گیاهان دارویی
سپیده هوشمند؛ سعیده علیزاده سالطه؛ صاحبعلی بلندنظر؛ الیاس آریاکیا
چکیده
از جمله گیاهان با ارزش ایران، گونه‌های جنس Artemisia متعلق به تیره کاسنی (Asteraceae) می‌باشند که پراکندگی نسبتاً وسیعی در نقاط مختلفی از ایران دارند. با توجه به اینکه پتانسیل آنتیاکسیدانی به‌میزان قابل توجهی با ماهیت حلال، روش استخراج گیاه جمع‌آوری شده از هر منطقه و نیز بستگی به پارامترهای زیادی از جمله آب‌وهوا، ارتفاع و نور دارد. در ...
بیشتر
از جمله گیاهان با ارزش ایران، گونه‌های جنس Artemisia متعلق به تیره کاسنی (Asteraceae) می‌باشند که پراکندگی نسبتاً وسیعی در نقاط مختلفی از ایران دارند. با توجه به اینکه پتانسیل آنتیاکسیدانی به‌میزان قابل توجهی با ماهیت حلال، روش استخراج گیاه جمع‌آوری شده از هر منطقه و نیز بستگی به پارامترهای زیادی از جمله آب‌وهوا، ارتفاع و نور دارد. در این مطالعه، گیاه دارویی درمنه کوهی با نام علمی Artemisia aucheri از سه ناحیه مختلف ایران (سمنان، مازندران و اصفهان) در سال 1400 جمع‌آوری و پتانسیل آنتیاکسیدانی این اکوتیپ‌ها ارزیابی شد. در این تحقیق، خواص دارویی از جمله محتوای آنتیاکسیدانی (با دو روش DPPH و FRAP)، مقدار فنل کل و فلاونوئید در عصاره‌های قطبی (اتانول) و غیرقطبی (اتیل استات) و درصد و تنوع ترکیبات اسانس مورد ارزیابی قرار گرفت. اکوتیپ سمنان دارای بیشترین فعالیت آنتیاکسیدان (95/15 درصد) میباشد. حلال غیرقطبی اتیل استات فعالیت احیاکنندگی بالاتری را نشان داده که این مورد بیانگر این است که نوع حلال مورد استفاده در عصاره‌گیری بر فعالیت آنتیاکسیدانی بسیار مؤثر میباشد. اکوتیپ اصفهان دارای بیشترین محتوای فنلی در عصاره قطبی (62/62 میلیگرم معادل اسید گالیک بر گرم وزن خشک) و اکوتیپ مازندران بیشترین محتوای فلاونوئیدی را در عصاره غیرقطبی (8/52 میلیگرم معادل کورستین بر گرم وزن خشک) نشان داد. اکوتیپ سمنان دارای بیشترین ترکیبات مونوترپن اکسیژن‌دار، بیشترین ترکیب در اسانس را در بین دیگر اکوتیپ‌ها دارا بود. این نتایج بیانگر این مورد هستند که گونه A. aucheri دارای منابع غنی آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی بوده و می‌توانند در صنایع غذایی و دارویی کاربرد فراوان داشته باشند. تنوع محتویات فنلی، ترکیبات اسانس و آنتیاکسیدانی مشاهده شده در سه اکوتیپ مورد مطالعه می‌تواند به‌علت عوامل مختلف اکولوژیکی، ژنتیکی، جغرافیایی و فاکتورهای تغذیهای باشد.
گیاهان دارویی
محمد باقر رضوی نیا؛ نسیبه پورقاسمیان؛ فرزاد نجفی
چکیده
آلودگی به فلزات سنگین یکی از معضلات اصلی زیست‌محیطی و کشاورزی در دهههای اخیر است. مطالعه حاضر به بررسی پاسخهای رشدی و بیوشیمیایی گیاه دارویی مرزنجوش بستانی (Origanom marjoram) در برابر تنش عناصر سنگین کادمیوم و سرب پرداخته است. این مطالعه در طرح فاکتوریل و در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در گلخانه دانشگاه شهید باهنر مرکز آموزش ...
بیشتر
آلودگی به فلزات سنگین یکی از معضلات اصلی زیست‌محیطی و کشاورزی در دهههای اخیر است. مطالعه حاضر به بررسی پاسخهای رشدی و بیوشیمیایی گیاه دارویی مرزنجوش بستانی (Origanom marjoram) در برابر تنش عناصر سنگین کادمیوم و سرب پرداخته است. این مطالعه در طرح فاکتوریل و در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در گلخانه دانشگاه شهید باهنر مرکز آموزش عالی کشاورزی بردسیر در سال 1400 انجام شد. فاکتور اول شامل کادمیوم در چهار سطح (صفر، 6، 12 و 24 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و فاکتور دوم شامل سرب در چهار سطح ( صفر، 150، 300 و 450 میلی گرم در کیلوگرم خاک) در نظر گرفته شد. وزن خشک اندام هوایی و ریشه، غلظت سرب و کادمیوم در اندام هوایی و ریشه، پراکسیداسیون لیپیدها (MDA)، فلاونوئید، آنتوسیانین، فنول کل، پرولین، پروتئین، آنتی‌اکسیدانتهای آنزیمی شامل، گایاکول پراکسیداز (GPX)، آسکوربات پراکسیداز (APX) و کاتالاز (CAT) اندازهگیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که کلیه صفات مذکور تحت تأثیر اثرات ساده سرب و کادمیوم قرار گرفتند. اثر متقابل کادمیوم × سرب روی پرولین، پروتئین، GPX، پلی فنل، فلاونوئید و آنتوسیانین معنیدار نبود. وزن خشک اندام هوایی و ریشه در حضور کادمیوم و سرب کاهش و غلظت عناصر سرب و کادمیوم، افزایش پیدا کرده است، بااین‌حال، این آسیب در حضور کادمیوم بیشتر از سرب بود. حضور کادمیوم در محیط حاوی سرب اثر بازدارندگی در جذب سرب توسط گیاه داشت و بالعکس. بیشترین میزان MDA در ترکیب غلظت سرب 450 و کادمیوم 24 میلی گرم بر کیلوگرم گزارش شد. بررسی فعالیت سه آنزیم نشان داد که حداکثر فعالیت آنزیم کاتالاز در ترکیب کادمیوم 6 و سرب 450 میلی گرم بر کیلوگرم به‌میزان 0/066 و کمترین آن در شاهد 27/0 واحد جذب بر گرم وزن تر بود. همچنین، بیشترین فعالیت APX در ترکیب غلظت 24 کادمیوم و صفر سرب 3/21 و کمترین آن در شاهد 0/97 واحد جذب بر گرم وزن تر گیاه گزارش شد. استفاده از کادمیوم و سرب در بالاترین سطح مصرفی نسبت به شاهد، بهترتیب سبب افزایش فعالیت GPX به‌میزان 204 و 40 درصد گردید. در بررسی فنول کل، فلاونوئید و آنتوسیانین و پروتئین، با افزایش غلظت کادمیوم از صفر به 24 میلی گرم بر کیلوگرم، بهترتیب 52، 42، 208 و 81 درصد و برای پروتئین 39 درصد کاهش نشان داد. این صفات با افزایش سرب از صفر به 450، بهترتیب، 14، 14، 58 و 40 درصد افزایش و برای پروتئین 24 درصد کاهش نشان داد. با توجه به نتایج موجود به نظر میرسد که با افزایش عناصر سنگین متابولیت‌های ثانویه افزایش یافته و به دنبال آن مقاومت به فلز سنگین نیز افزایش مییابد.
سبزیکاری
محمد حسین امینی فرد؛ سجاد ندافان؛ حسن بیات؛ مهدی جهانی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کود مرغی و سولفات پتاسیم بر میزان صفات بیوشیمیایی و عملکرد گیاه شنبلیه، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 1401-1400 انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل کود پلیت مرغی در سه سطح (صفر، 1000 و 2000 کیلوگرم در هکتار) به‌صورت کاربرد خاکی و سولفات پتاسیم (سولوپتاس) در چهار سطح (صفر، 1/5، 3 و 5 در ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کود مرغی و سولفات پتاسیم بر میزان صفات بیوشیمیایی و عملکرد گیاه شنبلیه، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 1401-1400 انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل کود پلیت مرغی در سه سطح (صفر، 1000 و 2000 کیلوگرم در هکتار) به‌صورت کاربرد خاکی و سولفات پتاسیم (سولوپتاس) در چهار سطح (صفر، 1/5، 3 و 5 در هزار) به‌صورت محلول پاشی بودند. نتایج نشان داد که کود مرغی در همه صفات به‌جز میزان قند محلول و فعالیت آنتیاکسیدانی، سبب افزایش معنیدار صفات بیوشیمیایی و عملکرد دانه شنبلیله شد، به‌طوری‌که تیمار 2000 کیلوگرم در هکتار کود مرغی، بالاترین میزان فنل (10/793 میلیگرم بر گرم وزن خشک)، میزان فلاونوئید (4/475 میلیگرم بر گرم وزن خشک)، کلروفیل a (2/591 میلیگرم بر گرم وزن تر) و کلروفیل b (055/3 میلیگرم بر گرم وزن تر) و عملکرد دانه (1185/8 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص داد. در تأثیر سولفات پتاسیم (سولوپتاس) بر صفات بیوشیمیایی شنبلیله مشاهده شد که همه صفات به‌جز میزان فنل و فعالیت آنتیاکسیدانی، همگی در سطح سه در هزار، دارای بالاترین میزان بودند که با سطح پنج در هزار اختلاف معنیداری نداشتند. نتایج اثر متقابل تیمارها نشان داد که در تمام صفات به‌جز صفت فعالیت آنتیاکسیدانی، بالاترین میزان مصرف هر دو کود، بیشترین میزان صفات بیوشیمیایی و عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند، به‌طوری‌که، بیشترین سطوح هر دو تیمار (2000 کیلوگرم در هکتار کود مرغی و سولوپتاس 5 در هزار) سبب افزایش عملکرد دانه، میزان فنل و کلروفیل b نسبت به سطح شاهد شد. بیشترین میزان کلروفیل a نیز مربوط به برهمکنش 2000 کیلوگرم در هکتار کود مرغی و سولوپتاس 3 در هزار به‌میزان 3/11 میلیگرم بر گرم وزنتر بود. در مجموع، در بین سطوح مورد بررسی در دو تیمار، سطح 2000 کیلوگرم در هکتار کود مرغی و 3 در هزار سولوپتاس برای دستیابی به افزایش عملکرد دانه و بهبود صفات بیوشیمیایی برای گیاه شنبلیله پیشنهاد میگردد.
گیاهان دارویی
سلیمه مختومی؛ شبنم خوشبخت؛ عباسعلی نوری نیا
چکیده
استفاده زیاد از کودهای شیمیایی در روشهای متداول کشاورزی سبب فرسایش خاک و آلودگی منابع آبی شده و در کاهش کیفیت محصولات نیز تاثیر دارد. کاربرد کودهای بیولوژیک در خاک و آب آلودگی ایجاد نمیکند در عین حال کیفیت مواد غذایی را افزایش میدهند. این آزمایش برای بررسی اثرات ورمیکمپوست، کودهای حاوی عناصر معدنی و باکتریهای ...
بیشتر
استفاده زیاد از کودهای شیمیایی در روشهای متداول کشاورزی سبب فرسایش خاک و آلودگی منابع آبی شده و در کاهش کیفیت محصولات نیز تاثیر دارد. کاربرد کودهای بیولوژیک در خاک و آب آلودگی ایجاد نمیکند در عین حال کیفیت مواد غذایی را افزایش میدهند. این آزمایش برای بررسی اثرات ورمیکمپوست، کودهای حاوی عناصر معدنی و باکتریهای محرک رشد گیاه (PGPR) بر روی برخی صفات گیاه ریحان Ocimum basilicuum L.)) در روستای قزلجه استان گلستان در سال 1397 انجام شد. بدین منظور دو عامل کاربرد ورمیکمپوست (در سه سطح a1: بدون مصرف، a2: مصرف به نسبت 10 درصد و a3: مصرف به نسبت 20 درصد وزنی خاک) و مصرف کودهای بیولوژیک و عناصر طبیعی افزایش دهنده رشد گیاه (در سه سطحb1 : بدون مصرف، b2: استفاده از باکتری باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtillis) و b3: استفاده از ترکیبات عناصر طبیعی) مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در فضای آزاد به صورت کشت گلدانی اجرا شد. برای اندازهگیری صفات مورفولوژیک، مقدار فنل و فلاونوئید کل در زمان کامل شدن مرحله رویشی گیاه نمونهگیری انجام شد. مقدار ترکیبات فنل کل با استفاده از روش فولین سیوکالتو و سنجش میزان فلاونوئید کل به روش رنگ سنجی آلومینیوم کلرید اندازهگیری شد. نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد، بین سطوح مختلف استفاده از ورمیکمپوست از نظر صفات وزنتر و خشک ریشه، وزنتر و خشک ساقه، طول ساقه، وزنتر و سطح برگ در سطح یک درصد و وزن خشک برگ تفاوت معنیداری در سطح پنج درصد وجود داشت. همچنین اثر کودهای بیولوژیک و عناصر طبیعی افزاینده رشد گیاه بر صفات وزنتر ریشه و وزن خشک ساقه معنیدار شد. حداکثر مقدار فنل کل بین تیمارها به ورمیکمپوست 20 درصد به میزان 98/1 میلیگرمبرگرم و کود پروبیو 96 (حاوی باکتری باسیلوس سوبتیلیس) به مقدار 96/1 میلیگرمبرگرم حاصل شد. همچنین حداکثر مقدار فلاونوئید کل در گیاهان تیمار شده با ورمیکمپوست 20 درصد و استفاده از باکتری باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtillis) به ترتیب 13/92 میلیگرمبرگرم و 22/91 میلیگرمبرگرم به دست آمد. نتایج نشان میدهد ورمیکمپوست بیشترین تاثیر را بر اندامهای مورد هدف مانند سطح برگ، وزنتر و خشک برگ گیاه ریحان داشت. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد، استفاده ورمیکمپوست 20 درصد و کود حاوی باکتری باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtillis) مناسبترین ترکیب تغذیهای گیاه ریحان میباشد.
فیزیولوژی پس از برداشت
بهاره قربانی؛ رقیه نجف زاده
چکیده
میوه گیلاس دارای ارزش غذایی بالایی بوده و به دلیل طعم و مزه مطلوب، و ظاهر جذاب از اهمیت بالایی برخوردار است. این میوه به دلیل حساس بودن به صدمات حمل و نقل، کاهش رطوبت و فساد پذیر بودن عمر انبارمانی بسیار کوتاهی دارد. میوه گیلاس پس از برداشت، بهسرعت دچار زوال شده و در برخی موارد بهدلیل مدت زمان انتقال و بازاریابی، با کیفیت مناسب ...
بیشتر
میوه گیلاس دارای ارزش غذایی بالایی بوده و به دلیل طعم و مزه مطلوب، و ظاهر جذاب از اهمیت بالایی برخوردار است. این میوه به دلیل حساس بودن به صدمات حمل و نقل، کاهش رطوبت و فساد پذیر بودن عمر انبارمانی بسیار کوتاهی دارد. میوه گیلاس پس از برداشت، بهسرعت دچار زوال شده و در برخی موارد بهدلیل مدت زمان انتقال و بازاریابی، با کیفیت مناسب بهدست مصرفکنندگان نمی‌رسد. بنابراین استفاده از ترکیبات طبیعی جهت افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت آن ضروری به نظر میرسد. در پژوهش حاضر تیمار غوطه وری ملاتونین به مدت 15 دقیقه در چهار سطح صفر (شاهد)، 50، 100 و 200 میکرومولار به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بر روی میوه گیلاس رقم ’سیاه مشهد‘ اعمال شد و میوهها در سردخانه در دمای 1±5 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 85 درصد به مدت 35 روز نگهداری شدند. پارامترهایی مانند کاهشوزن، اسیدیته قابل تیتراسیون، اسیدهای آلی، مواد جامد محلول، آنتیاکسیدان (DPPH)، ترکیبات فنلی، محتوای آنتوسیانین، فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز به مدت پنج هفته بررسی شدند. نتایج نشان داد میوه‌های تیمار شده با ملاتونین در غلظت200 میکرومولار نسبت به سایر تیمارها و شاهد، میزان (40 درصد) کاهش وزن کمتری داشتند و همچنین در این میوهها میزان ترکیبات فنلی (25 میلیگرم بر صد گرم وزن تر اسید گالیک)، مواد جامد محلول (4 درصد بریکس) و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز (20 واحد بر میلیگرم پروتئین) افزایش یافتند. ترکیب ملاتونین خاصیت آنتیاکسیدانی بالایی داشته و قادر است مانند یک ترکیب محافظت کننده عمل کرده و رادیکالهای آزاد را مهار نماید. در این پژوهش دیده شد غلظت200 میکرومولار توانسته است عمر انبارداری میوه گیلاس را با حفظ خواص آنتیاکسیدانی بالا برده و کیفیت را بهبود بخشد.
گیاهان دارویی
شیرین تقی پور؛ عبداله احتشام نیا؛ حامد خدایاری؛ حسن مومیوند
چکیده
گل داوودی به دلیل حضور ترکیبات زیستی و آنتیاکسیدانی، فعالیت ضدباکتری، ضد التهاب و ضد ویروسی در ارقام مختلف بهعنوان یکی از گیاهان دارویی در عرضه جهانی محسوب میگردد. در این آزمایش، 25 رقم گل داوودی از نظر درصد اسانس، شاخص آنتیاکسیدانی، میزان فنول و فلاونوئید کل و اثرات ضدباکتریایی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه ...
بیشتر
گل داوودی به دلیل حضور ترکیبات زیستی و آنتیاکسیدانی، فعالیت ضدباکتری، ضد التهاب و ضد ویروسی در ارقام مختلف بهعنوان یکی از گیاهان دارویی در عرضه جهانی محسوب میگردد. در این آزمایش، 25 رقم گل داوودی از نظر درصد اسانس، شاخص آنتیاکسیدانی، میزان فنول و فلاونوئید کل و اثرات ضدباکتریایی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه لرستان در سال 1395 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ارقام داوودی مورد مطالعه از نظر شاخص آنتیاکسیدانی به روش DPPH، میزان فنول و فلاونوئید کل دارای تفاوت معنیداری در سطح احتمال یک درصد بودند. بر اساس نتایج بهدست آمده در میان ارقام مختلف میزان کل ترکیبات فنلی بین 90/47-52/14 میلیگرم گالیکاسید بر گرم وزن خشک، میزان فلاونوئید کل بین 62/55-91/11 میلیگرم کوئرستین در گرم وزن خشک و IC50 بین 228-54 میکروگرم بر میلیلیتر متغیر بودند. بیشترین میزان فنل کل در ارقام آوادیس و دیلا (90/47-86/45 میلیگرم بر گرم وزن خشک) و رقم یاسمین (52/14 میلیگرم بر گرم وزن خشک) کمترین مقدار را داشت. همچنین از نظر مقدار فلاونوئید کل، ارقام گلنار و فرحناز بهترتیب با 62/55 و 01/53 میلیگرم کوئرستین بر گرم دارای بیشترین میزان فلاونوئید کل بودند. تجزیه خوشهای همه ارقام مورد مطالعه را به پنج گروه تقسیمبندی نمود. درصد اسانس در میان ارقام مختلف بین 41/0 تا 62/0 درصد متغیر بود و تنوع بالایی نیز از نظر میزان اسانس در ارقام مورد مطالعه مشاهده شد. همچنین در این مطالعه ارقام پریدخت، ثنا و اشرف از لحاظ شاخص آنتیاکسیدانی و ضدباکتریایی مورد بررسی و ارقام فرحناز و المیرا2 از نظر میزان اسانس تولیدی برتر از سایر ارقام موجود ظاهر شدند. بنابراین میتوان انتظار داشت تلاقی ارقام اشرف، ثنا و پریدخت با گروه پنجم بتواند ارقام موجود در این گروه را به لحاظ میزان ترکیبات زیستی، آنتیاکسیدانی و ضدباکتریایی ارتقا بخشد.
گیاهان دارویی
زینب السادات شاه زیدی؛ سعید حسامی تکلو؛ لیلا امجد؛ حکیمه زالی؛ علیرضا ایرانبخش
چکیده
اشعه ماورا بنفش یک عامل غیرزنده مهم است که می‌تواند تولید متابولیت‌های ثانویه، از جمله ترکیبات آنتیاکسیدانی در گیاهان را تحریک کند. تخریب لایه ازن و پیامدهای ناشی از آن ازجمله تابش مستقیم اشعه ماورای بنفش بر کره زمین و اثرات آن بر گیاهان زراعی و داروئی از جمله مباحثی است که مطالعات بسیار کمی روی آن صورت گرفته است. هدف از این پژوهش ...
بیشتر
اشعه ماورا بنفش یک عامل غیرزنده مهم است که می‌تواند تولید متابولیت‌های ثانویه، از جمله ترکیبات آنتیاکسیدانی در گیاهان را تحریک کند. تخریب لایه ازن و پیامدهای ناشی از آن ازجمله تابش مستقیم اشعه ماورای بنفش بر کره زمین و اثرات آن بر گیاهان زراعی و داروئی از جمله مباحثی است که مطالعات بسیار کمی روی آن صورت گرفته است. هدف از این پژوهش تاثیر اشعه ماورا بنفش در سطوح مختلف (UV-C: صفر، 100، 200، 300، 400، 500، 600 و 700 نانومتر) روی فعالیت رنگیزه‌های فتوسنتزی و صفات بیوشیمیایی گیاه خرفه در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. گیاهان به مدت یک هفته، به صورت یک روز در میان و هر بار به مدت 3 دقیقه توسط دو لامپ فلورسانس با طول موج 260 نانومتر در معرض تابش فرابنفش C (در فاصله‌ی 30 سانتی‌متر از منبع نور UV با شدت 27 (وات بر متر مربع) قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه در این پژوهش شامل کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، فنل، فلاونوئید و فعالیت آنتیاکسیدانی بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که تیمار اشعه ماورا بنفش کلروفیل a، b، کلروفیل کل، کاروتنوئید گیاه خرفه نسبت به شاهدکاهش یافت؛ اما تیمار اشعه ماورا بنفش گیاه خرفه باعث افزایش معنیدار فنل، فلاونوئید و آنتیاکسیدان نسبت به شاهد شد. تاثیر دوزهای مختلف اشعه ماورا بنفش بر فنل و آنتیاکسیدان گیاه خرفه نشان داد که بیشترین و کمترین UV-C بهترتیب در 700 و 100 نانومتر بود. به طور خلاصه، اعمال تنش نوری فرابنفش به صورت کنترل شده می‌تواند یک استراتژی جایگزین جدید برای افزایش بهره‌وری گیاه دارویی خرفه ارائه دهد. تعدیل نور UV-C در سیستم‌های کشاورزی ابزاری امیدوارکننده برای افزایش تولید محصولات است.
میوه کاری
صادق عزیزی فر؛ وحید عبدوسی؛ رحمت اله غلامی؛ مهرداد قوامی؛ علی محمدی ترکاشوند
چکیده
کمبود آب و تنش خشکی ناشی از آن یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر است. در این آزمایش اثر کاربرد مستقل و برهمکنش اسید سالیسیلیک و کائولین بر تحمل به تنش خشکی در زیتون در دو سال 1398 و 1399 بررسی شده است. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. برای این ...
بیشتر
کمبود آب و تنش خشکی ناشی از آن یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر است. در این آزمایش اثر کاربرد مستقل و برهمکنش اسید سالیسیلیک و کائولین بر تحمل به تنش خشکی در زیتون در دو سال 1398 و 1399 بررسی شده است. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. برای این کار درختان 14 ساله زیتون رقم ̕زرد̔ با استفاده از تیمارهای آب مقطر (شاهد)، یک میلیمولار سالیسیلیک اسید، کائولین 2/5 درصد و کاربرد ترکیبی سالیسیلیک اسید+ کائولین محلول‌پاشی شده و پس از آن تحت سه رژیم آبیاری متفاوت (100، 75 و 50 درصد نیاز آبی درخت) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در هر دو سال انجام آزمایش، با افزایش سطح کم‌آبیاری میزان عملکرد کل به‌طور معنیداری کاهش (10 تا 30 درصد) یافت. کاهش سطح آبیاری منجر به افزایش نشت یونی و مالون دی آلدهید، فنل کل و پرولین شد. همچنین با کاهش سطح آبیاری محتوای آب نسبی و کلروفیل به طور معنیداری کاهش یافت. نتایج نشان داد که محلول‌پاشی درختان زیتون با سالیسیلیک اسید و کائولین سبب کاهش نشت یونی و مالون دی آلدهید شده و محتوای رطوبت نسبی، کلروفیل، فنل و عملکرد کل را نسبت به شاهد بهبود دادند. همچنین محلول‌پاشی به‌وسیله سالیسیلیک اسید سبب افزایش معنیدار پرولین و کربوهیدرات کل شده و تیمار کائولین تأثیر معنیداری بر این صفات نداشت. در بیشتر صفات مورد ارزیابی استفاده هم‌زمان از تیمارهای سالیسیلک اسید و کائولین تأثیر هم‌افزایی نداشت. بنابراین برای کاهش آثار تنش در درخت زیتون استفاده از تیمارهای سالیسیلک یا کائولین به‌صورت جداگانه توصیه می‌شود.
آزاده صفاریزدی؛ علی گنجعلی؛ رضا فرهوش؛ منیره چنیانی
چکیده
خرفه، Portulaca oleracea، به علت داشتن ترکیبات آنتیاکسیدانی فراوان و اسیدهای چرب مهم مانند امگا-3 و 6، بهعنوان گیاهی ارزشمند مورد توجه میباشد. در آزمایش اول ریزنمونه‌های حاصل از دانهال‌های استریل (برگ، ساقه و جوانه انتهایی) در محیط‌کشت‌های MS و ½MS حاوی غلظت‌های 0، 1/0، 3/0 و 5/0 میلیگرم در لیتر BAP و NAA در قالب طرح کاملاً تصادفی به منظور توان ...
بیشتر
خرفه، Portulaca oleracea، به علت داشتن ترکیبات آنتیاکسیدانی فراوان و اسیدهای چرب مهم مانند امگا-3 و 6، بهعنوان گیاهی ارزشمند مورد توجه میباشد. در آزمایش اول ریزنمونه‌های حاصل از دانهال‌های استریل (برگ، ساقه و جوانه انتهایی) در محیط‌کشت‌های MS و ½MS حاوی غلظت‌های 0، 1/0، 3/0 و 5/0 میلیگرم در لیتر BAP و NAA در قالب طرح کاملاً تصادفی به منظور توان پینهزایی مورد بررسی قرار گرفتند. صفات مورفولوژیکی پینه‌ها پس از 5 ماه رشد در دمای 25 درجه سانتیگراد و 16/8 ساعت به ترتیب روشنایی و تاریکی، بررسی شد. مشاهدات مؤید تشکیل پینه‌های بادوام، سبزرنگ و دارای بافت فشرده از ریزنمونه‌های ساقه بودند. بیشترین درصد پینهزایی، اندازه، وزنتر و خشک پینه به محیط‌کشت MS حاوی غلظت توأم 5/0 میلیگرم در لیتر BAP و NAA تعلق داشت. آزمایش دوم با هدف بررسی عصاره مخمر بر محتوای ترکیبات فنلی و ظرفیت آنتیاکسیدانی پینه‌های حاصل انجام شد. برای این منظور پینه‌های 21 روزه به محیط‌کشت MSدارای تیمار هورمونی منتخب آزمایش اول منتقل و با غلظت‌های صفر، 125، 250 و 500 میلیگرم در لیتر عصاره مخمر تیمار شدند. بیشترین محتوای فنل (12/664 میلیگرم اسید گالیک در صد گرم وزن خشک)، فلاونوئید (25/42 میلیگرم کوئرستین در صد گرم وزن خشک) و FRAP (0/787 میکرو مول آهن در گرم وزن خشک) به پینه‌های تیمار شده با 500 میلیگرم در لیتر عصاره مخمر تعلق داشت. در این آزمایش حداکثر میزان DPPH IC50 (45/2 میلیگرم در میلیلیتر) به تیمار شاهد اختصاص داشت.
مرجان السادات حسینی؛ سید مرتضی زاهدی؛ مهدیه کریمی؛ اصغر ابراهیم زاده
چکیده
این پژوهش به منظور تأثیر غلظت‌های مختلف اسپرمیدین بر کیفیت و عمر پس از برداشت یک رقم انبه محلی میناب صورت گرفت. در این بررسی میوهها با پلی آمین اسپرمیدین در غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلیمولار به روش غوطه‌وری به مدت 30 دقیقه تیمار و سپس به مدت 24 روز در انبار با دمای 15 درجه سانتیگراد و رطوبت 90-85 درصد نگهداری شدند. آزمایش به صورت فاکتوریل ...
بیشتر
این پژوهش به منظور تأثیر غلظت‌های مختلف اسپرمیدین بر کیفیت و عمر پس از برداشت یک رقم انبه محلی میناب صورت گرفت. در این بررسی میوهها با پلی آمین اسپرمیدین در غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلیمولار به روش غوطه‌وری به مدت 30 دقیقه تیمار و سپس به مدت 24 روز در انبار با دمای 15 درجه سانتیگراد و رطوبت 90-85 درصد نگهداری شدند. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی و مقایسه میانگینها با استفاده از آزمون چند دامنهای دانکن انجام شد. اندازهگیری صفات در زمانهای صفر، 8 و 16 روز انجام گرفت و صفاتی از قبیل تغییرات وزن، سفتی، شاخص طعم، میزان فنل، ویتامین ث، ویژگیهای کیفی (پیاچ، اسیدیته قابل تتراسیون و مواد جامد محلول) و ارزیابی حسی اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که میوه‌های شاهد، وزن، سفتی و کیفیت ظاهری و بیوشیمیایی کمتری در مقایسه با بقیه تیمارها نشان دادند. تیمار اسپرمیدین به ویژه غلظت 2 میلیمولار اسپرمیدین در طول دوره انبارمانی سبب حفظ ویتامین ث و کاهش از دست دادن آب میوه از طریق پوست و کند کردن روند تغییرات پیاچ، اسیدیته قابل تیتراسیون، مواد جامد محلول کل شد. همچنین میوه‌های این تیمارها میزان فنل، رنگ، مزه، شاخص طعم و عطر مطلوبتری داشتند.
محمدرضا اصغری؛ محمد توحیدیان
چکیده
هلو بهعنوان میوه‌ای فرازگرا سرعت و شدت تنفس بالایی داشته و عمر نگهداری بسیار پایینی دارد، به همین خاطر استفاده از تکنولوژی مناسب پس از برداشت برای افزایش عمر محصول ضروریست. امروزه استفاده از فناوری نانو بهعنوان گزینه‌ای مناسب برای افزایش عمر نگهداری میوهها مطرح میباشد. به‌منظور بررسی تأثیر بسته‌بندی نانو بر ماندگاری و ...
بیشتر
هلو بهعنوان میوه‌ای فرازگرا سرعت و شدت تنفس بالایی داشته و عمر نگهداری بسیار پایینی دارد، به همین خاطر استفاده از تکنولوژی مناسب پس از برداشت برای افزایش عمر محصول ضروریست. امروزه استفاده از فناوری نانو بهعنوان گزینه‌ای مناسب برای افزایش عمر نگهداری میوهها مطرح میباشد. به‌منظور بررسی تأثیر بسته‌بندی نانو بر ماندگاری و خواص کیفی میوه هلو رقم آلبرتا از بسته‌بندی نانو نقره، نانو کامپوزیت نقره و سیلیکا و بسته‌بندی پلی‌پروپیلن استفاده شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و در چهار تکرار انجام پذیرفت و خواص کیفی میوه پس از ١٥، ٣٠ و ٤٥ روز نگهداری در سردخانه با دمای صفر تا ٥/٠ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی ٨٥ تا ٩٥ درصد اندازهگیری شد. خواص کیفی از جمله سفتی، کاهش وزن، pH، اسیدیته قابل تیتراسیون، مواد جامد محلول، اسید آسکوربیک، آنتیاکسیدان کل و فنل کل اندازهگیری شد. نتایج بهدست آمده نشان داد که در پایان دوره نگهداری، میوه‌های هلو بسته‌بندی شده در ظروف نانو نقره، بیشترین میزان سفتی بافت، کاهش وزن، مواد جامد محلول و آنتیاکسیدان کل را داشتند. بسته‌بندی نانو نقره از افزایش میزان فنل کل میوه هلو جلوگیری کرد. همچنین در بسته‌بندی‌های نانو، اسیدیته قابل تیتراسیون در طی دوره نگهداری نسبت به بسته‌بندی پلی‌پروپیلن بسیار پایینتر بود. نتایج نشان داد که بسته‌بندی‌های نانو نقره و نانو کامپوزیت نقره و سیلیکا باعث حفظ بهتر میزان اسید آسکوربیک در مقایسه با بسته‌بندی پلی‌پروپیلن شدند.
غلامحسین داوری نژاد؛ سیده فائزه تقی زاده؛ جواد اصیلی
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی اثر تیمار حلال‌های متانول، اتانول، استون (50، 90 و 100 درصد) و آب مقطر بر روی میزان ترکیبات آنتی اکسیدانی (فنل کل، تانن ها، فلاونوئیدها، آنتوسیانین ها) میوه عناب (Ziziphus jujube Miller)، انجام شد. فعالیت آنتی اکسیدانی هر یک از عصاره‌ها نیز به روشهای DPPH وFRAP مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که استون 50 درصد در استخراج ...
بیشتر
این تحقیق به منظور بررسی اثر تیمار حلال‌های متانول، اتانول، استون (50، 90 و 100 درصد) و آب مقطر بر روی میزان ترکیبات آنتی اکسیدانی (فنل کل، تانن ها، فلاونوئیدها، آنتوسیانین ها) میوه عناب (Ziziphus jujube Miller)، انجام شد. فعالیت آنتی اکسیدانی هر یک از عصاره‌ها نیز به روشهای DPPH وFRAP مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که استون 50 درصد در استخراج ترکیبات فنل و فلاونوئید کل به ترتیب با مقادیر (20/798 میلی گرم گالیک اسید در 100 گرم ماده خشک) و (73/1871 میلی گرم کوئرستین در 100 گرم ماده خشک)، بهترین عملکرد را در میان سایر حلال‌ها داشته است. استخراج آنتوسیانین، با متانول 50 درصد (31/6 میلی گرم سیانیدین 3- گلوکوزید در 100 گرم ماده خشک) و استخراج تانن با متانول 100 درصد (4/669 میلی گرم کاتکین در 100 گرم ماده خشک)، دارای بالاترین بازده استخراج بوده است. در تمامی موارد آب از حداقل قابلیت استخراج متابولیت‌های ثانویه در بین سایر حلال‌ها برخوردار بود. در بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی میوه عناب به دو روش DPPH و FRAP مشخص گردید که خاصیت آنتی اکسیدانی آن‌ها مستقیما تحت تاثیر مقادیر ترکیبات فنلی قرار گرفته است. در میان حلال‌های مورد استفاده، استون 50 درصد بهترین بازده را در روش DPPH ( 02/29=IC50) و روش FRAP (11/5 میلی مول آهن II در 100 گرم ماده خشک) نسبت به سایر حلال‌ها داشت. بر اساس نتایج میتوان گفت درصد مهار کنندگی DPPH و FRAP با کاهش غلظت حلال‌های متانول و استون رابطه مستقیم دارد. نتایج این تحقیق نشان داد که تفاوت در نوع، خلوص و قطبیت حلال‌ها و تفاوت در جزئیات روش استخراج عصاره (مانند زمان استخراج، سرعت اختلاط، نسبت میزان پودر به حلال و اندازه ذرات پودر) بر میزان استخراج متابولیت‌های ثانویه تاثیر می‌گذارند.
کامبیز مشایخی؛ حسین صادقی؛ وحید اکبرپور؛ صادق آتشی؛ سید جواد موسوی زاده؛ ملیحه آبشایی؛ زهره نظری
چکیده
مرکبات دارای مواد غذایی و متابولیت های متعددی شامل انواع قندها، ویتامین C، فلاونوئید و ترکیبات فنلی با ارزش غذایی و آنتی اکسیدانی بالا هستند. عواملی مانند رقم، نوع پایه و نوع اندام در میزان این ترکیبات مؤثرند. از اینرو در تحقیق حاضر میزان ساکارز، گلوکز، قند کل، ویتامین C، فلاونوئید و فنل در گوشت میوه، آلبدو و پوست دو رقم پرتقال پارسون ...
بیشتر
مرکبات دارای مواد غذایی و متابولیت های متعددی شامل انواع قندها، ویتامین C، فلاونوئید و ترکیبات فنلی با ارزش غذایی و آنتی اکسیدانی بالا هستند. عواملی مانند رقم، نوع پایه و نوع اندام در میزان این ترکیبات مؤثرند. از اینرو در تحقیق حاضر میزان ساکارز، گلوکز، قند کل، ویتامین C، فلاونوئید و فنل در گوشت میوه، آلبدو و پوست دو رقم پرتقال پارسون براون و مارس پیوند شده روی پایه های نارنج، سیترنج، کلئوپاترا و رافلمون اندازهگیری شد. طبق نتایج به دست آمده، بیشترین میزان ویتامین C در رقم پارسون براون روی پایه سیترنج و کلئوپاترا به دست آمد. بیشترین میزان قند کل در ارقام پارسون براون و مارس روی پایه رافلمون بدست آمد (01/0>P). همچنین بیشترین میزان گلوکز در پرتقال مارس روی پایه رافلمون ثبت شد (01/0>P). در میان پایه ها، رقم پارسون براون بر رافلمون از میزان ساکارز بالاتری برخوردار بود. کمترین مقدار گلوکز و ساکارز نیز در پرتقال پارسون براون روی پایه کلئوپاترا بدست آمد (01/0>P). بر اساس نتایج این تحقیق، بیشترین میزان فنل (84/28 میلیگرم در گرم) و فلاونوئید (57/22 میلیگرم در گرم) در پوست رقم مارس روی پایه رافلمون به دست آمد. طبق نتایج ضرایب همبستگی، بین میزان فنل با فلاونوئید همبستگی مثبت و معنیداری وجود دارد (01/0>P).
