گیاهان دارویی
فائزه سلیمانی؛ داود صمصام پور؛ عبدالنبی باقری
چکیده
شوری یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان محسوب میشود. کاربرد قارچ‌ها به عنوان یک کود بیولوژیک می‌تواند در تامین نیاز غذایی گیاهان و کاهش اثرات تنشهای محیطی بر گیاهان مفید باشد. گیاهان دارویی دارای مخازن غنی از مواد مؤثره اساسی بسیاری از داروها میباشند. با توجه به اهمیت گیاهان دارویی بهویژه در صنعت داروسازی ...
بیشتر
شوری یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان محسوب میشود. کاربرد قارچ‌ها به عنوان یک کود بیولوژیک می‌تواند در تامین نیاز غذایی گیاهان و کاهش اثرات تنشهای محیطی بر گیاهان مفید باشد. گیاهان دارویی دارای مخازن غنی از مواد مؤثره اساسی بسیاری از داروها میباشند. با توجه به اهمیت گیاهان دارویی بهویژه در صنعت داروسازی و کمبود آنها در طبیعت، بررسی جنبههای مختلف زراعی این گیاهان از اهمیت بسزایی برخوردار است، با توجه به گسترش روز افزون خاکهای شور، دستیابی به راهحلهایی که بتوان از تنشهای محیطی زنده و غیرزنده جلوگیری و یا حداقل نسبت به کاهش آنها اقدام نمود، ضروری بهنظرمیرسد. یکی از این روشها استفاده از روابط همزیستی قارچ‌های میکوریزا با گیاهان میزبان میباشد که به کاهش تنش ناشی از شوری منجر میشود. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر قارچ آربوسکولار بر صفات رویشی و بیوشیمیایی گیاه علف لیمو در شرایط تنش شوری انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو عامل شوری (صفر، 5، 10 و 15 دسی‌زیمنس بر متر کلرید کلسیم) و قارچ (عدم تلقیح و تلقیح با قارچ) انجام شد. صفات ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن تر و خشک برگ، محتوای نسبی آب، آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلی فنل‌اکسیداز اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد تحت شرایط تنش شوری 15 دسی‌زیمنس بر متر ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن تر و خشک برگ، محتوای نسبی آب، آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز در گیاه علف لیمو تلقیح شده به قارچ آربوسکولار در مقایسه با شاهد (عدم تلقیح) افزایش معنی‌داری یافت. بهطور کلی براساس نتایج این تحقیق، می‌توان نتیجه گرفت که با به کارگیری قارچ آربوسکولار می‌توان تحمل شوری گیاه علف لیمو را افزایش داد و اقدام به کشت آن در آب و خاک شور نمود.
میوه کاری
مسعود فتاحی؛ عبدالرحمان محمدخانی
چکیده
باتوجه به مشکلات کم‌آبی در بیشتر مناطق ایران استفاده از اسیدهای آمینه می‌تواند در کاهش اثرات زیانبار تنش خشکی بر محصولات مختلف مانند کاهش رشد و عملکرد موثر باشد. زیرا اسیدهای آمینه مانند پرولین منجر به تنظیم بهتر اسمزی سلول شده و به ادامه فعالیت سلول در شرایط تنش خشکی کمک می‌کند. در این راستا آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با ...
بیشتر
باتوجه به مشکلات کم‌آبی در بیشتر مناطق ایران استفاده از اسیدهای آمینه می‌تواند در کاهش اثرات زیانبار تنش خشکی بر محصولات مختلف مانند کاهش رشد و عملکرد موثر باشد. زیرا اسیدهای آمینه مانند پرولین منجر به تنظیم بهتر اسمزی سلول شده و به ادامه فعالیت سلول در شرایط تنش خشکی کمک می‌کند. در این راستا آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بصورت گلدانی طراحی و اجرا شد. تیمارهای استفاده شده در این آزمایش شامل اعمال تنش خشکی در سه سطح ( 100 درصد (شاهد)، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی) و محلول‌پاشی برگی پرولین در سه سطح (صفر (شاهد)، 75 و 150 میلی‌گرم در لیتر آب) بود. نتایج نشان داد، درصد رطوبت ریشه در تیمار 75 و 150 میلی‌گرم در لیتر آب پرولین نسبت به شاهد بیشتر بود. با افزایش شدت تنش خشکی غلظت کلروفیل a، b، کل و کارتنوئیدها کاهش یافت. هر دو سطح تیمار پرولین باعث افزایش کلروفیل کل نسبت به تیمار عدم محلول‌پاشی پرولین (سطح صفر) گردید. گلایسین‌بتائین برگ، قند محلول برگ و ریشه، نشت الکترولیت‌ها و پرولین برگ و ریشه با شدت تنش خشکی افزایش یافت. محلول‌پاشی پرولین باعث کاهش نشت الکترولیت و افزایش محتوای نسبی آب برگ (LRWC) و پرولین برگ و ریشه گردید. نتایج نشان داد محلول‌پاشی برگی پرولین می‌تواند با افزایش درصد رطوبت برگ و ریشه، RWC، غلظت کلروفیل، غلظت پرولین برگ و ریشه و کاهش نشت الکترولیت‌ها تحمل پایه UCB1 در برابر کمبود آب را بهبود دهد.
منصور فاضلی رستم پور
چکیده
با هدف بررسی تأثیر تیمارهای تنش خشکی و هرس سبز بر برخی صفات کیفی، فیزیولوژیک و عملکرد انگور رقم یاقوتی آزمایشی بصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در منطقه سیستان با اقلیم خشک و گرم انجام شد. رژیم آبیاری با 3 سطح شامل تامین 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی براساس تبخیر و تعرق پتانسیل درختچه انگور به عنوان کرت ...
بیشتر
با هدف بررسی تأثیر تیمارهای تنش خشکی و هرس سبز بر برخی صفات کیفی، فیزیولوژیک و عملکرد انگور رقم یاقوتی آزمایشی بصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در منطقه سیستان با اقلیم خشک و گرم انجام شد. رژیم آبیاری با 3 سطح شامل تامین 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی براساس تبخیر و تعرق پتانسیل درختچه انگور به عنوان کرت اصلی و هرس سبز با 3 سطح شامل شاهد یا عرف محل یا عدم هرس سبز (P1)، هرس شاخه‌های سبز از بالای ششمین برگ بالای آخرین خوشه (P2) و هرس شاخه‌های سبز از بالای ششمین برگ بالای آخرین خوشه به علاوه هرس شاخه‌های سبز بدون محصول و شاخه‌های نرک (P3) به عنوان عامل فرعی بود. با کاهش مصرف آب از 100 به 75 درصد نیاز آبی انگور، صفات محتوای نسبی آب برگ، اسیدیته آب میوه، شاخص کلروفیل، شاخص سطح برگ و عملکرد میوه به ترتیب به میزان 1/10، 5/6، 6/8، 11 و 8/18 درصد کاهش و همچنین صفات پرولین، قندهای محلول و نفوذپذیری نسبی غشاء انگور به ترتیب 3/67، 75/8 و 84/44 درصد افزایش یافت. تیمار P3 نسبت به شاهد (P1)، صفات محتوای نسبی آب برگ، شاخص کلروفیل، و عملکرد میوه را به ترتیب به میزان 7/14، 2/12 و 25 درصد افزایش و همچنین صفات پرولین، قندهای محلول، نفوذپذیری نسبی غشاء، اسیدیته آب میوه و شاخص سطح برگ انگور را به ترتیب 34/18، 1/12، 8/6، 3/8 و 3/21 درصد کاهش یافت. نتایج نشان داد که تامین 100 درصد نیاز آبی انگور به همراه هرس شاخه‌های سبز از بالای ششمین برگ بالای آخرین خوشه به علاوه هرس شاخه‌های سبز بدون محصول و شاخه‌های نرک بیشترین عملکرد انگور به میزان 7797 کیلوگرم در هکتار تولید کرد. به طور کلی می‌توان گفت که اعمال هرس سبز می‌تواند منجر به صرفه جویی 25 درصد آب مصرفی انگور یاقوتی بدون کاهش عملکرد شود.
مهدی آران؛ بهرام عابدی؛ علی تهرانی فر؛ مهدی پارسا
چکیده
به‌منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر برخی از ویژگی‌های سه رقم انگور (یاقوتی، بیدانه سفید و عسکری)، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال‌های94-1393 انجام شد. تیمارهای آبیاری در چهار سطح، شامل تیمار شاهد (100 درصد ظرفیت زراعی)، تنش متوسط (60 درصد ظرفیت زراعی)، تنش شدید (30 درصد ظرفیت زراعی) و تیمار ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر برخی از ویژگی‌های سه رقم انگور (یاقوتی، بیدانه سفید و عسکری)، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال‌های94-1393 انجام شد. تیمارهای آبیاری در چهار سطح، شامل تیمار شاهد (100 درصد ظرفیت زراعی)، تنش متوسط (60 درصد ظرفیت زراعی)، تنش شدید (30 درصد ظرفیت زراعی) و تیمار آبیاری مجدد پس از تیمار تنش شدید انجام شدند. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش خشکی، شاخص‌های رشدی، شاخص کلروفیل و محتوای نسبی آب برگ‌ها کاهش می‌یابد و در شرایط تنش خشکی شدید رقم یاقوتی دارای بیشترین میزان افزایش ارتفاع (12/9 سانتیمتر)، تعداد برگ (12/35)، وزن خشک برگ و ساقه (به ترتیب 92/4 و 41/8 گرم) و محتوای نسبی آب برگ (49/85 درصد) بود. میزان نشت الکترولیت‌ها، میزان قندهای محلول کل، میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی، ترکیبات فنلی و پرولین با افزایش شدت تنش خشکی افزایش یافت. در شرایط تنش خشکی رقم بیدانه سفید دارای بیشترین میزان نشت الکترولیت‌ها بود و رقم یاقوتی بیشترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی (3/45 درصد) و پرولین (12/11 میکرو مول بر گرم وزن خشک) را در شرایط تنش خشکی شدید نسبت به دو رقم دیگر داشت. با توجه به نتایج بدست آمده در این پژوهش به نظر می‌رسد که رقم یاقوتی نسبت به دو رقم دیگر به خشکی متحمل‌تر است.
محسن محمودنیا میمند؛ محمد فارسی؛ سید حسن مرعشی؛ پرویز عبادی
چکیده
مطالعه پاسخ فیزیولوژیکی گوجه فرنگی زراعی به عنوان یک گیاه مدل مطلوب، همراه با گونه های وحشی مقاوم به خشکی آن در شرایط تنش کم آبی، می‌تواند به درک بهتر مکانیسم های مقاومت به خشکی و همچنین اصلاح گوجه فرنگی زراعی کمک کند. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر روی محتوای آب نسبی برگ، میزان نشت الکترولیت و پارامترهای فتوسنتزی در چهار گونه گوجه ...
بیشتر
مطالعه پاسخ فیزیولوژیکی گوجه فرنگی زراعی به عنوان یک گیاه مدل مطلوب، همراه با گونه های وحشی مقاوم به خشکی آن در شرایط تنش کم آبی، می‌تواند به درک بهتر مکانیسم های مقاومت به خشکی و همچنین اصلاح گوجه فرنگی زراعی کمک کند. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر روی محتوای آب نسبی برگ، میزان نشت الکترولیت و پارامترهای فتوسنتزی در چهار گونه گوجه فرنگی (یک گونه زراعی و سه گونه وحشی) در دو سطح آبیاری (ظرفیت زراعی و 40 درصد ظرفیت زراعی) و چهار دوره زمانی (قبل از تنش، 10 روز بعد از تنش، 20 روز بعد از تنش و بازیابی) آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در اتاقک رشد انجام شد. نتایج نشان داد که محتوای آب برگ گیاهان گوجه-فرنگی در حین تنش به طور معنی داری کاهش می یابد، اما بعد از بازیابی دوباره به حالت اولیه باز می گردد. در بین گونه های مورد آزمایش گونه زراعی بیشترین کاهش محتوای نسبی آب برگ را نشان داد. میزان نشت الکترولیت در شرایط تنش نسبت به عدم تنش افزایش معنی داری داشت. گونه زراعی و گونه وحشی مقاوم pennellii کم‌ترین تغییر نشت الکترولیت را نشان دادند. میزان نشت الکترولیت گونه pennellii بعد ازآبیاری مجدد کاهش یافت و به شرایط طبیعی بازگشت که این نشان دهنده قدرت بالای این گونه در حفظ و بازیابی غشای سلولی است. میزان فتوسنتز و عملکرد کلروفیل فلورسانس در دو گونه وحشی مقاوم به خشکی بر خلاف گونه زراعی در تنش افزایش یافت. نتایج نشان داد که هر یک از گونه مورد بررسی با توجه به مکانیسمی که جهت مقابله با تنش خشکی استفاده می کند در یک یا چند خصوصیت نسبت به سایر گونه ها برتری دارند. بنابراین پشنهاد می شود جهت بررسی های آتی (مولکولی) برای خصوصیات مختلف از گونه های متفاوت استفاده شود.
