مقالات پژوهشی
اسماعیل چمنی؛ زهرا افتخاری؛ علیرضا قنبری؛ حمیدرضا حیدری؛ موسی ارشد
چکیده
تکثیر لاله واژگون از طریق کشت بافت یکی از روش‌های مناسب و سریع جهت جلوگیری از انقراض این گل به دلیل محدودیت در روش‌های مرسوم تکثیر محسوب می‌شود. این پژوهش به منظور مطالعه تأثیر غلظت‌های مختلف اسانس های گیاهی و تنظیم کننده‌های رشد بر باززایی و رشد گل لاله واژگون در قالب دو آزمایش جدا گانه در قالب طرح کاملأ تصادفی در 5 تکرار انجام شد. ...
بیشتر
تکثیر لاله واژگون از طریق کشت بافت یکی از روش‌های مناسب و سریع جهت جلوگیری از انقراض این گل به دلیل محدودیت در روش‌های مرسوم تکثیر محسوب می‌شود. این پژوهش به منظور مطالعه تأثیر غلظت‌های مختلف اسانس های گیاهی و تنظیم کننده‌های رشد بر باززایی و رشد گل لاله واژگون در قالب دو آزمایش جدا گانه در قالب طرح کاملأ تصادفی در 5 تکرار انجام شد. در آزمایش اول، تیمارهای آزمایشی شامل غلظت‌های مختلف تیمول (50، 100، 150 و 300 پی پی ام)، کارواکرول (10، 100، 500 و 1000 پی پی ام) و در آزمایش دوم تیمار های آزمایشی شامل غلظت‌های مختلف بنزیل آدنین (1، 2، 4 میلیگرم در لیتر) و نفتالین استیک اسید (1، 2، 4 میلیگرم در لیتر) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که تأثیر تیمول و کارواکرول بر قطر پیازچه، تعداد و طول ریشه، تعداد و طول برگ و تعداد و قطر کالوس در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار بود. مقایسه میانگین داده‌ها نیز نشان داد که غلظت 50 پی پی ام تیمول سبب افزایش تعداد پیازچه، ریشه و برگ شد. غلظت‌های 10 و 100 پی پی ام کارواکرول نیز بیشترین تأثیر را روی شاخص‌های اندازه‌گیری شده داشت. غلظت 2 میلیگرم در لیتر NAA بیشترین تعداد و بالاترین قطر پیازچه را به خود اختصاص داد. همچنین بیشترین تعداد و طول ریشه از غلظت 1 میلیگرم در لیتر NAA و بیشترین تعداد و طول برگ نیز مربوط به تیمار 2 میلیگرم در لیتر بنزیل آدنین بود. این نتایج گویای تأثیر مثبت اسانس های گیاهی و تنظیم کننده‌های رشد بر باززایی و رشد گل لاله واژگون می‌باشد.
مقالات پژوهشی
مریم کمالی؛ محمود شور؛ حسن فیضی
چکیده
تیتانیوم دارای اثرات سودمندی بر رشد، مورفولوژی، فیزیولوژی و همچنین فعالیت‌های متابولیسمی گیاهان دارد. از طرفی امروزه فناوری نانو دارای موارد استفاده ی گسترده‌ای در بخش کشاورزی است. به منظور بررسی اثر نانو ذرات تیتانیوم بر رشد و گلدهی اطلسی آزمایشی بر پایه طرح کاملا تصادفی طراحی و اجرا شد. فاکتور اول (A)، آبیاری با سه سطح شوری کلرید ...
بیشتر
تیتانیوم دارای اثرات سودمندی بر رشد، مورفولوژی، فیزیولوژی و همچنین فعالیت‌های متابولیسمی گیاهان دارد. از طرفی امروزه فناوری نانو دارای موارد استفاده ی گسترده‌ای در بخش کشاورزی است. به منظور بررسی اثر نانو ذرات تیتانیوم بر رشد و گلدهی اطلسی آزمایشی بر پایه طرح کاملا تصادفی طراحی و اجرا شد. فاکتور اول (A)، آبیاری با سه سطح شوری کلرید سدیم (0، 75 و 150 میلی مولار) بود. فاکتور دوم (B) به صورت دو سطح دی اکسید تیتانیوم و نانو دی اکسید تیتانیوم (وجود و عدم وجود نانو ذرات در دی اکسید تیتانیوم) و فاکتور سوم (C) به صورت شش غلظت 0، 5، 10، 15، 20 و 40 پی پی ام دی اکسید تیتانیوم و در 3 تکرار تعریف شد (شش غلظت ذکر شده هم در سطوح دی اکسید تیتانیوم و هم نانو دی اکسید تیتانیوم در نظر گرفته شد). نتایج نشان داد برهمکنش شوری، غلظت های دی‌اکسید‌تیتانیوم و وجود یا عدم وجود نانو ذرات بر مقدار کلروفیل و کارتنوئید، وزن اجزای گیاه، سطح برگ و تعداد گل اثر معنی‌داری داشته است. بیشترین مقدار کلروفیل کل در شاهد تنش و به ترتیب در غلظت‌های 20 و 40 پی‌پی‌ام دی‌اکسید‌تیتانیوم و 5 پی‌پی‌ام نانو دی‌اکسید‌تیتانیوم مشاهده شد. بیشترین سطح برگ در تیمار 15 پی‌پی‌ام نانو دی‌اکسید‌تیتانیوم به مقدار 608 سانتیمتر‌مربع بود. ضمن اینکه اطلسی‌های تیمار شده با 5 پی پی ام نانو دی‌اکسید‌تیتانیوم و در شرایطی که با آب مقطر آبیاری می‌شدند نسبت به سایر گیاهان قطر گل بیشتری (3/54میلیمتر) داشتند. به طور کلی محلول پاشی برگی دی‌اکسید‌تیتانیوم (در بیشترین سطح استفاده شده-40 پی پی ام) و نانو دی‌اکسید‌تیتانیوم (در کمترین غلظت های استفاده شد- 5، 10 و 15 پی پی ام) بر بهبود اثرات حاصل از تنش موثر بود.
مقالات پژوهشی
آرا علی‌نژاد اله‌شاه؛ حسین مرادی؛ حسین صادقی
چکیده
تامین غلظت مناسب عناصر مورد نیاز گیاه سبب تولید محصول اقتصادی و بهبود خواص کیفی میوه‌ها می‌شود. به منظور بررسی اثر عناصر غذایی روی و بور بر صفات کمی و کیفی میوه توت‌فرنگی رقم اروماس در کشت هیدروپونیک آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 9 تیمار و 9 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سولفات‌روی در سه سطح (0، ...
بیشتر
تامین غلظت مناسب عناصر مورد نیاز گیاه سبب تولید محصول اقتصادی و بهبود خواص کیفی میوه‌ها می‌شود. به منظور بررسی اثر عناصر غذایی روی و بور بر صفات کمی و کیفی میوه توت‌فرنگی رقم اروماس در کشت هیدروپونیک آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 9 تیمار و 9 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سولفات‌روی در سه سطح (0، 100 و 200 میلیگرم در لیتر) و اسید‌بوریک نیز در سه سطح (0، 500 و 1000 میلیگرم در لیتر) به تنهایی و ترکیب با هم بودند که به صورت محلول‌پاشی در سه مرحله بعد از پیش تیمار سرمادهی بوته‌ها اعمال گردیدند. نتایج نشان داد که سطوح مختلف عناصر غذایی بر روی ویتامین ث ، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، مواد جامد محلول ((TSS، اسیدیته قابل تیتراسیون (TA)، شاخص طعم (TSS/TA)، pHآب میوه، کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید، وزن میوه، طول و قطر میوه، ﺗﻌﺪاد برگ و ارﺗﻔﺎع ﮔﻴﺎه اثر معنی‌داری داشت. اما طول دمبرگ تحت تاثیر مصرف عناصر غذایی قرار نگرفت. در مجموع کاربرد منفرد سولفات‌روی با غلظت 100 و 200 میلیگرم در لیتر، تیمار اسید‌بوریک با غلظت 500 میلیگرم در لیتر و مصرف توام 100 و 200 میلیگرم در لیتر سولفات‌روی با 500 میلیگرم در لیتر اسید‌بوریک نقش چشم‌گیری در افزایش صفات مورد بررسی به غیر از میزان اسیدیته قابل تیتراسیون داشتند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که محلول‌پاشی برگی عناصر کم‌‌مصرف روی و بور و کاربرد تلفیقی آن‌ها سبب افزایش ویژگی‌های کمی و کیفی توت فرنگی رقم اروماس در کشت هیدروپونیک می‌گردند.
مقالات پژوهشی
فاطمه شنبه بور بندری؛ سمیه رستگار؛ مصطفی قاسمی
چکیده
کیفیت میوه مانند یکسانی رنگ، سفتی بافت میوه، اندازه و نسبت گوشت به هسته آن نقش مهمی در بازارپسندی میوه دارد. در این پژوهش اثر محلول‌پاشی غلظت‌های مختلف کلریدکلسیم، پوترسین و سالیسیلیک اسید بر کیفیت و کمیت میوه کنار هندی رقم خرمایی بررسی شد. میوه‌ها از درختان هم‌سن طی دو مرحله قبل از بلوغ تجاری با کلریدکلسیم ( 0، 5/0 و5/1 درصد)، پوترسین ...
بیشتر
کیفیت میوه مانند یکسانی رنگ، سفتی بافت میوه، اندازه و نسبت گوشت به هسته آن نقش مهمی در بازارپسندی میوه دارد. در این پژوهش اثر محلول‌پاشی غلظت‌های مختلف کلریدکلسیم، پوترسین و سالیسیلیک اسید بر کیفیت و کمیت میوه کنار هندی رقم خرمایی بررسی شد. میوه‌ها از درختان هم‌سن طی دو مرحله قبل از بلوغ تجاری با کلریدکلسیم ( 0، 5/0 و5/1 درصد)، پوترسین ( 0، 1 و 2 میلی مولار) و اسید سالیسیلیک ( 0، 1و2 میلی مولار) محلول‌پاشی شدند. از آب مقطر نیز به عنوان تیمار شاهد استفاده شد. میوه‌ها پس از برداشت، بلافاصله به آزمایشگاه منتقل و پارامترهای کمی و کیفی از قبیل میزان سفتی بافت، طول میوه، قطر میوه، حجم آب میوه، نسبت گوشت به هسته، مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، pH، اسید آسکوربیک، رنگریزه‌ها، پارامترهای رنگی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که محلول‌پاشی ترکیبات شیمیایی به طور مطلوبی بر ویژگی‌های کمی و کیفی تاثیرگذار بود. میوه‌های تیمار شده در مقایسه با شاهد مواد جامد محلول، کاروتنوئید و درجه قرمزی رنگ کمتری داشتند ولی میزان سفتی بافت، طول و قطر میوه، حجم آب میوه، نسبت گوشت به هسته، اسیدیته قابل تیتراسیون، pH، ویتامین ث، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، کلروفیل a و b، شاخص کروما و درجه هیو آن‌ها بیشتر بود. درجه روشنایی و زردی رنگ میوه‌های تیمار شده با شاهد تفاوت معنی‌داری نداشتند. به طورکلی کلریدکلسیم درغلظت 5/0 درصد، سالیسیلیک اسید در غلظت 2 میلی‌مولار و پوترسین نیز در غلظت 2 میلی‌مولار نقش موثر‌تری در بهبود خصوصیات مختلف میوه داشتند.
مقالات پژوهشی
حمیدرضا رحمانی؛ ابراهیم محمدی گل تپه
چکیده
کودهای زیستی، متشکل از ریزموجودات مفید، به عنوان جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی در تولید محصولات گلخانه‌ای در سامانه‌های کشاورزی پایدار محسوب می‌گردند. در تحقیق حاضر تاثیر غلظت‌های 0(شاهد)، 80، 160، 250 و 330 اسپور در میلی‌لیتر قارچ اندوفیت P. indica بر میزان گلدهی و پارامترهای رشدی ریشه گیاه توت‌فرنگی (رقم گاویتا) تحت شرایط کشت هیدروپونیک ...
بیشتر
کودهای زیستی، متشکل از ریزموجودات مفید، به عنوان جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی در تولید محصولات گلخانه‌ای در سامانه‌های کشاورزی پایدار محسوب می‌گردند. در تحقیق حاضر تاثیر غلظت‌های 0(شاهد)، 80، 160، 250 و 330 اسپور در میلی‌لیتر قارچ اندوفیت P. indica بر میزان گلدهی و پارامترهای رشدی ریشه گیاه توت‌فرنگی (رقم گاویتا) تحت شرایط کشت هیدروپونیک در قالب طرح کاملا تصادف در 28 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. قارچ P. indica در غلظت‌های مختلف بصورت روش تزریق پای بوته به گیاهان توت فرنگی تلقیح شد. میزان گلدهی 8 ماه بعد از تلقیح برای تمام گلدان‌ها اندازه‌گیری شد. یک هفته پس از آخرین برداشت طول و وزن تر و خشک ریشه اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین میزان گلدهی، طول و وزن تر وخشک ریشه مربوط به تیمار 330 اسپور در میلی‌لیتر و شاهد به ترتیب با 37، 72 ، 71/76 و 52/75 درصد افزایش نسبت به شاهد می‌باشد و همچنین بین تیمارهای شاهد، 80 و 160 اسپور در میلی لیتر در مورد صفات مذکور اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد در حالی که تیمارهای 330 و 250 اسپور در میلی‌لیتر با بقیه تیمارها در (01/0P≤) اختلاف معنی‌داری داشتند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که غلظت‌های بالای قارچ P. indica می‌تواند باعث افزایش صفات مذکور و در نتیجه بر رشد و عملکرد گیاه تاثیر مثبت داشته باشد.
مقالات پژوهشی
ماهرخ رستمی؛ علی اکبر شکوهیان
چکیده
به منظور بررسی تأثیر کودهای شیمیایی ازت و آلی اسید هیومیک بر ویژگی‌های مورفولوژیکی و عملکرد توت‌فرنگی (Fragaria ananassa Duch.) رقم پاروس تحقیقی به‌صورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در طی سال‌های 94-1393 در محوطه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح کود ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر کودهای شیمیایی ازت و آلی اسید هیومیک بر ویژگی‌های مورفولوژیکی و عملکرد توت‌فرنگی (Fragaria ananassa Duch.) رقم پاروس تحقیقی به‌صورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در طی سال‌های 94-1393 در محوطه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح کود ازت (50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار)، دو روش کاربرد اسید هیومیک (برگی و خاکی) و چهار سطح اسید هیومیک (0، 2، 4 و 6 کیلوگرم در هکتار) بودند. برپایه نتایج به‌دست آمده اثر غلظت‌های مختلف ازت، اسید هیومیک و روش‌های کاربرد آن و اثرات متقابل آن‌ها در اکثر صفات در سطح احتمال پنج درصد از لحاظ آماری معنی‌دار بوده‌اند. بررسی اثر متقابل بین اسید هیومیک و روش‌های کاربرد آن نشان داد که بیشترین مقادیر در صفات تعداد و سطح برگ از کاربرد خاکی 6 کیلوگرم اسید هیومیک در هکتار حاصل شده است. بیشترین تعداد گل و میوه و عملکرد از اثر متقابل ازت و اسید هیومیک در سطح ازت 100 و اسید هیومیک 4 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد. همچنین نتایج اثرات متقابل سه جانبه سطوح اسید هیومیک و روش‌های کاربرد آن و تیمارهای ازت نشان داد که بیشترین مقادیر صفات وزن تر و خشک بخش هوایی و ریشه و حجم ریشه از کاربرد برگی 4 کیلو گرم و برای میانگین وزن تک میوه کاربرد برگی 2 کیلوگرم اسید هیومیک همراه با سطح ازت 100 کیلوگرم در هکتار حاصل شده است. براین‌اساس، بیشترین مقادیر در اکثر صفات مورد بررسی در مصرف ترکیبی سطوح ازت 100 و کاربرد برگی 4 کیلوگرم اسید هیومیک در هکتار مشاهده شد.
مقالات پژوهشی
فرزانه بدخشان؛ فریده صدیقی دهکردی؛ سید محمد حسن مرتضوی
چکیده
در بررسی اثر تراکم بوته و رقم بر عملکرد و کیفیت گیاه ریحان درکشت هیدروپونیک، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در زمان در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل دو رقم سبز و بنفش (در کرت اصلی)، سه تراکم 150، 200 و 250 بوته در متر مربع و دو چین (کرت‌های فرعی) بودند. فاکتورها شامل صفات مرفولوژیکی (تعداد و سطح برگ، وزن تر برگ و ساقه و عملکرد پیکر رویشی تر) و ...
بیشتر
در بررسی اثر تراکم بوته و رقم بر عملکرد و کیفیت گیاه ریحان درکشت هیدروپونیک، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در زمان در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل دو رقم سبز و بنفش (در کرت اصلی)، سه تراکم 150، 200 و 250 بوته در متر مربع و دو چین (کرت‌های فرعی) بودند. فاکتورها شامل صفات مرفولوژیکی (تعداد و سطح برگ، وزن تر برگ و ساقه و عملکرد پیکر رویشی تر) و صفات کیفی (کلروفیل کل، کارتنوئید، مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، ترکیبات فنولی کل، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل و درصد اسانس) بودند. نتایج نشان داد، بیشترین و کمترین تعداد و سطح برگ به ترتیب در رقم سبز با تراکم 150 بوته در متر مربع در چین دوم و رقم سبز با تراکم 150 بوته در متر مربع در چین اول بود. بیشترین و کمترین وزن تر برگ به ترتیب در چین دوم با تراکم 150 بوته در متر مربع و چین اول با تراکم 250 بوته در متر مربع بدست آمد. همچنین بیشترین و کمترین وزن تر ساقه به ترتیب در چین دوم با تراکم 150 بوته در متر مربع و چین دوم با تراکم 200 بوته در متر مربع مشاهده گردید. چین دوم با تراکم 250 بوته در متر مربع و چین اول با تراکم 150 بوته در متر مربع به ترتیب بیشترین (1427 گرم در متر مربع) و کمترین (1020 گرم در متر مربع) عملکرد پیکر رویشی تر را داشت. رقم بنفش با تراکم 250 بوته در متر مربع در چین دوم و رقم بنفش با تراکم 150 بوته در متر مربع در چین اول به ترتیب بیشترین کلروفیل (097/2 میلی گرم در گرم وزن تر) و مواد فنولی (3/104 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر) را داشتند. کمترین میزان کلروفیل و مواد فنولی در رقم سبز با تراکم 150 بوته در متر مربع در چین اول مشاهده شد. بیشترین و کمترین کارتنوئید به ترتیب در رقم بنفش با تراکم 250 بوته در متر مربع و رقم بنفش با تراکم 200 بوته در متر مربع بدست آمد. همچنین بیشترین و کمترین ظرفیت آنتی‌اکسیدانی به ترتیب در رقم بنفش با تراکم 150 بوته در متر مربع (021/2 میلی‌مول آهن׀׀ درگرم وزن تر) و رقم سبز با تراکم 150 بوته در متر مربع (698/0 میلی‌مول آهن׀׀ درگرم وزن تر) بود. مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون و درصد اسانس تحت تاًثیر اثرات متقابل قرار نگرفت. نتایج نشان داد رقم بنفش و تراکم150 و 250 بوته در متر مربع، به علت بهبود برخی از صفات مرفولوژیکی و کیفی، رقم و تراکم مناسب برای پرورش ریحان بوده است.
مقالات پژوهشی
مجتبی لطفی؛ محمد فارسی؛ امین میرشمسی کاخکی؛ جواد جانپور
چکیده
القای تشکیل ساختار ته‌سنجاقی در قارچ Agaricus bisporus به طور خاص، با کاهش دما و غلظت دی‌اکسیدکربن در حضور باکتری‌های موجود در خاک پوششی از جمله باکتری Pseudomonas putidaانجام می‌شود. این باکتری می‌تواند به عنوان محرک رشد بر روی عملکرد قارچ دکمه‌ای نیز تأثیر بگذارد. در این پژوهش 81 جدایه باکتری از نمونه‌های خاک پوششی 6 مزرعه پرورش قارچ خوراکی در ...
بیشتر
القای تشکیل ساختار ته‌سنجاقی در قارچ Agaricus bisporus به طور خاص، با کاهش دما و غلظت دی‌اکسیدکربن در حضور باکتری‌های موجود در خاک پوششی از جمله باکتری Pseudomonas putidaانجام می‌شود. این باکتری می‌تواند به عنوان محرک رشد بر روی عملکرد قارچ دکمه‌ای نیز تأثیر بگذارد. در این پژوهش 81 جدایه باکتری از نمونه‌های خاک پوششی 6 مزرعه پرورش قارچ خوراکی در سال 1394 جداسازی شد و در نهایت 33 جدایه که به عنوان باکتری P. putida شناسایی شدند، به خاک پوششی قارچ دکمه‌ای تلقیح گردیدند. نتایج آزمون‌های مزرعه‌ای نشان داد که جدایه‌های مورد بررسی نسبت به تیمار شاهد (بدون اعمال باکتری) تأثیر معنی‌داری بر روی وزن تر و تعداد قارچ دارند (p≤0.05)؛ به طوری که بیشترین وزن تر قارچ مربوط به تیمار جدایه‌های P27 وP13 به ترتیب به میزان 63/361، 8/342 گرم (تیمار شاهد 39/146 گرم) و بیشترین تعداد قارچ مربوط به تیمار جدایه‌های P18 و P24 به ترتیب با 21 و 83/20 عدد (تیمار شاهد 50/8 عدد) بر کیلوگرم کمپوست بود. در مرحله بعد توان تولید سیدروفور، توان تولید هورمون IAA، فعالیت آنزیم ACC دآمیناز و توانایی انحلال فسفات نامحلول در جدایه‌ها ارزیابی و رابطه هرکدام از آن‌ها با تعداد و وزن تر قارچ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین میزان تولید هورمون IAA و وزن تر قارچ (58/0=r) و همچنین بین تولید هورمون IAA و تعداد قارچ (50/0=r) همبستگی معنی‌دار و مثبتی وجود دارد. پس می‌توان نتیجه گرفت که تولید IAA توسط باکتری ممکن است عامل تأثیرگذاری بر روی عملکرد قارچ دکمه‌ای باشد.
مقالات پژوهشی
مریم حقیقی؛ آتنا شیبانی راد
چکیده
از آن‌جایی که شوری یکی از مهمترین تنش‌های غیر زیستی و عوامل محدود کننده رشد گیاهان در سرتاسر جهان می‌باشد لازم است که به دنبال راهکارهایی برای کاهش اثرات مخرب این تنش بر روی گیاهان باشیم. گوجه فرنگی یکی از پر مصرف‌ترین محصولات مزرعه‌ای و گلخانه‌ای می‌باشد که بسته به شرایط پرورش ممکن است با تنش شوری مواجه شود. سالیسیلیک اسید از ...
بیشتر
از آن‌جایی که شوری یکی از مهمترین تنش‌های غیر زیستی و عوامل محدود کننده رشد گیاهان در سرتاسر جهان می‌باشد لازم است که به دنبال راهکارهایی برای کاهش اثرات مخرب این تنش بر روی گیاهان باشیم. گوجه فرنگی یکی از پر مصرف‌ترین محصولات مزرعه‌ای و گلخانه‌ای می‌باشد که بسته به شرایط پرورش ممکن است با تنش شوری مواجه شود. سالیسیلیک اسید از جمله سیگنال‌های القا مقاومت در شرایط تنش می‌باشد. آزالئیک اسید ترکیبی آلی است که می‌تواند سبب افزایش تجمع سالیسیلیک اسید در گیاه شود. از این رو پژوهش حاضر به منظور بررسی خصوصیات رویشی و فتوسنتزی گیاه گوجه فرنگی در شرایط استفاده توام از آزالئیک اسید و آبیاری با آب شور به صورت فاکتوریل با فاکتورهای سطوح مختلف شوری (0، 100، 150 و 200 میلی‌مولار) و سطوح مختلف آزالئیک اسید (0، 8، 10 و 24 میلیگرم در لیتر) در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار طرح ریزی شد. نتایج نشان داد با افزایش سطوح شوری اعمال شده کاهش توانایی تولید بیومس بوجود می‌آید. کاربرد آزالئیک اسید به ویژه در تیمار آزالئیک اسید 8 میلی گرم در لیتر با کمک به بهبود کارایی مصرف آب فتوسنتزی، هدایت روزنه‌ای و هدایت مزوفیلی تاثیر مثبتی را بر خصوصیات فتوسنتزی بر جای گذاشته است به طوری که در سطح شوری 100 میلی مولار و کاربرد آزالئیک اسید چهار میلی گرم در لیتر هدایت روزنه‌ای را تا 20 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. در سطوح پایین شوری کاربرد آزالئیک اسید در بهبود شرایط فتوسنتزی موثر واقع شد اما زمانی که سطح شوری به بیش از 100 میلی‌مولار رسید شاخص‌های فتوسنتزی حتی با کاربرد آزالئیک اسید نیز به طور معنی‌داری کاهش یافت به طوری که با در سطوح شوری اعمال شده کاهش 15-10 درصدی را در سرعت فتوسنتز نسبت به حال شاهد مشاهده گردید. با کاربرد آزالئیک اسید تا حدودی تعادل اسمزی درون گیاه ایجاد شده است و به دنبال آن از غلظت پرولین این تیمارهای فاقد آزالئیک اسید کاسته شد. بطورکلی کاربرد آزالیئک اسید در شرایطی که شوری در محدود 100 میلی مولار باشد با حفظ تبادلات گازی در حد مطلوب و ایجاد تعادل اسمزی در کاهش اثرات مخرب تنش موثر واقع شده است.
مقالات پژوهشی
احمد شریفی؛ آزاده خادم؛ مریم مرادیان؛ سیده مهدیه خرازی
چکیده
گلابی (Pyrus sativus) به عنوان یکی از مهمترین میوه‌های دانه‌دار شناخته شده است. کشت پایه رویشی پیرودوارف (pyrodwarf) بدلیل عملکرد مناسب در شرایط تنش، مقاومت در مقابل سرمای زمستانه و قابلیت رشد در محیط خاک‌های قلیایی به عنوان راهکاری موثر به منظور افزایش بازدهی باغات گلابی شناخته شده است. از این‌رو این تحقیق با هدف بهینه‌سازی شرایط ریزازدیادی ...
بیشتر
گلابی (Pyrus sativus) به عنوان یکی از مهمترین میوه‌های دانه‌دار شناخته شده است. کشت پایه رویشی پیرودوارف (pyrodwarf) بدلیل عملکرد مناسب در شرایط تنش، مقاومت در مقابل سرمای زمستانه و قابلیت رشد در محیط خاک‌های قلیایی به عنوان راهکاری موثر به منظور افزایش بازدهی باغات گلابی شناخته شده است. از این‌رو این تحقیق با هدف بهینه‌سازی شرایط ریزازدیادی پایه پیرودوارف در شرایط درون‌شیشه‌ای انجام شد. به منظور پرآوری، ریزنمونه‌های گره از گیاهچه‌های استریل و یکنواخت تهیه و در محیط کشت‌های پایه مختلف شامل محیط کشت‌های MS، WPM، QL و QL تغییریافته در ترکیب با 5/0 میلیگرم در لیتر هورمون BA و 05/0 میلیگرم در لیتر هورمون IAA و یا IBA کشت شدند. به منظور بهینه‌سازی ریشه‌زایی نیز در مرحله اول از محیط کشت‌های حاوی عناصر معدنی مختلف استفاده شده و در مرحله دوم اثر کاربرد هورمون اکسین و زغال فعال بر صفات ریشه‌زایی گیاهچه‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که تعادل عناصر معدنی پرمصرف بر میزان باززایی گیاهچه‌ها موثر است اما بر رشد گیاهچه‌ها اثر معنی‌داری نداشت. طبق این نتایج، محیط کشت MS حاوی 5/0 میلیگرم در لیتر BA به همراه 05/0 میلیگرم در لیتر IBA به عنوان محیط کشت مناسب به منظور پرآوری گیاهچه‌ها تعیین شد. علاوه بر این در بین تیمارهای ریشه‌زایی، کاربرد هورمون IAA با غلظت 1 میلیگرم در لیتر و یا زغال فعال به میزان 1 گرم در لیتر در محیط کشت ½ MS از لحاظ صفات مورد بررسی به عنوان محیط کشت مناسب ریشه‌زایی مشخص شد. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که عناصر پرمصرف و حضور هورمون اکسین بیشترین تاثیر را به ترتیب در طی مراحل پرآوری و ریشه‌زایی گیاهچه‌های پیردوارف در شرایط درون شیشه‌ای داشتند.
مقالات پژوهشی
مهری مهدوی فرد؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ صادق موسوی فرد
چکیده
گل جعفری Tagetes spp. یک گیاه زینتی مهم در فضای سبز شهری است و همانند سایر گیاهان زینتی جهت رشد و گلدهی نیازمند شدت نور مناسب می‌باشد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر شدتهای نور مختلف بر رشد و گلدهی دو گونهی گل جعفری در کشت دیرهنگام بود. این آزمایش به‌صورت کرت خرده شده در قالب طرح کاملاً تصادفی، با سه تکرار انجام شد. شدت نور با سه سطح (1800، ...
بیشتر
گل جعفری Tagetes spp. یک گیاه زینتی مهم در فضای سبز شهری است و همانند سایر گیاهان زینتی جهت رشد و گلدهی نیازمند شدت نور مناسب می‌باشد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر شدتهای نور مختلف بر رشد و گلدهی دو گونهی گل جعفری در کشت دیرهنگام بود. این آزمایش به‌صورت کرت خرده شده در قالب طرح کاملاً تصادفی، با سه تکرار انجام شد. شدت نور با سه سطح (1800، 1200 و 600 میکرومول بر مترمربع در ثانیه) به‌عنوان عامل اصلی و دو گونه گل جعفری آفریقایی و فرانسوی، به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اثر شدت نور بر صفات مورد مطالعه به‌جز قطر دمگل و محتوای نسبی آب تأثیر معنی‌داری داشت. مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد واکنش گونه‌های مختلف گل جعفری نسبت به شرایط نوری متفاوت است. گونه آفریقایی در شدت نور زیاد (1800 میکرومول بر مترمربع در ثانیه) از بین رفت که نشان‌دهنده حساسیت بیشتر این گونه به کشت دیرهنگام است. با آن‌که شدت نور زیاد بر رشد و گلدهی دو گونه گل جعفری اثرات نامطلوبی داشت اما گونه فرانسوی در تمامی سطوح شدت نور توانایی رشد داشته و بنابراین قابل توصیه در کشت دیرهنگام است. گونه آفریقایی در شدت نور 600 میکرومول بر مترمربع در ثانیه، بهترین رشد و گلدهی را در مقایسه با شدت نورهای دیگر نشان داد، لذا در کشت دیرهنگام در سایه درختان و هرجایی که سایهدهی مطلوبی وجود داشته باشد، قابل کشت و توصیه می‌باشد.
مقالات پژوهشی
شاداب فرامرزی
چکیده
کنار هندی با نام علمی Ziziphus mauritiana گیاهی از خانواده عناب‌سانان (Rhamnaceae) است که دارای خاصیت ضدسرطان، ضدالتهاب، ضددیابت، ضدچاقی و خاصیت آنتی‌اکسیدانتی می‌باشد. این تحقیق به منظور بررسی پارامترهای فیزیک وشیمیایی و خواص آنتی اکسیدانتی 11 ژنوتیپ کنار هندی موجود در کلکسیون شماره 1 ایستگاه تحقیقات کشاورزی میناب در استان هرمزگان، شامل متوسط ...
بیشتر
کنار هندی با نام علمی Ziziphus mauritiana گیاهی از خانواده عناب‌سانان (Rhamnaceae) است که دارای خاصیت ضدسرطان، ضدالتهاب، ضددیابت، ضدچاقی و خاصیت آنتی‌اکسیدانتی می‌باشد. این تحقیق به منظور بررسی پارامترهای فیزیک وشیمیایی و خواص آنتی اکسیدانتی 11 ژنوتیپ کنار هندی موجود در کلکسیون شماره 1 ایستگاه تحقیقات کشاورزی میناب در استان هرمزگان، شامل متوسط وزن میوه، طول و قطر میوه، طول و قطر هسته، سفتی، مواد جامد محلول ((TSS، میزان فنل کل (TPC) و ظرفیت آنتی اکسیدانتی انجام شد. نتایج نشان داد متوسط وزن میوه بین 57/10 و 66/23 گرم بود. بیشترین مقدار نسبت طول به قطر هسته در رقم Z11با مقدار 76/5 دیده شد. مقدار پارامتر سفتی در ژنوتیپ Z2 بیشتر بود (68/6 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع). میزان TSS در ژنوتیپ‌های Z6 و Z9 بیشترین مقدار را داشت (به ترتیب 69/20 و 01/20 درجه بریکس). مقدار TPC استخراج شده با حلال اتیل استات، به ترتیب در ژنوتیپ های Z11 و Z2 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین مقدار (80 و 38 میلی گرم گالیک اسید در گرم وزن خشک میوه) بود. مقدار TPC عصاره آبی، نتایج مشابهی نداشت. بیشترین مقدار TPC در ژنوتیپ Z10 مشاهده شد. میزان جذب ABTS˚ در عصاره حاصل از حلال اتیل استات در ارقام مختلف، متفاوت بود. بیشترین میزان جذب در غلظت 40 میکروگرم عصاره در ژنوتیپ‌های Z7 و Z11 مشاهده شد. کمترین قدرت مهار کنندگی % 50 رادیکال ABTS(IC50) در ژنوتیپ Z8 مشاهده شد. بیشترین مقدار IC50 از عصاره آبی مربوط به ژنوتیپ Z6 و در حلال اتیل استات مربوط به ژنوتیپ Z8 بود.
مقالات پژوهشی
بهرام عابدی؛ بهنام اسفندیاری
چکیده
مرکبات یکی از مهمترین درختان میوه مناطق نیمه گرمسیری و جز درختان حساس به تنش شوری طبقه‌بندی می‌شود. قارچ‌های آرباسکولار مایکوریزا، با ایجاد یک رابطه همزیستی با ریشه گیاه، باعث دسترسی بهتر عناصر معدنی در گیاهان می‌شوند. در پژوهش حاضر، دو قارچ مایکوریزا (Paraglomus occultum و Glomus mosseae) و چهار سطح شوری (صفر، 50، 100 و 150 میلی مولار کلرید سدیم) در ...
بیشتر
مرکبات یکی از مهمترین درختان میوه مناطق نیمه گرمسیری و جز درختان حساس به تنش شوری طبقه‌بندی می‌شود. قارچ‌های آرباسکولار مایکوریزا، با ایجاد یک رابطه همزیستی با ریشه گیاه، باعث دسترسی بهتر عناصر معدنی در گیاهان می‌شوند. در پژوهش حاضر، دو قارچ مایکوریزا (Paraglomus occultum و Glomus mosseae) و چهار سطح شوری (صفر، 50، 100 و 150 میلی مولار کلرید سدیم) در دانهال‌های فلایینگ دراگون مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از تلقیح قارچ ها با ریشه دانهال‌ها، تنش شوری به‌صورت تدریجی جهت جلوگیری از شوک اسمزی به هر کدام از تیمارها اعمال شد. با توجه به نتایج، درصد کلون سازی مایکوریزا، میزان آب نسبی بافت، تعداد برگ، سطح برگ، قطر ساقه، وزن خشک ریشه و شاخساره با افزایش سطوح شوری، کاهش نشان داد. اما در بین تیمارها دانهال‌های تلقیح‌شده با قارچ آرباسکولار مایکوریزا اختلاف معنی‌داری نسبت به تیمار فاقد تلقیح داشتند. قارچ های مایکوریزا بطورمعنی‌داری میزان سدیم کمتر و میزان پتاسیم، کلسیم، نسبت پتاسیم به سدیم و نسبت کلسیم به سدیم بالاتری را در ریشه دانهال‌های تلقیح‌شده داشتند. علاوه بر این مشخص شد که گیاهان تحت شرایط تنش شوری، تیمارهای تلقیحی کاهش غلظت ساکارز در برگ ها و افزایش غلظت فروکتوز و پرولین را به همراه داشتند. در آخر می‌توان اظهار داشت که قارچ‌های همزیست مایکوریزا از طریق تنظیم اسمزی برگ و برقراری تعادل یونی باعث تعدیل اثرات مخرب تنش شوری می‌شوند.
مقالات پژوهشی
جیران قنبری زاده؛ داود نادری؛ احمد رضا گلپرور
چکیده
گیاه زینتی آلسترومریا با عمر گل بالا به صورت شاخه بریده و گلدانی در منازل و فضاهای سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه، انتخاب بستر کشت مناسب یکی از عوامل اصلی تولید گیاهان گلدانی با کیفیت می‌باشد. به منظور بررسی تأثیر بسترهای کشت پیت‌ماس، کوکوپیت، خاک‌برگ و کمپوست مصرفی قارچ در سه سطح (40، 60 و 80 درصد) در ترکیب با خاک معدنی و تیمار ...
بیشتر
گیاه زینتی آلسترومریا با عمر گل بالا به صورت شاخه بریده و گلدانی در منازل و فضاهای سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه، انتخاب بستر کشت مناسب یکی از عوامل اصلی تولید گیاهان گلدانی با کیفیت می‌باشد. به منظور بررسی تأثیر بسترهای کشت پیت‌ماس، کوکوپیت، خاک‌برگ و کمپوست مصرفی قارچ در سه سطح (40، 60 و 80 درصد) در ترکیب با خاک معدنی و تیمار شاهد (100 درصد خاک معدنی توف) بر خصوصیات رشدی و گلدهی آلسترومریا گلدانی، در سال 1394 آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) اجرا شد. در نهایت تعداد برگ، تعداد گل و تعداد شاخه گل‌دهنده، وزن تر و خشک اندام هوایی، اندازه ریزوم و ماندگاری گل‌ها ارزیابی شد. نتایج نشان داد، بیشترین تعداد برگ، گل و تعداد شاخه‌های گل‌دهنده، اندازه ریزوم و وزن خشک اندام هوایی در تیمار 80 درصد پیت‌ماس به همراه 20 درصد خاک معدنی مشاهده گردید. همچنین بیشترین ماندگاری گل در تیمارهای ۸۰ درصد پیت‌ماس و 40 درصد کوکوپیت در ترکیب با خاک معدنی حاصل شد. از طرفی، بیشترین وزن تر اندام هوایی در تیمارهای ۸۰ درصد پیت‌ماس و ۶۰ درصد کمپوست مصرفی قارچ به همراه خاک معدنی مشاهده شد. طبق نتایج این پژوهش، وجود پیت‌ماس و کوکوپیت در بستر تأثیر معنی‌داری بر افزایش خصوصیات رشدی و گلدهی آلسترومریا نشان دادند. بنابراین کاربرد این مواد در ترکیبات بستر جهت رشد گیاهان گل‌دار به خصوص آلسترومریا توصیه می‌شود.
