گیاهان دارویی
مهتاب صالحی؛ رمضان کلوندی
چکیده
جنس Phlomis از تیرۀ Lamiaceae حدود 113 گونه را در جهان شامل میشود. براساس آخرین گزارش، جنس Phlomis دارای 20 گونه و 3 هیبرید در ایران است که 9 گونۀ آن، انحصاری ایران هستند. گیاه Phlomis olivieri Benth. از گونههای بومی ایران است. گونههای مختلف Phlomis در طب سنتی، برای درمان برخی بیماریها ازجمله زخم معده، دیابت و التهاب مورد استفاده قرار گرفته است. این پژوهش، ...
بیشتر
جنس Phlomis از تیرۀ Lamiaceae حدود 113 گونه را در جهان شامل میشود. براساس آخرین گزارش، جنس Phlomis دارای 20 گونه و 3 هیبرید در ایران است که 9 گونۀ آن، انحصاری ایران هستند. گیاه Phlomis olivieri Benth. از گونههای بومی ایران است. گونههای مختلف Phlomis در طب سنتی، برای درمان برخی بیماریها ازجمله زخم معده، دیابت و التهاب مورد استفاده قرار گرفته است. این پژوهش، به منظور ارزیابی تنوع مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی 11 جمعیت گیاه گوشبره، در سال 1400 در مناطق مختلف استان همدان به اجرا درآمد. براساس نتایج به دست آمده، بیشترین وزن تر و وزن خشک سرشاخه گلدار (96/6 و 48/3 گرم) و همچنین بیشترین وزن تر و وزن خشک گیاه (به ترتیب 77/11 و 86/5 گرم) به جمعیت کوهانی تعلق داشت. بلندترین طول گلآذین (2/24 سانتیمتر) مربوط به جمعیت جوزان و کوتاهترین طول گلآذین (9/8 سانتیمتر) مربوط به جمعیت گاماسیاب بود. بیشترین قطر ساقه (45/4 میلیمتر) در جمعیت گرین مشاهده شد. بیشترین ارتفاع گیاه (4/49 سانتیمتر) مربوط به جمعیت راهدارخانه بود که با جمعیت گرین، تفاوت معنیداری نداشت (p<0.05) و کمترینِ آن، مربوط به جمعیت گرمک (31 سانتیمتر) بود که با جمعیت گاماسیاب (50/33 سانتیمتر) اختلاف معنیداری نداشت. همچنین، 31 ترکیب در اسانس شناسایی شد که کاریوفیلن، ژرماکرن دی، و ای ـ بتا ـ فارنسن، بیشترین درصد اجزای تشکیلدهنده اسانس را به خود اختصاص دادند. در این مطالعه، بیشترین اسانس (04/0 درصد) از منطقه کوهانی به دست آمد که در بین جمعیتهای مورد مطالعه، دارای کمترین ارتفاع از سطح دریا بود. بنابراین به نظر میرسد که عوامل محیطی نیز همانند عوامل ژنتیکی، در ایجاد تنوع در خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی این گیاه مؤثر بودهاند.
مهسا صالحی؛ نعمت الله اعتمادی؛ ناصر هنرجو؛ مهرداد جعفرپور
چکیده
رشد مطلوب گیاهان نیازمند حاصلخیزی و در دسترس بودن عناصر غذایی در خاک است. گاهی با وجود در دسترس بودن عناصر غذایی در خاک، به علت وضع فیزیکی نامناسب آن، میزان محصول کاهش می یابد. در کشت سنتی شب بو ترکیب خاک هَوار، رسوبات نهر و پسماند فاضلاب شهری استفاده میشود. به دلیل کاهش دسترسی به خاک‌های مذکور، یافتن جایگزینی مناسب برای بستر کشت ...
بیشتر
رشد مطلوب گیاهان نیازمند حاصلخیزی و در دسترس بودن عناصر غذایی در خاک است. گاهی با وجود در دسترس بودن عناصر غذایی در خاک، به علت وضع فیزیکی نامناسب آن، میزان محصول کاهش می یابد. در کشت سنتی شب بو ترکیب خاک هَوار، رسوبات نهر و پسماند فاضلاب شهری استفاده میشود. به دلیل کاهش دسترسی به خاک‌های مذکور، یافتن جایگزینی مناسب برای بستر کشت و بررسی اثر مواد آلی مختلف در کشت شب بو ضروری است. از خاک باغچه به عنوان بستر کشت پایه و شاهد استفاده گردید. تیمارها شامل خاک باغچه، همراه با دو سطح (4 و 8 درصد وزنی) از مواد آلی مختلف (پسماند فاضلاب شهری، کمپوست، خاکبرگ و تفاله چغندر قند) و یک تیمار دیگر، بستر کشت رایج شب بو، در نظر گرفته شد. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که اثر تیمارها بر ارتفاع، قطر گلچه، مقدار کربوهیدرات در سطح احتمال 1 درصد و طول گل آذین در سطح احتمال 5 درصد معنی دار گردید. در حالیکه صفات سطح برگ، میزان کلروفیل و وزن تر و خشک ریشه متاثر از تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند. به طور کلی، پسماند فاضلاب شهری با 8 درصد وزنی در خاک باغچه، مناسبترین بستر کشت برای رشد شب بو Matthiolaincanacv. Column Crimson مشاهده گردید.
