بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و گل های زینتی
رضا شفیعی؛ محمدرضا عبداللهی؛ اصغر میرزائی اصل؛ سید سعید موسوی؛ حسن ساریخانی
چکیده
تولید گیاهان هاپلویید، یک موضوع با اهمیت در برنامه‌های به نژادی جهت دستیابی سریع به لاینهای خالص به منظور تولید بذر هیبرید میباشد. در پژوهش حاضر، پاسخ بساک‌های دو گونه گل جعفری (Tagetes spp.) به القاء آندروژنز در کشت بساک در قالب دو آزمایش مجزا بررسی شد. در آزمایش اول، اثر متقابل ژنوتیپ (T1، T2، T3، T4 و T5) و اندازه غنچه (5-3، 10-5 و 15-10 میلیمتر) ...
بیشتر
تولید گیاهان هاپلویید، یک موضوع با اهمیت در برنامه‌های به نژادی جهت دستیابی سریع به لاینهای خالص به منظور تولید بذر هیبرید میباشد. در پژوهش حاضر، پاسخ بساک‌های دو گونه گل جعفری (Tagetes spp.) به القاء آندروژنز در کشت بساک در قالب دو آزمایش مجزا بررسی شد. در آزمایش اول، اثر متقابل ژنوتیپ (T1، T2، T3، T4 و T5) و اندازه غنچه (5-3، 10-5 و 15-10 میلیمتر) و در آزمایش دوم، اثر متقابل روش اعمال تیمار مانیتول (اضافه کردن غلظت‌های مختلف مانیتول به محیط کشت اصلی و پیش‌تیمار بساک‌ها با محیط کشت مایع حاوی غلظت‌های مختلف مانیتول بمدت 24 ساعت) و غلظت‌های مختلف مانیتول (صفر، 1/0، 2/0، 3/0، 4/0 و 5/0 مولار) بر القاء آندروژنز در کشت بساک گل جعفری بررسی گردید. نتایج نشان داد که مرحله میکروسپوری مناسب جهت کشت بساک گیاه گل جعفری مرحله تک هسته‌ای میانی تا دوهسته‌ای ابتدایی میباشد و مراحل میکروسپوری مذکور در غنچه‌هایی با اندازه 10-5 میلیمتر مشاهده شد. همچنین ژنوتیپ‌های T3 و T4 بیشترین پاسخ به آندروژنز را نشان دادند. در آزمایش دوم بیشترین درصد کالوسزایی از تیمار محیط کشت جامد حاوی 2/0 مولار مانیتول با 55/95 درصد کالوسزایی بدست آمد. پیش‌تیمار با محیط کشت مایع حاوی 5/0 مولار مانیتول در روش دوم از نظر صفت تعداد نوساقه به ازای هر بساک و تعداد نوساقه به ازای هر کالوس برتری نشان داد. پیش‌تیمار با محیط کشت مایع حاوی 2/0 مولار مانیتول با باززایی گیاه کامل 11/31 درصد از نظر این صفت بعنوان برترین تیمار شناخته شد. نتایج شمارش کروموزومی نشان داد که از ۵ گیاه بررسی شده ۳ گیاه دی هاپلوئید بودند و ۲۴ کروموزوم در سلول‌های نوک ریشه‌شان داشتند در حالی‌که گیاهان مادری بررسی شده تتراپلوئید بودند و ۴۸ کروموزوم در سلول‌های نوک ریشه‌شان نشان دادند.
اعظم رحیمیان؛ محمود اثنی عشری؛ حسن ساریخانی
چکیده
استفاده از زیست محرک‌ها در کشاورزی ارگانیک و پایدار با هدف کاهش مصرف کودهای شیمیایی همواره مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی امکان جایگزینی کلات آهن در محلول غذایی با نوعی زیست محرک طبیعی محتوی عصاره جلبک دریایی به نام "اکتیویو" در کشت توت‌فرنگی ارقام کاماروسا و سلوا در سیستم کشت بدون خاک بود. آزمایش به‌صورت فاکتوریل ...
بیشتر
استفاده از زیست محرک‌ها در کشاورزی ارگانیک و پایدار با هدف کاهش مصرف کودهای شیمیایی همواره مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی امکان جایگزینی کلات آهن در محلول غذایی با نوعی زیست محرک طبیعی محتوی عصاره جلبک دریایی به نام "اکتیویو" در کشت توت‌فرنگی ارقام کاماروسا و سلوا در سیستم کشت بدون خاک بود. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل تیمارهای شاهد (محلول غذایی حاوی کلات آهن با 6pH=)، محلول غذایی بدون آهن و حاوی اکتیویو با 6pH=، محلول غذایی حاوی کلات آهن با 8 pH=و محلول غذایی بدون آهن و حاوی اکتیویو با 8 pH=بود. نتایج نشان داد، عصاره جلبک دریایی روی همه صفتهای اندازه‌گیری شده اثر معنی‌دار داشت، به‌طوری‌که وزن تر و خشک اندام‌های هوایی، وزن تر ریشه‌ها و همچنین میزان کلروفیل و آهن فعال برگ‌ها در تیمار حاوی اکتیویو با 6 pH=مشابه گیاهان شاهد بود. ارزیابی فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز در برگ نیز نشان داد که کاربرد اکتیویو سبب افزایش فعالیت این آنزیمها در گیاهان در شرایط کمبود آهن شد. بر اساس نتایج این پژوهش عصاره جلبک دریایی توانست جایگزین کلات آهن برای پرورش توت‌فرنگی در محلول غذایی شده و امکان تولید این گیاه را با کاهش استفاده از ترکیبات مصنوعی آهن فراهم کند، به عبارت دیگر کاربرد اکتیویو بهجای کلات آهن در 6pH= محلول غذایی توصیه میشود.
امیر حسین کشتکار؛ نوشین فلاحی؛ محمد رضا عبدالهی؛ حسن ساریخانی؛ هوشمند صفری؛ ژاله محسنی عراقی
چکیده
القاء پلی‌پلوئیدی با استفاده از مواد شیمیایی جهش‌زا یکی از روش‌های به‌نژادی گیاهان دارویی به منظور افزایش قابلیت تولید متابولیتهای ثانویه است. کلشیسین موثرترین ماده شیمیائی جهش‌زا در القا پلی‌پلوئیدی گیاهان میباشد. به منظور بررسی تاثیر تیمار کلشیسین بر القاء پلی‌پلوئیدی در گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-graecum) پژوهشی به صورت ...
بیشتر
القاء پلی‌پلوئیدی با استفاده از مواد شیمیایی جهش‌زا یکی از روش‌های به‌نژادی گیاهان دارویی به منظور افزایش قابلیت تولید متابولیتهای ثانویه است. کلشیسین موثرترین ماده شیمیائی جهش‌زا در القا پلی‌پلوئیدی گیاهان میباشد. به منظور بررسی تاثیر تیمار کلشیسین بر القاء پلی‌پلوئیدی در گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-graecum) پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور کلشیسین (صفر، 05/0، 1/0، 2/0، 5/0 درصد وزن به حجم)، زمان (12، 24، 48 و 72 ساعت) و نمونه (بذر، مریستم ریشه و مریستم انتهایی) در 3 تکرار انجام شد. در این آزمایش اثر کلشیسین بر درصد صفات زندهمانی، میکسوپلوئیدی و تتراپلوئیدی در نمونه‌های بذر، جوانه انتهایی و ریشه ارزیابی شد. بررسی‌ها نشان داد که بعد از تیمار شاهد بیشترین درصد زندهمانی مربوط به غلظت 05/0 درصد کلشیسین برای نمونه جوانه انتهایی است و بالاترین درصد میکسوپلوئیدی مربوط به نمونه جوانه انتهایی با غلظت تیمار 1/0 و 2/0 درصد کلشیسین میباشد. نتایج بررسیهای مورفولوژیکی، سیتوژنتیکی، فلوسایتومتری و بیوشیمیایی نشان داد که نمونه جوانه انتهایی در غلظت 5/0 درصد کلشیسین در مدت زمان 72 ساعت موثرترین تیمار در القاء تتراپلوئیدی در گیاه شنبلیله است. همچنین نتایج حاصل از GC/MSبیانگر افزایش متابولیتهای ثانویه در گیاه تتراپلوئید نسبت به گیاه دیپلوئید شنبلیله بود.
روح اله منتقمی راد؛ ابراهیم احمدی؛ حسن ساریخانی
چکیده
شرایط نگه داری محصول پس از برداشت و طول دوره انبارمانی فاکتورهای مهمی هستند که بر خواص کیفی محصولات شامل اسیدیته، مواد جامد محلول، ترکیبات فنلی و چگالی تاثیر بسزایی دارند. دانش کافی از خواص فیزیکی محصولات نیز در طراحی دستگاه ها، حمل و نقل و فرآوری محصول بسیار مهم می باشد. در این تحقیق دو نوع زیتون تلخ و شیرین شده با سود 5/1 درصد، جمع آوری ...
بیشتر
شرایط نگه داری محصول پس از برداشت و طول دوره انبارمانی فاکتورهای مهمی هستند که بر خواص کیفی محصولات شامل اسیدیته، مواد جامد محلول، ترکیبات فنلی و چگالی تاثیر بسزایی دارند. دانش کافی از خواص فیزیکی محصولات نیز در طراحی دستگاه ها، حمل و نقل و فرآوری محصول بسیار مهم می باشد. در این تحقیق دو نوع زیتون تلخ و شیرین شده با سود 5/1 درصد، جمع آوری و خواص فیزیکی آن ها (طول، عرض، ضخامت، قطر میانگین حسابی و هندسی، ضریب کرویت، جرم، حجم، چگالی و رطوبت اولیه) پیش از دوره انبارمانی مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس جهت بررسی طول دوره انبارمانی، زیتون شیرین شده در دو دما (دمای °C25 و یخچال با دمای°C 4) به مدت 3 ماه نگه داری شد و در طول این مدت در فواصل زمانی 10 روزه نمونه برداری انجام و میزان اسیدیته کل، مواد جامد محلول، ترکیبات فنلی و چگالی محصول اندازه گیری گردید. با انجام آزمون فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، تاثیر فاکتورهای مستقل دما و زمان انبارمانی بر چگالی و برخی ویژگی‌های شیمیایی میوه زیتون، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که زیتون شیرین شده با سود، از طول، عرض، ضخامت، جرم و حجم بیشتری نسبت به نوع تلخ برخوردار بود ولی در مقابل ضریب کرویت زیتون تلخ بیشتر از زیتون شیرین می باشد. همچنین با افزایش مدت زمان انبارمانی، چگالی زیتون شیرین افزایش و مواد جامد محلول و ترکیبات فنلی آن کاهش یافت. تغییرات اسیدیته زیتون طی دوره انبارمانی به صورت نوسانی بود و با افزایش دمای نگه داری از °C 4 به °C 25، مقدار چگالی و مواد جامد محلول افزایش یافت.
اعظم صدیقی؛ منصور غلامی؛ حسن ساریخانی؛ احمد ارشادی
چکیده
استفاده از مواد شیمیایی بازدارنده ساخت و یا عمل اتیلن جایگاه ویژه‌ای در تکنولوژی پس از برداشت میوه‌ها و سبزی‌ها دارند. گیلاس میوه‌ای نافرازگرا میباشد، ولی در طی دوره انبارداری پس از برداشت، اتیلن تولید می‌کند به طوری که کاهش در میزان تولید اتیلن به افزایش عمر پس از برداشت آن انجامیده است. درختان گیلاس رقم مشهد همزمان با تغییر ...
بیشتر
استفاده از مواد شیمیایی بازدارنده ساخت و یا عمل اتیلن جایگاه ویژه‌ای در تکنولوژی پس از برداشت میوه‌ها و سبزی‌ها دارند. گیلاس میوه‌ای نافرازگرا میباشد، ولی در طی دوره انبارداری پس از برداشت، اتیلن تولید می‌کند به طوری که کاهش در میزان تولید اتیلن به افزایش عمر پس از برداشت آن انجامیده است. درختان گیلاس رقم مشهد همزمان با تغییر رنگ میوه ها از سبز به زرد کهربائی با 4 غلظت اسید سالیسیلیک (5/0، 1، 2 و 3 میلی‌مول در لیتر) و 3 غلظت اسید جیبرلیک (10، 20 و 30 میلی‌گرم در لیتر) و آب مقطر (شاهد) محلول‌پاشی شدند. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که کاربرد اسید جیبرلیک باعث تاخیر در رسیدن به میزان 5 روز نسبت به تیمار شاهد گردید. همچنین کاربرد اسید جیبرلیک و اسید سالیسیلیک باعث کاهش تولید اتیلن نسبت به تیمار شاهد گردید که این کاهش در تیمار اسید سالیسیلیک بیشتر از تیمار اسید جیبرلیک بود. اما در افزایش رنگ، اندازه و وزن و مواد جامد محلول میوه (شاخص رسیدن) در مقایسه با اسید سالیسیلیک اثر بیشتری داشت. اگر چه اسید جیبرلیک باعث تأخیر در زمان رسیدن میوه شد ولی میوه‌های تیمار شده با آن میزان اتیلن بیشتری را در مقایسه با میوه‌های تیمار شده با اسید سالیسیلیک تولید کردند. لذا رنگ میوه به عنوان مهم‌ترین شاخص زمان رسیدن، تحت تأثیر اتیلن قرار نگرفت. همچنین محتوای آنتوسیانین کل در طول دوره انبارداری در میوه‌های تیمار شده با هر دو هورمون بالا رفت ولی در مجموع میزان اتیلن کمتری را نسبت به میوه‌های شاهد تولید کردند.
