گیاهان دارویی
اسمعیل نبی زاده؛ مسعود حق شناس؛ خدیجه احمدی
چکیده
گیاهان دارویی منابع مهمی از ترکیبات دارویی هستند که از زمانهای قدیم در درمان بسیاری از بیماریها استفاده شده است. گیاهان دارویی با میکروارگانیسمهای متعددی که بهصورت همزیست در قسمتهای مختلف گیاهان رشد میکنند، ارتباط برقرار کردهاند. بهمنظور بررسی اثر قارچهای میکوریزا در شرایط تنش شوری بر ویژگیهای فیزیولوژیکی ...
بیشتر
گیاهان دارویی منابع مهمی از ترکیبات دارویی هستند که از زمانهای قدیم در درمان بسیاری از بیماریها استفاده شده است. گیاهان دارویی با میکروارگانیسمهای متعددی که بهصورت همزیست در قسمتهای مختلف گیاهان رشد میکنند، ارتباط برقرار کردهاند. بهمنظور بررسی اثر قارچهای میکوریزا در شرایط تنش شوری بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و عناصر ریزمغذی گیاه دارویی بالنگوی شیرازی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال 1398 در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی مهاباد اجرا شد. فاکتور اول تنش شوری در چهار سطح (صفر (آب مقطر)، 2، 4، 6 و 8 دسیزیمنس بر متر ناشی از نمک کلرید سدیم) و عامل دوم تلقیح نشا با سه قارچ میکوریزا (R. irregularis G. versiform, F. mosseae,) بودند. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد دانه تک بوته، درصد روغن دانه، ظرفیت آنتیاکسیدان، محتوای پرولین، نشت مواد یونی و عناصر غذایی شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم بودند. نتایج نشان داد که صفات مورد ارزیابی در پژوهش حاضر تحت تأثیر تیمارهای قارچ میکوریزا، تنش شوری و اثر متقابل قارچ در تنش شوری قرار گرفتند. گیاهچههایی که با قارچ میکوریزا R. irregularis تلقیح شده دارای بیشترین میزان عملکرد دانه تک بوته (94/276 گرم)، درصد روغن (51/30 درصد)، پرولین (60/246 میلیگرم بر گرم)، قدرت آنتیاکسیدان (32/49 درصد) و عناصر معدنی نسبت به دو سویه دیگر قارچ میکوریزا بودند. تنش شوری موجب افزایش درصد روغن (33/27 درصد)، پرولین (08/242 میلیگرم بر گرم)، قدرت آنتیاکسیدان (13/39 درصد) برگ گیاه دارویی بالنگوی شیرازی شد و با افزایش تنش شوری از صفر به 8 دسیزیمنس بر متر باعث کاهش صفات عملکرد دانه (03/109 گرم) و عناصر معدنی (%47/3N=، %40/0P= و %16/1K=) شد. طبق نتایج مقایسه میانگین اثر برهمکنش قارچ در تنش شوری، بیشترین میزان عملکرد دانه (81/361 گرم) و عناصر معدنی (%33/7N=، %79/0P= و %55/2K=) در تلقیح گیاه با قارچ R. irregularis در عدم تنش شوری مشاهده شد و همچنین بیشترین میزان صفات درصد روغن (68/33 درصد)، پرولین (33/311 میلیگرم بر گرم) و قدرت آنتیاکسیدانی (27/60 درصد) در تنش 8 دسیزیمنس بر متر بدست آمد. باتوجه به نتایج تحقیق حاضر استفاده از سویه قارچ R. irregularis بیشترین تأثیر مثبت بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی بالنگوی شیرازی نسبت به عدم تلقیح قارچ برخوردار بود.
گیاهان دارویی
اسمعیل نبی زاده؛ مسعود حق شناس؛ خدیجه احمدی
چکیده
گیاه دارویی استویا از خانواده Asteraceae، حاوی ترکیبات طبیعی، به ویژه استویوزید و ریبائودیوزید A است که تخمین زده میشود 150 تا 400 برابر شیرینتر از ساکاروز باشد. بهمنظور بررسی اثر قارچ اندوفیت Piriformospora indica در شرایط تنش آبی بر خصوصیات رویشی، پارامترهای فیزیولوژیکی و عناصر ریزمغذی گیاه دارویی استویا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب ...
بیشتر
گیاه دارویی استویا از خانواده Asteraceae، حاوی ترکیبات طبیعی، به ویژه استویوزید و ریبائودیوزید A است که تخمین زده میشود 150 تا 400 برابر شیرینتر از ساکاروز باشد. بهمنظور بررسی اثر قارچ اندوفیت Piriformospora indica در شرایط تنش آبی بر خصوصیات رویشی، پارامترهای فیزیولوژیکی و عناصر ریزمغذی گیاه دارویی استویا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در سال 97-1396 اجرا شد. عامل اول تنش خشکی در چهار سطح (25، 45، 60 و 80 درصد ظرفیت مزرعه) و عامل دوم تلقیح نشاء با قارچ در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح باP. indica) بودند. صفات مورد مطالعه شامل کولونیزاسیون ریشه، وزن خشک، تعداد برگ، ارتفاع بوته، قطر ساقه، کلروفیل a، b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، پرولین، قندهای محلول، قدرت آنتیاکسیدانی و عناصر ریزمغذی شامل مس، آهن، روی و منگنز بودند. نتایج نشان داد که صفات مورد ارزیابی در پژوهش حاضر تحت تأثیر تیمارهای اصلی قارچ و تنش خشکی قرار گرفتند. نهالهایی که با قارچ اندوفیت P. indica تلقیح شده دارای بیشترین درصد کولونیزاسیون ریشه، پارامترهای رشد، محتوای رنگیزههای فتوسنتزی، ترکیبات محلول و عناصر ریزمغذی نسبت به عدم تلقیح بودند. تنش خشکی موجب افزایش قندهای محلول، میزان پرولین و قدرت آنتیاکسیدانی برگ گیاه دارویی استویا شد و با افزایش تنش خشکی از 80 درصد ظرفیت زراعی به 25 درصد باعث کاهش مابقی صفات شد. طبق نتایج مقایسه میانگین اثر برهمکنش قارچ در تنش خشکی، بیشترین میزان کولونیزاسیون ریشه، قطر ساقه و محتوای کاروتنوئید در تلقیح گیاه با قارچ P. indica و تنش 25 درصد و قدرت آنتیاکسیدانی در تنش 80 درصد مشاهده شد. باتوجه به نتایج تحقیق حاضر استفاده از قارچ P. indica بیشترین تأثیر مثبت بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی استویا نسبت به عدم تلقیح قارچ برخوردار بود.
