تأثیر فرآیند رسیدن بر خصوصیات کمی و کیفی میوه دو توده ملون کم‌تر شناخته شده

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

• الناز سلیمانی‌فرد ¹
• کامبیز مشایخی ¹
• سیدجواد موسوی‌زاده ¹
• مهدی زارعی ²

¹ گروه علوم باغبانی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

² گروه تولیدات گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران

10.22067/jhs.2025.94365.1445

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر فرآیند رسیدن بر خصوصیات کمی و کیفی میوه دو توده ملون کم‌تر شناخته شده (’چاقرچه‘ و ’زامچه‘)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار طی دو سال انجام شد. نتایج نشان داد که، بین زمان‌های مختلف برداشت در تمام صفات اندازه‌گیری شده در هر دو توده تفاوت معنی‌داری وجود دارد. در هر دو توده، وزن تر، طول و قطر میوه، ضخامت گوشت و درصد گوشت میوه طی دوره رشد و نمو میوه به‌طور معنی‌داری افزایش یافتند، در حالی‌که سفتی بافت میوه، ضخامت پوست، درصد پوست و درصد بذر روند کاهشی معنی‌داری از خود نشان دادند. هم‌چنین، میزان مواد جامد محلول، درجه اسیدی و شاخص طعم طی دوره رسیدگی میوه در هر دو توده به‌طور معنی‌داری افزایش یافتند، در حالی‌که مقدار اسیدیته قابل تیتراسیون در همین دوره روند کاهشی معنی‌داری داشت. با پیشرفت رسیدن میوه، سطوح اسیدآسکوربیک، فنول کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی روند افزایشی از خود نشان دادند، به‌طوری‌که طی 30 روز پس از تشکیل میوه به حداکثر میزان خود رسیدند، اما پس از آن تا پایان دوره برداشت به‌طور معنی‌داری کاهش یافتند. هم‌چنین، بین دو توده ملون مورد بررسی در تمامی صفات اندازه‌گیری شده تفاوت معنی‌داری وجود داشت، به‌طوری‌که بیشترین وزن تر، طول و قطر میوه، سفتی بافت میوه، ضخامت پوست، ضخامت گوشت، درصد پوست، درصد بذر، اسیدیته قابل تیتراسیون، اسیدآسکوربیک، فنول کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی در ’چاقرچه‘ ثبت گردید. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که، فعالیت آنتی‌اکسیدانی همبستگی مثبت و بسیار معنی‌داری با فنول‌ کل (r = 0.936) و اسیدآسکوربیک (r = 0.869) دارد. با توجه به داده‌ها، درجه رسیدگی و نوع توده، پارامترهای اصلی و مهم کنترل‌کننده خصوصیات کمی و کیفی میوه ملون می‌باشند. هم‌چنین این نتایج، بینش‌ علمی در مورد زمان برداشت برای به حداکثر رساندن ارزش غذایی و بازارپسندی دو توده ملون ارائه می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

• Cucumis melo L
• رشد و نمو
• خصوصیات فیزیکی
• فنول کل
• فعالیت آنتی‌اکسیدانی

موضوعات

• سبزیکاری

عنوان مقاله [English]

Influence of Ripening Process on Quantitative and Qualitative Fruit Characteristics of Two Lesser-Known Melon Accessions

نویسندگان [English]

• Elnaz SoleimanyFard ¹
• Kambiz Mashayekhi ¹
• s.j Mousavizadeh ¹
• Mehdi Zarei ²

¹ Department of Horticulture Science, Faculty of Plant Production, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Gorgan, Gorgan, Iran

² Department of Plant Production, Faculty of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gonbad Kavous University, Gonbad Kavous, Iran

چکیده [English]

Introduction

Melon (Cucumis melo L., Cucurbitaceae family) is an important commercial fruit crop that is extensively grown throughout the world due to its generally very good adaptation to climate and soil. The quality of melon fruits represents a combination of a wide range of physical characteristics (fruit size, shape, texture, firmness, etc.) and chemical compositions (acidity, sugars, vitamins, phenolic compounds, etc.), which are very important for consumers acceptability and marketability. On the other side, high-quality fruit must be achieved in the field because after harvesting time all fruit attributes can only be preserved, not improved. Hence, harvesting time plays an essential role in determining quality and marketability as well as storage life of melon fruits. Moreover, the accurate determinations of harvesting time and ripening stages of melon fruit have widespread application to improve management of it. Despite the increasing consumption and the cultivation of various melon accessions in different regions of Iran, the physical characteristics and chemical compositions of some fruit melon accessions (particularly lesser-known accessions) during fruit ripening have not yet been evaluated in detail. With this background, the specific objectives of study were, primarily, to monitor and compare the changes of physicochemical traits, total phenolics and antioxidant activity of two Iranian melon accessions (‘Chaghercheh’ and ‘Zamcheh’) during the ripening process and, secondly, to determine the optimal harvesting time to achieve maximum fruit quality and marketability.



Materials and Methods

In order to evaluate the influence of ripening process on quantitative and qualitative fruit properties of two lesser-known melon accessions (‘Chaghercheh’ and ‘Zamcheh’) have grown in Gonbad Kavous, the experiment was conducted according to factorial based on completely randomized design with 4 replicates (five fruits per replication) during two years (2023-2024). The developing fruits were hand-harvested at five different developing stages from 10 days after fruit set up to fruit ripening (namely, 10, 20, 30, 40 and 50 days after fruit set) during the months of June and July. Data of two years were combined and analyzed by Statistical Analysis System (SAS) software using analysis of variance and differences among means were determined for significance at P < 0.05 using Tukey’s test. Pearson correlation analysis was performed to identify the relationship between the different physical and chemical characteristics.



Results and Discussion

The findings of this experiment confirmed that there were significant differences among the different harvest times in all measured factors for both accessions. The fresh weight and dimensions of fruit, thickness and percentage of pulp increased throughout fruit ripening and reached to the maximum values at last harvesting stage, while fruit firmness, peel thickness, percentages of peel and seed showed a descending trend in the same period. At full maturation stage, the both melon accessions exhibited the highest total soluble solids and pH, along with the lowest titratable acidity, resulting in the highest maturity index. As the ripening proceeded, levels of ascorbic acid, total phenolics and antioxidant activity incremented, and reaching the peaks on 30th day after fruit set, but afterward mentioned factors reduced dramatically until the end of the harvesting period. Also, significant differences of all measured parameters were statistically detected among two melon accessions. At full maturation stage, the fruit fresh weight, fruit firmness, total soluble solids, titratable acidity, ascorbic acid, total phenolics and antioxidant activity were varied from 2438.12 (‘Zamcheh’) to 2941.17 g (‘Chaghercheh’), 14.02 (‘Zamcheh’) to 20.66 N (‘Chaghercheh’), 13.17 (‘Chaghercheh’) to 15.23 °Brix (‘Zamcheh’), 0.59 (‘Zamcheh’) to 0.79 mg.100g-1 FW (‘Chaghercheh’), 17.80 (‘Zamcheh’) to 19.47 mg.100g-1 FW (‘Chaghercheh’), 21.34 (‘Zamcheh’) to 22.48 mg.100g-1 FW (‘Chaghercheh’) and 22.26 (‘Zamcheh’) to 24.08% (‘Chaghercheh’), respectively. Also, the antioxidant activity was positively correlated with total phenolics (r = 0.936) and ascorbic acid (r = 0.869).



Conclusions

Overall, the data of this study revealed the degree of maturity and the variety are main parameters controlling the quantitative and qualitative characteristics of melon fruit. The both accessions showed identical evolution trends throughout their growth and development. The period between 40 and 50 days after fruit set seemed to be the most active time of fruit ripening in both accessions, which growers can maximize marketability, nutritional value and quality of melon fruit by choosing the ideal harvest. In general, the both accessions are potential source of bioactive compounds and antioxidant activity that can be regarded as an important nutrient for dietary and health of human.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cucumis melo L
• Growth and development
• Physical properties
• Total phenolics
• Antixoidant activity