (بوستان فاز چهار کلانتری و بوستان نسیم) اجرا گردید. این گیاه که بهعنوان یک گیاه پوششی دارای رشد سریع است که علی‌رغم زیبایی در شکل برگ‌ها و ایجاد رایحه مطبوع برای مخاطبان بوستان‌ها، توانایی تولید محصول را نیز بهصورت اقتصادی دارد، بهعنوان گیاه هدف انتخاب شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار شکل گرفت. عامل اول مکان، که دو بوستان فاز چهار کلانتری (بهعنوان منطقه با درجه آلودگی بالاتر) و نسیم (بهعنوان منطقه با درجه آلودگی کم‌تر) با توجه به آنالیز خاک، در نظر گرفته شدند. عامل دوم نیز زمان برداشت (15 خرداد، 15 تیر و 15 مرداد) در نظر گرفته شد. نتایج حاکی از آن بود که در بوستان فاز چهار، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز و پراکسیداز بالاتر بود. از سوی دیگر، محتویات غلظت کلروفیل‌های a، b و کاروتنوئید و کلروفیل کل در بوستان نسیم بالاتر بود. علاوه‌براین، در بوستان فاز چهار نسبت به بوستان نسیم در زمان برداشت، محتوای فنل کل، فلاونوئید، پرولین، غلظت عناصر کادمیوم و سرب روند کاهشی داشت، امّا میزان این صفات در برداشت اول نسبت به برداشتهای بعدی بیشتر بود. درصد اسانس نیز با افزایش جذب عناصر سرب و کادمیوم در بوستان فاز چهار نسبت به بوستان نسیم روند افزایشی نشان داد. بهطور کلی، میتوان بیان داشت که آلودگی به فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بوستان فاز چهار نسبت به بوستان نسیم بیشتر بود که خود عاملی در جهت کاهش خصوصیات رشدی گیاه نعنا فلفلی گردید.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
بهروز رحیم خانی؛ محبوبه ناصری؛ احمد احمدیان؛ مسعود علی پناه
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات محلول‌پاشی عصاره جلبک دریایی روی نشاهای گل‌گاوزبان (Fisch. & Mey Echium amoenum) در شرایط تنش شوری، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با دو فاکتور جلبک دریایی و تنش شوری با نمک کلرید سدیم، در قالب طرح کاملاَ تصادفی در گلخانه انجام شد. در این آزمایش، تیمارها شامل غلظت ppm 1500 از عصاره جلبک دریایی و سه سطح شوری ( 6/1، 4 و 8 میلی‌موس بر ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات محلول‌پاشی عصاره جلبک دریایی روی نشاهای گل‌گاوزبان (Fisch. & Mey Echium amoenum) در شرایط تنش شوری، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با دو فاکتور جلبک دریایی و تنش شوری با نمک کلرید سدیم، در قالب طرح کاملاَ تصادفی در گلخانه انجام شد. در این آزمایش، تیمارها شامل غلظت ppm 1500 از عصاره جلبک دریایی و سه سطح شوری ( 6/1، 4 و 8 میلی‌موس بر متر) بود. یک هفته بعد از اولین محلول‌پاشی عصاره‌های جلبک دریایی، اعمال تنش شوری آغاز گردید. بهمنظور جلوگیری از ایجاد شوک در گیاهان، تیمار شوری به‌تدریج و در سه مرحله انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات ساده تیمارهای شوری و جلبک دریایی و همچنین اثرات متقابل شوری در جلبک دریایی بر وزن تر اندام هوایی، وزن تر ریشه، طول ریشه و وزن خشک کل بوته گل‌گاوزبان معنیدار بود. عصاره جلبک دریایی سبب افزایش میزان پرولین و پتاسیم در برگ گیاه گردید و از این طریق سبب کاهش اثرات مخرب تنش شوری برای گیاه گل‌گاوزبان شد. علاوه‌براین محلول‌پاشی گیاه گل‌گاوزبان با استفاده از عصاره جلبک دریایی سبب افزایش میزان کلروفیل در گیاه گردید و از این طریق با افزایش میزان فتوسنتز در گیاه به رشد بهتر گیاه در شرایط تنش شوری کمک کرد. استفاده از عصاره جلبک سبب افزایش میزان قند محلول تحت شرایط تنش شوری گردید. به‌طوری‌که در غلطتهای 6/1، 4 و 8 میلی‌موس بر متر تنش شوری، میزان قند محلول به‌ترتیب 80، 33 و 33 درصد افزایش یافت. استفاده از عصاره جلبک دریایی سبب کاهش 11 و 15 درصدی میزان سدیم در غلظتهای 4 و 8 شوری شد. همچنین جلبک دریایی، جذب پتاسیم را 33 و 24 درصد در غلطتها شوری افزایش داد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده میتوان نتیجه گرفت که کاربرد جلبک دریایی میتواند اثرات منفی تنش شوری را در نشاء گل‌گاوزبان ایرانی کاهش دهد، همچنین به‌دلیل قیمت پایین و در دسترس بودن میتواند بهعنوان یک کود زیستی مناسب برای حفظ رشد گیاه در شرایط تنش شوری استفاده گردد.
مقالات پژوهشی
میوه کاری
سیداصغر موسوی؛ اکرم وطن خواه؛ علی ایمانی
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی خصوصیات رویشی، کمّی و کیفی خشک‌میوه و مغز در 36 رقم و ژنوتیپ امیدبخش بادام (Prunus dulcis L) انجام شد. ارقام و ژنوتیپهای امیدبخش در یک شرایط محیطی یکسان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات بادام در منطقه سامان وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری روی ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی خصوصیات رویشی، کمّی و کیفی خشک‌میوه و مغز در 36 رقم و ژنوتیپ امیدبخش بادام (Prunus dulcis L) انجام شد. ارقام و ژنوتیپهای امیدبخش در یک شرایط محیطی یکسان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات بادام در منطقه سامان وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری روی پایه رویشی 15GN در سال 1397 پیوند و در بهار، تابستان و پاییز 1402 از نظر صفات مهم رویشی، فنولوژیکی، کمّی و کیفی خشک‌میوه و مغز ارزیابی و مقایسه شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که صفات ارتفاع درخت، عرض تاج‌پوشش درخت ، قطر پایه و پیوندک، طول و قطر شاخه و نسبت ارتفاع به طول تاج‌پوشش درخت در ارقام و ژنوتیپهای مورد بررسی معنیدار بود. نتایج نشان داد که ارقام و ژنوتیپهای مورد بررسی از نظر کلیه صفات خشک‌میوه و مغز تفاوت معنیداری داشتند که نشان‌دهنده وجود تنوع بین ارقام و ژنوتیپهای مورد بررسی است. براساس نتایج مقایسه میانگین صفات رویشی، بیشترین ارتفاع در ژنوتیپهای 4GA، 3GA و 35GA، بیشترین عرض تاج‌پوشش درخت در ژنوتیپهای 5GA، 17GA، 3GA، 20GA، 15GA و 5GA و بیشترین قطر پایه و پیوندک و بیشترین طول و قطر شاخه یک‌ساله در ژنوتیپ 18GA مشاهده شد. بیشترین عملکرد در ژنوتیپهای 20GA، 16GA و 26GA مشاهده شد. براساس نتایج بهدست آمده، ارقام و ژنوتیپهای 5GA، 24GA، 12GA، 9GA و 1GA از نظر صفات خشک‌میوه و مغز برتری نسبی نشان دادند به‌طوری‌که ژنوتیپ 24GA نسبتاً دیرگل، ژنوتیپهای 1GA و 5GA خیلی دیرگل بودند و گل‌دهی ارقام و ژنوتیپهای 9GA، 12GA و 24GA روی اسپور و 5GA و 1GA مختلط بود. قطر خشک‌میوه همبستگی مثبت و معنیداری با وزن خشک‌میوه و طول و قطر مغز (7/0=r) نشان داد. نتایج این پژوهش نشان داد که ژنوتیپ 35GA پیوند شده روی پایه 15GN بیشترین طول، عرض و قطر خشک‌میوه، بیشترین وزن خشک و وزن مغز، رنگ مغز روشن، مغز بدون چروکیدگی، بیشترین درصد مغز و بیشترین نسبت وزن مغز به وزن خشک‌میوه را دارا بود.
مقالات پژوهشی
سبزیکاری
فرهاد شاکرمی؛ صادق موسوی فرد؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ فرهاد بیرانوند
چکیده
هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر محلول‌پاشی نانوذرات مس بر ویژگیهای رشد و عملکرد گیاه تره ایرانی (Allium ampeloperasum subsp. Persicum) تحت شرایط تنش شوری بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل محلول‌پاشی نانوذرات مس در سه سطح صفر (شاهد)، 150 و 300 میلیگرم بر لیتر و فاکتور دوم شامل تنش شوری در ...
بیشتر
هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر محلول‌پاشی نانوذرات مس بر ویژگیهای رشد و عملکرد گیاه تره ایرانی (Allium ampeloperasum subsp. Persicum) تحت شرایط تنش شوری بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل محلول‌پاشی نانوذرات مس در سه سطح صفر (شاهد)، 150 و 300 میلیگرم بر لیتر و فاکتور دوم شامل تنش شوری در چهار سطح صفر (شاهد)، 50، 100 و 150 میلیمولار کلرید سدیم بود که بهصورت آبیاری سه روز یک‌بار (در سطح 90 درصد ظرفیت زراعی) انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که افزایش تنش شوری موجب کاهش معنیداری در ارتفاع بوته، قطر ساقه و پیاز، تعداد برگ، حجم ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی، پیاز و ریشه، شاخص مقاومت به تنش، محتوای کلروفیل a، b و کل، کارتنوئید، شاخص ثبات کلروفیل و محتوای نسبی آب شد و از سوی دیگر، باعث افزایش قابل توجهی در طول ریشه، درصد ماده خشک، نشت الکترولیت، میزان مالون دی‌آلدئید و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی از جمله پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در گیاه تره ایرانی شد. نتایج نشان داد که محلول‌پاشی نانوذرات مس اثرات تنش شوری را با افزایش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی و بهبود تعادل آبی تعدیل کرد. استفاده از هر دو غلظت نانوذرات مس باعث افزایش معنیداری در تمامی ویژگیهای مورد مطالعه نسبت به شاهد شد. بهطور کلی، نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که تنش شوری در همه سطوح دارای اثرات منفی بر رشد و عملکرد در تره ایرانی میباشد، درصورتی‌که کاربرد نانوذرات مس به‌ویژه در غلظت 150 میلیگرم بر لیتر با افزایش شاخص ثبات کلروفیل، بهبود روابط آبی گیاه و همچنین افزایش شاخص مقاومت گیاه به تنش منجر به افزایش قطر پیاز، وزن تر و خشک اندام هوایی و پیاز شد.
مقالات پژوهشی
سبزیکاری
فهیمه یارمحمدی؛ علیرضا مطلبی آذر؛ سمانه کاظمیانی؛ مینا امانی
چکیده
هدف از این پژوهش، بررسی افزایش سرعت ریزغدهزایی و بهبود صفات ریزغدهزایی، تعیین بهترین غلظت ساکارز (80 و 160 گرم در لیتر)، نمکهای عناصر پرمصرف (2 Mac, Mac, ½ Mac) و کممصرف (2Mic, Mic, ½ Mic) و غلظتهای مختلف محیط کشت MS برای بهبود سرعت و کمیت ریزغدهزایی در سیبزمینی (Solanum tuberosum L.) رقم ̓آگریا̒ اجرا شد. از جوانههای جانبی حاصل از ...
بیشتر
هدف از این پژوهش، بررسی افزایش سرعت ریزغدهزایی و بهبود صفات ریزغدهزایی، تعیین بهترین غلظت ساکارز (80 و 160 گرم در لیتر)، نمکهای عناصر پرمصرف (2 Mac, Mac, ½ Mac) و کممصرف (2Mic, Mic, ½ Mic) و غلظتهای مختلف محیط کشت MS برای بهبود سرعت و کمیت ریزغدهزایی در سیبزمینی (Solanum tuberosum L.) رقم ̓آگریا̒ اجرا شد. از جوانههای جانبی حاصل از شاخسارههای درون شیشهای بهعنوان ریزنمونه استفاده شد و تحت شرایط استریل روی محیطهای کشت مختلف بهمنظور ریزغدهزایی کشت شدند و کشتها در تاریکی مداوم و دمای 2±18 درجه سانتیگراد در اتاق رشد نگهداری شدند. در طی یک ماه سرعت آغازش ریزغده و پس از گذشت دو ماه صفات ریزغدهزایی اندازهگیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر غلظت عناصر کممصرف و اثرات متقابل عناصر کممصرف با غلظتهای مختلف ساکارز و عناصر پرمصرف فقط در مورد دو صفت درصد و سرعت آغازش ریزغده معنیدار بوده، درحالیکه تمامی صفات ریزغدهزایی از اثر متقابل عناصر کممصرف × پرمصرف بهطور معنیداری متأثر شدند. در تمامی محیطهای کشت دارای 80 گرم در لیتر ساکارز، درصد آغازش ریزغدهها 100 درصد و سرعت آغازش نیز حداکثر بود. بااین‌حال، بالاترین درصد تشکیل ریزغده، وزن، طول، قطر و تعداد جوانه روی ریزغده، در محیطکشت 2Mac دارای 160 گرم در لیتر ساکارز بهدست آمد. نتایج نشان داد که ریزغدههایی که وزن و اندازه بیشتری داشتند، از درصد رکود بیشتری برخوردار بودند و جوانههای روی ریزغدهها طی مراحل ریزغدهزایی، قادر به جوانهزنی و تولید ریزغده نبودند. در همه محیطهای کشت استفاده شده همراه با 80 گرم در لیتر ساکارز، درصد آغازش ریزغدهها 100 درصد و سرعت آغازش غده بیشتر بود، ولی زمانیکه از دوبرابر غلظت عناصر پرمصرف و 160 گرم در لیتر ساکارز استفاده شد، درصد آغازش و سرعت آغازش ریزغده کاهش یافت. در این تحقیق مشخص شد که ریزغدههای تولیدی با وزن و اندازه بیشتر، از درصد رکود بیشتری برخوردار بودند و طی مراحل ریزغدهزایی، جوانههای روی ریزغدهها قادر به جوانهزنی و تولید ریزغده نبودند.
مقالات پژوهشی
میوه کاری
سید محمود غلامی؛ مهدی حدادی نژاد؛ حسین مرادی؛ حسین صادقی
چکیده
رقم ̓تاراکو̒ یکی از محبوب‌ترین ارقام پرتقال خونی به‌شمار می‌آید که ازدیاد آن از طریق پیوند روی پایه پررشد ̓سیتروملو̒ صورت می‌گیرد، ولی در پیوند بهاره دچار رکود می‌شود. با توجه به نقش سایتوکینین‌‌ها در بیدار شدن و رشدونمو جوانه‌‌ها، پژوهش حاضر بهمنظور بررسی اثر زمان (13، 15 و 17 روز پس از پیوند) و غلظت ترکیبات سایتوکینینی (5000 میلیگرم ...
بیشتر
رقم ̓تاراکو̒ یکی از محبوب‌ترین ارقام پرتقال خونی به‌شمار می‌آید که ازدیاد آن از طریق پیوند روی پایه پررشد ̓سیتروملو̒ صورت می‌گیرد، ولی در پیوند بهاره دچار رکود می‌شود. با توجه به نقش سایتوکینین‌‌ها در بیدار شدن و رشدونمو جوانه‌‌ها، پژوهش حاضر بهمنظور بررسی اثر زمان (13، 15 و 17 روز پس از پیوند) و غلظت ترکیبات سایتوکینینی (5000 میلیگرم در لیتر بنزیل آدنین، 1000 میلیگرم در لیتر کینتین و 50 میلیگرم در لیتر تی‌دیازورون) بر رفع رکود و برخی صفات پیوندک بهاره ̓تاراکو̒ روی پایه پررشد سیتروملو̒ در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. نتایج نشان داد که زمان و نوع هورمون اثر معنیداری روی رفع رکود و رشد پیوندک بهاره ̓تاراکو̒ دارند، به‌طوری‌که اعمال تیمار هورمونی تی دیازورون 13 روز پس از پیوندزنی منجر به رفع رکود در بیش از 90 درصد پیوندک‌‌ها گردید. همچنین مشخص شد که تیمارهای تی‌دیازورون و بنزیل آدنین نتیجه بهتری در مقایسه با تیمار کینتین روی بیدار شدن جوانه و رشد اولیه پیوندک بهاره ̓تاراکو̒ داشتند. تیمار 50 میلیگرم در لیتر تی‌دیازورون، بیشترین تعداد جوانه شکفته شده (67/91)، سطح برگ (04/118 سانتی‌متر مربع) و تعداد برگ (50/16) را به‌ویژه در زمان اعمال 13 روز پس از پیوندزنی دارا بود. به‌طورکلی، با توجه به نتایج بهدست آمده، استفاده از 50 میلیگرم در لیتر تی‌دیازورون در 13 روز پس از پیوندزنی را میتوان بهعنوان یک راهکار عملی و مؤثر بهمنظور افزایش بیدار شدن جوانه و رشدونمو پیوندک بهاره رقم ̓تاراکو̒ روی پایه ̓سیتروملو̒ برای تولیدکنندگان نهال این رقم توصیه نمود.
مقالات پژوهشی
گیاهان زینتی و فضای سبز
سحر میرزایی؛ مهرانگیز چهرازی
چکیده
نرگس (Daffodil) با نام علمی Narcissus tazetta، متعلق به خانواده Amaryllidaceae و گیاهی دائمی و سوخدار میباشد که بهعنوان گل بریدنی و گیاه گلدانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کشور ایران دارای سرمایه عظیمی از نرگسهای بومی بوده، لذا حفظ و نگهداری از آن جهت جلوگیری از انقراض یکی از وظایف دستاندرکاران میباشد. بنابراین، این پژوهش با هدف جمعآوری ...
بیشتر
نرگس (Daffodil) با نام علمی Narcissus tazetta، متعلق به خانواده Amaryllidaceae و گیاهی دائمی و سوخدار میباشد که بهعنوان گل بریدنی و گیاه گلدانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کشور ایران دارای سرمایه عظیمی از نرگسهای بومی بوده، لذا حفظ و نگهداری از آن جهت جلوگیری از انقراض یکی از وظایف دستاندرکاران میباشد. بنابراین، این پژوهش با هدف جمعآوری و ارزیابی ژنوتیپهای بومی نرگس و معرفی ژنوتیپهای برتر انجام شد. در این پژوهش، سوخ ژنوتیپهای بومی گل نرگس از نرگسزارهای طبیعی مناطق مختلف کشور جمعآوری گردید. پس از جمعآوری سوخها از عرصه (دو نوع شهلا و پرپر، از پنج منطقه)، اقدام به کشت آنها در سه تکرار در مزرعه پژوهشی پژوهشکده گل و گیاهان زینتی گردید. ارزیابی صفات ریخت‌شناختی و فیزیولوژیکی گلهای نرگس در مزرعه از جمله ارتفاع شاخه گلدهنده، تعداد برگ، تعداد گلچه در هر شاخه، دوره گل‌دهی و میزان کلروفیل و فلاونوئید، اندازه، تعداد و وزن تر و خشک سوخهای دختری یادداشت و بررسی شد. طبق نتایج این پژوهش، ژنوتیپهای مازندران و ایلام بالاترین مقادیر شاخصهای ریخت‌شناختی را نشان دادند. با مقایسه جمعیتهای مختلف گل نرگس شهلا مشاهده شد که جمعیت مازندران دارای بیشترین ارتفاع ساقه گلدار (38/16 سانتی‌متر)، تعداد گل (9/11)، تعداد برگ (34/55)، دوره گل‌دهی (33/47 روز)، تعداد سوخ دختری (53/8)، اندازه سوخ دختری (39/48 میلی‌متر)، وزن تر سوخ دختری (88/15 گرم) و وزن خشک سوخ دختری (68/10 گرم) را داشت. همچنین ژنوتیپهای ̓خوزستان̒ و ̓مازندران̒ بیشترین مقادیر را برای شاخصهای فیزیولوژیکی نشان دادند، بهگونهای که جمعیت خوزستان بیشترین میزان کلروفیل (229/2 میلیگرم بر گرم)، کاروتنوئید (594/1 میلیگرم در گرم) و فلاونوئیدها (525/1 میلیگرم در میلیلیتر) را داشتند. بنابراین، میتوان نرگس بومی مناطق مازندران، ایلام و خوزستان را بهعنوان برترین ژنوتیپها معرفی نمود.
