میوه کاری
محی الدین پیرخضری
چکیده
زرشک از گیاهان بومی ایران و متحمل به تنشهای محیطی بخصوص خشکی است. تنوع ژنتیکی 25 ژنوتیپ زرشک وحشی در دامنههای شمالی استانهای تهران و البرز با استفاده از خصوصیات مورفولوژیکی مورد بررسی قرار گرفت. 32 صفت کمّی و کیفی مورفولوژیکی و باغبانی بر اساس دستورالعمل UPOV (TG 68/3) ارزیابی شدند که از این تعداد 11 صفت کمی قابل اندازهگیری شامل ...
بیشتر
زرشک از گیاهان بومی ایران و متحمل به تنشهای محیطی بخصوص خشکی است. تنوع ژنتیکی 25 ژنوتیپ زرشک وحشی در دامنههای شمالی استانهای تهران و البرز با استفاده از خصوصیات مورفولوژیکی مورد بررسی قرار گرفت. 32 صفت کمّی و کیفی مورفولوژیکی و باغبانی بر اساس دستورالعمل UPOV (TG 68/3) ارزیابی شدند که از این تعداد 11 صفت کمی قابل اندازهگیری شامل طول و عرض برگ، طول و عرض میوه، طول دمگل، تعداد حبه در خوشه، طول خار، ویتامین ث، TA (Titratable Acidity) و TSS (Total Soluble Solid) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تعیین فاصله ژنتیکی بین ژنوتیپها از روش‌های آماری چند متغیره شامل تجزیه به عاملها، تجزیه خوشهای و ضرایب همبستگی بین صفات استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنی‌داری را بین ژنوتیپها برای تمام صفات کمّی مورد ارزیابی نشان داد. تعداد حبه در خوشه با 55/45 ، طول خار با 67/28 و اسید قابل تیتراسیون با 58/26 درصد بیشترین دامنه تغییرات را داشتند. ژنوتیپهای وحشی زرشک با دارا بودن حداقل میزان 7/4 میلیگرم ویتامین ث در صد گرم میوه تازه (ژنوتیپ آسارا یک) و بیشترین مقدار ویتامین ث 57/10 (طالقان 4) و 63/9 (چالوس 8) و 4/9 (طالقان 8) در مقایسه با میوه های معتدله مانند سیب، انگور، گیلاس و هلو قابل توجه هستند. طبق تجزیه خوشهای ژنوتیپهای زرشک وحشی به پنج گروه اصلی و ده زیر گروه و یک ژنوتیپ مستقل (چالوس 9) تقسیم شدند. در اکثر موارد ژنوتیپها با موقعیت اقلیمی یکسان رویشی در یک گروه قرار گرفتند. ژنوتیپهای گروه یک بالاترین طول و عرض میوه، طول و عرض برگ و طول خار را داشتند. در این میان ژنوتیپهای چالوس 8 و طالقان 8 با دارا بودن مقدار بالای ویتامین ث، در یک زیر گروه قرار گرفتند. ژنوتیپهای طالقان4، چالوس 8 و طالقان 8 با بیشترین میزان ویتامین ث قابل اهمیت در برنامه‌های اصلاحی هستند. تنوع مشاهده شده در بین ژنوتیپهای زرشک وحشی زمینه مناسبی برای برنامه‌های اصلاحی و انتقال صفات مطلوب میباشد.
محی الدین پیرخضری؛ داراب حسنی؛ اصغر سلیمانی
چکیده
چکیده
گردو یکی از مهمترین محصولات خشکباری کشور است. در حال حاضر اکثر باغات موجود بذری بوده و از تنوع بالایی برخوردار هستند. به منظور ایجاد باغات یکنواخت و افزایش کمی و کیفی محصول، پیوند جوانه بعنوان مناسبترین روش تکثیر غیر جنسی در کشور هنوز با مشکلات فنی و اجرایی مواجه می باشد. با وجود درصد قابل توجه گیرایی اولیه پیوند وصله ای، درصد ...
بیشتر
چکیده
گردو یکی از مهمترین محصولات خشکباری کشور است. در حال حاضر اکثر باغات موجود بذری بوده و از تنوع بالایی برخوردار هستند. به منظور ایجاد باغات یکنواخت و افزایش کمی و کیفی محصول، پیوند جوانه بعنوان مناسبترین روش تکثیر غیر جنسی در کشور هنوز با مشکلات فنی و اجرایی مواجه می باشد. با وجود درصد قابل توجه گیرایی اولیه پیوند وصله ای، درصد موفقیت تولید نهال بسیار پایین است. در این پژوهش اثر هورمونهای آکسین و جیبرلین در چهار رقم و یک ژنوتیپ گردو در افزایش باز شدن جوانه ها و کاهش جوانه های خشک و راکد مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل نتایج اختلاف معنی داری را در افزایش درصد گیرایی کل، جوانه های سبز شده و کاهش جوانه های خشک و راکد در تیمارهای هورمونی نشان داد. اختلاف بین ارقام نیز از این نظر معنی دار بود. مقایسه میانگین ها نشان داد که ایندول استیک اسید50 ppm) ) با 56% درمقایسه با شاهد با 26% بیشترین اثر را در درصد جوانه های باز شده داشته است. سایر تیمارهای هورمونی نیز حداقل 20% جوانه های باز شده را افزایش دادند. در بین ارقام نیز، بیشترین درصد پیوند های رشد کرده مربوط به چندلر (58%) و کمترین مقدار مربوط Z63 (26% ) بود. اثر متقابل تیمار هورمونی در رقم نیز در درصد جوانه های راکد، درصد سبز شدن جوانه ها و قطر شاخه معنی دار گردید. اثر متقابل تیمار در رقم برای درصد جوانه سبز شده نشان داد که در رقم چندلر بهترین تیمار هورمونی GA100 وIBA 50 بوده است در حالیکه در رقم پدرو تیمار هورمونی IBA 50 و در ژنوتیپ Z63 تیمار هورمونی IBA 100 بهترین نتیجه را داده است. این آزمایش نشان داد که کاربرد اکسین و اسید جیبرلیک میتواند بخشی از مشکلات مربوط به تولید نهال گردو پیوندی در کشور را مرتفع نماید.
واژه های کلیدی: Juglans regia L. ، تکثیر رویشی، تیمار هورمونی، پیوند وصله ای، ارقام گردو
محی الدین پیرخضری؛ محمداسماعیل حسنی؛ محمدفخر طباطبایی
چکیده
چکیده
به منظور ارزیابی و همچنین تعیین خصوصیات تعدادی از گونه های بابونه در دو جنس آنتمیس و ماتریکاریا از صفات مرفولوژیکی و فنولوژیکی استفاده شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو تکرار انجام شد و 16 صفت ارتفاع، قطر گل، قطر نهنج، تعداد گلهای زبانه ای، درصد گل خشک، وزن 100 گل، تاریخ شروع گلدهی، عملکرد گل در بوته، تعداد ...
بیشتر
چکیده
به منظور ارزیابی و همچنین تعیین خصوصیات تعدادی از گونه های بابونه در دو جنس آنتمیس و ماتریکاریا از صفات مرفولوژیکی و فنولوژیکی استفاده شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو تکرار انجام شد و 16 صفت ارتفاع، قطر گل، قطر نهنج، تعداد گلهای زبانه ای، درصد گل خشک، وزن 100 گل، تاریخ شروع گلدهی، عملکرد گل در بوته، تعداد گل در بوته، وزن 1000 دانه، طول روزنه، طول و عرض برگ، طول دمبرگ، رنگ گلبرگ، تیپ برگ و نهنج در 27 ژنوتیپ اندازه گیری و ارزیابی شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپها از نظر کلیه صفات مورد بررسی تفاوت معنی داری داشتند. بر اساس نتایج تجزیه به عامل ها، پنج عامل اصلی که جمعاً 91 درصد از تغییرات کل را توجیه نمودند، انتخاب گردید. در عامل اول که 39 درصد تغییرات را تبیین نمود صفاتی نظیر ، قطر گل، قطر نهنج، تعداد گل های زبانه ای، وزن 100 گل، عملکرد بوته، طول برگ و وزن 1000 دانه بیشترین اثر را داشتند. نتایج تجزیه کلاستر نشان داد در فاصله اقلیدسی دو ژنوتیپها را به 8 گروه و 2 گونه مستقل تفکیک نمود. این تحقیق نشان داد که نشانگرهای مرفولوژیکی هنوز یکی از ابزارهای قابل اطمینان برای شناسای گونه‌ها و ژنوتیپها میباشد.
واژه‌های کلیدی: ارزیابی مرفولوژیکی، گونه های آنتمیس، گونه های ماتریکاریا، تجزیه کلاستر
محی الدین پیرخضری؛ محمداسماعیل حسنی؛ محمدفخر طباطبایی
چکیده
چکیده
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و همچنین تعیین خصوصیات 23 توده بابونه آلمانی و مقایسه آنها با سه رقم اصلاح شده آلمانی، مجاری و زراعی کشور، از نشانگرهای مرفولوژیکی، زراعی و فنولوژیکی استفاده شد. این آزمایش در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد و 16 صفت کمی مانند عملکرد گل، تعداد گل در بوته، قطر گل، قطر نهنج، ارتفاع، وزن ...
بیشتر
چکیده
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و همچنین تعیین خصوصیات 23 توده بابونه آلمانی و مقایسه آنها با سه رقم اصلاح شده آلمانی، مجاری و زراعی کشور، از نشانگرهای مرفولوژیکی، زراعی و فنولوژیکی استفاده شد. این آزمایش در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد و 16 صفت کمی مانند عملکرد گل، تعداد گل در بوته، قطر گل، قطر نهنج، ارتفاع، وزن 100 گل، درصد اسانس، وزن 1000 دانه، قطر دانه گرده، طول روزنه، طول دوره رویشی و زایشی، طول و عرض برگ، تعداد گلهای زبانه ای و درصد گل خشک، اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که توده‌ها از نظر کلیه صفات مورد بررسی بجز فاکتور طول روزنه تفاوت معنی داری داشتند. همچنین نتایج تجزیه ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که صفت طول دوره زایشی با اکثر صفات همبستگی منفی و معنی داری داشت. بر اساس نتایج تجزیه به عاملها، سه فاکتور اصلی که جمعاً 89/78 درصد از تغییرات کل را توجیه نمودند، انتخاب گردید. در عامل اول که 46/58 درصد تغییرات را تبیین نمود صفاتی نظیر عملکرد بوته، قطر گل، قطر نهنج، ارتفاع، وزن 100 گل، تعداد گل در بوته، وزن 1000 دانه و تعداد گلهای زبانه ای بیشترین اثر را داشتند لذا این عامل می تواند عامل عملکرد گل و اجزای عملکرد گل باشد. نتایج تجزیه کلاستر نشان داد که توده‌ها در 3 گروه اصلی و 2 توده مستقل طبقه بندی شدند که تفاوت عمده گروه‌ها در عملکرد گل و اجزای عملکرد گل بود. در این تحقیق تعدادی از توده‌های بومی در برخی صفات مانند قطر گل، قطر نهنج تعداد گل در بوته یا عملکرد هر بوته برابر یا بهتر از ارقام اصلاح شده بودند لذا پتانسیل کشت و کار و یا تبدیل شدن به رقم را دارا می باشند.
واژه‌های کلیدی: تنوع ژنتیکی، بابونه آلمانی، Matricaria chamomilla، نشانگر مرفولوژیکی
