سبزیکاری
کیوان پورحسین؛ بهرام عابدی؛ محمود شور
چکیده
کشاورزی شهری به عنوان یکی از ویژگیهای اساسی برنامه‌ریزی شهری، به علت داشتن مزایای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به افزایش کیفیت زندگی شهری کمک می‌کند. با این حال آلودگی به فلزات سنگین در شهر ها موجب تجمع این فلزات در قسمت‌های مختلف گیاهان کاشته شده در فضای سبز شهری میگردد. این تحقیق به منظور ارزیابی میزان جذب عناصر سرب و کادمیوم و تاثیر ...
بیشتر
کشاورزی شهری به عنوان یکی از ویژگیهای اساسی برنامه‌ریزی شهری، به علت داشتن مزایای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به افزایش کیفیت زندگی شهری کمک می‌کند. با این حال آلودگی به فلزات سنگین در شهر ها موجب تجمع این فلزات در قسمت‌های مختلف گیاهان کاشته شده در فضای سبز شهری میگردد. این تحقیق به منظور ارزیابی میزان جذب عناصر سرب و کادمیوم و تاثیر آن بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه نعناع فلفلی (Mentha piperita L.) در دو بوستان از فضای سبز شهری منطقه 9 مشهد (بوستان فاز 4 و بوستان نسیم) اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار شکل گرفت. عامل اول مکان، که دو بوستان فاز 4 (به عنوان منطقه با درجه آلودگی بالاتر) و نسیم (به عنوان منطقه با درجه آلودگی کم تر) با توجه به آنالیز خاک، در نظر گرفته شدند. عامل دوم نیز زمان‌های مختلف برداشت (15 خرداد، 15 تیر و 15 مرداد) در نظر گرفته شد. نتایج حاکی از آن بود که در بوستان فاز 4 فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز و پراکسیداز بالاتر بود. از سوی دیگر محتویات کلروفیل آ، ب، کاروتنوئید و کلروفیل کل در بوستان نسیم بالاتر بود. علاوه بر این، در بوستان فاز 4 نسبت به بوستان نسیم در زمان‌های مختلف برداشت، محتوی فنل کل، فلاونوئید، پرولین، غلظت عناصر کادمیوم و سرب روند کاهشی داشت، اما میزان این صفات در برداشت اول نسبت به برداشت-های بعدی بیشتر بود. درصد اسانس نیز با افزایش جذب عناصر سرب و کادمیوم در بوستان فاز 4 نسبت به بوستان نسیم روند افزایشی نشان داد. به‌طورکلی، می‌توان بیان داشت آلودگی به فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بوستان فاز 4 نسبت به بوستان نسیم بیشتر بود که این خود عاملی در جهت کاهش خصوصیات رشدی گیاه نعناع فلفلی گردید.
گیاهان زینتی و فضای سبز
نرمین علوی دهخوارقانی؛ سید حسین نعمتی؛ سید مجید زرگریان
چکیده
فضای سبز یکی از مهمترین ویژگیهای هر شهر و مکانی میباشد که نیازمند شناخت دقیق ویژگیهای گیاه مورد استفاده و انتخاب و ترکیب صحیح گونههای گیاهی با یکدیگر است. یکی از ویژگیهایی که باید مورد توجه قرار گیرد، اثرات آللوپاتیک گیاه بر روی گیاهان مجاور خود میباشد. در این پژوهش به بررسی اثرات آللوپاتیک درختان گلابریشم، زیتونتلخ ...
بیشتر
فضای سبز یکی از مهمترین ویژگیهای هر شهر و مکانی میباشد که نیازمند شناخت دقیق ویژگیهای گیاه مورد استفاده و انتخاب و ترکیب صحیح گونههای گیاهی با یکدیگر است. یکی از ویژگیهایی که باید مورد توجه قرار گیرد، اثرات آللوپاتیک گیاه بر روی گیاهان مجاور خود میباشد. در این پژوهش به بررسی اثرات آللوپاتیک درختان گلابریشم، زیتونتلخ و کاج بر جوانهزنی و رشد دو گونه چمن لولیوم و فستوکا پرداخته شده است. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. بقایای گیاهی درختان جمعآوری و خشک شده و طی دو آزمایش جداگانه به‌صورت پودر بقایای گیاهی و عصاره آبی مورد استفاده قرار گرفت. تیمارهای آزمایش اول شامل دو نوع چمن (فستوکا و لولیوم)، سه سطح پودر بقایای گیاهی (صفر (شاهد)، 46/0 و 1 گرم) از سه درخت (زیتونتلخ، کاج و گلابریشم) در چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش دوم نیز شامل دو نوع چمن (فستوکا و لولیوم) و چهار سطح عصاره آبی بقایای گیاهی (شاهد، زیتونتلخ، کاج و گلابریشم) در سه تکرار اجرا شد. در هر دو آزمایش صفات طول گیاه و ریشه، وزن تر و خشک کل گیاهچه، درصد و سرعت جوانهزنی اندازهگیری شدند. نتایج آزمایش اول نشان داد که تیمار شاهد در صفات سرعت و درصد جوانهزنی، طول گیاه و ریشه بهترین عملکرد را داشته و در صفات وزن تر و خشک بیشترین عملکرد مربوط به زمانی بوده که از بقایای درخت کاج به میزان 1 گرم استفاده شده بود. همچنین نتایج آزمایش دوم حاکی از آن است که در همهی صفات اندازهگیری شده تیمار شاهد بهترین عملکرد را داشته است به‌نحوی‌که بیشترین وزن تر و خشک، سرعت و درصد جوانهزنی، طول گیاه و ریشه در تیمار شاهد مشاهده شد.
یحیی سلاح ورزی؛ سمیه سرفراز؛ محسن ذبیحی؛ مریم کمالی
چکیده
خشکی به عنوان یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد و تولید گیاهان در فضای سبز شهری شناخته شده است. از طرفی استفاده از تکنیک‌های جدید برای حفظ رطوبت خاک ضروری به نظر میرسد. از جمله این تکنیک‌ها جهت افزایش نگهداری آب در خاک استفاده از مواد جاذب رطوبت طبیعی مثل زئولیت است. بنابراین به منظور بررسی اثر زئولیت و بافت خاک بر صفات کمی و ...
بیشتر
خشکی به عنوان یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد و تولید گیاهان در فضای سبز شهری شناخته شده است. از طرفی استفاده از تکنیک‌های جدید برای حفظ رطوبت خاک ضروری به نظر میرسد. از جمله این تکنیک‌ها جهت افزایش نگهداری آب در خاک استفاده از مواد جاذب رطوبت طبیعی مثل زئولیت است. بنابراین به منظور بررسی اثر زئولیت و بافت خاک بر صفات کمی و کیفی گیاه پوششی برگ نو تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، در سال 1397 طراحی و اجرا شد. تیمارهای مورد آزمایش شامل چهار نوع بافت خاک (100 % خاک، 100 % شن، 80 % شن +20 % زئولیت، 80% خاک + 20% زئولیت) و سه سطح آبیاری (25 ،50 و 100 % ظرفیت زراعی) بود. با توجه به نتایج به دست آمده، کاهش سطوح آبیاری منجر به کاهش صفات رویشی از جمله وزن تر و خشک گیاه برگ نو، کاهش محتوای نسبی آب برگ و افزایش نشت یونی شد. در بین چهار بستر کشت استفاده شده در این آزمایش، بیشترین وزن تر ساقه (18 گرم)، وزن تر ریشه (29 گرم)، وزن تر کل (56 گرم) و وزن خشک کل (20 گرم) در تیمار خاک+زئولیت، و بیشترین وزن تر برگ، حجم ریشه و ارتفاع گیاه در دو تیمار خاک و خاک+زئولیت و کمترین حجم ریشه بدون اختلاف معنی دار در دو تیمار شن و شن+زئولیت بود. ضمن اینکه در تیمارهای حاوی زئولیت میزان نشت یونی نسبت به سایر بسترهای کشت کمتر بود. همچنین بیشترین مقدار عدد شاخص سبزینگی برگ (72) و کلروفیل b (5/31 میلیگرم بر گرم وزن تر) در تیمار شن+زئولیت و 25 % ظرفیت زراعی مشاهده شد. با توجه به نتایج به‌دست آمده به نظر میرسد بستر کشت حاوی خاک و همچنین بستر کشت حاوی خاک و زئولیت در شرایط کم آبیاری، محیط مناسب تری برای رشد گیاه برگ نو بوده و بسترهای سبک شنی منجر به کاهش رشد گیاه در شرایط بدون تنش و همچنین تحت تنش خواهد شد.
زهرا کریمیان؛ نسیم زرین
چکیده
در سال‌های اخیر کاشت گیاهان پیازی گل‌دار مانند لاله در ایام نوروز در بسیاری از شهرهای ایران متداول شده است. انتخاب و سفارش این پیازها غالباً بر اساس اولویت‌های زیباشناختی و عوامل مربوط به گلدهی صورت می‌گیرد. به منظور تخمین مهمترین صفات زینتی و همچنین مطالعه گلدهی چند رقم گل لاله کشت شده در فضای سبز شهر مشهد دو مطالعه صورت گرفت. در ...
بیشتر
در سال‌های اخیر کاشت گیاهان پیازی گل‌دار مانند لاله در ایام نوروز در بسیاری از شهرهای ایران متداول شده است. انتخاب و سفارش این پیازها غالباً بر اساس اولویت‌های زیباشناختی و عوامل مربوط به گلدهی صورت می‌گیرد. به منظور تخمین مهمترین صفات زینتی و همچنین مطالعه گلدهی چند رقم گل لاله کشت شده در فضای سبز شهر مشهد دو مطالعه صورت گرفت. در مطالعه اول اثر ابعاد پیاز در 6 رقم لاله وارداتی بر ویژگیهای زینتی این گل و در آزمایش دوم زمان و طول دوره گلدهی 23 رقم لاله وارداتی در ایام نوروز سال 1397 مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه مربوط به پیش‌بینی صفات زینتی 6 کرت به ابعاد 5 مترمربع در محوطه باغ گل‌ها و در مطالعه گلدهی، 15 کرت با مساحت 20 مترمربع در نقاط مختلف شهر مشهد جهت داده‌برداری انتخاب شدند. در مطالعه پیش‌بینی صفات زینتی، صفات وزن و قطر پیازها قبل از کشت اندازهگیری شدند و سپس این ابعاد با صفات طول ساقه گلدهنده و طول و عرض گل از نظر میزان هبستگی مورد بررسی قرار گرفتند. در مطالعه مربوط به گلدهی، صفات زمان گلدهی و طول مدت گلدهی داده برداری شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که میزان همبستگی بالایی بین وزن پیاز و طول ساقه گلدهنده در اکثر ارقام وجود داشت (R2=0.88) اما این همبستگی بین وزن و قطر پیازها و طول و عرض گل پایین بود. با توجه به زمان آغاز و طول دوره گلدهی در 23 رقم مورد مطالعه، مناسب‌ترین و قابل توصیه‌ترین ارقام جهت کشت طی تعطیلات نوروز شامل Appricot fox, Pretty lady, Happy generation و Yokohama می‌باشند.
ریحانه ستایش؛ محمد کافی؛ جعفر نباتی
چکیده
کاهش شدید منابع آبی، استفاده از گونههای متحمل به خشکی در فضای سبز شهری را ضروری می‌سازد. این مطالعه در ایستگاه تولیدات گیاهی شهرداری مشهد با هدف بررسی آستانه تحمل به خشکی زرشک زینتی با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391-1392 اجرا شد. تیمارها شامل کاربرد 100، 80، 60، 40 و 20 درصد نیاز آبی گیاه بود که ...
بیشتر
کاهش شدید منابع آبی، استفاده از گونههای متحمل به خشکی در فضای سبز شهری را ضروری می‌سازد. این مطالعه در ایستگاه تولیدات گیاهی شهرداری مشهد با هدف بررسی آستانه تحمل به خشکی زرشک زینتی با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391-1392 اجرا شد. تیمارها شامل کاربرد 100، 80، 60، 40 و 20 درصد نیاز آبی گیاه بود که از هشتم اردیبهشت تا انتهای فصل رشد اعمال و نمونه برداری‌ها در 15 مرداد، اول شهریور، 15شهریور و 15مهر انجام گردید. نتایج نشان داد با افزایش شدت خشکی ارتفاع بوته کاهش یافت اما بین 100 و 80 درصد نیاز آبی اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. تعداد شاخه جانبی، وزن تر و خشک و ارتفاع بلندترین شاخه در 60 درصد نیاز آبی اختلاف معنی‌داری با 100 درصد نیاز آبی نداشت. بیشترین شاخص مصرف آب آبیاری در 100 درصد نیاز آبی بدست آمد، اما اختلاف معنی‌داری با 40، 60 و 80 درصد نیاز آبی نداشت. کمترین شاخص طراوت در 20 و 40 درصد نیاز آبی مشاهده شد، اما اختلاف بین شاخص طراوت در 60، 80 و 100 درصد نیاز آبی معنی‌دار نبود. بطور کلی نتایج نشان داد زرشک زینتی گیاهی نسبتاً متحمل به خشکی است و می‌توان با حفظ شاخص‌های مهم فضای سبز مقدار مصرف آب را در این گیاه به 60 درصد نیاز آبی کاهش داد که در این آزمایش مقدار صرفه جویی آب در فاصله زمانی هشتم اردیبهشت تا 15مهر 4400 متر مکعب در هکتار بود.
طاهره بهرامی؛ وحید روحی؛ عبدالرحمان محمدخانی؛ سعید ریزی
چکیده
بام سبز یکی از پدیده‌های نو در معماری و شهرسازی و برخاسته از مفاهیم توسعه‌ی پایدار است که از آن می‌توان به منظور افزایش سرانه فضای سبز، ارتقای کیفیت محیط‌زیست و کاهش مصرف انرژی بهره برد. به منظور بررسی اثر برخی از بسترهای کشت بر میزان مصرف آب و ویژگیهای رویشی و زایشی گیاه گازانیا (Gazania hybrida) در بام سبز از نوع گسترده آزمایشی به صورت ...
بیشتر
بام سبز یکی از پدیده‌های نو در معماری و شهرسازی و برخاسته از مفاهیم توسعه‌ی پایدار است که از آن می‌توان به منظور افزایش سرانه فضای سبز، ارتقای کیفیت محیط‌زیست و کاهش مصرف انرژی بهره برد. به منظور بررسی اثر برخی از بسترهای کشت بر میزان مصرف آب و ویژگیهای رویشی و زایشی گیاه گازانیا (Gazania hybrida) در بام سبز از نوع گسترده آزمایشی به صورت فاکتوریل در بستر کاشت پایه (کوکوپیت 15، پرلیت 15، خاک‌برگ 10، کود دامی پوسیده 10، خاک زراعی 50 درصد) و با استفاده از فاکتورهای ورمی‌کمپوست (صفر، پنج و 10 درصد) و پوست برنج (صفر، هفت و 14 درصد) در قالب طرح کاملا تصادفی با 9 تیمار و 3 تکرار در سال 1393 به اجرا در آمد. صفات مورد بررسی شامل تعداد گل، متوسط گلدهی در روز، قطر گل، قطر ساقه، ارتفاع ساقه، طول و عرض بوته، تعداد گیاهچه، حجم ریشه، میزان کلروفیل، میزان مصرف آب و وزن بسترهای کاشت بود. نتایج نشان داد که تیمار ورمی‌کمپوست تاثیر معنی‌داری بر تعداد گل، قطر گل و ارتفاع ساقه داشته است در حالی که این تاثیر بر قطر ساقه مشاهده نشد. همچنین در بیشتر صفات مورد بررسی اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای اعمال شده و تیمار شاهد وجود داشت. از آنجایی که ورمی‌کمپوست به همراه پوست برنج باعث افزایش گلدهی و کاهش میزان مصرف آب گردید، بنابراین کاربرد ورمی‌کمپوست و پوست برنج به عنوان بستر کشت در بام های سبز توصیه می‌شود.
عزیزاله خندان میرکوهی؛ نکیسا بایی؛ ابراهیم هادوی
چکیده
در شرایط آب و هوایی گرم و خشک که در اکثر مناطق ایران حاکم است مدیریت مصرف آب و نیتروژن به عنوان دو عامل مهم در رشد چمن ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، اثر کاهش مصرف آب و نیتروژن با هدف کنترل رشد رویشی چمن های مرسوم در فضای سبز (چمن مخلوط با نام عمومی اسپرت)، با در نظر گرفتن تامین نیاز گیاه و حفظ کیفیت بصری آن، در آزمایشی به صورت فاکتوریل ...
بیشتر
در شرایط آب و هوایی گرم و خشک که در اکثر مناطق ایران حاکم است مدیریت مصرف آب و نیتروژن به عنوان دو عامل مهم در رشد چمن ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، اثر کاهش مصرف آب و نیتروژن با هدف کنترل رشد رویشی چمن های مرسوم در فضای سبز (چمن مخلوط با نام عمومی اسپرت)، با در نظر گرفتن تامین نیاز گیاه و حفظ کیفیت بصری آن، در آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. بذر تجاری چمن با تراکم40 گرم در متر مربع در جعبه‌های حاوی خاک لوم شنی در اواسط بهار کشت شد. تیمار نیتروژن با استفاده از منبع نیترات آمونیوم در 5 سطح (0، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلیگرم در متر مربع در ماه، همراه آبیاری) و تیمار رژیم آبیاری در 4 سطح (100، 80، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی به صورت یک روز در میان) به مدت 5 ماه در طی فصل گرم سال1392 پس از اولین چمن‌زنی از خرداد ماه اعمال شد. نتایج نشان داد که محدودسازی کاربرد نیتروژن و میزان آبیاری بر صفات ارتفاع، وزن تر و خشک، کلروفیل و پرولین دارای اختلاف معنی‌دار بود، ولی بر شاخص تراکم، شاخص کیفیت و رنگ اثر معنی‌دار نداشت. بدون توجه به سطوح نیتروژن، شاخص کیفیت و رنگ فقط در سطح 40 درصد ظرفیت زراعی کمترین میزان را نشان داد. بنابراین، کاهش کاربرد کود نیتروژنی تا 1 میلیگرم بر مترمربع در ماه و رژیم آبیاری تا 60 درصد ظرفیت زراعی ضمن اینکه سبب کاهش رشد رویشی شد، بر دیگر صفات کیفی چمن تاثیر منفی نداشت.
حامد عالی‌پور امرایی؛ علی نیکبخت؛ نعمت الله اعتمادی؛ فرشید نوربخش؛ فرهاد رجالی
چکیده
درخت چنار از جمله مهمترین درختان مورد استفاده در فضای سبز شهری ایران میباشد. یکی از عوامل محدود کننده‌ی گسترش فضاهای سبز شهری، تأمین آب برای گیاهان میباشد. کم‌آبیاری یک راهکار بهینه برای صرفه‌جویی در مصرف آب در شرایط کم‌آبی و در نهایت کاهش هزینه مورد نیاز جهت تأمین آب برای گیاهان فضای سبز است. همچنین ممکن است تلقیح ریشه گیاهان ...
بیشتر
درخت چنار از جمله مهمترین درختان مورد استفاده در فضای سبز شهری ایران میباشد. یکی از عوامل محدود کننده‌ی گسترش فضاهای سبز شهری، تأمین آب برای گیاهان میباشد. کم‌آبیاری یک راهکار بهینه برای صرفه‌جویی در مصرف آب در شرایط کم‌آبی و در نهایت کاهش هزینه مورد نیاز جهت تأمین آب برای گیاهان فضای سبز است. همچنین ممکن است تلقیح ریشه گیاهان با قارچ میکوریزا بتواند به عنوان راهکاری جهت کاهش نیاز آبی گیاهان به کار گرفته شود. این بررسی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و به منظور تعیین تأثیر تلقیح قارچ میکوریزا بر واکنش نهال‌های چنار به سطوح مختلف آب کاربردی (تأمین 50 و 100 درصد نیاز آبی) انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که صرف نظر از سطح آبیاری تلقیح گیاهان توسط میکوریزا باعث افزایش معنی‌داری در اکثر شاخص‌های رشدی از قبیل سطح برگ، کلروفیل و وزن تر و خشک در نهال‌های چنار گردیده‌است. همچنین غلظت عنصر فسفر در گیاهان تلقیح شده نسبت به گیاهان تلقیح نشده به طور معنی‌داری افزایش یافت. در مجموع نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که تلقیح با قارچ‌های میکوریزا، رشد گیاهان تحت تنش را به واسطه اثر مثبت بر جذب عناصر غذایی، افزایش میزان کلروفیل و در نهایت افزایش فتوسنتز بهبود می‌بخشد. پیشنهاد می‌شود که در مناطق خشک و کم‌آب از روش مدیریتی کم‌آبیاری با کاربرد قارچ میکوریزا برای ذخیره آب مصرفی استفاده گردد.
