مقالات پژوهشی
ساناز خضرلو؛ بابک عبدالهی مندولکانی
چکیده
شکل میوه از صفات بسیار مهم و موثر در کیفیت گوجهفرنگی (Solanum lycopersicum L.) بوده و ژنهای SUNو OVATE از ژنهای کلیدی کنترل کننده طول میوه میباشند. به منظور شناسایی SNPها (Single nucleotide polymorphism) در این ژنها، قطعاتی از نواحی کد کننده آنها در 96 ژنوتیپ گوجهفرنگی تکثیر و با آنزیمهای محدود کننده TruI وPstI هضم شد. هضم قطعات تکثیری این دو ژن در ...
بیشتر
شکل میوه از صفات بسیار مهم و موثر در کیفیت گوجهفرنگی (Solanum lycopersicum L.) بوده و ژنهای SUNو OVATE از ژنهای کلیدی کنترل کننده طول میوه میباشند. به منظور شناسایی SNPها (Single nucleotide polymorphism) در این ژنها، قطعاتی از نواحی کد کننده آنها در 96 ژنوتیپ گوجهفرنگی تکثیر و با آنزیمهای محدود کننده TruI وPstI هضم شد. هضم قطعات تکثیری این دو ژن در ژنوتیپها چندشکلی تولید نکرد بنابراین چهار ژنوتیپ از جمعیتهای مختلف انتخاب و قطعه تکثیری ژنها در این ژنوتیپها توالییابی شد. همردیفی توالیها برای شناسایی SNPها با استفاده از نرم افزار Clustal Omega انجام گرفت. توالییابی قطعه تکثیری ژن SUN منجر به شناسایی یک ناحیه اینترونی به طول 369 جفت باز شد. بر اساس نتایج، در ژن SUN ده SNP شناسایی شد. از کل SNPهای شناسایی شده در این ژن، 80 درصد آنها از نوع همجنس و 20 درصد آنها از نوع غیرهمجنس بود. در ژن OVATE پنج SNP شناسایی شد که 80 درصد آنها از نوع همجنس و 20 درصد آنها از نوع غیرهمجنس بود. میانگین تعداد SNPها به ازای هر 100 جفت باز در نواحی اگزونی و اینترونی ژن SUN به ترتیب 9/0 و 62/1 بود. در ژن OVATE به ازای هر 100 جفت باز نیمSNP در ناحیه اگزونی شناسایی شد. با توجه به نقش مهم کیفیت میوه بخصوص شکل آن در بازارپسندی گوجهفرنگی، SNPهای شناسایی شده در این تحقیق میتواند در برنامههای اصلاحی گوجه فرنگی برای مطالعه تنوع ژنتیکی، تهیه نقشههای ژنتیکی و شناسایی نشانگرهای عملکردی مرتبط با شکل میوه مورد استفاده قرار گیرد.
مقالات پژوهشی
اکرم امیری؛ محمود شور؛ مینا تقی زاده؛ سید حسین نعمتی؛ علی تهرانی فر
چکیده
بنفشه آفریقایی (Wendl. Saintpaulia ionantha) یک گیاه زینتی مشهور با شکل و رنگ‌های متنوع است و به عنوان یک گیاه مدل عالی جهت مطالعات باززایی در شرایط درون شیشه‌ای مطرح میباشد. این پژوهش با هدف القاء پلی پلوئیدی در شرایط درون شیشه‌ای و با استفاده از غلظت‌های مختلف کلشی‌سین انجام گرفت. گیاهچه‌های حاصل از کشت درون شیشه‌ای در مرحله پرآوری تحت تیمار ...
بیشتر
بنفشه آفریقایی (Wendl. Saintpaulia ionantha) یک گیاه زینتی مشهور با شکل و رنگ‌های متنوع است و به عنوان یک گیاه مدل عالی جهت مطالعات باززایی در شرایط درون شیشه‌ای مطرح میباشد. این پژوهش با هدف القاء پلی پلوئیدی در شرایط درون شیشه‌ای و با استفاده از غلظت‌های مختلف کلشی‌سین انجام گرفت. گیاهچه‌های حاصل از کشت درون شیشه‌ای در مرحله پرآوری تحت تیمار کلشی‌سین قرار گرفتند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور غلظت در سه سطح 02/0، 05/0 و 1/0 درصد و مدت زمان تیمار در سه سطح 18، 24 و 48 ساعت انجام گرفت. صفات ظاهری و آناتومیکی گیاهچه‌های باززایی شده مورد بررسی قرار گرفت. القای تتراپلوئیدی بهگونهای موفقیت آمیز توسط بررسی صفات مختلف ظاهری و بررسیهای میکروسکوپی و فلوسایتومتری تایید شد. تیمار 02/0 درصد کلشی‌سین به مدت 24 ساعت در القای پلیپلوئیدی در بنفشه آفریقایی تحت شرایط درون شیشه‌ای موثر بود. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که تلفیق روش کشت درون شیشه‌ای با القای تتراپلوئیدی بهعنوان یک روش سریع و کارآمد برای بدست آوردن اشکال و صفات جدید در گیاهان باززایی شده درون شیشه‌ای بنفشه آفریقایی میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
مقالات پژوهشی
نسرین شهابی؛ علیرضا ابدالی مشهدی؛ محمد حسین قرینه؛ امین لطفی جلال‌آبادی
چکیده
در شرایط نامناسب محیطی با ایجاد میکروکلیما امکان افزایش عملکرد وجود دارد؛ در این راستا در شرایط خاک شور و سدیمی و کم‌آبیاری آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در شمال شرقی اهواز بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل جهت جغرافیایی کاشت (شاهد (کاشت مسطح غیر خطی) وکاشت در جوی در جهت‌های شمالی- ...
بیشتر
در شرایط نامناسب محیطی با ایجاد میکروکلیما امکان افزایش عملکرد وجود دارد؛ در این راستا در شرایط خاک شور و سدیمی و کم‌آبیاری آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در شمال شرقی اهواز بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل جهت جغرافیایی کاشت (شاهد (کاشت مسطح غیر خطی) وکاشت در جوی در جهت‌های شمالی- جنوبی، شرقی- غربی، شمال شرقی- جنوب غربی، شمال غربی- جنوب شرقی) و توده‌های بابونه (اهواز، اصفهان و شیراز) بود. بالاترین تعداد گل در بوته (5/78) و عملکرد گل خشک (126 گرم در متر مربع) در جهت کاشت شمال- جنوب و بیشترین عملکرد بیولوژیک (417 گرم در متر مربع) در جهت کاشت شمال غربی- جنوب شرقی در تیمار توده اصفهان به‌دست آمد. بالاترین درصد اسانس (06/1 درصد) در توده اصفهان در جهت شرق- غرب مشاهده شد. کم‌ترین (14/3 کیلوگرم در هکتار) و بالاترین (1/10 کیلوگرم در هکتار) عملکرد اسانس در توده اصفهان و به ترتیب در کاشت مسطح غیر خطی و جهت شرق- غرب مشاهده شد که 221 درصد افزایش را نشان داد. بالاترین درصد کامازولن در توده اهواز (شمال- جنوب)، بی‌فارنسن در توده شیراز (جنوب غربی- شمال شرقی) و آلفا-بیسابولون اکساید آ در توده اصفهان (شمال- جنوب) به‌دست آمد. کم‌ترین ضریب استهلاک نوری (50/0) در کشت مسطح مشاهده شد. بهطور کلی کاشت ردیفی در جوی و در جهت جغرافیایی مناسب میتواند یک روش بسیار کم هزینه برای افزایش محصول باشد.
مقالات پژوهشی
فرنوش ملکشاهی؛ علی اشرف مهرابی؛ الهه توکل؛ خسرو مهدی خانلو؛ وحید شریعتی
چکیده
ژنتیک گیاه دارای نقش مهم در تعیین نوع و میزان متابولیت‌های ثانویه در گیاهان دارویی میباشد و بر همین اساس همواره شناخت گونه‌ها و ارقام دارای توانمندی ژنتیکی بالا در تولید متابولیت‌های دلخواه در صدر برنامههای اصلاحی گیاهان دارویی قرار دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات پروفایل شیمیایی اسانس دو ژنوتیپ با کد بذر 278 و 296 گیاه ریحان ...
بیشتر
ژنتیک گیاه دارای نقش مهم در تعیین نوع و میزان متابولیت‌های ثانویه در گیاهان دارویی میباشد و بر همین اساس همواره شناخت گونه‌ها و ارقام دارای توانمندی ژنتیکی بالا در تولید متابولیت‌های دلخواه در صدر برنامههای اصلاحی گیاهان دارویی قرار دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات پروفایل شیمیایی اسانس دو ژنوتیپ با کد بذر 278 و 296 گیاه ریحان گونه گراتیسیموم (Ocimum gratissimum L.) طی فصل‌های بهار و پائیز سال 1398، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در قالب طرح کرت های خرد شده در زمان انجام شد. بخش هوایی گیاهان در زمان‌های فوق در مرحله تمام گل برداشت و در سایه و دمای محیط خشک شدند. اسانس گیاهان خشک شده به روش تقطیر با آب و دستگاه کلونجر استخراج و کمیت و کیفیت اجزای اسانس گیاه با دستگاه GC-MS مورد آنالیز قرار گرفت. بر اساس نتایج آنالیز کیفی اسانس، 50 ترکیب مختلف در اسانس ژنوتیپ‌های 278 و 296گیاه دارویی ریحان گراتیسیموم شناسایی شد. بیش از 98 درصد ترکیبات شناسایی شده در اسانس این دو ژنوتیپ در پنج کلاس شیمیایی شامل مونوترپنهای هیدروکربنه و اکسیژن‌دار و سزکوئی‌ترپن‌های هیدروکربنه و اکسیژن‌دار و فنیل پروپانوئیدها قرار داشتند. تیمول جزء غالب اسانس ژنوتیپ 278 در ماههای خرداد (48/35 درصد) و آبان (85/45 درصد) بود، ترکیب گاما ترپینن در ژنوتیپ 278 از 15/13 درصد در خرداد ماه به 80/25 درصد در آبان ماه، افزایش یافت. تیمول در اسانس ژنوتیپ 296 وجود نداشت و ترکیب دی‌هیدرواوژنول که به کلاس شیمیایی فنیل پروپانوئیدها تعلق دارد، به عنوان ترکیب اصلی اسانس ژنوتیپ 296 گیاه ریحان گراتیسیموم شناخته شد و مقدار آن در دو برداشت تغییر معنیداری نداشت. در مجموع، با توجه به اجزای اصلی اسانس دو ژنوتیپ و رشد مناسب آنها بصورت چندساله و امکان چندین برداشت در طول سال، تحقیقات بیشتر جهت کشت آنها در سطح وسیع در شرایط استان خوزستان توصیه میشود.
مقالات پژوهشی
میوه کاری
عطیه عبدلی؛ جواد رمضانی مقدم؛ یاسر حسینی؛ محمدرضا نیک پور؛ هادی دهقان
چکیده
از مهمترین مشکلات در اراضی تحت کشت ایران میتوان به وضعیت نامناسب کیفی و کمی منابع آب در سطح کشور اشاره کرد. در این تحقیق، اثر مقادیر مختلف شوری آب آبیاری بر عملکرد و خصوصیات ریشه گوجهفرنگی با مدیریتهای مختلف زمان آبیاری در شهرستان اردبیل مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل شوری آب آبیاری (در چهار سطح 5/1، 5/2، 4 و 7 دسیزیمنس ...
بیشتر
از مهمترین مشکلات در اراضی تحت کشت ایران میتوان به وضعیت نامناسب کیفی و کمی منابع آب در سطح کشور اشاره کرد. در این تحقیق، اثر مقادیر مختلف شوری آب آبیاری بر عملکرد و خصوصیات ریشه گوجهفرنگی با مدیریتهای مختلف زمان آبیاری در شهرستان اردبیل مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل شوری آب آبیاری (در چهار سطح 5/1، 5/2، 4 و 7 دسیزیمنس بر متر) و زمان اعمال آبیاری (آبیاری در سه زمان، بهترتیب 40، 50 و 65 درصد تخلیه مجاز رطوبتی) در چهار تکرار اجرا شدند. نتایج این تحقیق نشان داد شوری آب آبیاری دارای اثر معنیدار (p <0.01) بر وزن، قطر و حجم ریشه، میزان تبخیر و تعرق، زهآب خروجی و عملکرد گوجهفرنگی میباشد. همچنین تیمارهای شوری آبآبیاری 5/2 و 7 دسیزیمنس بر متر دارای بیشنه و کمینه عملکرد گوجهفرنگی بهترتیب برابر 9/114 و 58/37 گرم بودند. از طرفی، افزایش شوری آبآبیاری از 5/1 به 5/2 دسیزیمنس بر متر و افزایش تخلیه مجاز رطوبتی از 40 به 50 درصد تفاوت معنیداری بر عملکرد گوجه فرنگی نداشت. بهطور کلی نتایج این مطالعه نشان داد استفاده از آبهای دارای شوری قابل قبول، میتواند یکی از راهکارهای جبران و کاهش مشکلات منابع آب موجود باشد، که البته این امر باید با رعایت مدیریت شوری و آبشویی خاک همراه باشد.
مقالات پژوهشی
سید محمد باقر رضوی نیا؛ نسیبه پورقاسمیان؛ فرزاد نجفی
چکیده
آلودگی خاک به فلزات سنگین به دلیل خطرات زیست محیطی که برای سلامت انسان دارد، در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته است. به منظور بررسی واکنشهای زیستی گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis) در شرایط تنش کادمیم و سرب، این مطالعه در طرح فاکتوریل و در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در شرایط گلخانهای انجام شد. کادمیم ...
بیشتر
آلودگی خاک به فلزات سنگین به دلیل خطرات زیست محیطی که برای سلامت انسان دارد، در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته است. به منظور بررسی واکنشهای زیستی گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis) در شرایط تنش کادمیم و سرب، این مطالعه در طرح فاکتوریل و در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در شرایط گلخانهای انجام شد. کادمیم در چهار سطح (صفر، 6، 12 و 24 میلیگرم کادمیم در کیلوگرم خاک) به عنوان فاکتور اول و سرب در چهار سطح (صفر، 150، 300 و 450 میلیگرم سرب در کیلوگرم خاک) به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد با افزایش غلظت کادمیم و سرب وزن خشک اندام هوایی و ریشه، میزان پروتئین، میزان فتوسنتز، سرعت تعرق و کارایی فلورسانس کلروفیل کاهش معنیدار یافت، با این وجود، این کاهش در حضور کادمیم بیش از سرب مشاهده شد. اثر متقابل دو عنصر نیز صفات مذکور را کاهش داد. همچنین میزان مالون دی آلدهید، درصد اسانس و پرولین با افزایش غلظت هر دو عنصر در محیط افزایش یافت. با اینحال اثر متقابل دو عنصر بر صفات مذکور نشان داد که همراهی دو عنصر با یکدیگر باعث کاهش اثر منفی هر یک از عناصر به تنهایی میشود. افزایش غلظت هریک از عناصر کادمیم و سرب به تنهایی غلظت همان عنصر را در بخش هوایی و ریشه به طور معنیداری افزایش داد و این مسئله بیانگر رابطه مستقیم بین مقدار فلز در محیط و جذب آن توسط گیاه است. غلظت کادمیم در بخش هوایی و ریشه در بالاترین سطح کادمیم (24 میلیگرم بر کیلوگرم خاک) ، به ترتیب 96/1و 98/0(میکروگرم بر گرم وزن خشک) گزارش شد. غلظت سرب در بخش هوایی و ریشه در بالاترین سطح آن (450 میلیگرم برکیلوگرم خاک) به ترتیب 55/3 و 02/2 (میکروگرم بر گرم وزن خشک) گزارش شد. همچنین اثر متقابل دو عنصر نشان داد که افزایش کادمیم در محیط باعث کاهش غلظت سرب در گیاه شد و افزایش غلظت سرب در محیط باعث کاهش غلظت کادمیم در گیاه شد. هیچ یک از دو عنصر سرب و کادمیم در اسانس این گیاه مشاهده نشد. همچنین در سطوح 12 و 24 میلیگرم کادمیم در کیلوگرم خاک (سطوح بالای کادمیم)، افزایش غلظت سرب از 150 به 450 میلیگرم، فاکتور انتقال کادمیم را 97/6 و 26/11 درصد افزایش داد. از مطالعه حاضر می توان دریافت که به طور کلی، گیاه از کادمیم بیشتر از سرب آسیب دیده و اثر بازدارندگی کادمیم و سرب روی یکدیگر تقریباً در تمام صفات مشاهده شد، همچنین با توجه به عدم حضور عناصر در اسانس، شاید بتوان گیاه بادرنجبویه را به عنوان گزینه مناسبی جهت کشت در مناطق آلوده معرفی نمود.
مقالات پژوهشی
محمد سادات فریزنی؛ حمیدرضا خزاعی؛ علی گزانچیان
چکیده
تحقیق حاضر، با هدف بررسی اثر نسبتهای اختلاط کمپوست زباله شهری با خاک بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی چمن گونه بومی تال فسکیو (Festucaarundinaceous) در پاسخ به تنش خشکی در قالب دو آزمایش در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام گردید. در آزمایش اول، بررسی درصد و سرعت سبز شدن چمن در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار صورت پذیرفت که در آن تیمارهای ...
بیشتر
تحقیق حاضر، با هدف بررسی اثر نسبتهای اختلاط کمپوست زباله شهری با خاک بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی چمن گونه بومی تال فسکیو (Festucaarundinaceous) در پاسخ به تنش خشکی در قالب دو آزمایش در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام گردید. در آزمایش اول، بررسی درصد و سرعت سبز شدن چمن در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار صورت پذیرفت که در آن تیمارهای آزمایش شامل ده مقدار مختلف اختلاط کمپوست با خاک (10 تا 100 تن در هکتار) و تیمار شاهد (خاک زراعی بدون اختلاط با کمپوست) بود. در آزمایش دوم، سه مقدار برتر کمپوست از آزمایش اول به همراه شاهد بعنوان فاکتور اول و سه سطح تنش رطوبتی 25، 50 و 100 درصد ظرفیت زراعی به ترتیب بعنوان تنشهای شدید و ملایم و عدم تنش، بعنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شدند که بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج آزمایش اول نشان داد که مقادیر 70، 80 و 90 تن درهکتار بواسطه داشتن ظرفیت نگهداری آب بالاتر، سبب افزایش معنیدار درصد و سرعت سبز شدن چمن شدند. در آزمایش دوم، با افزایش شدت تنش خشکی در مقادیر مختلف کمپوست، میزان کلروفیل کل کاهش و صفات محتوی نسبی آب گیاه، پرولین و نشت الکترولیتها افزایش پیدا کردند. در تیمار کمپوست 90 تن درهکتار به دلیل توانایی بالای آن در ذخیره آب، انسجام غشاءهای سلولی بیشتر حفظ شد و درک کمتری از تنش صورت گرفت. وزن خشک اندام هوایی نیز تحت تاثیر افزایش شدت تنش خشکی بطور معنیداری کاهش یافت. در مجموع به نظر میرسد که کاربرد 90 تن کمپوست در هکتار بطور معنیداری در بهبود تحمل به خشکی چمن تال فسکیو موثر باشد.
مقالات پژوهشی
میوه کاری
آسیه صفری؛ اکرم فاطمی؛ محسن سعیدی؛ زهرا کلاه چی
چکیده
انگور (Vitis vinifera) یکی از مهمترین محصولات باغی در دنیا و ایران به شمار میرود. خشکسالی یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد گیاه و تولیدات کشاورزی در سراسر جهان بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک است. کاربرد کودهای آلی و شیمیایی به عنوان بهبود دهنده ویژگیهای خاک یکی از راهکارهای کاهش اثرات تنش خشکی میباشد. به منظور بررسی اثر کاربرد کمپوست، ...
بیشتر
انگور (Vitis vinifera) یکی از مهمترین محصولات باغی در دنیا و ایران به شمار میرود. خشکسالی یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد گیاه و تولیدات کشاورزی در سراسر جهان بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک است. کاربرد کودهای آلی و شیمیایی به عنوان بهبود دهنده ویژگیهای خاک یکی از راهکارهای کاهش اثرات تنش خشکی میباشد. به منظور بررسی اثر کاربرد کمپوست، بایوچار و سولفات پتاسیم بر وزن خشک برگ، محتوای رطوبت نسبی برگ، کلروفیل a،b، کل،کاروتنوئید و عناصر برگ انگور رقم بیدانه قرمز در شرایط بدون تنش خشکی (در حد ظرفیت زراعی) و تنش خشکی (40 درصد ظرفیت زراعی) پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال1396 در دانشگاه رازی (کرمانشاه) انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد وزن خشک برگ انگور برای تیمارهای کودی سولفات پتاسیم، کمپوست و بایوچار به ترتیب 7/3، 6/3 و 5/3 گرم به دست آمد. محتوی رطوبت نسبی، غلظت کلروفیل a وکارتنوئید برگ بین تیمارهای کودی اختلاف معنیداری نداشت. افزایش نسبت کلروفیل a به b، 95/2، 30/3 و 02/7 درصد به ترتیب در تیمارهای بایوچار، سولفات پتاسیم و کمپوست در مقایسه با تیمار شاهد تغییر کرد. در شرایط تنش خشکی با کاربرد بایوچار در مقایسه با کمپوست و سولفات پتاسیم، غلظت فسفر، پتاسیم، منیزیم و مس برگ انگور به طور معنیداری بیشتر بوده در نتیجه نسبت کروفیل a به b و وزن خشک برگ انگور در مقایسه با شرایط بدون کاربرد کود بهبود یافت. براساس یافتههای این پژوهش برای کاهش اثرات منفی تنش خشکی بر ویژگیهای بیوشیمیایی و وزن خشک برگ انگور، کاربرد بایوچار سپس سولفات پتاسیم و کمپوست در گزینههای بعد توصیه میشود.
مقالات پژوهشی
سبزیکاری
محبوبه زمانی پور
چکیده
ویتامین‌ها از مواد طبیعی ساخته شدهاند و بهمنظور رشد، عملکرد و بهبود سطح تغذیه گیاهان مناسب هستند. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات سطوح مختلف پیرودکسین (50، 100 و 150 میلی گرم بر لیتر)، تیامین (50، 100 و 150 میلیگرم بر لیتر)، اسید فولیک (50، 100 و 150 میلیگرم بر لیتر)، و ترکیب این ویتامین‌ها بر روی رشد، عملکرد و ویژگیهای شیمیایی گیاه گوجه ...
بیشتر
ویتامین‌ها از مواد طبیعی ساخته شدهاند و بهمنظور رشد، عملکرد و بهبود سطح تغذیه گیاهان مناسب هستند. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات سطوح مختلف پیرودکسین (50، 100 و 150 میلی گرم بر لیتر)، تیامین (50، 100 و 150 میلیگرم بر لیتر)، اسید فولیک (50، 100 و 150 میلیگرم بر لیتر)، و ترکیب این ویتامین‌ها بر روی رشد، عملکرد و ویژگیهای شیمیایی گیاه گوجه فرنگی . این پژوهش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه دانشگاه ولایت ایرانشهر طی سالهای 1398 تا 1399 اجرا شد. نتایج نشان دادند که تمامی غلظت‌های پیرودکسین، تیامین و اسید فولیک به کار برده شده سبب افزایش پارامترهای رشدی نسبت به شاهد شدند، و بیشترین ارتفاع گیاه (271 سانتی‌متر)، قطر ساقه (7 سانتی‌متر)، تعداد برگ (31 عدد)، وزن تر (502 گرم) و خشک گیاه (66/341 گرم) در غلظت 100 میلی گرم بر لیتر پیرودکسین+ 100 میلی گرم بر لیتر تیامین+ 100 میلی گرم بر لیتر اسید فولیک ایجاد شد. روابط متقابل سطوح ویتامین‌های B در سطوح کم، متوسط و زیاد اثر معنیداری بر پارامترهای زایشی گیاه گوجه فرنگی داشت، به‌طوری‌که بیشترین تعداد گل (33/41)، تعداد میوه (55/29)، تعداد خوشه (77/9)، قطر میوه (44/22 میلی‌متر)، وزن تر میوه (158 گرم)، وزن خشک میوه (81/10 گرم) و عملکرد (9667/5688 گرم در بوته) در غلظت 100 میلیگرم بر لیتر پیرودکسین، 100 میلیگرم بر لیتر تیامین و 100 میلیگرم بر لیتر اسید فولیک مشاهده شد. همچنین، تمامی غلظت‌های به کار برده شده پیرودکسین، تیامین و اسید فولیک سبب افزایش پارامترهای بیوشیمیایی نسبت به شاهد شدند. بیشترین میزان pH (78/4)، اسیدیته (28/0 درصد)، مواد جامد محلول (93/3 درصد)، لیکوپن (64/2 میلیگرم در 100 گرم وزن تر)، محتوای فنول کل (66/66 میلیگرم در 100 گرم وزن تر)، ویتامین ث (36/13 میلی گرم بر 100 گرم وزن تر)، کلروفیل a (98/1 میلیگرم بر گرم وزن تر)، کلروفیل b (98/0 میلیگرم بر گرم وزن تر) و کارتنوئید (33/3 میلی گرم بر گرم وزن تر) با کاربرد ترکیب 100 میلیگرم بر لیتر پیرودکسین، 100 میلیگرم بر لیتر تیامین و 100 میلیگرم بر لیتر اسید فولیک به‌دست آمد.
مقالات پژوهشی
گیاهان زینتی و فضای سبز
سجاد حیدری؛ سعید ریزی؛ سید نجم الدین مرتضوی؛ علی نیکبخت
چکیده
لیلیوم یکی از زیباترین و مشهورترین گیاهان زینتی پیازی است که به خانواده سوسنیها تعلق دارد. بهمنظور بررسی تأثیر رقم و حذف غنچه بر تکثیر پیاز لیلیوم، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو رقم (’Tiber‘ و ’Donato‘)، سه سطح حذف غنچه (عدم حذف، حذف در مرحله رؤیت غنچه و حذف در مرحله سه سانتیمتری طول غنچه) در ...
بیشتر
لیلیوم یکی از زیباترین و مشهورترین گیاهان زینتی پیازی است که به خانواده سوسنیها تعلق دارد. بهمنظور بررسی تأثیر رقم و حذف غنچه بر تکثیر پیاز لیلیوم، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو رقم (’Tiber‘ و ’Donato‘)، سه سطح حذف غنچه (عدم حذف، حذف در مرحله رؤیت غنچه و حذف در مرحله سه سانتیمتری طول غنچه) در سه تکرار طراحی شد. نتایج نشان داد که رقم و حذف غنچه تمام صفات مورد ارزیابی (به جز قطر ساقه) را بهطور معنیداری تحت تأثیر قرار داد. همچنین، برهمکنش دو تیمار تأثیر معنیداری بر وزن پیاز، تعداد پیازچه، ضریب تکثیر، اندازه پیاز و اندازه فلس داشت. در رقم ’Tiber‘بیشترین وزن پیاز، اندازه پیاز و اندازه فلس با حذف غنچه در مرحله رؤیت حاصل شد که نسبت به تیمار عدم حذف همین رقم بهترتیب 5/93، 0/24 و 9/53 درصد افزایش نشان داد. علاوهبراین، در رقم ’Donato‘، حذف غنچه در مرحله رؤیت غنچه صفات وزن پیاز، اندازه پیاز و اندازه فلس را بهطور معنیداری (بهترتیب 4/89، 8/22 و 5/31 درصد) نسبت به عدم حذف غنچه افزایش داد. علاوهبراین، بیشترین تعداد پیازچه و ضریب تکثیر در رقم ’Donato‘با اعمال تیمار حذف غنچه در مرحله سه سانتیمتری حاصل شد که نسبت به تیمار عدم حذف غنچه در همین رقم، بهترتیب 3/58 و 0/7 درصد افزایش نشان داد. بهطور کلی میتوان نتیجه گرفت که رقم ’Donato‘در اغلب صفات مورد ارزیابی برتری محسوسی نسبت به رقم ’Tiber‘دارد و حذف غنچه در مرحله رؤیت به شرط عدم آسیب به انتهای شاخه، مناسبترین تیمار جهت کشت مجدد، تولید و تکثیر پیاز لیلیوم میباشد.
