گیاهان دارویی
منصوره فدایی؛ وحید اکبرپور؛ سید جواد موسوی زاده؛ کامران قاسمی
چکیده
در مدیریت نهاده‌های کشاورزی، استفاده از موادی که کمترین اثرات جانبی مضر را بر سلامت انسان و محیط زیست داشته باشند، توصیه می‌‌شوند. در این بین، ساکارز و اسید آسکوربیک موادی با منشأ طبیعی جهت بهبود رشد و افزایش عملکرد محصولات می‌باشند، لذا هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر این دو ماده بر عملکرد، اجزای عملکرد و خصوصیات فیتوشیمیایی گیاه ...
بیشتر
در مدیریت نهاده‌های کشاورزی، استفاده از موادی که کمترین اثرات جانبی مضر را بر سلامت انسان و محیط زیست داشته باشند، توصیه می‌‌شوند. در این بین، ساکارز و اسید آسکوربیک موادی با منشأ طبیعی جهت بهبود رشد و افزایش عملکرد محصولات می‌باشند، لذا هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر این دو ماده بر عملکرد، اجزای عملکرد و خصوصیات فیتوشیمیایی گیاه کدوی پوست کاغذی بود. این آزمایش در قالب فاکتوریل با دو فاکتور ساکارز در چهار سطح (صفر، 5، 10، 15 گرم بر لیتر) و اسید آسکوربیک در چهار سطح (صفر، 15، 30، 45 میلیمولار) بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. با توجه به نتایج بدست آمده اثر محلول‌پاشی ساکارز و اسید آسکوربیک و برهمکنش آنها بر بیشتر صفات مورد بررسی معنی‌دار بود. کاربرد 15 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 15 میلیمولار اسید آسکوربیک سبب ارتقای تعداد میوه تا 68/1 عدد در هر بوته شد که نسبت به تیمار شاهد 15 برابر افزایش نشان داد. بیشترین تعداد کل بذر با میانگین 464 عدد در هر میوه با کاربرد 5 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 45 میلیمولار اسید آسکوربیک حاصل شد که در مقایسه با شاهد (33/247) افزایش 60/87 درصدی را ثبت کرد. بالاترین میزان کلروفیل کل با میانگین 081/2 (میلی‌گرم بر گرم وزن تر) با کاربرد 5 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 15 میلی مولار اسید آسکوربیک اندازهگیری شد که نسبت به تیمار شاهد (044/2 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) افزایش 81/1 درصدی را نشان داد. همچنین کاربرد 15 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 15 میلیمولار اسید آسکوربیک موجب افزایش پروتئین تا 03/40 درصد شد که افزایش 26/79 درصدی نسبت به شاهد (33/22 درصد) را نشان داد. سایر نتایج حاکی از این‌است که افزایش میزان روغن بذر تا 50/44 درصد، با کاربرد 15 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 30 میلیمولار اسید آسکوربیک و همچنین با کاربرد 10 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 45 میلیمولار اسید آسکوربیک، قابل دسترسی است که نسبت به شاهد (16/38 درصد) افزایش 61/16 درصدی داشت. نتیجه پژوهش حاضر نشان داد که استفاده از نسبت‌های تلفیقی ساکارز و اسید آسکوربیک در بهبود صفات کمی و کیفی کدو از جمله محتوای پروتئین و درصد روغن بذر کدوی پوست کاغذی موثر واقع شده است.
سبزیکاری
زینب طوسی؛ سید جواد موسوی زاده؛ کامبیز مشایخی؛ مهدی علیزاده
چکیده
جنینزایی رویشی، روش جدیدی برای ازدیاد گیاهان در شرایط درون شیشهای است. کارآیی روش جنینزایی رویشی به‌شدت به ترکیبات محیط کشت بستگی دارد. مانند ساکارز که متداول‌ترین منبع کربوهیدرات است که درکشت بافت گیاهی استفاده می‌شود .ساکارز محصول نهایی فتوسنتز و قند اولیه منتقل‌شده در آوند آبکش اکثر گیاهان است. به‌منظور بررسی تأثیر ...
بیشتر
جنینزایی رویشی، روش جدیدی برای ازدیاد گیاهان در شرایط درون شیشهای است. کارآیی روش جنینزایی رویشی به‌شدت به ترکیبات محیط کشت بستگی دارد. مانند ساکارز که متداول‌ترین منبع کربوهیدرات است که درکشت بافت گیاهی استفاده می‌شود .ساکارز محصول نهایی فتوسنتز و قند اولیه منتقل‌شده در آوند آبکش اکثر گیاهان است. به‌منظور بررسی تأثیر غلظتهای مختلف ساکارز بر جنینزایی رویشی مارچوبه (Asparagus officinalis L.) اکتاپلوئید، آزمایشی با پنج تیمار ساکارز (3، 6، 9، 12 و 15 درصد) انجام پذیرفت. برای انجام این آزمایش ریزنمونههای مارچوبه حاوی یک جوانه در محیط B5 در فاز القایی جنین رویشی دارای هورمون 2, 4-D کشت شدند و بعد از دو هفته به فاز ظهور جنین منتقل گردیدند. در ادامه بعد از چهار هفته در مرحله ظهور جنینها، تعداد جنینهای رویشی تولیدشده در مراحل کروی شکل و قطبی در دو بزرگنمایی 20 و 40 میکرون، شمارش و عکس‌برداری شد و میزان تأثیر غلظتهای ساکارز بر میزان رنگیزههای فتوسنتزی و خصوصیات فیتوشیمیایی اندازهگیری شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که اختلاف معنیداری بین غلظتهای مختلف ساکارز از لحاظ تشکیل جنینهای رویشی گیاه مارچوبه وجود دارد. در غلظت 9 و 15 درصد ساکارز بهترتیب بیشترین و کمترین تعداد جنین کروی و قلبی تشکیل شد. همچنین نتایج بهدست آمده از تجزیه و تحلیل رگرسیون بیانگر آن بود که در غلظت 9 درصد ساکارز بیشترین میزان رنگیزههای فتوسنتزی و نشاسته مشاهده شد. درنهایت در این پژوهش مشخص شد که بهترین غلظت مؤثر بر جنینزایی رویشی مارچوبه اکتاپلوئید، غلظت 9 درصد ساکارز میباشد.
کامبیز مشایخی؛ حسین صادقی؛ وحید اکبرپور؛ صادق آتشی؛ یوسف قاسمی؛ سید جواد موسوی زاده
چکیده
چرخش کربوهیدرات بین بخش‌های رویشی و زایشی درختان میوه از عوامل تعیین کننده عملکرد و کیفیت میوه می باشد. به طوری که در زمان‌های مختلف فصل رشد دچار تغییرات می شود. ازاین‌رو هدف از تحقیق حاضر نیز بررسی نحوه تغییر کربوهیدرات در طول یک فصل رشد بین برگ و میوه شلیل است. بدین منظور ابتدا 8 درخت شلیل رقم رد گولد بصورت تصادفی در باغ انتخاب گردید ...
بیشتر
چرخش کربوهیدرات بین بخش‌های رویشی و زایشی درختان میوه از عوامل تعیین کننده عملکرد و کیفیت میوه می باشد. به طوری که در زمان‌های مختلف فصل رشد دچار تغییرات می شود. ازاین‌رو هدف از تحقیق حاضر نیز بررسی نحوه تغییر کربوهیدرات در طول یک فصل رشد بین برگ و میوه شلیل است. بدین منظور ابتدا 8 درخت شلیل رقم رد گولد بصورت تصادفی در باغ انتخاب گردید و پس از اتیکت گذاری، دو درخت دو به دو با هم ترکیب گردید تا نمونه‌برداری جهت انجام آزمایش‌ها با چهار تکرار انجام شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بیشترین وزن تر و خشک برگ به ترتیب با 3/9 و 3/3 گرم در آخرین مرحله برداشت حاصل گردید. نسبت وزن تر به خشک برگ روند نزولی را طی می کند که می-تواند بیانگر این مطلب باشد که میزان بیوماس برگ در مراحل ابتدایی برداشت کم بوده و به تدریج افزایش می یابد. میزان کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل ab در آخرین مرحله برداشت در حداکثر مقدار خود قرار داشت. میزان قند کل برگ در مرحله دوم و سوم برداشت روندی صعودی داشت و در مرحله پایانی مجدداً روند نزولی را نشان داد . مقدار کلروفیل میوه نیز همگام با بلوغ و رسیدن میوه کاهش یافته است و آنتوسیانین میوه نیز روند صعودی را نشان داد. قند کل میوه در مرحله سوم یا همان دو هفته بعد از سخت شدن هسته نسبت به مراحل قبل کاهش یافت اما مجددا در مرحله پایانی مقدار آن افزایش یافت. تغییرات میزان ساکارز نشان می دهد که در اوائل رشد میوه مقدار آن نسبت به مراحل بعدی بیشتر است و با نزدیک شدن به مراحل پایانی مقدار آن کاهش می یابد در حالی که میزان قند کل در مرحله چهارم نسبت به مرحله سوم برداشت افزایش یافته است.
کامبیز مشایخی؛ حسین صادقی؛ وحید اکبرپور؛ صادق آتشی؛ سید جواد موسوی زاده؛ ملیحه آبشایی؛ زهره نظری
چکیده
مرکبات دارای مواد غذایی و متابولیت های متعددی شامل انواع قندها، ویتامین C، فلاونوئید و ترکیبات فنلی با ارزش غذایی و آنتی اکسیدانی بالا هستند. عواملی مانند رقم، نوع پایه و نوع اندام در میزان این ترکیبات مؤثرند. از اینرو در تحقیق حاضر میزان ساکارز، گلوکز، قند کل، ویتامین C، فلاونوئید و فنل در گوشت میوه، آلبدو و پوست دو رقم پرتقال پارسون ...
بیشتر
مرکبات دارای مواد غذایی و متابولیت های متعددی شامل انواع قندها، ویتامین C، فلاونوئید و ترکیبات فنلی با ارزش غذایی و آنتی اکسیدانی بالا هستند. عواملی مانند رقم، نوع پایه و نوع اندام در میزان این ترکیبات مؤثرند. از اینرو در تحقیق حاضر میزان ساکارز، گلوکز، قند کل، ویتامین C، فلاونوئید و فنل در گوشت میوه، آلبدو و پوست دو رقم پرتقال پارسون براون و مارس پیوند شده روی پایه های نارنج، سیترنج، کلئوپاترا و رافلمون اندازهگیری شد. طبق نتایج به دست آمده، بیشترین میزان ویتامین C در رقم پارسون براون روی پایه سیترنج و کلئوپاترا به دست آمد. بیشترین میزان قند کل در ارقام پارسون براون و مارس روی پایه رافلمون بدست آمد (01/0>P). همچنین بیشترین میزان گلوکز در پرتقال مارس روی پایه رافلمون ثبت شد (01/0>P). در میان پایه ها، رقم پارسون براون بر رافلمون از میزان ساکارز بالاتری برخوردار بود. کمترین مقدار گلوکز و ساکارز نیز در پرتقال پارسون براون روی پایه کلئوپاترا بدست آمد (01/0>P). بر اساس نتایج این تحقیق، بیشترین میزان فنل (84/28 میلی‌گرم در گرم) و فلاونوئید (57/22 میلی‌گرم در گرم) در پوست رقم مارس روی پایه رافلمون به دست آمد. طبق نتایج ضرایب همبستگی، بین میزان فنل با فلاونوئید همبستگی مثبت و معنیداری وجود دارد (01/0>P).
سید جواد موسوی زاده؛ کامبیز مشایخی
چکیده
چکیده
رویا ن زایی رویشی از روش های مدرن تکثیر درون شیشه ای گیاهان است. اساس این تکنیک به دست آوردن سلول بنیادی گیاه و تمایز آن به یک گیاه کامل است. از عوامل مؤثر در این امر، ترکیب مواد محیط کشت می باشد. لذا، تغییرات بافت شناسی رویان زایی رویشی دمبرگ هویج در سه محیط کشت MS، B5 و NL مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، قطعات یک سانتیمتری از دمبرگ ...
بیشتر
چکیده
رویا ن زایی رویشی از روش های مدرن تکثیر درون شیشه ای گیاهان است. اساس این تکنیک به دست آوردن سلول بنیادی گیاه و تمایز آن به یک گیاه کامل است. از عوامل مؤثر در این امر، ترکیب مواد محیط کشت می باشد. لذا، تغییرات بافت شناسی رویان زایی رویشی دمبرگ هویج در سه محیط کشت MS، B5 و NL مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، قطعات یک سانتیمتری از دمبرگ هویج در محیط های کشت مذکور در حالت مایع مستقر گردیدند. برای القای رویان رویشی، غلظت های مختلف هورمون توفوردی و ایندول استیک اسید به کار رفتند. جهت بررسی های بافت شناسی، بعد از مرحله القاء، نمونه گیری از دمبرگ های کشت شده انجام گرفت و سپس نمونه ها در محلول فیکساتور تثبیت شدند. در ادامه پس از طی مراحل آبگیری، پارافین دهی، قالب گیری، برش دهی و رنگ آمیزی، از نمونه ها عکس برداری شد. بر اساس نتایج به دست آمده، تفاوت معنی-داری بین سه محیط کشت MS، B5 و NL از لحاظ تشکیل رویان های رویشی گیاه هویج مشاهده گردید (01/0>P). به طوری که بیشترین و کمترین تعداد رویان به ترتیب در محیط های کشت B5 و MS تشکیل شد. بیشترین تعداد رویان نیز با کاربرد 904/0 میکرومولار توفوردی در محیط کشت B5 به دست آمد (01/0>P). بررسی های بافت شناسی دمبرگ هویج در محیط B5، سلول های کوچک حاوی سیتوپلاسم زیاد و در محیط NL هسته های درشت به همراه فراوانی دانه های نشاسته که از علائم سلول رویان زا است، را نشان داد. همچنین در محیط MS، توده سلول های پیش رویان زای تمایز نیافته در زیر اپیدرم دمبرگ مشاهده شد.
واژه های کلیدی: هویج، رویان زایی رویشی، بافت شناسی، محیط کشت
کامبیز مشایخی؛ سید جواد موسوی زاده
چکیده
چکیده
روند تغییرات در تعداد و سطح برگ، وزن خشک بوته و تأثیر آنها بر وزن، تعداد میوه و عملکرد بوته در ارتباط با دمای محیط در دو رقم خیار گرین‌گولد و داروید اصلاح نشده ( بومی هند) با یک رقم خیار اصلاح شده سوپردامینوس در سال زراعی 86 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گرگان مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که ارقام سوپردامینوس، داروید و گرین ...
بیشتر
چکیده
روند تغییرات در تعداد و سطح برگ، وزن خشک بوته و تأثیر آنها بر وزن، تعداد میوه و عملکرد بوته در ارتباط با دمای محیط در دو رقم خیار گرین‌گولد و داروید اصلاح نشده ( بومی هند) با یک رقم خیار اصلاح شده سوپردامینوس در سال زراعی 86 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گرگان مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که ارقام سوپردامینوس، داروید و گرین گولد به ترتیب با میانگین تولید 99/4، 74/17 و 5/28 عدد برگ اولین گل را تشکیل می دهند. در این بررسی مشخص گردید که در هر سه رقم، تولید روزانه برگ، سطح برگ و یک گرم وزن خشک با افزایش تعداد روزهای پس از کاشت، افزایش می یابد. همچنین مشاهده شد با افزایش رشد، از مقدار مجموع درجه حرارت لازم برای تولید یک برگ، یک سانتیمترمربع سطح برگ و یک گرم وزن خشک کاسته می شود به طوری که در مرحله برداشت میوه به کمترین مقدار خود می رسد. میزان دمای لازم تا شروع تشکیل میوه در ارقام سوپردامینوس، داروید و گرین گولد به ترتیب 5/470، 485 و 25/593 درجه روز به دست آمد. تعداد میوه های تشکیل شده در هر بوته، همبستگی منفی (86/0-) با وزن آنها نشان داد. همچنین بین تعداد روز لازم تا زمان اولین برداشت، همبستگی منفی (93/0-) با تعداد میوه و همبستگی مثبت (91/0) با وزن میوه وجود داشت (01/0>p). بر اساس نتایج به دست آمده، به رغم تفاوت هایی که از لحاظ سطح برگ، وزن خشک بوته و همچنین مرفولوژی گیاهی بین ارقام مورد بررسی وجود داشت اما اختلافی در عملکرد نهایی بین این ارقام دیده نشد. اندازه گیری و ارزیابی تولید برگ (تعداد برگ) در این ارقام، در طی مراحل مختلف اندازه گیری، روندی مشابه و یکسان را نشان داد، به طوری که می توان تعداد برگ ها را به عنوان معیاری برای مشخص نمودن مراحل مختلف نموی این گیاه به کار برد.
واژه های کلیدی: خیار، دما، تعداد برگ، سطح برگ، وزن خشک، عملکرد
