محمد بهزاد امیری؛ پرویز رضوانی مقدم؛ محسن جهان
چکیده
بهمنظور بررسی اثر کودهای آلی و شیمیایی بر خصوصیات کمی گاوزبان ایرانی (Echium amoenum) در تراکمهای مختلف گیاهی، آزمایشی در سالهای زراعی 92-1390 در دانشگاه فردوسی مشهد به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایهی بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل 3 تراکم گیاهی (3، 5 و 10 بوته در متر مربع) و 5 نوع کود مختلف (کمپوست زباله ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر کودهای آلی و شیمیایی بر خصوصیات کمی گاوزبان ایرانی (Echium amoenum) در تراکمهای مختلف گیاهی، آزمایشی در سالهای زراعی 92-1390 در دانشگاه فردوسی مشهد به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایهی بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل 3 تراکم گیاهی (3، 5 و 10 بوته در متر مربع) و 5 نوع کود مختلف (کمپوست زباله شهری، ورمیکمپوست، گاوی، شیمیایی (اوره) و شاهد) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که با کاهش تراکم گیاهی، تأثیر کودهای آلی در افزایش عملکرد گل تشدید شد و در کمترین تراکم گیاهی، کودهای کمپوست زباله شهری، ورمیکمپوست و گاوی، عملکرد گل را بهترتیب 112، 79 و 223 درصد نسبت به شاهد بطور معنیداری افزایش دادند. در تمامی تراکمهای مورد مطالعه، طول ساقه فرعی در شرایط استفاده از کودهای آلی نسبت به شاهد بطور معنیداری بیشتر بود. کودهای کمپوست، ورمیکمپوست، گاوی و شیمیایی (اوره) در تراکم 10 بوته در متر مربع بهترتیب افزایش 106، 54، 66 و 173 درصدی میزان فنول کل را در مقایسه با شاهد سبب شدند. در تراکم متوسط گیاهی (5 بوته در متر مربع) استفاده از کودهای کمپوست، ورمیکمپوست و گاوی بهترتیب منجر به افزایش 83، 74 و 57 درصدی میزان آنتوسیانین کل نسبت به شاهد شدند. بهطور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از کودهای آلی مختلف و کود شیمیایی اوره در تراکمهای مطلوب گیاهی می‌تواند منجر به بهبود خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد کمی و کیفی گاوزبان ایرانی شود.
یاسر اسماعیلیان؛ محمد بهزاد امیری؛ صادق عسکری نائینی؛ جلیل مرادی صدر؛ فرهاد حیدری
چکیده
در سالهای اخیر، توجه به سلامت محصولات کشاورزی و بهویژه گیاهان دارویی بیشتر مورد توجه قرار گرفته و از این رو کاربرد نهاده‌های بومسازگار در تولید این گیاهان امری اجتنابناپذیر است. بهمنظور بررسی اثر کاربرد همزمان کودهای زیستی و کودهای آلی و شیمیایی مختلف بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی سیر (Allium sativum L.)، آزمایشی در سال زراعی ...
بیشتر
در سالهای اخیر، توجه به سلامت محصولات کشاورزی و بهویژه گیاهان دارویی بیشتر مورد توجه قرار گرفته و از این رو کاربرد نهاده‌های بومسازگار در تولید این گیاهان امری اجتنابناپذیر است. بهمنظور بررسی اثر کاربرد همزمان کودهای زیستی و کودهای آلی و شیمیایی مختلف بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی سیر (Allium sativum L.)، آزمایشی در سال زراعی 95-1394 در مجتمع آموزش عالی گناباد به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایهی بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کودهای آلی و شیمیایی مختلف شامل 1- ورمیکمپوست، 2- کود گاوی، 3- کود شیمیایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم و 4- شاهد (عدم کاربرد کود) به‌عنوان عامل اصلی و ریزوباکترهای محرک رشد گیاه شامل 1- نیتروکسین (حاوی باکتری‌های Azotobacter spp. و Azospirillum spp.، با C/ml 108=CFU در زمان تولید کود)، 2- بیوفسفر (حاوی باکتری‌های Bacillus sp. و Pseudomonas sp.، با C/ml 107=CFU در زمان تولید کود) و 3- شاهد (عدم کاربرد کود) به‌عنوان عامل فرعی مدنظر قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که کاربرد جداگانهی کود شیمیایی تأثیر چندانی در بهبود قطر سوخ نداشت، ولی استفادهی همزمان از کود شیمیایی و بیوفسفر منجر به افزایش 18 درصدی قطر سوخ نسبت به شاهد شد. کاربرد همزمان نیتروکسین و کود گاوی وزن سوخک در بوته را 41 درصد نسبت به کاربرد جداگانهی نیتروکسین افزایش داد. کاربرد بیوفسفر به همراه کودهای ورمیکمپوست، گاوی و شیمیایی بهترتیب افزایش 25، 18 و 15 درصدی عملکرد زیستی را نسبت به کاربرد جداگانهی این کود سبب شد. بیشترین عملکرد اقتصادی (5158 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کاربرد همزمان نیتروکسین و کود گاوی حاصل شد. بهطور کلی با توجه به یافتههای این پژوهش، با کاربرد همزمان کودهای آلی و بیولوژیک میتوان ضمن تشدید اثرات مثبت کاربرد جداگانهی هر یک از این کودها، خسارات زیستمحیطی ناشی از مصرف کودهای شیمیایی را کاهش داد.
محمد بهزاد امیری؛ پرویز رضوانی مقدم؛ محسن جهان
چکیده
بهمنظور بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های خاک و کودهای بیولوژیک مختلف بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد گیاه دارویی گاوزبان ایرانی (Echium amoenum)، آزمایشی در سالهای زراعی 92-1390 در دانشگاه فردوسی مشهد در به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هفت نوع اصلاح‌کننده‌ی خاک و کود بیولوژیک مختلف از جمله: 1- اسید ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های خاک و کودهای بیولوژیک مختلف بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد گیاه دارویی گاوزبان ایرانی (Echium amoenum)، آزمایشی در سالهای زراعی 92-1390 در دانشگاه فردوسی مشهد در به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هفت نوع اصلاح‌کننده‌ی خاک و کود بیولوژیک مختلف از جمله: 1- اسید هیومیک، 2- اسید فولویک، 3- نیتروکسین (حاوی باکتری‌های Azotobacter spp. و Azospirillum spp.)، 4- بیوفسفر (حاوی باکتری‌های Bacillus sp. و Pseudomonas sp.)، 5- بیوسولفور (Thiobacillus spp.)، 6- میکوریزا (Glomus mosseae)، و 7- میکوریزا (Glomus intraradices) و عدم استفاده از کود به‌عنوان تیمار شاهد بودند. نتایج آزمایش نشان داد که هر دو گونه میکوریزای مورد مطالعه منجر به افزایش عملکرد گل در مقایسه با شاهد شدند، به‌طوری‌که عملکرد گل در تیمارهای Glomus mosseae و Glomus intraradices بهترتیب 24 و 11 درصد بیشتر از شاهد بود. تمامی نهاده‌های اکولوژیک مورد مطالعه سبب افزایش تعداد چرخه‌ی گل در بوته در مقایسه با شاهد شدند، ولی اثر کود بیولوژیک بیوفسفر از این نظر بهطور بارزتری نمایان شد، به-طوری‌که تعداد چرخه‌ی گل در بوته از 342 چرخه در بوته‌های تحت‌تیمار شاهد به 1322 چرخه در گیاهان تحت‌تیمار بیوفسفر افزایش یافت. بیشترین مقدار عملکرد دانه، عملکرد ماده‌ی خشک، وزن دانه در بوته و تعداد دانه در بوته در تیمار اسید هیومیک مشاهده شد، به‌طوری‌که در نتیجه‌ی کاربرد اسید هیومیک عملکرد دانه، عملکرد ماده‌ی خشک، وزن دانه در بوته و تعداد دانه در بوته بهترتیب 82، 66، 63 و 66 درصد نسبت به شاهد افزایش یافتند.
محمد بهزاد امیری؛ پرویز رضوانی مقدم؛ محسن جهان
چکیده
با توجه به استفاده ی روزافزون از گیاهان دارویی در سطح جهان، اهمیت کشت و پرورش گیاهان دارویی به ویژه در سیستم‌های اکولوژیک، بیشتر آشکار شده است. به منظور بررسی اثر تراکم بوته و مقایسهی کودهای آلی و شیمیایی در زراعت گاو زبان ایرانی (Echium amoenum Fisch & Mey.)، پژوهشی در سه سال زراعی متوالی 91-1390، 92-1391 و 93-1392 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی ...
بیشتر
با توجه به استفاده ی روزافزون از گیاهان دارویی در سطح جهان، اهمیت کشت و پرورش گیاهان دارویی به ویژه در سیستم‌های اکولوژیک، بیشتر آشکار شده است. به منظور بررسی اثر تراکم بوته و مقایسهی کودهای آلی و شیمیایی در زراعت گاو زبان ایرانی (Echium amoenum Fisch & Mey.)، پژوهشی در سه سال زراعی متوالی 91-1390، 92-1391 و 93-1392 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت اسپلیت پلات در زمان در قالب طرح پایه ی بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کرت های اصلی شامل ترکیب فاکتوریل 3 تراکم کاشت (3، 5 و 10 بوته در متر مربع) و 4 نوع کود آلی و شیمیایی مختلف (کمپوست، ورمیکمپوست، کود گاوی، کود شیمیایی نیتروژن و شاهد) بود و زمان نمونه گیری و ثبت صفات مورد مطالعه (سال های زراعی دوم و سوم) به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شد. در این آزمایش صفاتی نظیر وزن خشک گل در بوته، تعداد گل در بوته، تعداد و وزن دانه در بوته، شاخص برداشت گل، عملکرد گل خشک و عملکرد دانه بررسی شدند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر تراکم گیاهی بر عملکرد گل خشک معنی دار بود، به طوری که بیشترین مقدار عملکرد گل خشک (816 کیلوگرم در هکتار) در تراکم 5 بوته در متر مربع بدست آمد و به ترتیب 23 و 15 درصد نسبت به تیمارهای 3 و 10 بوته در متر مربع بیشتر بود. در هر دو سال زراعی مورد مطالعه اثر کودهای آلی و شیمیایی مختلف در تراکم 5 بوته در متر مربع تشدید شد، به عنوان مثال در سال زراعی دوم استفاده از کمپوست در تراکم 5 بوته در متر مربع به ترتیب منجر به افزایش 30 و 25 درصدی عملکرد دانه نسبت به کاربرد این کود در تراکم های 3 و 10 بوته در متر مربع شد. اگر چه استفاده از کود شیمیایی در بهبود عملکرد و اجزای عملکرد گاو زبان ایرانی بی تأثیر نبود، ولی تأثیرگذاری آن به مراتب کمتر از کودهای آلی بود. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از کودهای آلی به ویژه کود ورمیکمپوست در تراکم های مطلوب گیاهی می تواند ضمن بهبود خصوصیات کمی گاو زبان ایرانی، اثرات مخرب ناشی از مصرف کودهای شیمیایی را کاهش داده و سلامت محصول و پایداری تولید را تضمین کند.
محمد بهزاد امیری؛ علیرضا کوچکی؛ مهدی نصیری محلاتی؛ محسن جهان
چکیده
بهمنظور بررسی اثر کودهای مختلف بر خصوصیات کمی و کیفی گوجه‌فرنگی (Lycopersicon esculentum Mill.)، آزمایشی در سال زراعی 88-1387 به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. کود مرغی (صفر و 20 تن در هکتار) و 5 نوع کود مختلف (شامل: کودهای بیولوژیک نیتروکسین (A) (دارای ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر کودهای مختلف بر خصوصیات کمی و کیفی گوجه‌فرنگی (Lycopersicon esculentum Mill.)، آزمایشی در سال زراعی 88-1387 به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. کود مرغی (صفر و 20 تن در هکتار) و 5 نوع کود مختلف (شامل: کودهای بیولوژیک نیتروکسین (A) (دارای باکتری‌های Azotobacter sp. و Azospirillum sp.) و باکتری‌های حل‌کنندة فسفات (B) (دارای باکتری‌های Bacillus sp. و Pseudomonas sp.)، A+B، مخلوط کود شیمیایی نیتروژن و فسفر و شاهد (عدم‌استفاده از کود) به ترتیب به عنوان فاکتور اصلی و فرعی مدنظر قرار گرفتند. نتایج آزمایش حاکی از آن بود که کاربرد کود مرغی موجب افزایش 15 درصدی عملکرد کل نسبت به عدم‌کاربرد کود مرغی شد. با‌توجه به نتایج آزمایش بیشترین و کمترین مقدار ویتامین‌ث بهترتیب در تیمارهای کود بیولوژیک نیتروکسین (44/11 میلی‌گرم در 100 گرم نمونه) و کود شیمیایی (40/7 میلی‌گرم در 100 گرم نمونه) مشاهده شد. تمامی کودهای بیولوژیک و شیمیایی مورد استفاده در آزمایش میزان لیکوپن را نسبت به شاهد افزایش دادند، به‌طوری که بیشترین میزان لیکوپن در کود بیولوژیک بیوفسفر (38/2 میلی‌گرم در 100 گرم نمونه) بدست آمد. نتایج آزمایش بیانگر آن بود که وزن میوه در بوته در چین اول به مقدار قابل‌توجهی (61 درصد) بیشتر از چین دوم بود.
محسن جهان؛ شیوا قلعه نویی؛ امین خاموشی؛ محمد بهزاد امیری
چکیده
در سال های اخیر، برای دستیابی به تولید پایدار محصولات کشاورزی به ویژه گیاهان دارویی، توجه به استفاده از نهاده های بوم سازگار مورد تأکید قرار گرفته است. به منظور بررسی اثر مقادیر سوپرجاذب و محلول پاشی اسید هیومیک بر برخی خصوصیات کمی ریحان (Ocimum basilicum L.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشدة نواری در قالب طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی با ...
بیشتر
در سال های اخیر، برای دستیابی به تولید پایدار محصولات کشاورزی به ویژه گیاهان دارویی، توجه به استفاده از نهاده های بوم سازگار مورد تأکید قرار گرفته است. به منظور بررسی اثر مقادیر سوپرجاذب و محلول پاشی اسید هیومیک بر برخی خصوصیات کمی ریحان (Ocimum basilicum L.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشدة نواری در قالب طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 92-1391 انجام شد. عوامل آزمایشی شامل سه سطح مختلف سوپرجاذب رطوبت (صفر، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل کرت اصلی، دو سطح اسید هیومیک (صفر و 3 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل کرت فرعی و دو سطح آبیاری (دور آبیاری 5 و 10 روز) به عنوان عامل کرت نواری بودند. صفات مورد بررسی شامل تعداد و وزن بذر در بوته، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، عملکرد بذر، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بودند. نتایج آزمایش نشان داد که برهمکنش سوپرجاذب رطوبت و اسیدهیومیک بر عملکرد بذر معنی دار بود (05/0 P≤)، به‌طوری‌که بیشترین مقدار عملکرد بذر (8/2638 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 40 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب و بدون اسید هیومیک به‌دست آمد. در بررسی اثرات متقابل سوپرجاذب و مدار آبیاری مشاهده شد که در تمامی سطوح سوپرجاذب مورد مطالعه، عملکرد مادة خشک در مدار آبیاری 5 روز بیشتر از مدار آبیاری 10روز بود، به طوری که در مدار آبیاری 5 روز، سطوح صفر، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب به ترتیب منجر به افزایش 13، 50 و 17 درصدی عملکرد مادة خشک نسبت به مدار آبیاری 10 روز شدند. تعداد بذر در بوته به طور معنی داری تحت تأثیر برهمکنش اسیدهیومیک و مدار آبیاری قرار گرفت، به طوری که محلول‌پاشی اسیدهیومیک در مدار آبیاری 10 روز، افزایش 26 درصدی تعداد بذر در بوته را در مقایسه با شاهد به همراه داشت. اثر متقابل سه گانة سوپرجاذب، اسیدهیومیک و مدار آبیاری تأثیر معنی داری بر تعداد شاخه فرعی در بوته داشت، به طوری که در مدار آبیاری 5 روز، در هر دو شرایط کاربرد و عدم کاربرد اسید هیومیک، بیشترین تعداد شاخه فرعی در بوته در سطح 40 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب مشاهده شد. به طور کلی، کاربرد 40 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب رطوبت به‌همراه محلول‌پاشی اسیدهیومیک در شرایط کم آبیاری، ضمن بهبود نسبی ویژگی‌های کمی گیاه، نقش مؤثری در کاهش اثرات مخرب ناشی از کم آبی و ثبات عملکرد گیاه در شرایط تنش رطوبتی داشت.
پرویز رضوانی مقدم؛ محمد بهزاد امیری؛ حمیدرضا احیایی؛ محمد بهزاد امیری
چکیده
در سال های اخیر استفاده از اصلاح کننده های آلی و بیولوژیک به منظور جایگزینی بوم سازگار برای کودهای شیمیایی بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند. به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک و سطوح مختلف کمپوست قارچ بر عملکرد گل و ویژگی های بنه ی زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی در سال های زراعی 91-1388 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، ...
بیشتر
در سال های اخیر استفاده از اصلاح کننده های آلی و بیولوژیک به منظور جایگزینی بوم سازگار برای کودهای شیمیایی بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند. به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک و سطوح مختلف کمپوست قارچ بر عملکرد گل و ویژگی های بنه ی زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی در سال های زراعی 91-1388 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایهی بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. ریزوباکترهای محرک رشد گیاه (کاربرد و عدم کاربرد نیتروکسین) و سطوح مختلف کمپوست قارچ مصرف شده (صفر، 20، 40، 60، 80، 100 تن در هکتار) به ترتیب به عنوان فاکتور اصلی و فرعی مدنظر قرار گرفتند. به طور کلی نتایج آزمایش نشان داد که نیتروکسین دارای اثر مثبت بر روی تمامی صفات مورد مطالعه بود، به عنوان مثال در شرایط کاربرد نیتروکسین تعداد جوانه در هر بنه 12 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت. بر اساس نتایج آزمایش، هر یک از سطوح 20، 60، 80 و 100 تن در هکتار کمپوست قارچ به ترتیب باعث افزایش 48، 24، 30 و 29 درصدی وزن کل بنه ها بدون فلس در مقایسه با شاهد شدند. اثر متقابل ریزوباکترهای محرک رشد گیاه و سطوح مختلف کمپوست قارچ به طور معنی داری بر عملکرد گل تأثیر داشت، به طوری که در شرایط کاربرد و عدم کاربرد نیتروکسین به ترتیب سطوح 60 و 100 تن در هکتار کمپوست قارچ نسبت به سایر تیمارها برتری داشتند. با توجه به نتایج آزمایش، از نظر عملکرد کلاله، کاربرد نیتروکسین کارایی هر یک از سطوح 40، 60 و 80 تن در هکتار کمپوست قارچ را به ترتیب 77، 66 و 30 درصد در مقایسه با سطوح مشابه در شرایط عدم کاربرد نیتروکسین افزایش داد. به طور کلی با توجه به یافته های این پژوهش، به نظر می رسد با استفاده از کودهای بیولوژیک و مقادیر مناسب کمپوست قارچ می توان ضمن حفظ پایداری کشت بوم ها، خصوصیات کمی و کیفی زعفران را بهبود بخشید.
