سبزیکاری
سعید محمدزاده؛ مرتضی گلدانی؛ فاطمه یعقوبی؛ محمد بنایان اول
چکیده
مدیریت پایدار مصرف آب و کودهای نیتروژن برای حصول تولید بالا حائز اهمیت است. بهمنظور بررسی سطوح مختلف آبیاری و کود نیتروژن، آزمایشی در دو سال 01-1400 و 02-1401 بهصورت اسپلیتپلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. میزان آب آبیاری بهعنوان عامل اصلی ...
بیشتر
مدیریت پایدار مصرف آب و کودهای نیتروژن برای حصول تولید بالا حائز اهمیت است. بهمنظور بررسی سطوح مختلف آبیاری و کود نیتروژن، آزمایشی در دو سال 01-1400 و 02-1401 بهصورت اسپلیتپلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. میزان آب آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح 75، 100 و 125 درصد نیاز آبی گیاه و عنصر غذایی نیتروژن بهعنوان عامل فرعی در چهار سطح صفر (شاهد)، 75 (5/7 گرم در متر مربع)، 150 (15 گرم در متر مربع) و 225 (5/22 گرم در متر مربع) کیلوگرم در هکتار از منبع اوره در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان عملکرد (1/65 کیلوگرم در متر مربع) در آبیاری 125 درصد نیاز آبی و کود نیتروژن 225 کیلوگرم در هکتار بهدست آمد. هرچند، در تیمار شاهد بدون کود، آبیاری 100 و 125 درصد نیاز آبی تفاوت معنیداری در عملکرد نداشتند. در تمام تیمارهای کودی، بیشترین میزان کارایی مصرف آب در تیمار 100 درصد نیاز آبی مشاهده شد و تیمارهای 75 و 125 درصد نیاز آبی بهترتیب در جایگاه دوم و سوم قرار گرفتند. بیشترین میزان کارایی مصرف آب (285 کیلوگرم بر متر مکعب) در تیمار 100 درصد نیاز آبی و کود نیتروژن 225 کیلوگرم در هکتار بهدست آمد. بیشترین میزان تجمع نیترات در خوشه ششم (12/6 میلیگرم در کیلوگرم) و هفتم (29/6 میلیگرم در کیلوگرم) در تیمار آبیاری 75 درصد نیاز آبی و کود نیتروژن 225 کیلوگرم در هکتار و در خوشه هشتم (43/6 میلیگرم در کیلوگرم) در تیمار آبیاری به میزان 100 درصد نیاز آبی و مصرف 225 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن بهدست آمد. بهطور کلی، نتایج نشان داد هر چند مصرف زیاد کود نیتروژن باعث افزایش تجمع نیترات در سطوح مختلف آبی شد، ولی افزایش حجم آبیاری علاوهبر افزایش خصوصیات عملکردی، میزان تجمع نیترات را در گوجهفرنگی کاهش داد. همچنین، تفاوت عملکرد میوه در آبیاری 125 و 100 درصد نیاز آبی محسوس نبود و با مصرف کمتر آب، مقدار تولید بهینه و کارایی مصرف بهبود یافت. لذا باتوجهبه نتایج بهدستآمده بهترین تیمار مورد توصیه در شرایط گلخانهای، آبیاری به میزان 100 درصد نیاز آبی و مصرف 250 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه میباشد.
گیاهان زینتی و فضای سبز
ناهید زمردی؛ محمود شور؛ علی تهرانی فر؛ مرتضی گلدانی
چکیده
دیاکسید کربن یکی از گازهای موجود در اتمسفر میباشد. غلظت دیاکسیدکربن اتمسفر طی چند دهه گذشته افزایش یافته است. بنابراین انتظار میرود که این افزایش روی گیاهان موثر واقع شود. بهمنظور ارزیابی اثرات غلظتهای مختلف دیاکسیدکربن بر برخی صفات آناتومیکی دو گونه فیکوس زینتی (فیکوس بنجامین و فیکوس الاستیکا) یک آزمایش اسپلیت پلات ...
بیشتر
دیاکسید کربن یکی از گازهای موجود در اتمسفر میباشد. غلظت دیاکسیدکربن اتمسفر طی چند دهه گذشته افزایش یافته است. بنابراین انتظار میرود که این افزایش روی گیاهان موثر واقع شود. بهمنظور ارزیابی اثرات غلظتهای مختلف دیاکسیدکربن بر برخی صفات آناتومیکی دو گونه فیکوس زینتی (فیکوس بنجامین و فیکوس الاستیکا) یک آزمایش اسپلیت پلات بر پایهی طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای موردنظر شامل دو گونه فیکوس زینتی و سه غلظت دیاکسید کربن (غلظت 380 پیپیام (شاهد)، 700 و 1050 پیپیام) بودند. در این آزمایش، هشت صفت آناتومیکی نظیر تراکم روزنه، تراکم سلولهای اپیدرمی، عرض روزنه، طول روزنه، شاخص روزنه، مساحت روزنه، مساحت اپیدرم و قطر روزنه روی گیاهان مورد نظر ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که تقریبا تمام صفات مورد مطالعه تحت تأثیر دیاکسید کربن قرار گرفت. غلظت 700 پیپیام دیاکسیدکربن بیشترین تاثیر را بر صفات مورد مطالعه داشت. غلظت 700 پیپیام بیشترین تأثیر را بر صفت مساحت روزنه داشت. میانگین عرض روزنه و تراکم روزنه بهترتیب 28/21 و 91 درصد نسبت به میانگین شاهد افزایش یافت. همچنین این نتایج نشان داد که بیشترین میانگین تراکم روزنه، تراکم سلولهای اپیدرمی، مساحت روزنه و قطر روزنه مربوط به گونه فیکوس الاستیکا بود. در بین گونههای مورد بررسی، گونه فیکوس الاستیکا نسبت به گونه فیکوس بنجامین در تمامی صفات برتری نشان داد. در واقع پاسخ روزنهها به تغییرات محیطی به صفاتی همچون قطر روزنه، تراکم روزنه، شاخص روزنه، اندازه سلولهای محافظ و منافذ روزنه و سطح برگ مربوط است که در تبادلات گازی بین گیاه و جو شرکت میکنند.
مرتضی گلدانی؛ مریم کمالی؛ محمد غیاث آبادی
چکیده
کلرید پتاسیم به عنوان یک عنصر غذایی مهم برای محصولات زراعی و همچنین کاهنده شوری در زمینهای تحت تنش شوری محسوب میشود. به منظور مطالعه اثر تعدیلکنندگی شوری ناشی ازکلریدسدیم توسط کلریدپتاسیم در گیاه خردل آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای ...
بیشتر
کلرید پتاسیم به عنوان یک عنصر غذایی مهم برای محصولات زراعی و همچنین کاهنده شوری در زمینهای تحت تنش شوری محسوب میشود. به منظور مطالعه اثر تعدیلکنندگی شوری ناشی ازکلریدسدیم توسط کلریدپتاسیم در گیاه خردل آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل ترکیب دو سطح KCl (شاهد و 20 میلی مولار) در چهار سطح NaCl (شاهد،30، 60 و90 میلیمولار) به عنوان عامل اول و دو رقم خردل (Parkland و Goldrush) به عنوان عامل دوم بود. برهمکنش تیمار سدیم و پتاسیم با عامل رقم در صفات وزن خشک ریشه و اندام هوایی، سطح برگ، فتوسنتز، هدایت روزنهای، محتوای رطوبت تسبی، پایداری غشا و مقدار کلروفیل معنیدار شد. حداکثر مقدار فتوسنتز (14 میکرومول در مترمربع در ثانیه) در رقم Goldrush و تیمار 20 میلیمولار کلریدپتاسیم بدون کلریدسدیم، بیشترین هدایت روزنهای (114 میکرومول در مترمربع در ثانیه) در گیاهان شاهد رقم Goldrush، بیشترین محتوای آب نسبی در گیاهان شاهد و در ارقام Goldrush و Parkland (به ترتیب 67/79 و 47/89 درصد) و همین صفت در تیمار 20 میلیمولار کلریدپتاسیم بدون کلریدسدیم رقم Goldrush به مقدار 27/71 درصد بود. ضمن اینکه بیشترین پایداری غشا نیز در رقم Goldrush و تیمار 20 میلیمولار کلریدپتاسیم بدون کلریدسدیم مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سدیم و پتاسیم حجم ریشه کاهش مییابد که در تیمارهای 90 میلیمولار کلرید سدیم بدون کاربرد کلرید پتاسیم و 90 میلیمولار کلرید سدیم همراه با 20 میلیمولار کلرید پتاسیم به کمترین میزان رسید. به طور کلی با افزایش شوری حاصل از کلریدسدیم صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک اندازهگیری شده خردل کاهش یافت، و در تیمار استفاده از کلریدپتاسیم در غلظت 20 میلیمولار بدون کلریدسدیم کمترین مقدار تعرق و بیشترین شاخص پایداری غشا (100درصد)، عدد کلروفیل متر (3/30)، فتوسنتز (2/11 میلی مول بر متر مربع در ثانیه) در همین تیمار مشاهده شد. ضمن اینکه رقم Goldrush در تحمل شوری نسبت به Parkland نتایج بهتری از خود نشان داد.
هادی خاوری؛ مرتضی گلدانی؛ محمد خواجه حسینی؛ محمود شور
چکیده
هر گونۀ گیاهی از نظر نحوه واکنش جوانهزنی به درجه حرارت، دارای تنوع ژنتیکی خاصی است.از آنجا که جوانهزنی مرحله بحرانی در چرخه زندگی گیاهان میباشد. لذا به منظور تعیین درجه حرارتهای کاردینال در پنج رقم چمن (فستوکا اروندیکا آستریکس، فستوکا اروندیکا الدورادو، فستوکا اروندیکا استارلت، لولیوم پرن و برموداگراس) در 8 سطح درجه حرارت (5، ...
بیشتر
هر گونۀ گیاهی از نظر نحوه واکنش جوانهزنی به درجه حرارت، دارای تنوع ژنتیکی خاصی است.از آنجا که جوانهزنی مرحله بحرانی در چرخه زندگی گیاهان میباشد. لذا به منظور تعیین درجه حرارتهای کاردینال در پنج رقم چمن (فستوکا اروندیکا آستریکس، فستوکا اروندیکا الدورادو، فستوکا اروندیکا استارلت، لولیوم پرن و برموداگراس) در 8 سطح درجه حرارت (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و40 درجه سانتیگراد ) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه تحقیقات دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. نتایج نشان داد که درصد جوانهزنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشهچه، طول ساقهچه، نسبت طول ریشهچه به ساقهچه و شاخص بنیه گیاهچه تحت تاثیر درجه حرارت، ارقام چمن و برهمکنش رقم و درجه حرارت در سطح احتمال یک درصد قرار گرفتند. بیشترین صفات مورد مطالعه در درجه حرارت 25 درجه سانتیگراد ، بیشترین درصد (91%) و سرعت جوانه زنی (138 تعداد در روز) در رقم آستریکس و حداکثر طول ریشهچه (95/2 سانتیمتر)، طول ساقهچه (35/3 سانتیمتر) در رقم لولیوم و حداکثر شاخص بنیه گیاهچه (36/0) در رقم الدورادو مشاهده شد. درجه حرارت بالاتر و پایین تر از درجه حرارت مطلوب کاهش معنی داری در مقادیر مذکور را بدنبال داشت. بین ارقام چمن از نظر واکنش به دماهای کاردینال تنوع وجود داشت. به نظر میرسد علت این تنوع دمایی مربوط به ساختار ژنتیکی گیاه و سازگاریهای تکاملی (گرمسیری و سردسیری) میشود که این گیاهان کسب کرده اند.
مرتضی گلدانی؛ حسین زارع؛ مریم کمالی
چکیده
به منظور بررسی اثر عناصر نیتروژن و فسفر بر خصوصیات رشدی گیاه دارویی سرخارگل، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو کود نیتروژن (0، 1 و 2 گرم در کیلوگرم خاک) و فسفر (0، 75/0 و 5/1 گرم در کیلوگرم خاک) بود. به این منظور کود نیتروژن به صورت سرک و به طور مساوی در دو نوبت (ابتدای نشاء ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر عناصر نیتروژن و فسفر بر خصوصیات رشدی گیاه دارویی سرخارگل، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو کود نیتروژن (0، 1 و 2 گرم در کیلوگرم خاک) و فسفر (0، 75/0 و 5/1 گرم در کیلوگرم خاک) بود. به این منظور کود نیتروژن به صورت سرک و به طور مساوی در دو نوبت (ابتدای نشاء کاری و یک ماه بعد از نشاء) و کود فسفر در هنگام نشاء بر اساس مقادیر گفته شده به خاک اضافه شد. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع، تعداد شاخه جانبی، سطح و وزن برگ، وزن ساقه، نسبت وزن برگ به ساقه، وزن خشک اندام هوایی، تعداد و وزن گل، شاخص کلروفیل، مجموع طول ریشه، میانگین قطر ریشه، میانگین سطح ریشه، وزن خشک ریشه و نسبت ساقه به ریشه بوته بود. نتایج نشان داد برهمکنش دو تیمار کودی نیتروژن × فسفر در صفات وزن خشک برگ و نسبت وزن خشک اندام هوایی به ریشه معنیدار شد. حداکثر تعداد گل با 4/4 عدد در تیمار 1 گرم نیتروژن حاصل شد و بیشترین میزان وزن خشک گل به میزان 9/7 گرم در هر بوته در تیمار 2 گرم نیتروژن مشاهده شد. بهطور کلی در صفات ارتفاع گیاه، تعداد گل و وزن خشک گل کاربرد 1 گرم نیتروژن و در صفات سطح و وزن خشک برگ و وزن خشک ریشه کاربرد 5/1 گرم فسفر در هر کیلوگرم خاک مطلوب بود. در نهایت نتایج نشان داد که کاربرد 2 گرم نیتروژن و 5/1 گرم فسفر در هر کیلوگرم خاک بهترین شرایط رشدی و عملکرد را در این گیاه ایجاد میکند.
مرتضی گلدانی؛ احسان کشمیری
چکیده
شوری یکی از مهمترین عوامل کاهش رستنیهای طبیعی در بسیاری از مناطق دنیا به ویژه ایران است. گل مغربی گیاهی است از خانواده Onagraceae که از نظر دارویی و تغذیهای از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش به منظور ارزیابی سطوح مقاومت به شوری این گیاه و نقش تغذیه پتاسیم در کاهش اثرات شوری انجام شد. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی ...
بیشتر
شوری یکی از مهمترین عوامل کاهش رستنیهای طبیعی در بسیاری از مناطق دنیا به ویژه ایران است. گل مغربی گیاهی است از خانواده Onagraceae که از نظر دارویی و تغذیهای از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش به منظور ارزیابی سطوح مقاومت به شوری این گیاه و نقش تغذیه پتاسیم در کاهش اثرات شوری انجام شد. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی بر روی گیاه گل مغربی با پنج سطح شوری کلرید سدیم (صفر، 30، 60، 90 و 120 میلی مولار) و دو سطح کلرید پتاسیم (صفر و 02/15 میلی مولار) در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1390 انجام شد. نتایج حاصل حاکی از کاهش سطح برگ، تعداد برگ، وزن خشک برگ، وزن تک برگ، حجم ریشه، وزن خشک ریشه، فتوسنتز، هدایت روزنهای و شاخص کلروفیل برگها در بالاترین سطح غلظت شوری بود به طوری که میزان فتوسنتز در بالاترین سطح شوری به میزان 12 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. کاربرد پتاسیم تاثیر مثبتی بر تحمل گیاه به شوری داشت و سبب کاهش تجمع سدیم و افزایش درصد پتاسیم در برگها گردید. همچنین کاربرد پتاسیم در بالاترین سطح شوری تعداد برگ را به میزان 32 درصد نسبت به همان سطح شوری بدون کاربرد پتاسیم افزایش داد. از طرفی نتایج نشان داد که این گیاه تا حد زیادی به سطوح شوری 30 تا 60 میلیمولار در این آزمایش مقاومت داشته و میتواند تولید قابل توجهی در این سطوح از شوری داشته باشد.
مرتضی گلدانی؛ صدیقه مزروعی
چکیده
آبدهی بذر قبل از کاشت منجر به جذب فیزیکی آب و شروع فرآیندهای بیوشیمیایی و هیدرولیز قندها میشود، بهطوریکه شرایط جوانهزنی و قدرت رویش بذر و گیاهچه بهبود مییابد. این تحقیق به منظور تعیین اثرات پرایمینگ بر شاخصهای جوانهزنی بذر، تعیین مناسبترین روش پرایمینگ و همچنین تعیین غلظت محلول پرایم بر جوانهزنی بذر ارقام Parkland و ...
بیشتر
آبدهی بذر قبل از کاشت منجر به جذب فیزیکی آب و شروع فرآیندهای بیوشیمیایی و هیدرولیز قندها میشود، بهطوریکه شرایط جوانهزنی و قدرت رویش بذر و گیاهچه بهبود مییابد. این تحقیق به منظور تعیین اثرات پرایمینگ بر شاخصهای جوانهزنی بذر، تعیین مناسبترین روش پرایمینگ و همچنین تعیین غلظت محلول پرایم بر جوانهزنی بذر ارقام Parkland و Goldrash گیاه دارویی خردل بصورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1392 انجام شد. در این آزمایش بذور تحت تاثیر تیمارهای هیدروپرایمینگ و اسموپرایمینگ با محلولهای4- و16- مگاپاسکال اوره و سولفات روی قرار گرفتند و شاهد نیز شامل تیمار بدون پرایم بود. نتایج حاکی از آن بود که خصوصیات جوانهزنی شامل سرعت و درصد جوانهزنی، طول ریشهچه و طول ساقهچه رقم Goldrash مناسبتر بود و حداکثر بهبود جوانهزنی در بذور هیدروپرایمینگ شده مشاهده شد، به طوریکه در این تیمار اختلاف سرعت و درصد جوانهزنی، طول ریشهچه و طول ساقهچه نسبت به سایر تیمارها معنیدار بود. ولی بذور اسموپرایمینگ شده مشابه و حتی در برخی موارد ضعیفتر از شاهد بودند. به طوریکه در تیمار اسموپرایمینگ با سولفات روی صفات جوانهزنی هر دو رقم کاهش نشان دادند و بیشترین کاهش با محلول 16- مگا پاسکال سولفات روی در رقم Parkland به دست آمد، به طوریکه درصد جوانهزنی در تیمار اسموپرایمینگ با محلولهای16- مگاپاسکال سولفات روی در مقایسه با شاهد 86 درصد کاهش نشان داد. به طورکلی نتایج نشان داد که شاخصهای جوانهزنی واریته Goldrash در شرایط هیدروپرایمینگ مطلوبتر بود.
محمود شور؛ زهرا کریمیان؛ مرتضی گلدانی
چکیده
اثرات منفی افزایش غلظت دیاکسیدکربن در دنیا از یک طرف و اثرات مثبت غنیسازی گلخانهها با این گاز از طرف دیگر امروزه از مهمترین دلایل تحقیق اثرات این گاز بر روی گیاهان مختلف است. به منظور ارزیابی اثرات دیاکسیدکربن و رژیمهای نوری در ژنوتیپها مختلف بنفشه، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار و 18 تیمار در ...
بیشتر
اثرات منفی افزایش غلظت دیاکسیدکربن در دنیا از یک طرف و اثرات مثبت غنیسازی گلخانهها با این گاز از طرف دیگر امروزه از مهمترین دلایل تحقیق اثرات این گاز بر روی گیاهان مختلف است. به منظور ارزیابی اثرات دیاکسیدکربن و رژیمهای نوری در ژنوتیپها مختلف بنفشه، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار و 18 تیمار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی در سال 1388 انجام شد. تیمارها شامل 2 غلظت دیاکسیدکربن (1000 و 380 میکرومول بر مول)، 3 رژیم نوری (11000 و 14000 لوکس) و نور معمولی خورشید و 3 رقم بنفشه (Yellow-Black, Bourdeaux, Sawyers Black به ترتیب دارای گلهایی به رنگ پر کلاغی، شرابی و زرد) بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که در بین 11 صفت اندازهگیری شده، در اغلب تیمارها صفات طول، عرض و تعداد روزنه و وزن خشک اندام هوایی معنیدار شدند. غلظت 1000 میکرومول بر مول دیاکسیدکربن در مقایسه با غلظت 380 میکرومول بر مول هدایت روزنهای و وزن خشک را به میزان کمتری کاهش داد. اثر رژیمهای نوری به طور کلی بر روی صفات اندازهگیری شده تفاوت معنیداری با نور معمولی خورشید نشان نداد. در بین ژنوتیپها نیز به طور کلی ژنوتیپ شرابی رنگ به دلیل تعداد روزنه کمتر و احتمالا کاهش مصرف آب مناسبتر بود.
محمود شور؛ ملیحه بهزادی مقدم؛ مرتضی گلدانی
چکیده
غلظت دی اکسید کربن اتمسفر طی چند دهه گذشته افزایش یافته است. بنابراین انتظار می رود که این افزایش روی گیاهان موثر واقع شود. حسن یوسف از گیاهان زینتی است که به خاطر برگ های زیبایش مورد توجه می باشد. به منظور ارزیابی اثرات غلظت های بالای دی اکسید کربن بر صفات ریشه زایی، مورفولوژیکی و آناتومیکی دو گونه حسن یوسف شامل Coleus blumi و Coleus scutellarioides ...
بیشتر
غلظت دی اکسید کربن اتمسفر طی چند دهه گذشته افزایش یافته است. بنابراین انتظار می رود که این افزایش روی گیاهان موثر واقع شود. حسن یوسف از گیاهان زینتی است که به خاطر برگ های زیبایش مورد توجه می باشد. به منظور ارزیابی اثرات غلظت های بالای دی اکسید کربن بر صفات ریشه زایی، مورفولوژیکی و آناتومیکی دو گونه حسن یوسف شامل Coleus blumi و Coleus scutellarioides یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و 6 تیمار در گلخانه های دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1389 اجرا شد. تیمارها عبارت بودند از دو گونه حسن یوسف و سه غلظت دی اکسید کربن شامل شاهد (380)، 700 و 1050 پی پی ام. قلمه های برگدار دو گونه بمدت 30 روز تحت تاثیر دی اکسید کربن با غلظت های فوق قرار گرفتند و صفات تعداد برگ ها، قطر ساقه، وزن تر اندام هوایی، وزن خشک اندام هوایی، طول روزنه، عرض روزنه، اندازه روزنه و تراکم روزنه ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت دی اکسید کربن از380 به 1050 پی پی ام، تعداد برگ ها، قطر ساقه، وزن تر اندام هوایی، وزن خشک اندام هوایی به ترتیب 3/25، 4/32، 5/20 و 75 درصد افزایش یافت. همچنین نتایج این آزمایش نشان دادند که با افزایش غلظت دی اکسیدکربن طول، عرض و اندازه روزنه کاهش می یابد، اما با افزایش غلظت، تراکم روزنه در واحد سطح (میلی متر مربع) افزایش یافت. بیشترین میانگین تراکم روزنه به 7/30 عدد در میلی متر مربع رسید که مربوط به برهمکنش دی اکسید کربن با غلظت 1050 پی پی ام و گونه C. scutellarioides می باشد که نسبت به میانگین بقیه تیمارها تفاوت معنی داری نشان داد.
مرتضی گلدانی؛ یحیی سلاح ورزی؛ جعفر نباتی؛ مرتضی علیرضایی نغندر
چکیده
تنش شوری از جمله عوامل محدود کننده رشد میباشد و تنش اکسیداتیو به عنوان یک تنش ثانویه در نتیجه تنش شوری بوجود میآید. مرزنجوش از مهمترین گیاهان دارویی به شمار می رود که امکان تولید و گسترش آن در ایران به خوبی مهیاست. به منظور بررسی اثر پراکسید هیدروژن بر کاهش صدمات ناشی از تنش شوری در گیاه مرزنجوش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب ...
بیشتر
تنش شوری از جمله عوامل محدود کننده رشد میباشد و تنش اکسیداتیو به عنوان یک تنش ثانویه در نتیجه تنش شوری بوجود میآید. مرزنجوش از مهمترین گیاهان دارویی به شمار می رود که امکان تولید و گسترش آن در ایران به خوبی مهیاست. به منظور بررسی اثر پراکسید هیدروژن بر کاهش صدمات ناشی از تنش شوری در گیاه مرزنجوش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه غلظت مختلف از پراکسید هیدروژن به صورت محلول پاشی (صفر، 5/2 و 5 میلی مولار) و چهار سطح نمک NaCl (صفر، 50، 100 و 150 میلی مولار) بودند. نتایج نشان داد که محلول پاشی پراکسید هیدروژن میتواند وزن خشک ریشه و شاخساره در مرزنجوش را افزایش دهد و از این طریق کاهش وزن ناشی از تنش شوری را جبران نماید. از سوی دیگر با افزایش غلظت پراکسید هیدروژن تا 5 میلی مولار بر محتوای کلروفیل کل و کاروتنوییدهای برگ گیاه مرزنجوش به ترتیب برابر 8/46 و 6/100 درصد در مقایسه با شاهد افزوده شد. تنش شوری در این آزمایش بر محتوای درونی پراکسید هیدروژن تاثیر معنی داری نداشت ولی باعث افزایش اسید آمینه پرولین و کاهش نسبت پتاسیم به سدیم در برگ گیاه مرزنجوش گردید. این در صورتی است که غلظت بالای پراکسید هیدروژن (mM 5) توانست غلظت درون سلولی آن، محتوای پرولین و نسبت پتاسیم به سدیم را به ترتیب برابر 6/104، 7/320 و 6/77 درصد در مقایسه با شاهد افزایش دهد. به طور کلی نتایج نشان میدهد که با استفاده از محلول پاشی پراکسید هیدروژن تنش اکسیداتیو حاصل از تنش شوری کاهش مییابد.
مریم کمالی؛ محمود شور؛ یحیی سلاح ورزی؛ مرتضی گلدانی؛ علی تهرانی فر
چکیده
تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر غلظت های مختلف دیاکسیدکربن و شوری بر صفات مورفوفیزیولوژیک گیاه آمارانتوس زینتی در شرایط گلخانه ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. آزمایش در قالب کرت های خرد شده بر پایه طرح کامل تصادفی با دو عامل دیاکسیدکربن (380، 700 و 1050 میکرولیتر در لیتر) و شوری (صفر، 150 و 300 میلی مولار کلرید سدیم) ...
بیشتر
تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر غلظت های مختلف دیاکسیدکربن و شوری بر صفات مورفوفیزیولوژیک گیاه آمارانتوس زینتی در شرایط گلخانه ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. آزمایش در قالب کرت های خرد شده بر پایه طرح کامل تصادفی با دو عامل دیاکسیدکربن (380، 700 و 1050 میکرولیتر در لیتر) و شوری (صفر، 150 و 300 میلی مولار کلرید سدیم) و سه تکرار بود. نتایج نشان داد در شاهد دیاکسیدکربن (380 میکرولیتر در لیتر)، با اعمال تنش شوری تا 300 میلی مولار، وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته و سطح برگ به ترتیب از 34/9، 83/53 و 1001 به 71/3، 3/35 و 158 رسید. برهمکنش شوری و دی اکسید کربن نیز نشان داد در تیمار شاهد شوری و در غلظت 1050 میکرولیتر در لیتر دیاکسیدکربن، وزن خشک اندام هوایی و ارتفاع ساقه به ترتیب 46 و 38 درصد افزایش یافت. در تنش 150 میلی مولار کلرید سدیم با افزایش غلظت دیاکسیدکربن از 380 به 700 میکرولیتر در لیتر سطح برگ از 134 به 358 سانتیمتر مربع افزایش یافت و در غلظت 1050 میکرولیتر در لیتر دیاکسیدکربن و تنش 150 میلی مولار به 287 سانتیمتر مربع رسید. نتایج کل نشان داد افزایش غلظت دیاکسیدکربن باعث بهبود اثرات سوء شوری شده است، به طوری که در صفاتی نظیر سطح برگ و نشت الکترولیت، غلظت 700 میکرولیتر در لیتر و در صفاتی مثل وزن خشک ریشه و اندام هوایی و ارتفاع بوته غلظت 1050 میکرولیتر در لیتر دیاکسیدکربن عکس العمل بهتری را نسبت به شوری نشان داد.
