سبزیکاری
غفار کیانی؛ ساسان گل چشمه
چکیده
پژوهش حاضر با هدف برآورد اجزای واریانس ژنتیکی و قابلیتهای ترکیبپذیری عمومی و خصوصی برخی صفات کمی در ژنوتیپهای گوجهفرنگی با استفاده از تجزیه لاین×تستر انجام شد. لاینهای SC و V بهعنوان پایه مادری و تسترهای L، R و MZ بهعنوان والدین پدری با یکدیگر تلاقی یافتند و در سال بعدی شش نتاج هیبرید بههمراه والدین تلاقیها در آزمایشی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف برآورد اجزای واریانس ژنتیکی و قابلیتهای ترکیبپذیری عمومی و خصوصی برخی صفات کمی در ژنوتیپهای گوجهفرنگی با استفاده از تجزیه لاین×تستر انجام شد. لاینهای SC و V بهعنوان پایه مادری و تسترهای L، R و MZ بهعنوان والدین پدری با یکدیگر تلاقی یافتند و در سال بعدی شش نتاج هیبرید بههمراه والدین تلاقیها در آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری کشت شدند. صفات مورد ارزیابی شامل تعداد روز تا اولینگلدهی، زودرسی (تعداد روز از جوانهزنی تا اولین رنگگیری میوه)، تعداد میوه در بوته، وزن میوه در بوته (گرم)، عملکرد میوه (گرم)، طول و عرض میوه (سانتیمتر) بودند. نتایج تجزیه واریانس لاین×تستر نشان داد میانگین مربعات والدین و تسترها برای تمامی صفات بهجز طول و عرض میوه و میانگین مربعات تلاقیها و لاینها برای تمامی صفات بهجز طول میوه معنیدار بودند. اثر لاین×تستر برای تمامی صفات بهجز تعداد میوه در بوته و طول میوه معنیدار بود. لاین SC برای بهبود صفات تعداد روز تا اولین گلدهی، زودرسی، ارتفاع بوته، وزن میوه در بوته و عرض میوه و لاین V برای بهبود صفت تعداد میوه در بوته ترکیبشوندههای عمومی مناسبی با تسترها بودند. تستر L برای بهبود تمام صفات بهجز عملکرد و تستر MZ برای بهبود صفت ارتفاع بوته بهترین ترکیبشوندههای عمومی با لاینهای مادری بودند. در میان تلاقیها، تلاقی SC×L برای بهبود صفات زودرسی و عرض میوه و تلاقیهای SC×R و V×MZ بهترتیب برای بهبود صفات ارتفاع بوته و وزن میوه در بوته ترکیبشوندههای خصوصی مطلوبی بودند. بررسی متوسط وضعیت ژنوتیپها نشان داد از میان ارقام والدینی، لاین SC و از میان تلاقیها، ژنوتیپ L×SC کمترین میانگینها را برای صفات تعداد روز تا اولین گلدهی و زودرسی داشتند. همچنین لاین SC برای صفت تعداد میوه در بوته و تلاقی L×SC برای صفات وزن میوه در بوته، عملکرد و عرض میوه بیشترین میانگینها را به خود اختصاص دادند. در میان والدین، لاینهای مادری SC و V بهترتیب برای صفات تعداد میوه در بوته و ارتفاع بوته، تستر L برای صفت عملکرد میوه و تستر MZ برای صفات وزن میوه در بوته و عرض میوه بیشترین میانگینها را ثبت کردند. در میان تلاقیها، تلاقی L×SC برای صفات وزن میوه در بوته، عملکرد و عرض میوه، تلاقی L×V برای صفت تعداد میوه در بوته و تلاقی V×MZ برای صفت ارتفاع بوته بیشترین میانگینها را به خود اختصاص دادند. بهطور کلی، بررسی متوسط وضعیت ژنوتیپها نشان داد هیبرید L×SC برای صفات تعداد روز تا اولین گلدهی، زودرسی، وزن میوه در بوته، عملکرد میوه و طول و عرض میوه برتر از والدین خود میباشد. برآورد واریانسهای افزایشی و غیرافزایشی نشان داد در صفات ارتفاع بوته و وزن میوه در بوته، واریانس افزایشی نقش اصلی داشته و گزینش از میان نسلهای درحال تفکیک روش اصلاحی مناسبی برای صفات مذکور است. درحالیکه برای صفات تعداد روز تا اولین گلدهی، زودرسی و عملکرد سهم واریانس غیرافزایشی بیشتر از واریانس افزایشی بود، لذا برای بهبود صفات مذکور تولید هیبرید توصیه میشود.
جمالعلی الفتی؛ غلامعلی پیوست؛ حبیب اله سمیع زاده؛ بابک ربیعی؛ سیداکبر خداپرست
چکیده
با استفاده از روش تلاقی دی آلل می توان ترکیب پذیری عمومی و خصوصی والدین و نتاج حاصل از آنها و همچنین میزان هتروزیس را برای صفات مورد نظر بررسی نمود. ترکیب پذیری و هتروزیس صفات کیفی میوه لاینهای خیار(Cucumis sativus L.) در قالب آزمایش دی آلل ناقص 6×6 به منظور تعیین نحوه عمل ژنها طی سالهای زراعی 1389-1387 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس اختلاف ...
بیشتر
با استفاده از روش تلاقی دی آلل می توان ترکیب پذیری عمومی و خصوصی والدین و نتاج حاصل از آنها و همچنین میزان هتروزیس را برای صفات مورد نظر بررسی نمود. ترکیب پذیری و هتروزیس صفات کیفی میوه لاینهای خیار(Cucumis sativus L.) در قالب آزمایش دی آلل ناقص 6×6 به منظور تعیین نحوه عمل ژنها طی سالهای زراعی 1389-1387 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس اختلاف زیادی را در نسل F1 نشان داد و ارزش هر یک از والد ها در هیبرید ها مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر ترکیب پذیری عمومی و خصوصی نیز اختلاف معنی داری را نشان داد. میزان ترکیب پذیری خصوصی صفت اندازه حفره بذر از ترکیب پذیری عمومی آنها بیشتر بود که نشان دهنده عمل توام افزایشی و غیر افزایشی ژنها است. رنگ میوه با توجه به ترکیب پذیری عمومی بالا توسط عمل افزایشی ژن ها کنترل می شود. شکل میوه و ظاهر کلی میوه با توجه با ترکیب پذیری عمومی بالای این صفت به صورت افزایشی و غیر افزایشی کنترل می شود. لاینهای 605 و 118 با توجه به ترکیب پذیری عمومی و خصوصی بالا برای تولید بذر هیبرید خیار مطلوب است و توصیه می گردد.
