مقالات پژوهشی
هدی مرادی؛ مجید عزیزی؛ وحید روشن؛ حسین آرویی
چکیده
گیاه دارویی پونه‌سای‌انبوه (Nepeta glomerulosa Boiss.) گیاهی است معطر و بومی ایران که متعلق به خانواده نعناعیان می‌باشد. یکی از مشکلات عمده در گیاهان دارویی این است که جوانه‌زنی بذر گیاهان در شرایط محیطی طبیعی مطلوب بوده، ولی تحت شرایط آزمایشگاهی یا زراعی، مناسب نیست. این پژوهش به منظور اطلاع از نحوه جوانه‌زنی بذر جهت استقرار موفق و مطلوب ...
بیشتر
گیاه دارویی پونه‌سای‌انبوه (Nepeta glomerulosa Boiss.) گیاهی است معطر و بومی ایران که متعلق به خانواده نعناعیان می‌باشد. یکی از مشکلات عمده در گیاهان دارویی این است که جوانه‌زنی بذر گیاهان در شرایط محیطی طبیعی مطلوب بوده، ولی تحت شرایط آزمایشگاهی یا زراعی، مناسب نیست. این پژوهش به منظور اطلاع از نحوه جوانه‌زنی بذر جهت استقرار موفق و مطلوب این گیاه، با بررسی خصوصیات مختلف جوانه زنی و تعیین درجه حرارت‌های کاردینال بذور، در دانشگاه فردوسی مشهد در سال 93-92 انجام شد. تیمارها شامل تیمار سرمایی در 4 سطح (1، 2، 3 و 4 هفته سرمادهی در دمای 5 درجه سانتیگراد) و تیمار نیترات پتاسیم در 4 سطح (صفر، 1/0، 2/0 و 3/0 درصد) بودند، که به منظور ارزیابی خصوصیات جوانه‌زنی بذور این گیاه مورد استفاده قرارگرفت. همچنین اثر 8 تیمار درجه‌حرارت ثابت شامل درجه‌حرارت‌های 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجهسانتیگراد و 3 درجه‌حرارت متغیر شب و روز شامل درجه‌حرارت‌های 15/5، 20/10 و 30/20 درجهسانتیگراد بر درصد، سرعت و میانگین زمان جوانه‌زنی بذور، مورد مطالعه قرارگرفت. نتایج حاصل از تجزیه‌ی واریانس و مقایسه‌ی میانگین نشان داد که اثر تیمار سرما بر بیشتر صفات اندازه گیری شده، معنی‌دار بود. در بین تیمارهای مورد استفاده، 3 هفته سرمادهی و نیترات‌پتاسیم 1/0 درصد، بیشترین اثر مثبت را بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر داشت، اگر چه بر درصد جوانه‌زنی تاثیر معنی‌داری نشان نداد. همچنین نتایج بدست آمده از تاثیر درجه‌حرارت‌های مختلف بر جوانه‌زنی بذور، نشان داد که، بیشترین درصد، سرعت و میانگین زمان جوانه‌زنی بذور این گونه در دامنه حرارتی 20 تا 25 درجهسانتیگراد بود. بیشترین درصد و سرعت جوانه‌زنی بذور در درجه‌حرارت متغیر روز و شب 30/20 و 20/10 درجهسانتیگراد بدست آمد. نتایج حاصل از تجزیه رگرسیون بین سرعت جوانه‌زنی و دما نشان داد که درجه‌حرارت‌های 15، 22 و 46 درجهسانتیگراد، به ترتیب به عنوان درجه‌حرارت‌های پایه، بهینه و بیشینه جوانه‌زنی برای گیاه پونه‌سای انبوه می‌باشند.
مقالات پژوهشی
زهره چنارانی؛ فرهاد شکوهی فر؛ مجتبی ممرآبادی
چکیده
خربزه گیاهی جالیزی و با ارزش اقتصادی بالا به شمار می‌رود که سطح زیر کشت قابل توجهی را در ایران و استان خراسان به خود اختصاص داده است. بکارگیری تکنیک‌های نوین در سرعت بخشیدن به برنامه‌های اصلاحی می‌تواند در جبران کاستی‌های گذشته نقش مهمی ایفاء نماید. اکوتیپ خاتونی می‌تواند به عنوان رقمی محلی و بازارپسند در برنامه‌های اصلاحی مورد ...
بیشتر
خربزه گیاهی جالیزی و با ارزش اقتصادی بالا به شمار می‌رود که سطح زیر کشت قابل توجهی را در ایران و استان خراسان به خود اختصاص داده است. بکارگیری تکنیک‌های نوین در سرعت بخشیدن به برنامه‌های اصلاحی می‌تواند در جبران کاستی‌های گذشته نقش مهمی ایفاء نماید. اکوتیپ خاتونی می‌تواند به عنوان رقمی محلی و بازارپسند در برنامه‌های اصلاحی مورد توجه قرار گیرد. در این مطالعه اثر دو فاکتور ریزنمونه و مقادیر مختلف هورمون BAP در محیط کشت با هدف بهینه سازی شرایط باززایی مستقیم در اکوتیپ خاتونی بررسی شد. جوانهی جانبی انتهای برگهای لپهای، برگ-های حقیقی و محور زیر لپه در محیطهای کشت RM1 (حاوی 1/0 میلیگرم در لیتر BAP)، RM2 (حاوی 25/0 میلیگرم درلیترBAP)، RM3 (حاوی 5/0 میلیگرم در لیترBAP)، RM4 (حاوی 75/0 میلیگرم در لیترBAP)، RM5 (حاوی 1 میلیگرم در لیترBAP) و RM6 (یک تیمار ترکیبی از دو هورمون BAP (5/0 میلیگرم در لیتر) و NAA (01/0 میلیگرم در لیتر) کشت شدند. ریزنمونه‌ی برگ لپهای در مقایسه با سایر ریز نمونهها باززایی بیشتری نشان داد و القای ساقهزایی در محیط کشت با افزایش میزان BAP افزایش یافت.
مقالات پژوهشی
مهدی محب الدینی؛ زهرا عظیم زاده؛ اسماعیل چمنی؛ ملیحه عرفانی
چکیده
سوسن چلچراغ (L. ledebourii) کمیاب‌ترین گونه‌ی جنس سوسن است که بیشتر در ناحیه‌ی قفقاز می‌روید. ایران نیز یکی از مهمترین مناطق پراکنش این گونه در حال انقراض است. لزوم توجه به حفظ این گیاه و استفاده از آن در کارهای اصلاحی و انتقال ژن، نیاز به باززایی فراوان آن در شرایط درون شیشه‌ای دارد. بدین منظور در این تحقیق سعی شد تا با استفاده از تنظیم ...
بیشتر
سوسن چلچراغ (L. ledebourii) کمیاب‌ترین گونه‌ی جنس سوسن است که بیشتر در ناحیه‌ی قفقاز می‌روید. ایران نیز یکی از مهمترین مناطق پراکنش این گونه در حال انقراض است. لزوم توجه به حفظ این گیاه و استفاده از آن در کارهای اصلاحی و انتقال ژن، نیاز به باززایی فراوان آن در شرایط درون شیشه‌ای دارد. بدین منظور در این تحقیق سعی شد تا با استفاده از تنظیم کننده‌های رشد گیاهی و یک تنش غیرزیستی (فراصوت) توانایی پیازچه‌زایی و ریشه‌زایی این گیاه مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار صورت گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که تنظیم‌کننده‌ی رشد NAA نقش مهمی در افزایش وزن کل پیازچه‌های تولید شده دارد، به‌طوری‌که بیشترین مقادیر این صفت از غلظت 1/0 و 1 میلی گرم در لیتر NAA حاصل شد. همچنین بیشترین تعداد ریشه در هر پیازچه از ترکیب تیماری 01/0 میلی گرم در لیتر BA بدست آمد. در ترکیب غلظت‌های مختلف هورمون NAA و هورمون BA، بیشترین وزن کل پیازچه‌ها در ریزنمونه‌ی پیازچه در محیط کشت MS حاوی 1/0 میلی گرم در لیتر NAA بدون BA بدست آمد. همچنین در غلظت بالای BA نسبت به NAA، همه‌ی سطوح فراصوت باعث افزایش تعداد فلس‌ها و وزن پیازچه‌ها گردید و بیشترین تعداد پیازچه‌ها از 10، 20 و 30 ثانیه فراصوت‌دهی حاصل شد. اثر مثبت تیمار فراصوت بر پیازچه‌زایی و صفات مربوط به آن نشان میدهد که این تیمار می‌تواند تاثیر زیادی برای باززایی این گیاه در شرایط درون شیشه‌ای داشته باشد. بنابراین از آنجا که فراصوت به طور غیرمستقیم بر میزان هورمون‌های درون‌زا در ریزنمونه تاثیر می‌گذارد، توصیه می‌گردد که در کنار تیمار هورمونی می‌توان از تیمار فراصوت در تکثیر این گیاه با ارزش استفاده کرد و با استفاده از آن میزان باززایی از این گیاه را افزایش داد.
مقالات پژوهشی
رسول عباس زاده فاروجی؛ محمود شور؛ علی تهرانی فر؛ بهرام عابدی؛ نسیم صفری
چکیده
گیاهان زینتی امروزه علاوه بر رفع نیازهای روحی و روانی، از لحاظ اقتصادی نیز در بازارهای جهانی خودنمایی می‌کنند. تولید مطلوب محصولات کشاورزی نیازمند به خاک مناسب و عناصر غذایی کافی و قابل جذب برای گیاه است. مواد آلی نقش مهمی در بهبود خصوصیات فیزیکی خاک و باروری خاک دارند. به منظور بررسی تاثیر مواد هیومیکی بر روی گیاه زینتی شمعدانی، ...
بیشتر
گیاهان زینتی امروزه علاوه بر رفع نیازهای روحی و روانی، از لحاظ اقتصادی نیز در بازارهای جهانی خودنمایی می‌کنند. تولید مطلوب محصولات کشاورزی نیازمند به خاک مناسب و عناصر غذایی کافی و قابل جذب برای گیاه است. مواد آلی نقش مهمی در بهبود خصوصیات فیزیکی خاک و باروری خاک دارند. به منظور بررسی تاثیر مواد هیومیکی بر روی گیاه زینتی شمعدانی، آزمایشی در محل گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در طی سال‌های 1393-1394 انجام گرفت. تحقیق به صورت فاکتوریل 4×4 بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول اسیدهیومیک و عامل دوم اسید فولویک هر در چهار سطح (0، 2/0، 5/0و 1 گرم بر لیتربودند. صفات مورفولوژیک گیاه شامل تعداد برگ، تعداد گره، تعداد شاخه فرعی، ارتفاع شاخه اصلی، ارتفاع گیاه، طول ریشه، سطح برگ، وزن‌تر اندام‌های هوایی، وزن تر ریشه، طول ریشه، حجم ریشه، حجم اندام هوایی وزن خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی و نسبت اندام هوایی به ریشه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که کاربرد ترکیبی اسیدهیومیک و اسیدفولویک سبب بهبود اکثر صفات مورفولوژیک اندازه‌گیری شده گردید، به طوریکه بیشترین ارتفاع (75/41 سانتی‌متر)، وزن‌تر اندام هوایی (83/94 گرم)، وزن خشک اندام هوایی (71/20 گرم)، وزن تر ریشه (40/16 گرم)، سطح برگ (27/60 سانتی‌متر مربع)، طول ریشه (16/45 سانتی‌متر) و حجم ریشه (33/15 سانتی‌متر مکعب) در /تیمار ترکیبی اسیدهیومیک و اسیدفولویک حاصل شد. کمترین ارتفاع، وزن تر اندام هوایی، وزن خشک اندام هوایی، وزن تر ریشه، سطح برگ، طول ریشه، حجم ریشه به ترتیب 75/20 سانتی‌متر، 49/36 گرم، 78/5 گرم، 75/4 گرم، 60/29 سانتی‌متر مربع، 88/25 سانتی‌متر، 00/4 سانتی‌متر مکعب ثبت شد. همچنین تعداد برگ گیاه تحت تاثیر کاربرد اسیدهیومیک و اسیدفولیک قرار گرفت و کمترین تعداد برگ (16/14 عدد) در تیمار شاهد ثبت شد. به طور کلی کاربرد مواد هیومیکی (اسیدهیومیک و اسیدفولویک) سبب بهبود صفات رشدی گیاه شد، این درحالی است که تیمار ترکیبی این دو تاثیر مشهودتری نسبت به کاربرد جداگانه هر کود داشت.
مقالات پژوهشی
علی اکبر شکوهیان؛ شهریار عینی زاده
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر ریزموجودات مفید ((Effective Microorganisms (EM) در سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد و کیفیت توت‌فرنگی رقم پاروس، آزمایشی به‌صورت کرتهای دو بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سال‌های 94-1393در دانشگاه محقق اردبیلی، اجرا شد. در این بررسی تیمارهای آزمایش، EM در چهار سطح (صفر، یک، دو و سه درصد)، روش‌های کاربرد ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر ریزموجودات مفید ((Effective Microorganisms (EM) در سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد و کیفیت توت‌فرنگی رقم پاروس، آزمایشی به‌صورت کرتهای دو بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سال‌های 94-1393در دانشگاه محقق اردبیلی، اجرا شد. در این بررسی تیمارهای آزمایش، EM در چهار سطح (صفر، یک، دو و سه درصد)، روش‌های کاربرد EM در دو سطح (کاربرد خاکی و محلول‌پاشی) و نیتروژن در سه سطح (50، 100 و 150 کیلوگرم خالص در هکتار) اعمال گردیدند. شاخصهای مورد بررسی شامل سطح برگ، تعداد گل، تعداد میوه، طول، حجم، وزن تر و خشک، عملکرد، ویتامین‌ث، مواد جامد محلول، اسیدیته کل، عمر انباری و درصد تشکیل میوه اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اثر غلظت‌های مختلف ریزموجودات مفید در سطح احتمال یک درصد بر صفات وزن‌تر و خشک ریشه، طول ریشه، تعداد رانر، کلروفیل کل، سطح برگ و عملکرد و در سطح احتمال پنج درصد بر میزان وزن تر و خشک برگ، کلروفیل a و b معنی‌دار بوده است، بر اساس نتایج، اثر روش‌های مختلف کاربرد EM و اثرات متقابل تیمارها در هیچ یک از شاخص‌ها اختلاف قابل‌توجهی نداشتند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس داده‌ها، سطوح نیتروژن بر صفات وزن‌تر ریشه، طول ریشه، تعداد رانر، کلرفیل a، b و کل، سطح برگ و عملکرد در سطح احتمال یک درصد و بر روی صفات وزن‌تر برگ، وزن خشک برگ و ریشه در سطح احتمال پنج درصد اثر معنی‌داری داشتند. بر اساس نتایج این بررسی غلظت دو درصد و سه درصد ریزموجودات مفید و همچنین سطح 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن اثرهای مثبتی بر روی شاخصهای اندازه‌گیری شده نسبت به شاهد داشتند.
بر اساس نتایج تجزیه واریانس داده‌ها، سطوح نیتروژن بر صفات وزن‌تر ریشه، طول ریشه، تعداد رانر، کلرفیل a، b و کل، سطح برگ و عملکرد در سطح احتمال یک درصد و بر روی صفات وزن‌تر برگ، وزن خشک برگ و ریشه در سطح احتمال پنج درصد اثر معنی‌داری داشتند. بر اساس نتایج این بررسی غلظت دو درصد و سه درصد ریزموجودات مفید و همچنین سطح 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن اثرهای مثبتی بر روی شاخصهای اندازه‌گیری شده نسبت به شاهد داشتند.
مقالات پژوهشی
فرید مرادی نژاد؛ سارا حسن پور؛ محمد حسن سیاری زهان
چکیده
زرشک بی دانه با نام علمیvar. Asperma Berberis vulgaris L. یکی از مهمترین محصولات باغی و دارویی خراسان جنوبی است. میوه تازه زرشک دارای آب فراوان و پوستی نازک در مرحله رسیدگی بوده و از اینرو حساس به ترکیدگی و فساد در طی مراحل مختلف برداشت، انبارداری و فرآوری می باشد. از اینرو آزمایش حاضر به صورت کرتهای خرد شده در زمان و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی ...
بیشتر
زرشک بی دانه با نام علمیvar. Asperma Berberis vulgaris L. یکی از مهمترین محصولات باغی و دارویی خراسان جنوبی است. میوه تازه زرشک دارای آب فراوان و پوستی نازک در مرحله رسیدگی بوده و از اینرو حساس به ترکیدگی و فساد در طی مراحل مختلف برداشت، انبارداری و فرآوری می باشد. از اینرو آزمایش حاضر به صورت کرتهای خرد شده در زمان و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار در باغ تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند، در سال 1393 انجام شد. تیمارها شامل محلول پاشی پیش از برداشت با اسید سالیسیلیک (1 و 3 میلی‌مولار)، کلریدکلسیم (1 و 2 درصد) و آب مقطر (شاهد) بود. ارزیابی های مختلف در زمان برداشت و در 30، 60 و90 روز پس از نگهداری در انبار سرد با دمای 5/0±4 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 5 ± 85 درصد انجام شد. نتایج نشان داد که اسید سالیسیلیک 1 میلی‌مولار باعث افزایش وزن تر، حجم، pH، مواد جامد محلول، اسیدآسکوربیک و اسیدیته قابل تیتر میوه زرشک بی‌دانه نسبت به سایر تیمارها شد. همچنین تیمار اسید سالیسیلیک 3 میلی‌مولار باعث کاهش نشت یونی میوه زرشک شد که می‌توان از آن به عنوان یک تیمار مناسب برای کاهش آسیب سرمایی استفاده کرد. تیمار کلرید کلسیم 2 درصد نیز بیشترین تاثیر را بر کاهش افت وزن نسبت به سایر تیمارها داشت. تیمارهای شیمیایی کلرید کلسیم 2 درصد و اسید سالیسیلیک 1 میلی‌مولار بیشترین تاثیر را در بهبود ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی میوه زرشک بی‌دانه داشتند. بطورکلی محلول پاشی قبل از برداشت زرشک بی‌دانه با اسید سالیسیلیک و کلرید کلسیم موجب بهبود کیفیت و کاهش ضایعات در طی دوره انبارمانی میوه تازه شد.
مقالات پژوهشی
مینا نورزاده نامقی؛ غلامحسین داوری نژاد؛ حسین انصاری؛ سید حسین نعمتی؛ احمد زارع فیض آبادی
چکیده
کاربرد انواع مالچ به عنوان یکی از روش‌های مدیریت خاک می‌تواند به طور قابل توجهی میزان تولید محصولات کشاورزی را در مناطق خشک و نیمه خشک که با محدودیت منابع آب مواجه هستند تحت تأثیر قرار دهد. به همین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو سال 1393 و 1394 در غرب شهر فیض‌آباد، استان خراسان رضوی بر روی دما، رطوبت خاک، هدایت روزنه‌ای ...
بیشتر
کاربرد انواع مالچ به عنوان یکی از روش‌های مدیریت خاک می‌تواند به طور قابل توجهی میزان تولید محصولات کشاورزی را در مناطق خشک و نیمه خشک که با محدودیت منابع آب مواجه هستند تحت تأثیر قرار دهد. به همین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو سال 1393 و 1394 در غرب شهر فیض‌آباد، استان خراسان رضوی بر روی دما، رطوبت خاک، هدایت روزنه‌ای و دمای برگ درختان پسته انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: M1 (پوشش پلی‌اتیلن سفید زیر خاک با برش عرضی)، M2 (پوشش پلی‌اتیلن سفید زیر خاک با برش دایره‌ای)، M3 (پوشش پلی‌اتیلن UV دار بر روی سطح خاک)، M4 (چیپس چوب)، M5(بقایای جو) و CK(شاهد) بود. نتایج نشان داد که میانگین درصد رطوبت خاک در طول دو سال آزمایش در کلیه مالچ‌ها به‌ویژه مالچ‌های پلاستیکی در مقایسه با شاهد بیشتر بود. در دو سال آزمایش در لایه 30-20 سانتی‌متری خاک، مالچ-های M1، M2 و M3 با 2/35، 35 و 9/38 درجهسانتیگراد بیشترین و مالچ‌های M4، M5 و CK با 8/28، 6/29 و 8/32 درجهسانتیگراد کمترین میانگین دمای خاک را نشان دادند و در لایه 60-50 سانتی‌متری خاک نیز نتایج مشابهی مشاهده گردید. همبستگی صفات نشان داد که هدایت روزنه‌ای و دمای برگ به طور قابل توجهی تحت تأثیر دمای خاک قرار می‌گیرند، به‌طوری‌که افزایش دمای خاک تا 40 درجه سانتیگراد، در صورتی که سایر فاکتورهای خاکی و آب و هوایی محدودکننده نباشند، باعث بهبود این صفات میشود. همچنین نتایج نشان داد که تیمار M3 با وجود حفظ ذخیره رطوبت بالاتر به علت ایجاد دمای بالا در خاک و همچنین تقاضای بالای درختان برای جذب آب و عناصر غذایی در سال پرمحصول (1394) می‌تواند منجر به ایجاد تنش رطوبتی در خاک شود. از اینرو می‌توان نتیجه گرفت که تیمارهای پلی‌اتیلن سفید به‌ویژه مالچ با برش دایره‌ای (M2) و مالچ‌های چیپس چوب و کاه و کلش جو به علت ایجاد دمای مطلوب برای رشد ریشه، حفظ ذخیره آب و هزینه کمتر گزینه‌های بهتری برای مدیریت آب در مناطق خشک و نیمه خشک با آبیاری سنتی و غرقابی می‌باشند.
مقالات پژوهشی
بهاره پارسا مطلق؛ پرویز رضوانی مقدم؛ رضا قربانی؛ ذبیح اله اعظمی ساردویی
چکیده
این تحقیق با هدف ارزیابی کودهای آلی، شیمیایی، زیستی بر نیاز حرارتی، مراحل نموی و برخی شاخصهای فیزیولوژیک گیاه دارویی چای ترش تحت تاثیر سطوح مختلف آب آبیاری، در سال زراعی 93-1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه جیرفت، به صورت کرتهای خرد شده نواری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح آب آبیاری در سه سطح 60 ، 80 و 100 درصد ...
بیشتر
این تحقیق با هدف ارزیابی کودهای آلی، شیمیایی، زیستی بر نیاز حرارتی، مراحل نموی و برخی شاخصهای فیزیولوژیک گیاه دارویی چای ترش تحت تاثیر سطوح مختلف آب آبیاری، در سال زراعی 93-1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه جیرفت، به صورت کرتهای خرد شده نواری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح آب آبیاری در سه سطح 60 ، 80 و 100 درصد نیاز آبی گیاه به‌عنوان عامل کرتهای افقی و منبع تغذیهای گیاه در 5 سطح (کود زیستی مایکوریزا، ورمی‌کمپوست، کود گاوی، کود شیمیایی (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و تیمار شاهد) به‌عنوان عامل کرتهای عمودی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که درجه روز رشد سطوح مختلف آبیاری و منابع مختلف تغذیهای، بسیار مشابه بود، این‌طور به‌نظر می‌رسد آغاز گلدهی گیاه چای ترش بیشتر تحت تأثیر فتوپریودیسم بوده و میزان آب قابل دسترس گیاه و تغذیه‌ی آن تأثیر بسیار اندکی داشته است. همچنین اثر سطوح مختلف آب آبیاری و منابع مختلف تغذیهای بر شاخص سطح برگ و تجمع ماده خشک معنی‌دار بود. بیشترین شاخص دوام سطح برگ در سطح آبیاری 100 و 80 درصد نیاز آبی گیاه و منبع تغذیهای کود گاوی و ورمی‌کمپوست مشاهده شد. بیشترین عملکرد کاسبرگ خشک (1217 کیلوگرم در هکتار) در سطح 100 درصد نیاز آبی گیاه و منبع تغذیهای کود گاوی و کمترین آن در تیمار شاهد در سطح 60 درصد نیاز آبی گیاه (493 کیلوگرم در هکتار) به‌دست آمد. با توجه به شرایط خاکی و اقلیم منطقه مورد مطالعه، استفاده از تیمارهای کود گاوی یا ورمی‌کمپوست در کنار میزان آبیاری 80 درصد نیاز آبی گیاه بهمنظور رشد گیاه چای ترش مناسب به نظر می‌رسد.
مقالات پژوهشی
حامد دولتی بانه؛ مرضیه محمدزاده؛ فرخ غنی شایسته
چکیده
نکروزه شدن چوب خوشه انگور یک ناهنجاری فیزیولوژیکی است که از طریق ایجاد لکه‌های نکروزه باعث خشک‌شدن و ریزش گل و حبه‌های انگور میشود. بهمنظور بررسی اثرات محلول‌پاشی کلسیم، منیزیم و هورمون اسید جیبرلیک و ارتباط بین غلظت عناصر مختلف در برگ و چوب خوشه با عارضه نکروزه شدن خوشه انگور، پژوهشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با هشت ...
بیشتر
نکروزه شدن چوب خوشه انگور یک ناهنجاری فیزیولوژیکی است که از طریق ایجاد لکه‌های نکروزه باعث خشک‌شدن و ریزش گل و حبه‌های انگور میشود. بهمنظور بررسی اثرات محلول‌پاشی کلسیم، منیزیم و هورمون اسید جیبرلیک و ارتباط بین غلظت عناصر مختلف در برگ و چوب خوشه با عارضه نکروزه شدن خوشه انگور، پژوهشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در سال 1390 در یکی از تاکستان‌های ارومیه بر روی انگور رقم بی‌دانه سفید انجام گرفت. بعد از اتمام مرحله تمام گل و یک هفته بعد، تاک‌ها دو و پنج بار با کودهای سولفات منیزیم و کلرید کلسیم با غلظت 2 درصد به تنهایی و در ترکیب با هم محلول‌پاشی شدند. همچنین محلول‌پاشی هورمون جیبرلین در دو مرحله (70 درصد گلدهی با غلظت 20 پی‌پی‌ام و مرحله تشکیل میوه با غلظت 40 پی‌پی‌ام) انجام پذیرفت. در مرحله شروع رسیدگی حبه‌ها شدت علایم عارضه روی خوشه‌ها و غلظت عناصر معدنی (نیتروژن، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و نسبت پتاسیم به مجموع کلسیم و منیزیم) در چوب خوشه و برگ اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که محلول‌پاشی عناصر منیزیم و کلسیم تأثیر مثبتی در کاهش بروز عارضه نکروز چوب خوشه انگور داشت. بیشترین و کمترین شدت این عارضه به‌ترتیب در نمونه‌های تیمارهای شاهد و دو بار محلول‌پاشی شده با سولفات منیزیم دو درصد مشاهده شد. هر چند غلظت عناصر مختلف در برگ و چوب خوشه تحت تأثیر تیمارهای مختلف قرار گرفت ولی ارتباط منطقی و مشخصی بین غلظت عناصر مختلف در برگ و چوب خوشه با عارضه نکروز چوب خوشه، مشاهده نشد. نتایج به‌طور کلی نشان داد که محلول‌پاشی کودهای حاوی عناصر منیزیم و کلسیم می‌تواند در کاهش عارضه نکروز چوب خوشه انگور مؤثر باشد. در حالیکه محلول‌پاشی هورمون جیبرلین نقشی در کاهش شدت ناهنجاری نشان نداد.
مقالات پژوهشی
مرتضی گلدانی؛ مریم کمالی؛ محمد غیاث آبادی
چکیده
کلرید پتاسیم به عنوان یک عنصر غذایی مهم برای محصولات زراعی و همچنین کاهنده شوری در زمین‌های تحت تنش شوری محسوب میشود. به منظور مطالعه اثر تعدیل‌کنندگی شوری ناشی ازکلریدسدیم توسط کلریدپتاسیم در گیاه خردل آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای ...
بیشتر
کلرید پتاسیم به عنوان یک عنصر غذایی مهم برای محصولات زراعی و همچنین کاهنده شوری در زمین‌های تحت تنش شوری محسوب میشود. به منظور مطالعه اثر تعدیل‌کنندگی شوری ناشی ازکلریدسدیم توسط کلریدپتاسیم در گیاه خردل آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل ترکیب دو سطح KCl (شاهد و 20 میلی مولار) در چهار سطح NaCl (شاهد،30، 60 و90 میلی‌مولار) به عنوان عامل اول و دو رقم خردل (Parkland و Goldrush) به عنوان عامل دوم بود. برهمکنش تیمار سدیم و پتاسیم با عامل رقم در صفات وزن خشک ریشه و اندام هوایی، سطح برگ، فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای، محتوای رطوبت تسبی، پایداری غشا و مقدار کلروفیل معنی‌دار شد. حداکثر مقدار فتوسنتز (14 میکرومول در مترمربع در ثانیه) در رقم Goldrush و تیمار 20 میلی‌مولار کلریدپتاسیم بدون کلریدسدیم، بیشترین هدایت روزنه‌ای (114 میکرومول در مترمربع در ثانیه) در گیاهان شاهد رقم Goldrush، بیشترین محتوای آب نسبی در گیاهان شاهد و در ارقام Goldrush و Parkland (به ترتیب 67/79 و 47/89 درصد) و همین صفت در تیمار 20 میلی‌مولار کلریدپتاسیم بدون کلریدسدیم رقم Goldrush به مقدار 27/71 درصد بود. ضمن اینکه بیشترین پایداری غشا نیز در رقم Goldrush و تیمار 20 میلی‌مولار کلریدپتاسیم بدون کلریدسدیم مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سدیم و پتاسیم حجم ریشه کاهش می‌یابد که در تیمارهای 90 میلی‌مولار کلرید سدیم بدون کاربرد کلرید پتاسیم و 90 میلی‌مولار کلرید سدیم همراه با 20 میلی‌مولار کلرید پتاسیم به کمترین میزان رسید. به طور کلی با افزایش شوری حاصل از کلریدسدیم صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک اندازه‌گیری شده خردل کاهش یافت، و در تیمار استفاده از کلریدپتاسیم در غلظت 20 میلی‌مولار بدون کلریدسدیم کمترین مقدار تعرق و بیشترین شاخص پایداری غشا (100درصد)، عدد کلروفیل متر (3/30)، فتوسنتز (2/11 میلی مول بر متر مربع در ثانیه) در همین تیمار مشاهده شد. ضمن اینکه رقم Goldrush در تحمل شوری نسبت به Parkland نتایج بهتری از خود نشان داد.
مقالات پژوهشی
رسول رحمانی پور؛ رضا صدرآبادی حقیقی؛ جواد جانپور
چکیده
خاک پوششی که در صنایع پرورش قارچ دکمهای به صورت استاندارد استفاده میشود، حدود یک سوم هزینههای تولید را به خود اختصاص میدهد. کیفیت و نوع خاک مورد استفاده در این مرحله تاثیر بسیار مهمی در عملکرد و سایر صفات مورفولوژیک قارچ خواهد داشت. به منظور بررسی تاثیر انواع ترکیبات خاک پوششی قارچ دکمهای سفید(Lange) Agaricus bisporus آزمایشی در آزمایشگاه ...
بیشتر
خاک پوششی که در صنایع پرورش قارچ دکمهای به صورت استاندارد استفاده میشود، حدود یک سوم هزینههای تولید را به خود اختصاص میدهد. کیفیت و نوع خاک مورد استفاده در این مرحله تاثیر بسیار مهمی در عملکرد و سایر صفات مورفولوژیک قارچ خواهد داشت. به منظور بررسی تاثیر انواع ترکیبات خاک پوششی قارچ دکمهای سفید(Lange) Agaricus bisporus آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقات قارچ‌های خوراکی، گروه زیست فناوری قارچ‌های صنعتی، جهاد دانشگاهی خراسان رضوی در زمستان سال 1394 انجام پذیرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 8 تیمار و 3 تکرار انجام پذیرفت. تیمارها شامل 1- خاک پیت 100درصد، 2- خاک پیت 60 درصد + ورمی کمپوست40 درصد ، 3- خاک پیت 60 درصد + کوکوپیت 40 درصد ، 4- خاک پیت 60 درصد + ذغال فعال 40 درصد ، 5- خاک پیت 60 درصد + کمپوست مصرف شده40 درصد ، 6- خاک پیت 60 درصد + ورمی کمپوست 30 درصد + ذغال فعال 10 درصد ، 7- خاک پیت 60 درصد + کوکوپیت 30 درصد + ذغال فعال 10 درصد ، 8- خاک پیت 60 درصد + کمپوست مصرف شده 30 درصد + ذغال فعال 10 درصد بودند. تیمارهای مورد نظر در کیسه‌های کمپوست تلقیح شده با نژاد تجاری A15 با ابعاد 40×60 سانتی اضافه شد. صفات مورد بررسی شامل عملکرد، میانگین وزنی قارچ‌ها، تعداد قارچ در هر کیسه، میانگین طول ساقه و میانگین قطر کلاهک در هر کیسه قارچ بودند، که در هر فلش برداشت به صورت جداگانه اندازه‌گیری گردید. صفات در فاصله زمانی خاک‌دهی تا اولین فلش برداشت و طول دوره برداشت درمجموع هر سه فلش برداشت اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد تیمارهایی که در ترکیب خاک پوششی آن‌ها از40 درصد کوکوپیت و همچنین 30 درصد کوکوپیت و 10 درصد ذغال فعال به همراه خاک پیت استفاده شده بود بیشترین عملکرد، تعداد میوه و طول دوره میوه‌دهی و کوتاه‌ترین زمان خاک‌دهی تا اولین فلش را به عنوان صفتی مطلوب دارا بودند، هرچند میانگین وزنی قارچ‌ها و قطر کلاهک آن‌ها کمتر از سایر تیمارها بود که بازارپسندی محصول را تا اندازه‌ای تحت تاثیر قرار می دهد. دو تیمار که در ترکیب خاک پوششی آن‌ها یکی از 40 درصد کمپوست مصرف شده و همچنین 30 درصد کمپوست مصرف شده و 10 درصد ذغال فعال به همراه خاک پیت استفاده شده بود کمترین عملکرد، تعداد میوه و طول دوره میوه دهی و بیشترین زمان خاک دهی تا اولین فلش را به عنوان یک صفت نامطلوب دارا بودند، هرچند این دو تیمار بالاترین میانگین وزنی و قطرکلاهک را دارا بودند. بطور کلی نتایج نشان داد که استفاده از کمپوست مصرف شده از جنبه اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌باشد.
مقالات پژوهشی
پیمان جعفری؛ امیرهوشنگ جلالی
چکیده
این مطالعه به منظور بررسی روند تغییرات عملکرد و اجزای عملکرد ده توده/رقم اسفناج، پژوهشی به مدت 2 سال (1394- 1393) با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در استان اصفهان انجام شد. مقایسه میانگین صفات عملکرد، طول برگ، طول دمبرگ و ارتفاع (در سطح احتمال 1 درصد) و تعداد برگ و مقدار نیترات (در سطح احتمال 5 درصد) از نظر آماری معنی دار بود. ...
بیشتر
این مطالعه به منظور بررسی روند تغییرات عملکرد و اجزای عملکرد ده توده/رقم اسفناج، پژوهشی به مدت 2 سال (1394- 1393) با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در استان اصفهان انجام شد. مقایسه میانگین صفات عملکرد، طول برگ، طول دمبرگ و ارتفاع (در سطح احتمال 1 درصد) و تعداد برگ و مقدار نیترات (در سطح احتمال 5 درصد) از نظر آماری معنی دار بود. توده بذر خاردار ورامین با عملکرد 49/53 تن در هکتار محصول تازه، بیشترین مقدار عملکرد را به خود اختصاص داد. دامنه تغییرات ارتفاع بوته از 24 سانتی متر در توده ساری تا 33/30 سانتی متر در توده نجف آباد متفاوت بود. توده اردستان با 67/10 برگ کمترین تعداد برگ در بین توده‌ها/ ارقام مطالعه شده را داشت. طول دمبرگ در بین ارقام/ توده های آزمایش شده دامنه ای از 84/9 تا 33/18 سانتی متر داشت. توده برگ پهن ورامین به ترتیب با مقادیر نیترات پهنک و دمبرگ معادل 231 و 462 قسمت در میلیون، کمترین و رقم آلمانی به ترتیب با نیترات پهنک و دمبرگ معادل 583 و 1182 قسمت در میلیون بیشترین مقادیر نیترات را به خود اختصاص دادند. با توجه به نتایج بدست آمده در این پژوهش از میان توده های آزمایش شده توده های بذر خاردار ورامین، برگ پهن ورامین، ساری و نجف آباد از جمله توده‌هایی هستند که می‌توانند عملکردی مشابه رقم برگ پهن آلمانی تولید نموده و برای تولید اسفناج در استان اصفهان مورد استفاده قرار گیرند.
مقالات پژوهشی
شکراله حاجیوند؛ میترا رحمتی
چکیده
به منظور بررسی امکان افزایش مقاومت به سرمای بهاره درخت انگور از طریق مواد ضد یخ در شرایط باغی، آزمایشی در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح بلوکهای ﮐﺎﻣل ﺗﺼﺎدﻓﯽ در مرکز تحقیقات شهرستان تاکستان در استان قزوین در دو سال 91 و92 اجرا شد. محلول پاشی با 4 ماده ضد یخ شامل سالیسیلیک اسید، تیوفر، کراپ اید، بایوبلوم و آب مقطر به عنوان تیمار شاهد در 4 مرحله فنولوژیکی ...
بیشتر
به منظور بررسی امکان افزایش مقاومت به سرمای بهاره درخت انگور از طریق مواد ضد یخ در شرایط باغی، آزمایشی در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح بلوکهای ﮐﺎﻣل ﺗﺼﺎدﻓﯽ در مرکز تحقیقات شهرستان تاکستان در استان قزوین در دو سال 91 و92 اجرا شد. محلول پاشی با 4 ماده ضد یخ شامل سالیسیلیک اسید، تیوفر، کراپ اید، بایوبلوم و آب مقطر به عنوان تیمار شاهد در 4 مرحله فنولوژیکی از جمله پاییز پیش از به خواب رفتن گیاه، در زمان متورم شدن جوانه‌ها، مصادف با شروع خوشه‌دهی و در زمان خوشه‌دهی کامل روی سه درخت انگور بی دانه قرمز در هر کرت آزمایشی انجام شد. خصوصیات کمی و کیفی مانند وزن خوشه، عملکرد محصول و میزان مواد جامد محلول، خصوصیات بیوشیمیایی برگ انگور مانند میزان اسمولیت‌های پرولین و بتائین گلایسین و وضعیت آنزیم‌های شاخص مقاومت به سرما از جمله گایاکول پراکسیداز (GPX)، آسکوربات پراکسیداز (APX) و کاتالاز (CAT) اندازه‌گیری و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج نشان‌داد که استفاده از مواد ضد یخ نامبرده به طور متوسط میزان مواد جامد محلول، وزن خوشه و عملکرد درخت انگور را بطور متوسط به ترتیب تا 22، 17 و 26 درصد افزایش داد که از این نظر بایوبلوم تاثیر بیشتری داشت. کاهش به طور متوسط 2 درجه دمای هوا طی مراحل ریزش برگ و رکود انگور (آبانماه تا دیماه) سال 92 نسبت به سال قبل از آن منجر به افزایش معنی‌دار میزان اسمولیتها و فعالیت آنزیم‌های شاخص مقاومت به سرما شد. همچنین مواد ضد یخ موجب افزایش معنی‌دار میزان اسمولیتها و فعالیت آنزیم‌های شاخص مقاومت به سرما نسبت به تیمار شاهد شدند. به طوریکه بیشترین میزان این اسمولیتها و میزان فعالیت این آنزیم ها به ترتیب مربوط به تیمارهای سالسیلیک اسید، تیوفر، کراپ آید و بایوبلوم بوده و کمترین آن در تیمار شاهد اندازه گیری شد. این نتایج نشان می دهد که ضد یخ های تجاری مورد بررسی می توانند نه تنها برای افزایش مقاومت گیاه به سرما در تاکستان مورد استفاده قرار بگیرند، بلکه اندازه خوشه و کیفیت انگور را نیز بهبود می‌دهند.
مقالات پژوهشی
فاطمه سلیمی؛ محمد فتاحی؛ جواد حمزه ئی
چکیده
گیاهان دارویی به موجب داشتن ترکیبات آنتی اکسیدان در حفظ سلامت بشر بسیار مفید بوده و کرفس به عنوان یک گیاه دارویی، غنی از این ترکیبات است. بذر کرفس دارای اسانس قابل توجهی است و در تهیه عطر، ادویه و درمان بیماری‌ها کاربرد دارد. در این تحقیق، اثر نسبت آب به بذر (375، 500 و 625 میلی‌لیتر به 35 گرم بذر)، زمان التراسونیک (10، 20 و 30 دقیقه) و زمان استخراج ...
بیشتر
گیاهان دارویی به موجب داشتن ترکیبات آنتی اکسیدان در حفظ سلامت بشر بسیار مفید بوده و کرفس به عنوان یک گیاه دارویی، غنی از این ترکیبات است. بذر کرفس دارای اسانس قابل توجهی است و در تهیه عطر، ادویه و درمان بیماری‌ها کاربرد دارد. در این تحقیق، اثر نسبت آب به بذر (375، 500 و 625 میلی‌لیتر به 35 گرم بذر)، زمان التراسونیک (10، 20 و 30 دقیقه) و زمان استخراج با کلونجر (1، 2 و 3 ساعت) بر استخراج اسانس (درصد حجمی/وزنی) از بذر کرفس و فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس به دو روش فرپ (FRAP) و درصدDPPH30min بررسی و برای بهینه‌سازی از روش سطح پاسخ (RSM) استفاده شد. براساس نتایج، بهترین نسبت تیمارها مربوط به نسبت 625 میلی‌لیتر آب به 35 گرم بذر، اعمال امواج التراسونیک 20 دقیقه و اسانس‌گیری با کلونجر در مدت زمان 3 ساعت بود. در همین شرایط بهینه، نسبت 625 میلی‌لیتر آب به 35 گرم بذر، عدم اعمال امواج التراسونیک و اسانس‌گیری در مدت زمان 3 ساعت به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. در شرایط بهینه، میزان اسانس، فعالیت آنتی‌اکسیدانی اسانس در روش فرپ و روش درصدDPPH30min به‌ترتیب 33/2 درصد حجمی/وزنی، 6/1513 میکرومولار Fe+2 در 50 میکرولیتر اسانس و 52/48 درصد بدست آمد. در تیمار شاهد نیز میزان اسانس، فعالیت آنتی‌اکسیدانی اسانس در روش فرپ و روش درصدDPPH30min به‌ترتیب 45/1 درصد حجمی/وزنی، 1064 میکرومولار Fe+2 در 50 میکرولیتر اسانس و 30/29 درصد حاصل شد. مقادیر داده‌های حاصل از آزمایش با مدل پیش بینی شده توسط RSM تطابق داشت و این نشان میدهد که استفاده از این روش در بهینه‌سازی شرایط اسانس‌گیری، مناسب است. علاوه بر این، کاربرد التراسونیک میزان استخراج اسانس و ظرفیت آنتی اکسیدانی آن را افزایش داد.
