گیاهان دارویی
اسمعیل نبی زاده؛ مسعود حق شناس؛ خدیجه احمدی
چکیده
گیاهان دارویی منابع مهمی از ترکیبات دارویی هستند که از زمانهای قدیم در درمان بسیاری از بیماریها استفاده شده است. گیاهان دارویی با میکروارگانیسمهای متعددی که بهصورت همزیست در قسمتهای مختلف گیاهان رشد میکنند، ارتباط برقرار کردهاند. بهمنظور بررسی اثر قارچهای میکوریزا در شرایط تنش شوری بر ویژگیهای فیزیولوژیکی ...
بیشتر
گیاهان دارویی منابع مهمی از ترکیبات دارویی هستند که از زمانهای قدیم در درمان بسیاری از بیماریها استفاده شده است. گیاهان دارویی با میکروارگانیسمهای متعددی که بهصورت همزیست در قسمتهای مختلف گیاهان رشد میکنند، ارتباط برقرار کردهاند. بهمنظور بررسی اثر قارچهای میکوریزا در شرایط تنش شوری بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و عناصر ریزمغذی گیاه دارویی بالنگوی شیرازی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال 1398 در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی مهاباد اجرا شد. فاکتور اول تنش شوری در چهار سطح (صفر (آب مقطر)، 2، 4، 6 و 8 دسیزیمنس بر متر ناشی از نمک کلرید سدیم) و عامل دوم تلقیح نشا با سه قارچ میکوریزا (R. irregularis G. versiform, F. mosseae,) بودند. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد دانه تک بوته، درصد روغن دانه، ظرفیت آنتیاکسیدان، محتوای پرولین، نشت مواد یونی و عناصر غذایی شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم بودند. نتایج نشان داد که صفات مورد ارزیابی در پژوهش حاضر تحت تأثیر تیمارهای قارچ میکوریزا، تنش شوری و اثر متقابل قارچ در تنش شوری قرار گرفتند. گیاهچههایی که با قارچ میکوریزا R. irregularis تلقیح شده دارای بیشترین میزان عملکرد دانه تک بوته (94/276 گرم)، درصد روغن (51/30 درصد)، پرولین (60/246 میلیگرم بر گرم)، قدرت آنتیاکسیدان (32/49 درصد) و عناصر معدنی نسبت به دو سویه دیگر قارچ میکوریزا بودند. تنش شوری موجب افزایش درصد روغن (33/27 درصد)، پرولین (08/242 میلیگرم بر گرم)، قدرت آنتیاکسیدان (13/39 درصد) برگ گیاه دارویی بالنگوی شیرازی شد و با افزایش تنش شوری از صفر به 8 دسیزیمنس بر متر باعث کاهش صفات عملکرد دانه (03/109 گرم) و عناصر معدنی (%47/3N=، %40/0P= و %16/1K=) شد. طبق نتایج مقایسه میانگین اثر برهمکنش قارچ در تنش شوری، بیشترین میزان عملکرد دانه (81/361 گرم) و عناصر معدنی (%33/7N=، %79/0P= و %55/2K=) در تلقیح گیاه با قارچ R. irregularis در عدم تنش شوری مشاهده شد و همچنین بیشترین میزان صفات درصد روغن (68/33 درصد)، پرولین (33/311 میلیگرم بر گرم) و قدرت آنتیاکسیدانی (27/60 درصد) در تنش 8 دسیزیمنس بر متر بدست آمد. باتوجه به نتایج تحقیق حاضر استفاده از سویه قارچ R. irregularis بیشترین تأثیر مثبت بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی بالنگوی شیرازی نسبت به عدم تلقیح قارچ برخوردار بود.
گیاهان دارویی
محمود قجاوند؛ پورنگ کسرایی؛ حمیدرضا توحیدی مقدم؛ محمد ناصری؛ حمید لاریجانی
چکیده
مرزه تابستانی (Satureja hortensis L.) از گیاهان بومی ایران است که در طب سنتی بهعنوان داوری محرک، ضد نفخ، خلطآور، مقوی معده، ضد اسهال و ضد سرطان کاربرد دارد. این آزمایش بهمنظور بررسی برخی صفات گیاه دارویی مرزه تابستانه در پاسخ به کودهای بیولوژیک، اسید سالیسیلیک و تنش خشکی طی دو سال 1397 و 1396 مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش بهصورت اسپلیت ...
بیشتر
مرزه تابستانی (Satureja hortensis L.) از گیاهان بومی ایران است که در طب سنتی بهعنوان داوری محرک، ضد نفخ، خلطآور، مقوی معده، ضد اسهال و ضد سرطان کاربرد دارد. این آزمایش بهمنظور بررسی برخی صفات گیاه دارویی مرزه تابستانه در پاسخ به کودهای بیولوژیک، اسید سالیسیلیک و تنش خشکی طی دو سال 1397 و 1396 مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (پتانسیل رطوبت خاک 5/0- اتمسفر بهعنوان شاهد، پتانسیل 5/6- اتمسفر بهعنوان تنش متوسط و پتانسیل 10- اتمسفر بهعنوان تنش شدید که در مرحله 4 تا6 برگی استقرار گیاه با کشت مستقیم) بهعنوان فاکتور اصلی اعمال شدند و فاکتورهای فرعی شامل کود بیولوژیک ازتوباکتر و میکوریزا در چهار سطح (1- عدم تلقیح بهعنوان شاهد، 2- تلقیح بذر با ازتوباکتر ، 3- تلقیح بذر با میکوریزا و 4- استفاده توأم ازتوباکتر و میکوریزا) و اسید سالیسیلیک در دو سطح (1- عدم محلولپاشی و 2- محلولپاشی با غلظت 6/0 میلیمولار) بودند که در مرحله 4 تا 6 برگی قبل از گلدهی (85 روز بعد از مرحله 4 برگی) اعمال شدند .صفات ارتفاع بوته، وزن خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی، میزان کلروفیل کل، میزان پرولین، درصد و عملکرد اسانس بررسی شدند. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای تنش خشکی، کودی و سالیسیلیک اسید بر صفات مورد مطالعه ارتفاع بوته و وزن خشک اندام هوایی و ریشه، محتوای کلروفیل، درصد و عملکرد اسانس و محتوای پرولین در سطح احتمال یک درصد معنیدار بودند. اسید سالیسیلیک و کاربرد توأم ازتوباکتر و میکوریزا سبب افزایش 17 درصدی ارتفاع بوته، 19 درصدی وزن خشک بوته، 53 درصدی محتوای کلروفیل، 33 درصدی درصد اسانس و 9 درصدی عملکرد اسانس گیاه دارویی مرزه در شرایط تنش خشکی نسبت به شاهد ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺪار ارﺗﻔﺎع ﺑﻮﺗﻪ (67/48 ﺳﺎﻧﺘﯽمتر)، وزن ﺧﺸﮏ اﻧﺪام ﻫﻮاﯾﯽ (83/28 گرم)، وزن خشک ریشه (27/2 گرم)، محتوای کلروفیل (18/1 میلیگرم بر گرم)، درصد اﺳﺎﻧﺲ (87/1 درﺻﺪ) و عملکرد اسانس (912 کیلوگرم در هکتار) ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ کاربرد اسید سالیسیلیک و ﺗﯿﻤﺎر ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ازتوباکتر + میکوریزا بود. نتایج تحقیق حاضر حاکی از آن است که کاربرد کودهای زیستی به تنهایی و یا همراه با محلولپاشی اسید سالیسیلیک، در بهبود ویژگیهای رشدی و عملکرد گیاه دارویی مرزه تأثیر مثبتی داشتند. امروزه استفاده از کودهای زیستی به جای مواد شیمیایی، هدف اصلی در تولید محصولات کشاورزی بهویژه در گیاهان دارویی است. کاربرد کودهای زیستی همراه با تنظیم کنندههای رشد میتوانند جایگزین مناسبی برای مصرف کودهای شیمیایی در این گیاه شوند.
گیاهان دارویی
سهیلا چهاربندی؛ فائزه زعفریان؛ وحید اکبرپور؛ محمد کاوه
چکیده
تمایل به تولید گیاهان دارویی و معطر و تقاضا برای محصولات طبیعی به‌خصوص در شرایط کشاورزی اکولوژیک در جهان رو به افزایش می‌باشد. کشاورزی اکولوژیک گیاهان دارویی، کیفیت آن‌ها را تضمین کرده و احتمال اثرات منفی روی کیفیت دارویی را کاهش می‌دهد. به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی و زیستی بر کمیت و کیفیت گیاه دارویی ریحان (Ocimum bacilicum L.)، آزمایشی ...
بیشتر
تمایل به تولید گیاهان دارویی و معطر و تقاضا برای محصولات طبیعی به‌خصوص در شرایط کشاورزی اکولوژیک در جهان رو به افزایش می‌باشد. کشاورزی اکولوژیک گیاهان دارویی، کیفیت آن‌ها را تضمین کرده و احتمال اثرات منفی روی کیفیت دارویی را کاهش می‌دهد. به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی و زیستی بر کمیت و کیفیت گیاه دارویی ریحان (Ocimum bacilicum L.)، آزمایشی در سال 1396 در مزرعه‌ای واقع در شهرستان آمل بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: بایوچار در دو سطح (صفر و 20 تن در هکتار) و کودهای آلی و زیستی در پنج سطح (ورمیکمپوست (10 تن در هکتار)، قارچ میکوریزا، باکتری ازتوباکتر، باکتری سودوموناس و عدم مصرف کود) بودند. مطابق نتایج بدست آمده بیشترین میزان ارتفاع بوته و تعداد شاخه اصلی متعلق به تیمار مصرف بایوچار به‌همراه ورمیکمپوست (به‌ترتیب 37/49 سانتی‌متر و 42/7) بود که به‌طور معنی‌داری از تمامی تیمارهای دیگر بالاتر بود. اثر متقابل بایوچار و کودهای آلی و زیستی بر وزن تر و خشک برگ و ساقه معنیدار بود، براساس نتایج مربوط به مقایسه میانگین دادها، بیشترین وزن تر برگ و ساقه، در تیمار کاربرد بایوچار و سودوموناس (به‌ترتیب 792 و 876 گرم در متر مربع) رویت شد که تفاوت معنی‌داری با کاربرد بایوچار به همراه ورمیکمپوست نداشت و بیشترین وزن خشک برگ و وزن خشک ساقه، با استفاده از بایوچار به‌همراه سودوموناس (به‌ترتیب 166 و 175 گرم در متر مربع) مشاهده شد. برهمکنش بایوچار × کودهای آلی و زیستی بر میزان فنل کل، فلاونوئید و فعالیت آنتیاکسیدانی گیاه ریحان نیز اختلاف معنی‌داری نشان داد. بیشترین مقدار فنل کل (55/17 میلیگرم در گرم برگ خشک) و فلاونوئید (47/77 میلیگرم در گرم برگ خشک) مربوط به تیمار ازتوباکتر همراه با مصرف بایوچار بود، لذا، می‌توان نتیجه گرفت که کاربرد کودهای آلی و زیستی نظیر ورمیکمپوست و سودوموناس به همراه بایوچار باعث افزایش کمیت و کیفیت گیاه ریحان در کشاورزی اکولوژیک میشود.
محمد بهزاد امیری؛ پرویز رضوانی مقدم؛ محسن جهان
چکیده
بهمنظور بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های خاک و کودهای بیولوژیک مختلف بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد گیاه دارویی گاوزبان ایرانی (Echium amoenum)، آزمایشی در سال‌های زراعی 92-1390 در دانشگاه فردوسی مشهد در بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هفت نوع اصلاح‌کننده‌ی خاک و کود بیولوژیک مختلف از جمله: 1- اسید ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های خاک و کودهای بیولوژیک مختلف بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد گیاه دارویی گاوزبان ایرانی (Echium amoenum)، آزمایشی در سال‌های زراعی 92-1390 در دانشگاه فردوسی مشهد در بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هفت نوع اصلاح‌کننده‌ی خاک و کود بیولوژیک مختلف از جمله: 1- اسید هیومیک، 2- اسید فولویک، 3- نیتروکسین (حاوی باکتری‌های Azotobacter spp. و Azospirillum spp.)، 4- بیوفسفر (حاوی باکتری‌های Bacillus sp. و Pseudomonas sp.)، 5- بیوسولفور (Thiobacillus spp.)، 6- میکوریزا (Glomus mosseae)، و 7- میکوریزا (Glomus intraradices) و عدم استفاده از کود بهعنوان تیمار شاهد بودند. نتایج آزمایش نشان داد که هر دو گونه میکوریزای مورد مطالعه منجر به افزایش عملکرد گل در مقایسه با شاهد شدند، به‌طوری‌که عملکرد گل در تیمارهای Glomus mosseae و Glomus intraradices به‌ترتیب 24 و 11 درصد بیشتر از شاهد بود. تمامی نهاده‌های اکولوژیک مورد مطالعه سبب افزایش تعداد چرخه‌ی گل در بوته در مقایسه با شاهد شدند، ولی اثر کود بیولوژیک بیوفسفر از این نظر به‌طور بارزتری نمایان شد، به-طوری‌که تعداد چرخه‌ی گل در بوته از 342 چرخه در بوته‌های تحت‌تیمار شاهد به 1322 چرخه در گیاهان تحت‌تیمار بیوفسفر افزایش یافت. بیشترین مقدار عملکرد دانه، عملکرد ماده‌ی خشک، وزن دانه در بوته و تعداد دانه در بوته در تیمار اسید هیومیک مشاهده شد، به‌طوری‌که در نتیجه‌ی کاربرد اسید هیومیک عملکرد دانه، عملکرد ماده‌ی خشک، وزن دانه در بوته و تعداد دانه در بوته به‌ترتیب 82، 66، 63 و 66 درصد نسبت به شاهد افزایش یافتند.
مهسا اقحوانی شجری؛ پرویز رضوانی مقدم؛ رضا قربانی؛ مهدی نصیری محلاتی
چکیده
به منظور مطالعه اثرات کاربرد منفرد و تلفیقی کودهای آلی، زیستی و شیمیایی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.)، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 12 تیمار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1- کود زیستی میکوریزا، 2- کود زیستی ...
بیشتر
به منظور مطالعه اثرات کاربرد منفرد و تلفیقی کودهای آلی، زیستی و شیمیایی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.)، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 12 تیمار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1- کود زیستی میکوریزا، 2- کود زیستی بیوسولفور به همراه گوگرد آلی بنتونیت‌دار، 3- کود شیمیایی (NPK)، 4- کود گاوی، 5- ورمی کمپوست، 6- میکوریزا + کود شیمیایی، 7- میکوریزا + کود گاوی، 8- میکوریزا + ورمی کمپوست، 9- بیوسولفور + کود شیمیایی، 10- بیوسولفور + کود گاوی، 11- بیوسولفور + ورمی کمپوست و 12- شاهد. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد شاخه جانبی (6/6 عدد) در تیمار کاربرد تلفیقی کود زیستی بیوسولفور با کود گاوی و بیشترین تعداد چتر در بوته (19 عدد) و چترک در چتر (5 عدد) در تیمار کاربرد منفرد کود زیستی میکوریزا به دست آمد. حداکثر تعداد دانه در چتر (6/21 عدد)، تعداد دانه در بوته (366 عدد)، عملکرد دانه (1468 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (55 درصد) در تیمار مصرف تلفیقی کود زیستی میکوریزا با کود شیمیایی مشاهده شد. کاربرد تلفیقی کود زیستی بیوسولفور با کود شیمیایی اثر چشمگیری در افزایش وزن صد دانه و عملکرد بیولوژیکی گیاه داشت. بیشترین مقادیر درصد و عملکرد اسانس دانه به‌ترتیب در تیمارهای مصرف منفرد کود زیستی میکوریزا و مصرف تلفیقی کود زیستی میکوریزا با کود شیمیایی به‌دست آمد (2/0درصد و 2602 گرم در هکتار). به‌طور کلی نتایج آزمایش نشان داد که کاربرد کودهای زیستی به خصوص میکوریزا نقش چشمگیری در افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز داشت. علاوه بر این، مصرف تلفیقی کودهای زیستی به خصوص میکوریزا با کودهای آلی و شیمیایی اثرات به مراتب بهتری در مقایسه با کاربرد منفرد منابع کودی مورد مطالعه ایجاد کرد.
سعید خانی نژاد؛ حمیدرضا خزاعی؛ جعفر نباتی؛ محمد کافی
چکیده
سیب زمینی یکی از پر تولیدترین محصولات کشاورزی و از منابع غذایی با ارزش در کشورهای در حال توسعه می‌باشد. قارچهای میکوریزا نیز همزیست با ریشه اغلب گیاهان زراعی بوده و سبب بهبود در رشد و عملکرد آن‌ها می‌شوند. در این راستا مطالعه‌ای به منظور بررسی تأثیر گونه‌های مختلف قارچ میکوریزا بر عملکرد ارقام سیب‌زمینی انجام شد. آزمایش به صورت ...
بیشتر
سیب زمینی یکی از پر تولیدترین محصولات کشاورزی و از منابع غذایی با ارزش در کشورهای در حال توسعه می‌باشد. قارچهای میکوریزا نیز همزیست با ریشه اغلب گیاهان زراعی بوده و سبب بهبود در رشد و عملکرد آن‌ها می‌شوند. در این راستا مطالعه‌ای به منظور بررسی تأثیر گونه‌های مختلف قارچ میکوریزا بر عملکرد ارقام سیب‌زمینی انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی با هشت تیمار (هفت گونه قارچ میکوریزا (G. mosseae،G. intraradices ، G. fasciculatum،G. versiform ، G. claroideum ، G. caledonium، A. longula) و تیمار شاهد ) و دو رقم سیب‌زمینی آگریا و فونتانه در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد از نظر تعداد غده و مقدار فسفر اندام هوایی بین دو رقم آگریا و فونتانه تفاوت معنی‌داری وجود نداشت اما سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی و وزن کل غده‌ها در رقم فونتانه بیشتر از آگریا بود. تیمار شاهد و قارچهای A. longula به ترتیب کم‌ترین (22 و 21 گرم) و گونه‌های G.intraradices، G. mosseaeو G. versiform به ترتیب بیشترین (60، 54 و 51 گرم) وزن غده را داشتند. قارچ G. mosseae در هر دو رقم آگریا و فونتانه تولید غده بالاتری (سه غده) داشت. متوسط وزن غده نیز در سیب‌زمینی‌های تیمار شده با گونه G. versiform بیشتر از سایر تیمارها بود. گیاه میکوریزا توانایی جذب فسفر بالاتری را نسبت به گیاه غیر میکوریزا نشان داد.
پرویز رضوانی مقدم؛ سید محمد سیدی
چکیده
کمبود فسفر و نیز کارایی جذب پایین این عنصر در خاک‌های با pH بالا، یکی از مشکلات مهم در سیستم‌های زراعی مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. از این رو، به منظور بررسی اثر کودهای آلی و بیولوژیک بر کارایی مصرف فسفر و نیز پتاسیم سیاهدانه در خاکی با pH بالا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 15 تیمار در سال ...
بیشتر
کمبود فسفر و نیز کارایی جذب پایین این عنصر در خاک‌های با pH بالا، یکی از مشکلات مهم در سیستم‌های زراعی مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. از این رو، به منظور بررسی اثر کودهای آلی و بیولوژیک بر کارایی مصرف فسفر و نیز پتاسیم سیاهدانه در خاکی با pH بالا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 15 تیمار در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای این آزمایش بر اساس ترکیبی از سه منبع کود آلی (کمپوست حاصل از کود گاوی، ورمی کمپوست و شاهد (بدون اعمال هیچ‌گونه کودی)) و نیز پنج کود بیولوژیک (ازتوباکتر + آزوسپیریلوم، میکوریزا(Glomus mosseae) ، ازتوباکتر + آزوسپیریلوم + میکوریزا، تیوباسیلوس + گوگرد و شاهد (بدون هیچ‌گونه کودی)) تعیین شدند. نتایج آزمایش حاکی از وجود اثر معنیدار منابع کود آلی در افزایش کارایی مصرف فسفر و پتاسیم سیاهدانه بود. با این وجود نتایج نشان داد که بجز تیمار تیوباسیلوس + گوگرد، سایر کودهای بیولوژیک تأثیر معنی‌داری در افزایش شاخص‌های ذکر شده نداشتند. تیمار تیوباسیلوس + گوگرد در مقایسه با شاهد کارایی جذب فسفر و پتاسیم سیاهدانه را به ترتیب 7/34 و 6/14 درصد افزایش داد. نتایج اثر متقابل نیز نشان داد که اعمال تیمار ورمیکمپوست + تیوباسیلوس + گوگرد در مقایسه با تیوباسیلوس + گوگرد، مقدار فسفر دانه را بیش از دو برابر افزایش داد. همچنین اثر تیمار ورمیکمپوست + تیوباسیلوس + گوگرد در افزایش شاخص ذکر شده به طور معنی-دار بیش از تیمار ورمی کمپوست بود. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می‌رسد که در خاک‌هایی با pH بالا و با میزان فسفر قابل استفاده پایین، استفاده از تیوباسیلوس به همراه مصرف گوگرد می‌تواند نقش موثری در افزایش کارایی جذب و مصرف فسفر داشته باشد.
عبدالحمید محبی
چکیده
قارچهای میکوریزا از طریق افزایش سطح جذب سیستم ریشه‌ای گیاه باعث افزایش رشد و عملکرد گیاه می‌شوند. با توجه به نقش مثبت قارچهای میکوریز در سایر محصولات، این پژوهش بر روی نهال های حاصل از کشت بافت خرما رقم برحی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به صورت فاکتوریل و با دو عامل شامل1- مصرف کود سوپرفسفات تریپل در 5 سطح 0 ،5 ،10 ،15، 20 میلیگرم ...
بیشتر
قارچهای میکوریزا از طریق افزایش سطح جذب سیستم ریشه‌ای گیاه باعث افزایش رشد و عملکرد گیاه می‌شوند. با توجه به نقش مثبت قارچهای میکوریز در سایر محصولات، این پژوهش بر روی نهال های حاصل از کشت بافت خرما رقم برحی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به صورت فاکتوریل و با دو عامل شامل1- مصرف کود سوپرفسفات تریپل در 5 سطح 0 ،5 ،10 ،15، 20 میلیگرم در کیلو گرم خاک 2- تلقیح با میکوریز و بدون تلقیح با میکوریز در چهار تکرار (بلوک) در اهواز طی سال‌های 1387 تا 1388 اجرا شد. نتایج نشان داد که بین وزن تر و خشک ریشه و اندام هوائی، نیتروژن، پتاسیم و فسفر اندام هوائی و ریشه در تیمارهای مختلف اختلاف معنی‌داری در سطح 5% وجود دارد. بین طول و فسفر ریشه، نیتروژن و روی برگ در تیمارهای مختلف اختلاف معنی‌داری مشاهده نگردید. در مجموع تیمار تلقیح خاک با میکوریز و مصرف 10 میلیگرم در کیلوگرم فسفر باعث بهبود خصوصیات رویشی نهال خرما شد.
