سبزیکاری
فرهاد شاکرمی؛ صادق موسوی فرد؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ فرهاد بیرانوند
چکیده
هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر محلول‌پاشی نانوذرات مس بر ویژگی‌های رشد و عملکرد گیاه تره ایرانی (Allium ampeloperasum subsp. Persicum) تحت شرایط تنش شوری بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل محلول‌پاشی نانوذرات مس در سه سطح صفر (شاهد)، 150 و 300 میلیگرم بر لیتر و فاکتور دوم شامل تنش شوری در ...
بیشتر
هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر محلول‌پاشی نانوذرات مس بر ویژگی‌های رشد و عملکرد گیاه تره ایرانی (Allium ampeloperasum subsp. Persicum) تحت شرایط تنش شوری بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل محلول‌پاشی نانوذرات مس در سه سطح صفر (شاهد)، 150 و 300 میلیگرم بر لیتر و فاکتور دوم شامل تنش شوری در چهار سطح صفر (شاهد)، 50، 100 و 150 میلی‌مولار کلرید سدیم بود که به صورت آبیاری سه روز یک‌بار (در سطح 90 درصد ظرفیت زراعی) انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که افزایش تنش شوری موجب کاهش معنی‌داری در ارتفاع بوته، قطر ساقه و پیاز، تعداد برگ، حجم ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی، پیاز و ریشه، شاخص مقاومت به تنش، محتوای کلروفیل a، b و کل، کارتنوئید، شاخص ثبات کلروفیل و محتوای نسبی آب شد و از سوی دیگر باعث افزایش قابل توجهی در طول ریشه، درصد ماده خشک، نشت الکترولیت، میزان مالون دی‌آلدئید و فعالیت آنزیم‌های آنتیاکسیدانی از جمله پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در گیاه تره ایرانی شد. نتایج نشان داد محلول‌پاشی نانوذرات مس اثرات تنش شوری را با افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتیاکسیدانی و بهبود تعادل آبی تعدیل کرد. استفاده از هر دو غلظت نانوذرات مس باعث افزایش معنی‌داری در همهی ویژگی‌های مورد مطالعه نسبت به تیمار شاهد شد. بهطور کلی نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که تنش شوری در همهی سطوح دارای اثرات منفی بر رشد و عملکرد در تره ایرانی میباشد در صورتی که کاربرد نانوذرات مس بهویژه در غلظت 150 میلیگرم بر لیتر با افزایش شاخص ثبات کلروفیل، بهبود روابط آبی گیاه و همچنین افزایش شاخص مقاومت گیاه به تنش منجر به افزایش قطر پیاز، وزن تر و خشک اندام هوایی و پیاز شد.
گیاهان زینتی و فضای سبز
وحید قاسمی؛ عبداله احتشام نیا؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ حسن مومیوند
چکیده
به منظور مطالعه اثر تنش شوری بر شاخص‌های رشدی و تبادلات گازی در دو رقم قرنفل، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تنش شوری کلرید سدیم در ده سطح (صفر، 10، 20، 30، 40، 50، 60، 70، 80 و 90 میلی مولار) و رقم در دو سطح (’باربارین‘ و ’دیانا‘) اجرا شد. در این پژوهش، وزن تر و خشک اندام هوایی، برگ و ریشه، قطر ...
بیشتر
به منظور مطالعه اثر تنش شوری بر شاخص‌های رشدی و تبادلات گازی در دو رقم قرنفل، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تنش شوری کلرید سدیم در ده سطح (صفر، 10، 20، 30، 40، 50، 60، 70، 80 و 90 میلی مولار) و رقم در دو سطح (’باربارین‘ و ’دیانا‘) اجرا شد. در این پژوهش، وزن تر و خشک اندام هوایی، برگ و ریشه، قطر و تعداد گل، سطح برگ، ارتفاع، قطر ساقه، تعداد شاخه جانبی، هدایت روزنه‌ای، میزان فتوسنتز، درصد عناصر سدیم و پتاسیم و نیز نسبت این دو عنصر بررسی گردید. نتایج نشان داد که تنش شوری اثرات منفی بر رشد هر دو رقم داشت و بیشترین مقادیر صفات رشدی در تیمار کنترل (عدم کاربرد نمک کلرید سدیم) مشاهده شد. سطوح بالای تنش شوری، به شدت وزن تر و خشک و نیز ارتفاع و سطح برگ گیاه را کاهش داد، همچنین تنش در هر دو رقم منجر به کاهش تعداد و قطر گل شد. تنش شوری بر میزان فتوسنتز و هدایت روزنه‌ای نیز اثر منفی برجای گذاشت و منجر به کاهش این دو صفت در شرایط سطوح بالاتر تنش شوری شد. غلظت عنصر سدیم به واسطه کاربرد کلرید سدیم با افزایش سطح تنش افزایش یافت و با اثر بر جذب پتاسیم منجر به کاهش درصد پتاسیم با افزایش سطح کلرید سدیم شد و در نهایت در گیاهان رشد یافته در شرایط تنش، نسبت سدیم به پتاسیم نیز افزایش نشان داد. بهطور کلی رقم باربارین در اکثر صفات نسبت به رقم ’دیانا‘ تحمل بالاتری نشان داد و جهت استفاده در مناطق با آب و خاک شور توصیه میشود.
میوه کاری
سارا سیاه منصور؛ عبداله احتشام نیا؛ عبدالحسین رضایی نژاد
چکیده
امروزه به دلیل تغییرات آب و هوا و کاهش بارندگی، تولید محصولات کشاورزی در بسیاری از مناطق، بخصوص مناطق خشک و نیمه خشک با مشکل مواجه شده است. از طرفی، استفاده از مواد تعدیل کننده تنش، یک راهکار بهینه و کم هزینه بوده و شناخت ویژگی‌های گیاه در این شرایط، منجر به اتخاذ شیوه‌های مدیریت تولید مناسب خواهد شد. به همین منظور، آزمایشی به صورت ...
بیشتر
امروزه به دلیل تغییرات آب و هوا و کاهش بارندگی، تولید محصولات کشاورزی در بسیاری از مناطق، بخصوص مناطق خشک و نیمه خشک با مشکل مواجه شده است. از طرفی، استفاده از مواد تعدیل کننده تنش، یک راهکار بهینه و کم هزینه بوده و شناخت ویژگی‌های گیاه در این شرایط، منجر به اتخاذ شیوه‌های مدیریت تولید مناسب خواهد شد. به همین منظور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور تنش کم آبی (سه سطح 95، 85 و 75 درصد ظرفیت زراعی) و محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید ( چهار سطح صفر، 5/0، 1 و 2 میلی‌مولار) در سال 1397 درگلخانه تحقیقاتی دانشگاه لرستان انجام شد. نتایج نشان داد که اثر تنش کم آبی و تیمار سالیسیلیک اسید بر صفات اندازه‌گیری شده شامل رنگیزه‌های فتوسنتزی، کلروفیل فلورسانس، وزن تر و خشک میوه، تعداد میوه، میزان ویتامین ث، پرولین، قند محلول، وزن تر و خشک برگ، سطح برگ، ارتفاع بوته و حجم ریشه معنیدار شد. محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید با غلظت 2 میلی‌مولار در تنش کم آبی 75 درصد ظرفیت زراعی، موجب افزایش غلظت رنگدانه‌های فتوسنتزی شامل کلروفیل a (69/25 درصد)، کلروفیل b (08/14 درصد)، کلروفیل کل (70/6 درصد) و کارتنوئید (26/7 درصد) و افزایش میزان پارامترهای کلروفیل فلورسانس از جمله Fm (2/5 درصد) و Fv (92/1 درصد) نسبت به شاهد شد و در غلظت 1 میلی‌مولار بر صفات کمی و کیفی میوه از جمله تعداد میوه (67/2 درصد)، وزن تر میوه (61/10 درصد) و وزن خشک میوه (6/0 درصد)، نتایج مطلوب‌تری را نسبت به شاهد داشت. همچنین، در شرایط تنش 75 درصد ظرفیت زراعی، کاربرد سالیسیلیک اسید 2 میلی‌مولار موجب کاهش غلظت پرولین (2/31 درصد)، قند محلول (69/11درصد) و آنتوسیانین برگ (93/4 درصد) نسبت به شاهد شد. بنابراین طبق نتایج به دست آمده، می‌توان از سطوح آبیاری 85 و 95 درصد ظرفیت زراعی، جهت پرورش گیاه عروسک پشت پرده و غلظت 2 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید به عنوان یک تعدیل کننده طبیعی برای کاهش اثرات تنش کم آبی استفاده کرد.
گیاهان دارویی
مهدی رستگار؛ حسن مومیوند؛ علیرضا شایگان فر؛ عبدالحسین رضایی نژاد
چکیده
در دهه‌های گذشته فعالیت‌های انسانی موجب اثرات نامطلوبی بر اتمسفر و لایه ازن استراتوسفری و در نتیجه افزایش میزان پرتو فرابنفش خورشید در سطح کره زمین بهویژه در ارتفاعات شده است. پژوهش حاضر بهمنظور ارزیابی تأثیر پرتو فرابنفش بر رشد، خصوصیات مورفولوژی و فنولوژی سه رقم گل گندم در شرایط گلخانه در سال 1397 انجام گرفت. آزمایش بهصورت ...
بیشتر
در دهه‌های گذشته فعالیت‌های انسانی موجب اثرات نامطلوبی بر اتمسفر و لایه ازن استراتوسفری و در نتیجه افزایش میزان پرتو فرابنفش خورشید در سطح کره زمین بهویژه در ارتفاعات شده است. پژوهش حاضر بهمنظور ارزیابی تأثیر پرتو فرابنفش بر رشد، خصوصیات مورفولوژی و فنولوژی سه رقم گل گندم در شرایط گلخانه در سال 1397 انجام گرفت. آزمایش بهصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی اجرا شد. پرتو فرابنفش در چهار سطح بهعنوان عامل اول (شامل: شاهد، پرتو فرابنفش A، پرتو فرابنفش B و پرتو فرابنفش A+B) و سه رقم گل گندم (ارقام صورتی C. cyanus var. Kornblume pink، قرمز C. cyanus var. Kornblume rot و آبی C. cyanus var. Kornblume blau) بهعنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تیمار پرتو فرابنفش B و کاربرد همزمان فرابنفش A و B منجر به کاهش اغلب صفات مورفولوژی و صفات وابسته به رشد و عملکرد گیاه گردید. تیمار پرتو فرابنفش A باعث کاهش طول ساقه گل‌دهنده و وزن‌تر و خشک بوته در مقایسه با تیمار شاهد گردید. بررسی نتایج مطالعه حاضر نشان می‌دهد که کاربرد پرتو فرابنفش A منجر به کاهش تعداد روز تا ظهور اولین غنچه گل و تعداد روز تا باز شدن اولین گل در ارقام گل گندم نسبت به تیمار شاهد گردید. تیمار پرتو فرابفش B باعث گلدهی زودتر گل گندم در مقایسه با فرابنفش A گردید. با این‌حال سریع‌ترین ورود به فاز زایشی و گلدهی ارقام گل گندم با کاربرد همزمان فرابنفش A و B مشاهده شد. با وجود این‌که رقم Kornblume rot از رشد رویشی بیشتری برخوردار بود، رقم Kornblume pink با داشتن تعداد گل‌های بیشتر، بالاترین عملکرد گل و گلدهی سریعتر نسبت به سایر ارقام مورد مطالعه برای کشت مناسب‌تر است.
زینب ایزدی؛ عبدالحسین رضایی نژاد
چکیده
به منظور بررسی اثرات افزایش تدریجی غلظت آهن در طی رشد گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis)، آزمایشی با سه تیمار آهن و 4 تکرار در پاییز سال 1396 در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان انجام گرفت. تیمارها شامل غلظت ثابت 4 و 35 میکرومولار آهن (کلات آهن (III) – N, N – اتیلن دی آمین دی هیدروکسی فنیل استیک اسید (Fe(III)-EDDHA)) و تیمار سوم رژیم پلکانی بود ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات افزایش تدریجی غلظت آهن در طی رشد گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis)، آزمایشی با سه تیمار آهن و 4 تکرار در پاییز سال 1396 در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان انجام گرفت. تیمارها شامل غلظت ثابت 4 و 35 میکرومولار آهن (کلات آهن (III) – N, N – اتیلن دی آمین دی هیدروکسی فنیل استیک اسید (Fe(III)-EDDHA)) و تیمار سوم رژیم پلکانی بود که گیاهان در ابتدای کشت غلظت 4 میکرومولار آهن را دریافت و هر هفته دو میکرومولار به غلظت آهن دریافتی اضافه میشد. در نهایت غلظت آهن دریافتی به 26 میکرومولار رسید. نتایج حاکی از آن بود که از نظر صفات حجم ریشه و فعالیت آنزیم پراکسیداز گیاهان تحت تیمار 4 میکرومولار آهن برتری نشان دادند. اما بالاترین بیوماس مربوط به تیمار 35 میکرومولار آهن و رژیم پلکانی بود. در حالی که بیشترین شاخص کلروفیل a وb ، کلروفیل a+b و کاروتنوئید، وزن خشک ریشه و گل، عمر گل، تعداد گل و وزن تر گل اول در گیاهان تحت رژیم پلکانی آهن ملاحظه شد. به علاوه بالاترین و پایین‌ترین میزان فتوسنتز "در مرحله دوم اندازه‌گیری" (بهترتیب، 2/12 و 5/4 میکرومول بر متر مربع برثانیه) و تعرق (بهترتیب، 9/1 و 8/0 میلی‌مول بر متر مربع بر ثانیه) مربوط به گیاهان تحت رژیم پلکانی آهن بود. لذا رژیم پلکانی بعنوان روش مناسب جهت تغذیه آهن در گیاه همیشه بهار در کشت بدون خاک قابل توصیه است.
حسن مومیوند؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ شیرین تقی پور؛ کبری سپهوند؛ بهنام مرادی
چکیده
خشککردن یکی از مهم‌ترین فرآیندهای پس از برداشت گیاهان دارویی است. در این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشککردن بر گیاه دارویی شمعدانی عطری، آزمایشی بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و 12 تیمار اجرا شد. تیمارهای مورد آزمایش شامل خشککردن در ماکروویو (توان 300، 600 و 900 وات)، خشک کردن در آون (دمای 45، 55 و 65 درجه سانتیگراد)، ...
بیشتر
خشککردن یکی از مهم‌ترین فرآیندهای پس از برداشت گیاهان دارویی است. در این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشککردن بر گیاه دارویی شمعدانی عطری، آزمایشی بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و 12 تیمار اجرا شد. تیمارهای مورد آزمایش شامل خشککردن در ماکروویو (توان 300، 600 و 900 وات)، خشک کردن در آون (دمای 45، 55 و 65 درجه سانتیگراد)، خشک کردن طبیعی (خشککردن در سایه محصور اتاق، سایه هوای آزاد، 5 ساعت آفتاب و سپس انتقال به سایه، 10 ساعت آفتاب و سپس انتقال به سایه، و آفتاب کامل) و نمونه گیاهی تازه (بهعنوان شاهد) بودند. در روشهای مختلف خشککردن، کاهش وزن نمونهها تا رسیدن محتوای رطوبت به 12 درصد (بر پایه ماده خشک گیاهی) ادامه یافت. نتایج تجزیه واریانس نشاندهنده تاثیر معنیدار روشهای مختلف خشککردن بر زمان خشککردن، فنل کل، فلاونوئید کل، فعالیت آنتیاکسیدانی با دو روش دی‌پی‌پی‌اچ و اف‌آر‌اِی‌پی و محتوای اسانس بود. کمترین و بیشترین زمان خشککردن (05/4 دقیقه و 6 روز) بهترتیب مربوط به تیمارهای خشککردن با توان 900 وات ماکروویو و خشککردن در سایه هوای آزاد بود. بالاترین محتوای فنل کل (78/14 میلیگرم گالیک اسید در صد گرم ماده خشک) و فلاونوئید کل (83/12 میلیگرم کوئرستین در صدگرم ماده خشک) بهترتیب در تیمار سایه محصور و سایه هوای آزاد و بیشترین ظرفیت آنتیاکسیدانی (02/1IC50=) در نمونه تازه مشاهده گردید. همچنین گیاهان خشکشده در آون با دمای 45 درجه نیز از نظر فنل کل، فلاونوئید کل و فعالیت آنتیاکسیدانی غنی بودند. در حالیکه نمونه‌های خشکشده در سه توان ماکروویو و نمونه‌های خشکشده در آفتاب کامل کمترین میزان را برای این صفات نشان دادند. بالاترین محتوای اسانس (2/0 درصد وزنی/وزنی بر پایه ماده خشک گیاهی) نیز در تیمار خشککردن در آون با دمای 45 درجه مشاهده گردید. بهطور کلی می‌توان گفت که خشککردن در دماهای بالای آون و توانهای بالای ماکروویو باعث کاهش میزان ترکیبات فنولی و فلاونوئید، فعالیت آنتیاکسیدانی و درصد اسانس شمعدانی عطری گردید. در حالیکه روشهای خشککردن در سایه محصور، سایه هوای آزاد و آون با دمای 45 درجه، کمترین کاهش را در این صفات نسبت به نمونه گیاه تازه نشان دادند.
عاطفه صفایی فر؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ صادق موسوی فرد؛ فیض الله شهبازی
چکیده
پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تأثیر تنش لرزشی بر کنترل رشد گیاه حسنیوسف انجام شد. آزمایش بهصورت گلدانی و بر اساس فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. اعمال تنش پس از استقرار قلمه‌های ریشه‌دار شده، هر روز صبح بعد از طلوع خورشید در سه زمان صفر (شاهد)، پنج و 10 دقیقه و قدرت تنش در سه فرکانس 5/7 و 10 و 5/12 هرتز توسط دستگاه ...
بیشتر
پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تأثیر تنش لرزشی بر کنترل رشد گیاه حسنیوسف انجام شد. آزمایش بهصورت گلدانی و بر اساس فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. اعمال تنش پس از استقرار قلمه‌های ریشه‌دار شده، هر روز صبح بعد از طلوع خورشید در سه زمان صفر (شاهد)، پنج و 10 دقیقه و قدرت تنش در سه فرکانس 5/7 و 10 و 5/12 هرتز توسط دستگاه شبیهساز لرزش انجام شد. نتایج نشان داد کلیه تیمارهای تنش لرزشی در تمامی قدرتها و زمانهای اعمال شده باعث کاهش ارتفاع گیاه شد. با افزایش قدرت و مدت تنش، ارتفاع گیاه کاهش بیشتری نشان داد بهطوریکه در گیاهان تحت تنش لرزشی با قدرت 5/12 هرتز و مدت زمان 10 دقیقه نسبت به شاهد 31 درصد کاهش ارتفاع نشان دادند. اعمال تنش لرزشی باعث کاهش تعداد و سطح برگ، طول ریشه، بیوماس گیاه و محتوای نسبی آب برگ نسبت به شاهد شد، اما تأثیری در نشت یونی نداشت. در بین تیمارها، گیاهانی که با قدرت 5/7 هرتز و بهمدت پنج دقیقه تحت تنش لرزشی بودند، 16 درصد کاهش ارتفاع نسبت به شاهد نشان دادند اما سایر خصوصیات رشدی مانند قطر ساقه، سطح برگ، نشت یونی و مالوندیآلدئید و کلروفیل شرایط مشابه با گیاهان شاهد داشتند. با این حال برحسب شرایط تولید امکان انتخاب سایر شدت‌ها و مدت‌های تنش وجود دارد. بطور کلی بررسی نتایج این پژوهش نشان می‌دهد امکان استفاده از تنشهای مکانیکی کنترل شده برای تولید گیاهان گلدانی کوتاه و پرپشت بدون استفاده از مواد شیمیایی وجود دارد.
مهری مهدوی فرد؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ صادق موسوی فرد
چکیده
گل جعفری Tagetes spp. یک گیاه زینتی مهم در فضای سبز شهری است و همانند سایر گیاهان زینتی جهت رشد و گلدهی نیازمند شدت نور مناسب میباشد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر شدتهای نور مختلف بر رشد و گلدهی دو گونهی گل جعفری در کشت دیرهنگام بود. این آزمایش بهصورت کرت خرده شده در قالب طرح کاملاً تصادفی، با سه تکرار انجام شد. شدت نور با سه سطح (1800، ...
بیشتر
گل جعفری Tagetes spp. یک گیاه زینتی مهم در فضای سبز شهری است و همانند سایر گیاهان زینتی جهت رشد و گلدهی نیازمند شدت نور مناسب میباشد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر شدتهای نور مختلف بر رشد و گلدهی دو گونهی گل جعفری در کشت دیرهنگام بود. این آزمایش بهصورت کرت خرده شده در قالب طرح کاملاً تصادفی، با سه تکرار انجام شد. شدت نور با سه سطح (1800، 1200 و 600 میکرومول بر مترمربع در ثانیه) بهعنوان عامل اصلی و دو گونه گل جعفری آفریقایی و فرانسوی، بهعنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد که اثر شدت نور بر صفات مورد مطالعه به‌جز قطر دمگل و محتوای نسبی آب تأثیر معنی‌داری داشت. مقایسه میانگین دادهها نشان داد واکنش گونه‌های مختلف گل جعفری نسبت به شرایط نوری متفاوت است. گونه آفریقایی در شدت نور زیاد (1800 میکرومول بر مترمربع در ثانیه) از بین رفت که نشاندهنده حساسیت بیشتر این گونه به کشت دیرهنگام است. با آن‌که شدت نور زیاد بر رشد و گلدهی دو گونه گل جعفری اثرات نامطلوبی داشت اما گونه فرانسوی در تمامی سطوح شدت نور توانایی رشد داشته و بنابراین قابل توصیه در کشت دیرهنگام است. گونه آفریقایی در شدت نور 600 میکرومول بر مترمربع در ثانیه، بهترین رشد و گلدهی را در مقایسه با شدت نورهای دیگر نشان داد، لذا در کشت دیرهنگام در سایه درختان و هرجایی که سایهدهی مطلوبی وجود داشته باشد، قابل کشت و توصیه میباشد.
فاطمه حسنوند؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ محمد فیضیان
چکیده
پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تأثیر سیلیسیک اسید بر پاسخ‌های گیاه شمعدانی معطر به شوری ناشی از کلرید کلسیم انجام شد. آزمایش بهصورت گلدانی، هیدروپونیک درون ماسه و براساس فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار انجام شد. فاکتورها شامل کاربرد روزانه کلرید‌کلسیم در سه غلظت 8/1 (شاهد)، 4 و 6 دسی‌زیمنس‌برمتر و کاربرد هفتگی سیلیسیک ...
بیشتر
پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تأثیر سیلیسیک اسید بر پاسخ‌های گیاه شمعدانی معطر به شوری ناشی از کلرید کلسیم انجام شد. آزمایش بهصورت گلدانی، هیدروپونیک درون ماسه و براساس فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار انجام شد. فاکتورها شامل کاربرد روزانه کلرید‌کلسیم در سه غلظت 8/1 (شاهد)، 4 و 6 دسی‌زیمنس‌برمتر و کاربرد هفتگی سیلیسیک اسید در سه غلظت صفر، 5/0 و 1 میلی‌مولار در محلول غذایی بود. قلمه‌های ریشه‌دار شده بهصورت هیدروپونیک در ماسه کشت شده و بعد از استقرار گیاهان تیمارها به همراه محلول‌غذایی اعمال شد. نتایج نشان دادند که با افزایش هدایت الکتریکی محلول غذایی تعداد برگ، سطح برگ، میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی، شاخص روزنه‌ای، محتوای نسبی آب و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان کاهش معنی‌داری در سطح 1درصد نشان دادند و کاربرد سیلیسیک اسید به‌خصوص غلظت 1 میلی‌مولار باعث بهبود این شاخص‌ها گردید. نتایج نشان داد که غلظت‌های 4و 6 دسی‌زیمنس بر متر کلرید‌کلسیم موجب افزایش مالوندیآلدئید شد و کاربرد سیلیسیک اسید 1 میلی‌مولار به ترتیب موجب کاهش 6/23 و 35 درصدی این ماده گردید. همچنین غلظت‌های 4و 6 دسی‌زیمنس بر متر کلرید‌کلسیم موجب افزایش نشت الکترولیت‌ها در این گیاه شد و کاربرد سیلیسیک اسید 1 میلی‌مولار به ترتیب موجب کاهش 7/16 و 9/11 درصدی نشت شد که این نتایج نشان داد که سیلیسیم پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء را کاهش داده و باعث محافظت گیاه در برابر تنش اکسیداتیو شد. با افزایش هدایت الکتریکی محلول‌غذایی میزان پرولین برگ افزایش یافت و سیلیسیک اسید تنها در گیاهان تحت تنش موجب کنترل میزان پرولین گیاه شد. بهطور کلی نتایج نشان داد که افزایش غلظت کلرید کلسیم باعث ایجاد تنش در شمعدانی معطر شده و کاربرد هفتگی سیلیسیک اسید با غلظت یک میلی‌مولار باعث کاهش اثرات تنش شد.
