گیاهان دارویی
زینب صفایی؛ مجید عزیزی؛ غلامحسین داوری نژاد؛ حسین آرویی
چکیده
خشکی از جمله تنشهای فیزیکی است که بهعنوان عامل محدودکننده رشد گیاهان در بیشتر نقاط جهان شناخته شده است. بهمنظور ارزیابی اثر فواصل آبیاری و ترکیبات ضدتعرق بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان روغن سیاهدانه، تحقیقی در سال زراعی 1392- 1391 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب آزمایش کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل ...
بیشتر
خشکی از جمله تنشهای فیزیکی است که بهعنوان عامل محدودکننده رشد گیاهان در بیشتر نقاط جهان شناخته شده است. بهمنظور ارزیابی اثر فواصل آبیاری و ترکیبات ضدتعرق بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان روغن سیاهدانه، تحقیقی در سال زراعی 1392- 1391 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب آزمایش کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. در کرتهای اصلی فواصل آبیاری (8 و 16 روز) و در کرتهای فرعی ترکیبات ضدتعرق کیتوزان (1، 5/0، 25/0 و صفر درصد)، موسیلاژ اسفرزه (5/1، 1، 5/0 و صفر درصد) و صمغ عربی (75/0، 5/0، 25/0 و صفر درصد) با سه تکرار قرار گرفتند. صفات اندازهگیری شده عبارت بودند از: عملکرد دانه، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، وزن دانه در بوته، وزن هزار دانه، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت و میزان روغن. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که تیمارهای مختلف آبیاری و ترکیبات ضدتعرق تأثیر معنیداری بر تمامی صفات مورد مطالعه بهجز وزن هزار دانه داشتند. افزایش فواصل آبیاری عملکرد، اجزای عملکرد و میزان روغن سیاهدانه را کاهش داد. ترکیبات ضدتعرق تأثیر معنیداری بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان روغن داشتند. در بین تیمارهای مورد مطالعه، بیشترین عملکرد دانه (760 کیلوگرم در هکتار) و درصد روغن (05/27 درصد) و کمترین آنها (419 کیلوگرم در هکتار و 57/23 درصد) بهترتیب در تیمارهای ترکیب ضدتعرق کیتوزان 1 درصد با فاصله آبیاری هشت روز و تیمار صمغ عربی 25/0 درصد با فاصله آبیاری 16 روز حاصل شد.
میوه کاری
محمود حسن آبادی؛ مجید عزیزی؛ غلامحسین داوری نژاد؛ حجت اله بداقی؛ حسین حکم آبادی
چکیده
در این مطالعه، تاثیر غلظتهای مختلف اسیدسالیسیلیک بر برخی از خصوصیات فیزیکی و بیوشیمیایی انگور رقم ’شاهرودی‘ طی سال 1393 مورد مطالعه قرار گرفته است. آزمایش بر روی بوتههای 13 ساله در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. بوتهها و خوشهها دو هفته پس از تشکیل میوه با محلول اسیدسالیسیلیک با غلظتهای صفر، ...
بیشتر
در این مطالعه، تاثیر غلظتهای مختلف اسیدسالیسیلیک بر برخی از خصوصیات فیزیکی و بیوشیمیایی انگور رقم ’شاهرودی‘ طی سال 1393 مورد مطالعه قرار گرفته است. آزمایش بر روی بوتههای 13 ساله در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. بوتهها و خوشهها دو هفته پس از تشکیل میوه با محلول اسیدسالیسیلیک با غلظتهای صفر، 1، 2 و 3 میلیمولار به صورت یکنواخت محلولپاشی شدند. ارزیابی صفات کمی و کیفی پس از برداشت میوهها صورت گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که کاربرد اسید سالیسیلیک بر کلیه صفات اندازهگیری شده در سطح احتمال 1 درصد معنیدار بود. اثر بلوک به جزء در مورد صفت فنل کل و فلاونوئید در سایر صفات اندازهگیری شده معنیدار نبود. مقایسه میانگین دادهها نشان داد که در مورد صفات کلرفیلa، b، کل و کارتنوئیدها تیمار 2 میلیمولار اسید سالیسیلیک بهترین تیمار بود. در مورد صفات pH، نسبت قند به اسید و TSS تیمار شاهد بیشتر از سایر تیمارها بود. بیشترین میزان عملکرد به میزان 3/31 کیلوگرم به ازای هر بوته در تیمار 2 میلیمولار اسید سالیسیلیک و کمترین مقدار در تیمار شاهد به میزان 21 کیلوگرم به ازای هر بوته مشاهده شد. در مورد مقدار ترکیبات فنلی بیشترین میزان در تیمار 2 میلیمولار بر لیتر اسید سالیسیلیک (20/137 میلیگرم گالیک اسید در 100 گرم نمونه تازه) و کمترین مقدار در تیمار شاهد مشاهده شد. بیشترین مقدار مواد جامد محلول در تیمار شاهد (34/18 درصد بریکس) و کمترین آن در تیمار 2 میلیمولار در لیتر اسید سالیسیلیک (95/16درصد بریکس) مشاهده شد. بر این اساس کاربرد غلظت 2 میلیمولار اسید سالیسیلیک بهترین غلظت بوده و شاهد کمترین تاثیر را در بهبود صفات ثبت شده داشت. بنابراین کاربرد اسید سالیسیلیک دو هفته پس از تشکیل میوه با غلظت 2 میلیمولار میتواند بعنوان تیمار مناسبی جهت افزایش خصوصیات کمی و کیفی انگور رقم ’شاهرودی‘ بکار برده شود.
میوه کاری
مصطفی علیزاده فلاح؛ مهراب یادگاری؛ غلامحسین داوری نژاد؛ سید حسین نعمتی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی صفات رویشی و باردهی دو رقم گلابی ’درگزی‘ و ’لوئیسبن‘ (’بیروتی‘) بر روی پایههای ‘OH×F69’ و ’پیرودوارف‘ در طی سالهای 1400-1398 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در باغات نمونه آستان قدس رضوی در مشهد انجام گردید. ارتفاع درخت، فاصله میانگرهها، میزان ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی صفات رویشی و باردهی دو رقم گلابی ’درگزی‘ و ’لوئیسبن‘ (’بیروتی‘) بر روی پایههای ‘OH×F69’ و ’پیرودوارف‘ در طی سالهای 1400-1398 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در باغات نمونه آستان قدس رضوی در مشهد انجام گردید. ارتفاع درخت، فاصله میانگرهها، میزان رشد رویشی شاخههای فصل جاری، قطر تنه، زاویه شاخهها، سطح برگ، تعداد پاجوش، مدت زمان گلدهی، تعداد گلها، درصد تشکیل میوه و عملکرد تولید میوه در نهالهای پیوندی سه ساله ارزیابی شد. بررسی ظاهری درختان در طی سالهای اولیه مورد بررسی نشان دهنده رشد، استقرار و وضعیت ظاهری مطلوب ارقام گلابی پیوند شده روی پایه’ پیرودوارف‘ بود. ارقام و پایههای مورد مطالعه بهطور معنیداری رشد و عملکرد میوه گلابی را در ترکیبهای مختلف پیوندی تحت تأثیر قرار دادند. در هر دو سال مورد مطالعه ارتفاع و رشد رویشی شاخههای فصل جاری هر دو رقم روی پایه ‘OH×F69’ بهطور معنیداری بیشتر از پایه ’پیرودوراف‘ بود، با این وجود در هر دو رقم بیشترین قطر تنه در پایه ’پیرودوارف‘ مشاهده گردید. بررسی زمان آغاز گلدهی و رسیدگی میوهها در ترکیبهای مختلف پیوندی نشان داد که این صفات تنها تحت تأثیر رقم بوده است و در رقم ’درگزی‘ گلدهی و رسیدگی میوهها دیرتر از رقم ’بیروتی‘ صورت گرفت. اگرچه تعداد گل در هر درخت تنها تحت تأثیر رقم مورد مطالعه بود اما اثرات متقابل رقم × پایه بر درصد تشکیل میوه اولیه و نهایی و عملکرد میوه معنیدار بود. درصد تشکیل میوه اولیه و نهایی در رقم ’درگزی‘ بر روی پایه ’پیرودوراف‘ به ترتیب 91/45 و 86/47 درصد بیشتر از پایه ‘OH×F69’ بوده است. در هر دو رقم بیشترین عملکرد میوه (51/3 کیلوگرم در هر درخت) در نهالهای پیوندی روی پایه ’پیرودوارف‘ مشاهده گردید. بر روی این پایه عملکرد میوه در رقم ’درگزی‘ 39/2 برابر بیشتر از رقم ’بیروتی‘ بود. بر اساس نتایج بهدست آمده جهت کنترل رشد رویشی و دستیابی به بیشترین عملکرد میوه در شرایط آب و هوایی منطقه مورد مطالعه، پیوند رقم ’درگزی‘ بر روی پایه ’پیرودوارف‘ پیشنهاد میگردد.
بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و گل های زینتی
غلامحسین داوری نژاد؛ ساجده کریم پور
چکیده
به منظور تولید درختان خودریشه گلابی رقم ʼنطنزʽ (Pyrus communis cv. Natanz) در شرایط درون شیشهای سه آزمایش جداگانه برای بهبود پرآوری شاخه (تاثیرات BAP و Fe-NaEDDHA)، استقرار مریستم (تاثیرات BAP و GA3) و ریشهدهی ریزشاخهها (تاثیرات IBA و NAA) در قالب طرح کاملاً تصادفی به اجرا در آمد. شاخهها در محیط کشت PMI (MS ×1.5 CaCl2. 2H2O, KH2PO4 and MgSO4. 7H2O) حاوی 5/1 میلیگرم بر لیتر ...
بیشتر
به منظور تولید درختان خودریشه گلابی رقم ʼنطنزʽ (Pyrus communis cv. Natanz) در شرایط درون شیشهای سه آزمایش جداگانه برای بهبود پرآوری شاخه (تاثیرات BAP و Fe-NaEDDHA)، استقرار مریستم (تاثیرات BAP و GA3) و ریشهدهی ریزشاخهها (تاثیرات IBA و NAA) در قالب طرح کاملاً تصادفی به اجرا در آمد. شاخهها در محیط کشت PMI (MS ×1.5 CaCl2. 2H2O, KH2PO4 and MgSO4. 7H2O) حاوی 5/1 میلیگرم بر لیتر BAP و صفر میلیگرم بر لیتر Fe-NaEDDHA پرآوری شدند (50/5 شاخه/ریزنمونه) و رشد طولی خوبی داشتند در صورتیکه غلظتهای پایین BAP و Fe-NaEDDHA برگهای بالغ بیشتری را تولید کرد. محیط کشت PMI غنی شده با 1 میلیگرم بر لیتر BAP بعلاوه 150 میلیگرم بر لیتر Fe-NaEDDHA برای پرآوری شاخه نطنز بدلیل بالاترین میزان در رشد رویشی و بالاترین کیفیت شاخههای پرآوری شده پیشنهاد میشود. محیط کشت MS حاوی 5/0 میلیگرم بر لیتر BAP و 5/0 میلیگرم بر لیتر GA3 و یا 1 میلیگرم بر لیتر BAP (81 درصد) و 1/0 میلیگرم بر لیتر GA3 (63 درصد) به ترتیب بالاترین درصد استقرار مریستم را داشتند. ریزشاخههای درون شیشهای نطنز از طریق فروبری سریع در محلول IBA+NAA (1000+1000 میلیگرم بر لیتر) و سپس قرار دادن در محیط کشت PMI ریشهدار شدند.
غلامحسین داوری نژاد؛ مینا نورزاده نامقی؛ علی مومن
چکیده
کاهش عملکرد پسته ارتباط نزدیکی با اختلالات میوه و تنشهای مختلف محیطی دارد. پلیآمینها گروهی از تنظیمکنندههای رشد گیاهی هستند که تاثیر مثبتی بر رشد و توسعه گل و میوه در برابر تنشها دارند. بنابراین، هدف این مطالعه ارزیابی تاثیر پلیآمینها در شرایط کمآبی محل آزمایش بر صفات رویشی، ویژگیهای میوه و عملکرد درختان ...
بیشتر
کاهش عملکرد پسته ارتباط نزدیکی با اختلالات میوه و تنشهای مختلف محیطی دارد. پلیآمینها گروهی از تنظیمکنندههای رشد گیاهی هستند که تاثیر مثبتی بر رشد و توسعه گل و میوه در برابر تنشها دارند. بنابراین، هدف این مطالعه ارزیابی تاثیر پلیآمینها در شرایط کمآبی محل آزمایش بر صفات رویشی، ویژگیهای میوه و عملکرد درختان پرمحصول و کم محصول پسته رقم ̕اکبری̔ بود. برای این منظور، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در زمان بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و هفت تیمار شامل محلولپاشی پلیآمینهای پوترسین، اسپرمیدین و اسپرمین در غلظتهای صفر (شاهد)، 1/0 و 1 میلیمولار در دو مرحله زمانی تمام گل و دو هفته بعد از تمام گل در منطقه فیضآباد مهولات استان خراسان رضوی در سال 1395 انجام شد. نتایج نشان داد که محلولپاشی پلیآمینها در درختان کم محصول با وجود کاهش درصد پوکی تأثیر معنیداری بر عملکرد پسته نداشت. با اینوجود در درختان پرمحصول، کاربرد این تنظیمکنندهها بهویژه پوترسین سبب کاهش ریزش میوه و افزایش شاخص سبزینگی، تعداد دانه در خوشه و عملکرد در مقایسه با شاهد شد. با توجه به نتایج همبستگی، تاثیر مثبت پلیآمینها بر بهبود عملکرد در درختان پرمحصول عمدتاً به دلیل جلوگیری از ریزش میوه و افزایش تعداد دانه در خوشه بود. بهطوریکه میزان تولید در شاخه در تیمارهای پوترسین، اسپرمین و اسپرمیدین در غلظت 1/0 میلیمولار به ترتیب 2/46، 6/14 و 2/15 درصد و در غلظت 1 میلیمولار به ترتیب 7/38، 7/24 و 9/19 درصد در مقایسه با شاهد افزایش داشت. همچنین محلولپاشی پلیآمین پوترسین دو هفته بعد از تمام گل نتایج بهتری در افزایش طول شاخه در درختان پرمحصول نشان داد. به طور کلی، نتایج این آزمایش نشان میدهد که محلولپاشی پوترسین در مقایسه با اسپرمین و اسپرمیدین در شرایط کمآبی میتواند بر بهبود صفات رویشی و زایشی و در نتیجه عملکرد درختان پسته رقم ̕اکبری̔ مؤثرتر باشد.
زینب صفایی؛ مجید عزیزی؛ حسین آرویی؛ غلامحسین داوری نژاد
چکیده
به منظور ارزیابی اثر فواصل آبیاری و ترکیبات ضد تعرق بر خصوصیات بیوشیمیایی سیاهدانه، تحقیقی در سال زراعی 1392-1391 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد آزمایشی بصورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. در کرتهای اصلی فواصل آبیاری (8 و 16 روز) و در کرتهای فرعی ترکیبات ضد تعرق کیتوزان (1، 5/0 ، 25/0 ،0 درصد)، ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثر فواصل آبیاری و ترکیبات ضد تعرق بر خصوصیات بیوشیمیایی سیاهدانه، تحقیقی در سال زراعی 1392-1391 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد آزمایشی بصورت کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. در کرتهای اصلی فواصل آبیاری (8 و 16 روز) و در کرتهای فرعی ترکیبات ضد تعرق کیتوزان (1، 5/0 ، 25/0 ،0 درصد)، موسیلاژ اسفرزه (5/1، 1 ، 5/0، 0 درصد) و صمغ عربی (75/0، 5/0، 25/0، 0 درصد) با سه تکرار قرار گرفتند. صفات مورد اندازهگیری عبارت بودند از: ترکیبات فنولی، پرولین، کلروفیل، کاروتنوئید، درصد و عملکرد اسانس. نتایج به دست آمده نشان داد اثر آبیاری و مواد ضد تعرق بر صفات مورد اندازهگیری معنیدار بود. میزان ترکیبات فنولی، پرولین، کلروفیل و کارتنوئید در فاصله آبیاری 16 روز افزایش یافت، که این افزایش خود نوعی مکانیسم مقاومت به شرایط خشکی است. ترکیبات ضد تعرق محتوی کلروفیل، کاروتنوئید، ترکیبات فنلی، پرولین را نسبت به شاهد کاهش دادند. افزایش فواصل آبیاری درصد و عملکرد اسانس را کاهش داد. ترکیبات ضد تعرق اثر معنیداری بر میزان مواد موثره گیاه داشت. در بین تیمارهای مورد مطالعه دور آبیاری 8 روز و تیمار کیتوزان 1 درصد بیشترین درصد اسانس (23/0 درصد) و عملکرد اسانس (91/12 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. دور آبیاری 8 روز و ترکیب کیتوزان در غلظت 1 درصد تاثیر معنیداری در کلیه صفات مورد بررسی نسبت به نمونه شاهد داشتند. با توجه به اثر بخشی ترکیبات ضد تعرق این ترکیبات طبیعی میتوانند جایگزین مناسبی برای ترکیبات شیمیایی باشند.
مینا غزایی یان؛ غلامحسین داوری نژاد؛ کمال قاسمی بزدی؛ سید حسین نعمتی
چکیده
پکان یا گردوی گرمسیری (Carya illinoensis) از خانواده گردوئیان (Juglandaceae) و از محصولات خشکباری با ارزش میباشد. این گیاه از معدود میوههای خشکبار است که در مناطق نیمه گرمسیری کشور قابل کشت است. مهمترین روش تکثیر پکان استفاده از پیوند است. بیشترین پایه تجارتی مورد استفاده برای پیوند پکان، نهالهای بذری خود پکان است. تولید کنندگان نهال معمولاً ...
بیشتر
پکان یا گردوی گرمسیری (Carya illinoensis) از خانواده گردوئیان (Juglandaceae) و از محصولات خشکباری با ارزش میباشد. این گیاه از معدود میوههای خشکبار است که در مناطق نیمه گرمسیری کشور قابل کشت است. مهمترین روش تکثیر پکان استفاده از پیوند است. بیشترین پایه تجارتی مورد استفاده برای پیوند پکان، نهالهای بذری خود پکان است. تولید کنندگان نهال معمولاً بذور حاصل از گرده افشانی آزاد را جهت تولید نهال بذری استفاده میکنند. بذر برای پایه معمولاً از درختان قوی و یکنواخت گرفته میشود. در این آزمایش که به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد، اثر دو نوع محیطکشت، تعدادی از تنظیم کنندههای رشد گیاهی و سرمادهی بذور بر روی جوانهزنی جنین بالغ پکان در شرایط درون شیشهای مورد مطالعه قرار گرفت. محیطکشتهای مورد استفاده شامل محیطکشت موراشی و اسکوگ (MS) و محیطکشت درختان چوبی (WPM) بودند. تنظیم کنندههای رشد گیاهی شامل ایندول بوتیریک اسید (صفر و یک میلیگرم در لیتر)، بنزیل آمینو پورین (صفر، یک و دو میلیگرم در لیتر) و جیبرلیک اسید (صفر و یک میلیگرم در لیتر) بودند. تیمار سرمادهی بذور به مدت 15 روز در دمای 5 درجه سانتیگراد اثر مثبتی بر روی درصد جوانهزنی و طول ساقه نداشت. نتایج نشان داد که بین محیطکشتها اختلاف معنیداری از نظر میزان جوانهزنی در هر دو تیمار سرمادهی بذور و کشت بلافاصله بعد از برداشت (بدون سرمادهی) وجود داشت. بر این اساس بیشترین جوانهزنی در محیطکشت MS بود. همچنین بهترین رشد گیاهچه در محیطکشت MS با میزان یک میلیگرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید، یک میلیگرم در لیتر اسید جیبرلیک و دو میلیگرم در لیتر بنزیل آمینو پورین بهدست آمد.
ساجده کریم پور؛ غلامحسین داوری نژاد؛ محمد زکی عقل؛ محمدرضا صفرنژاد
چکیده
بمنظور بهبود رشد شاخههای باززایی شده گلابی رقم شکری آزمایشی در فضای نرم افزار Design Expert در قالب 20 نقطه شامل مقادیر تصادفی از سه فاکتور عناصر غذایی (NH4NO3، آهن و عناصر میکرو) اجرا شد. پاسخ ریزنمونهها از نظر تعداد شاخه پرآوری شده، طول شاخه پرآوری شده، تعداد برگ، مقدار کلروفیل a برگ، کارتنوئید برگ و قدرت رشدی بعد از دو ماه ثبت گردید. فاکتورهای ...
بیشتر
بمنظور بهبود رشد شاخههای باززایی شده گلابی رقم شکری آزمایشی در فضای نرم افزار Design Expert در قالب 20 نقطه شامل مقادیر تصادفی از سه فاکتور عناصر غذایی (NH4NO3، آهن و عناصر میکرو) اجرا شد. پاسخ ریزنمونهها از نظر تعداد شاخه پرآوری شده، طول شاخه پرآوری شده، تعداد برگ، مقدار کلروفیل a برگ، کارتنوئید برگ و قدرت رشدی بعد از دو ماه ثبت گردید. فاکتورهای مورد بررسی در قالب مدلهای حاصل از تجزیه آماری (مدلهای خطی، چندجملهای ساده و چند جملهای درجه دوم) بر پاسخهای مورد ارزیابی بطور معنیداری موثر بودند. افزایش آهن تا یک و نیم برابر و کاهش NH4NO3 به نصف غلظت آنها در محیط کشت MS باعث افزایش تعداد شاخه پرآوریشده (43/4 برابر) گردید. NH4NO3، آهن × عناصر میکرو رابطهی خطی منفی با طول شاخه نشان دادند درحالیکه تعداد برگ بطور منفی متاثر از عناصر میکرو بود. با افزایش NH4NO3 از طول شاخه پرآوری شده کاسته شد و از طرف دیگر مقادیر 5/0× و1× محیط کشت MS به ترتیب برای آهن و میکرو باعث افزایش 5/1 برابری در طول شاخه شد. شاخههای رشد یافته در محیط کشت حاوی 1× مقادیر میکرو در محیط کشت پایه MS به میزان 5/1برابر برگ بیشتری نسبت به مقادیر 2× تولید کردند. محتوی کلروفیل a و کارتنوئید برگ در قالب مدل خطی تحت تاثیر مقادیر آهن (مثبت) و NH4NO3 (منفی) قرار گرفتند. افزایش آهن تا 5/1× برابر و کاهش NH4NO3 تا 5/0× برابر محیط کشت پایه MS باعث افزایش 2 برابری در میزان کلروفیل a و کارتنوئید شد. NH4NO3 و میکرو در قالب رابطه خطی منفی رشد رویشی را تحت تاثیر قرار دادند بطوریکه نصف مقادیر NH4NO3 با افزایش تعداد شاخه پرآوری شده و طول شاخه موجب افزایش قدرت رشدی شاخه تا 5/2 برابر شاهد گردید و کاهش مقادیر میکرو از طریق افزایش طول شاخه بر قدرت رشدی تاثیر مثبت داشت. محیط کشت بهینه شده برای گلابی شکری با استفاده از نرم افزار Design Expert محیط کشت MS تغییر یافته به ترتیب حاوی 9/0×، 1× و 5/0× مقادیر آهن، میکرو و NH4NO3 بود.
زینب صفایی؛ مجید عزیزی؛ حسین آرویی؛ غلامحسین داوری نژاد
چکیده
به منظور ارزیابی اثر فواصل آبیاری و ترکیبات ضد تعرق بر صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و شاخص بهرهوری آب آبیاری سیاهدانه، تحقیقی در سال 1392-1391 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب آزمایش کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. در کرتهای اصلی فواصل آبیاری (8 و 16 روز) و در کرتهای فرعی محلولپاشی ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثر فواصل آبیاری و ترکیبات ضد تعرق بر صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و شاخص بهرهوری آب آبیاری سیاهدانه، تحقیقی در سال 1392-1391 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب آزمایش کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. در کرتهای اصلی فواصل آبیاری (8 و 16 روز) و در کرتهای فرعی محلولپاشی ترکیبات کیتوزان (1، 5/0 ، 25/0 و صفر درصد)، موسیلاژ اسفرزه (5/1، 1، 5/0 و صفر درصد) و صمغ عربی (75/0، 5/0، 25/0و صفر درصد) با سه تکرار قرار گرفتند. ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، تعداد شاخه فرعی، دمای سطح برگ، میزان هدایت روزنهای و شاخص بهرهوری آب آبیاری اندازهگیری شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که بین تیمارها از نظر تمامی صفات مورد بررسی اختلاف معنیداری وجود داشت. بهترین میزان صفات مورد اندازهگیری در دور آبیاری 8 روز و تیمار کیتوزان مشاهده شد. محلولپاشی کیتوزان با ایجاد شرایط مناسب نظیر کاهش دمای برگ، میزان هدایت روزنهای و افزایش شاخص بهره وری آب ابیاری موجب بهبود صفات مورفولوژیکی نسبت به شرایط تنش در فواصل آبیاری 16 روز شد. محلولپاشی با تیمار صمغ عربی نه تنها موجب بهبود صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و شاخص بهرهوری آب ابیاری نشد، بلکه به عنوان یک عامل بازدارنده تعیین شد. کلیه ترکیبات طبیعی ضد تعرق میزان هدایت روزنهای و دمای سطح برگ را نسبت به شاهد به طور معنیداری کاهش دادند. به نظر میرسد استفاده از ترکیب طبیعی کیتوزان میتواند در شرایط تنش رطوبتی به عنوان یک ماده ضد تعرق در شرایط آب و هوایی مشهد مورد استفاده قرار گیرد.
مینا نورزاده نامقی؛ غلامحسین داوری نژاد؛ حسین انصاری؛ سید حسین نعمتی؛ احمد زارع فیض آبادی
چکیده
کاربرد انواع مالچ به عنوان یکی از روشهای مدیریت خاک میتواند به طور قابل توجهی میزان تولید محصولات کشاورزی را در مناطق خشک و نیمه خشک که با محدودیت منابع آب مواجه هستند تحت تأثیر قرار دهد. به همین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو سال 1393 و 1394 در غرب شهر فیضآباد، استان خراسان رضوی بر روی دما، رطوبت خاک، هدایت روزنهای ...
بیشتر
کاربرد انواع مالچ به عنوان یکی از روشهای مدیریت خاک میتواند به طور قابل توجهی میزان تولید محصولات کشاورزی را در مناطق خشک و نیمه خشک که با محدودیت منابع آب مواجه هستند تحت تأثیر قرار دهد. به همین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو سال 1393 و 1394 در غرب شهر فیضآباد، استان خراسان رضوی بر روی دما، رطوبت خاک، هدایت روزنهای و دمای برگ درختان پسته انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: M1 (پوشش پلیاتیلن سفید زیر خاک با برش عرضی)، M2 (پوشش پلیاتیلن سفید زیر خاک با برش دایرهای)، M3 (پوشش پلیاتیلن UV دار بر روی سطح خاک)، M4 (چیپس چوب)، M5(بقایای جو) و CK(شاهد) بود. نتایج نشان داد که میانگین درصد رطوبت خاک در طول دو سال آزمایش در کلیه مالچها بهویژه مالچهای پلاستیکی در مقایسه با شاهد بیشتر بود. در دو سال آزمایش در لایه 30-20 سانتیمتری خاک، مالچ-های M1، M2 و M3 با 2/35، 35 و 9/38 درجهسانتیگراد بیشترین و مالچهای M4، M5 و CK با 8/28، 6/29 و 8/32 درجهسانتیگراد کمترین میانگین دمای خاک را نشان دادند و در لایه 60-50 سانتیمتری خاک نیز نتایج مشابهی مشاهده گردید. همبستگی صفات نشان داد که هدایت روزنهای و دمای برگ به طور قابل توجهی تحت تأثیر دمای خاک قرار میگیرند، بهطوریکه افزایش دمای خاک تا 40 درجه سانتیگراد، در صورتی که سایر فاکتورهای خاکی و آب و هوایی محدودکننده نباشند، باعث بهبود این صفات میشود. همچنین نتایج نشان داد که تیمار M3 با وجود حفظ ذخیره رطوبت بالاتر به علت ایجاد دمای بالا در خاک و همچنین تقاضای بالای درختان برای جذب آب و عناصر غذایی در سال پرمحصول (1394) میتواند منجر به ایجاد تنش رطوبتی در خاک شود. از اینرو میتوان نتیجه گرفت که تیمارهای پلیاتیلن سفید بهویژه مالچ با برش دایرهای (M2) و مالچهای چیپس چوب و کاه و کلش جو به علت ایجاد دمای مطلوب برای رشد ریشه، حفظ ذخیره آب و هزینه کمتر گزینههای بهتری برای مدیریت آب در مناطق خشک و نیمه خشک با آبیاری سنتی و غرقابی میباشند.
فریبرز علی زاده زرمهری؛ غلامحسین داوری نژاد؛ رضا خراسانی؛ سید حسین نعمتی؛ پیمان کشاورز
چکیده
بهمنظور بررسی اثر پایههای رویشی گلابی (پیرودوارف، او.اچ.اف، کوینس c) و پایه دانهال گلابی از Pyrus communis بر خصوصیات رویشی و میزان پاکوتاهی ارقام گلابی نطنز، اسپادنا و سبری، آزمایش زیر بهصورت طرح فاکتوریل 3×4 در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار، به مدت سه سال (1393-95) در شهرستان چناران باغ شرکت امداد شرق اجرا گردید. نتایج آزمایش ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر پایههای رویشی گلابی (پیرودوارف، او.اچ.اف، کوینس c) و پایه دانهال گلابی از Pyrus communis بر خصوصیات رویشی و میزان پاکوتاهی ارقام گلابی نطنز، اسپادنا و سبری، آزمایش زیر بهصورت طرح فاکتوریل 3×4 در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار، به مدت سه سال (1393-95) در شهرستان چناران باغ شرکت امداد شرق اجرا گردید. نتایج آزمایش نشان داد که پایههای رویشی گلابی نسبت به دانهال گلابی از رشد رویشی کمتری برخوردار بودند و باعث پاکوتاهی درختان پیوندی در طول سه سال اجرای طرح شدند. پایه کوینس c پاکوتاهی بیشتری را در ارقام پیوندی نسبت به پایههای رویشی گلابی القاء نمود. تأثیر پایههای رویشی گلابی بر پاکوتاهی درختان پیوندی در سال سوم (5/24%) بیشتر از دو سال اول آزمایش بود. بررسی تغییرات پتانسیل آب ساقه و برگ در طول فصل رویش نشاندهنده تأثیر پایه بر روابط آبی گیاه بود. بهطوریکه پایههای رویشی گلابی نسبت به دانهال گلابی از پتانسیل آب کمینه ساقه کمتری برخوردار بودند. پتانسیل کمینه آب ساقه رابطه مستقیم مثبتی با سرعت رشد شاخههای جانبی داشت و در طول فصل رویش متأثر از میانگین درجه حرارت روزانه بود. پایه و پیوندک هر دو بر شاخص کلروفیل برگ اثر معنیداری داشتند. نتایج تحقیق نشان داد که اثر رقم پیوندی بر تعداد جوانه رویشی نوظهور معنیدار (5%p
شادی عطار؛ غلامحسین داوری نژاد؛ لیلا سمیعی؛ محمد مقدم
چکیده
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی تعدادی ژنوتیپهای گردوی ایرانی (Juglans regia L.) موجود در باغهای استان خراسان رضوی از نشانگر مولکولی ISSR استفاده گردید. با این هدف 56 ژنوتیپ گردو از باغهای استقلال، گلستان، الندشت و امام رضا انتخاب، پلاککوبی و مورد آزمایش واقع شدند. با استفاده از 9 آغازگر مورد استفاده، در مجموع 118 باند تولید شد که در محدوده 300 ...
بیشتر
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی تعدادی ژنوتیپهای گردوی ایرانی (Juglans regia L.) موجود در باغهای استان خراسان رضوی از نشانگر مولکولی ISSR استفاده گردید. با این هدف 56 ژنوتیپ گردو از باغهای استقلال، گلستان، الندشت و امام رضا انتخاب، پلاککوبی و مورد آزمایش واقع شدند. با استفاده از 9 آغازگر مورد استفاده، در مجموع 118 باند تولید شد که در محدوده 300 تا 3000 جفت باز بود و 29 باند چند شکل بودند. تعداد قطعات تکثیر شده برای هر آغازگر متفاوت بود، به طوری که آغازگر 844 تعداد 14 عدد و آغازگر 890 تعداد 8 عدد باند تکثیر شده داشت. متوسط قطعات تکثیر شده برای هر آغازگر 83/9 بود. در دندوگرام حاصل از خوشهبندی ژنوتیپها بر اساس ضریب تشابه دایس و روش UPGMA 10 کلاستر تشکیل شد. میزان تنوع ژنتیکی در جمعیت مورد مطالعه پایین بود که دلایل عمده آن دخالتهای انسانی، انتخاب و تکثیر تعداد معدودی از ژنوتیپهای برتر و گاها خود گرده افشانی گردو میباشد.
غلامحسین داوری نژاد؛ سیده فائزه تقی زاده؛ جواد اصیلی
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی اثر تیمار حلالهای متانول، اتانول، استون (50، 90 و 100 درصد) و آب مقطر بر روی میزان ترکیبات آنتی اکسیدانی (فنل کل، تانن ها، فلاونوئیدها، آنتوسیانین ها) میوه عناب (Ziziphus jujube Miller)، انجام شد. فعالیت آنتی اکسیدانی هر یک از عصارهها نیز به روشهای DPPH وFRAP مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که استون 50 درصد در استخراج ...
بیشتر
این تحقیق به منظور بررسی اثر تیمار حلالهای متانول، اتانول، استون (50، 90 و 100 درصد) و آب مقطر بر روی میزان ترکیبات آنتی اکسیدانی (فنل کل، تانن ها، فلاونوئیدها، آنتوسیانین ها) میوه عناب (Ziziphus jujube Miller)، انجام شد. فعالیت آنتی اکسیدانی هر یک از عصارهها نیز به روشهای DPPH وFRAP مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که استون 50 درصد در استخراج ترکیبات فنل و فلاونوئید کل به ترتیب با مقادیر (20/798 میلی گرم گالیک اسید در 100 گرم ماده خشک) و (73/1871 میلی گرم کوئرستین در 100 گرم ماده خشک)، بهترین عملکرد را در میان سایر حلالها داشته است. استخراج آنتوسیانین، با متانول 50 درصد (31/6 میلی گرم سیانیدین 3- گلوکوزید در 100 گرم ماده خشک) و استخراج تانن با متانول 100 درصد (4/669 میلی گرم کاتکین در 100 گرم ماده خشک)، دارای بالاترین بازده استخراج بوده است. در تمامی موارد آب از حداقل قابلیت استخراج متابولیتهای ثانویه در بین سایر حلالها برخوردار بود. در بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی میوه عناب به دو روش DPPH و FRAP مشخص گردید که خاصیت آنتی اکسیدانی آنها مستقیما تحت تاثیر مقادیر ترکیبات فنلی قرار گرفته است. در میان حلالهای مورد استفاده، استون 50 درصد بهترین بازده را در روش DPPH ( 02/29=IC50) و روش FRAP (11/5 میلی مول آهن II در 100 گرم ماده خشک) نسبت به سایر حلالها داشت. بر اساس نتایج میتوان گفت درصد مهار کنندگی DPPH و FRAP با کاهش غلظت حلالهای متانول و استون رابطه مستقیم دارد. نتایج این تحقیق نشان داد که تفاوت در نوع، خلوص و قطبیت حلالها و تفاوت در جزئیات روش استخراج عصاره (مانند زمان استخراج، سرعت اختلاط، نسبت میزان پودر به حلال و اندازه ذرات پودر) بر میزان استخراج متابولیتهای ثانویه تاثیر میگذارند.
حمید محمدی؛ غلامحسین داوری نژاد؛ مسعود خضری
چکیده
پسته یکی از مهمترین محصولات باغبانی کشور است که اهمیت زیادی در صادرات غیرنفتی و ارز آوری دارد. وجود برخی مشکلات فیزیولوژیکی از قبیل ریزش جوانه های گل، پوکی، ناخندانی، ترک خوردگی و بدشکلی باعث کاهش عملکرد این محصول شده است. در این پژوهش تأثیر محلول پاشی توأم برخی ترکیبات کلسیم دار (نیترات کلسیم و کلریدکلسیم با غلظت 5/0 درصد) و پلی آمین ...
بیشتر
پسته یکی از مهمترین محصولات باغبانی کشور است که اهمیت زیادی در صادرات غیرنفتی و ارز آوری دارد. وجود برخی مشکلات فیزیولوژیکی از قبیل ریزش جوانه های گل، پوکی، ناخندانی، ترک خوردگی و بدشکلی باعث کاهش عملکرد این محصول شده است. در این پژوهش تأثیر محلول پاشی توأم برخی ترکیبات کلسیم دار (نیترات کلسیم و کلریدکلسیم با غلظت 5/0 درصد) و پلی آمین های آزاد (پوترسین، اسپرمیدین و اسپرمین با غلظت 5/0 میلی مولار) در مراحل زمانی مختلف، دو هفته بعد از تمام گل (مرحله اول)، شش هفته بعد از تمام گل و قبل از سخت شدن پوست استخوانی (مرحله دوم) و مراحل توأم اول و دوم بر مشکلات ذکر شده و عملکرد پسته رقم "احمدآقایی" بررسی گردید. نتایج نشان داد که تیمارهای نیترات کلسیم به همراه اسپرمین و اسپرمیدین در مراحل توأم اول و دوم محلول پاشی باعث کاهش ریزش جوانه های گل گردید. کمترین درصد پوکی مربوط به تیمارهای نیترات کلسیم به همراه اسپرمین در مرحله اول و همچنین مراحل توأم اول و دوم محلول پاشی می باشد. محلول پاشی نیترات کلسیم به همراه اسپرمین در هر دو مرحله باعث کاهش بدشکلی میوه شد. همچنین نتایج نشان داد که کاربرد نیترات کلسیم به همراه اسپرمیدین در مراحل توأم اول و دوم سبب کاهش ترک خوردگی و افزایش خندانی و عملکرد می گردد. با توجه به نتایج مشخص گردید که کاربرد توأم ترکیبات کلسیم دار با پلی آمین ها در مراحل توأم اول و دوم سبب کاهش مشکلات فیزیولوژیکی و در نهایت افزایش عملکرد پسته رقم "احمدآقایی" می گردد.
شادان خورشیدی؛ غلامحسین داوری نژاد؛ لیلا سمیعی؛ محمد مقدم
چکیده
گلابی بدلیل باز شدن زودتر جوانههای گل نسبت به سیب به سرمازدگی حساستر میباشد.به دنبال سرمای6/6- درجه سانتی گراد هشتم اسفند سال 1392 ارزیابی مقاومت به سرمازدگی در 23 ژنوتیپ معروف به گلابی درگزی و ارقام دیگر گلابی شامل بل دی جون، اسپادانا، کوشیا، دم کج،فرنگی،ترش و تبریزی در شرایط آب و هوایی مشهد انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوکهای ...
بیشتر
گلابی بدلیل باز شدن زودتر جوانههای گل نسبت به سیب به سرمازدگی حساستر میباشد.به دنبال سرمای6/6- درجه سانتی گراد هشتم اسفند سال 1392 ارزیابی مقاومت به سرمازدگی در 23 ژنوتیپ معروف به گلابی درگزی و ارقام دیگر گلابی شامل بل دی جون، اسپادانا، کوشیا، دم کج،فرنگی،ترش و تبریزی در شرایط آب و هوایی مشهد انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. میزان سرمازدگی جوانههای رویشی و زایشی ژنوتیپهای گلابی درگزی و سایر ارقام با روش هدایت الکتریکی، تعیین میزان پرولین در جوانههای زایشی و مشاهدات ظاهری بررسی گردید. بالاترین هدایت الکتریکی جوانههای زایشی در ژنوتیپهای درگزی شماره 10 و 19 و ارقام ترش و تبریزی و پایینترین هدایت الکتریکی در ژنوتیپهای درگزی 8و 18 و رقم بل دی جون مشاهده شد. بیشترین هدایت الکتریکی جوانههای رویشی در ژنوتیپ های درگزی 10 و 19 و کمترین درژنوتیپ درگزی 21 و ارقام فرنگی و کوشیا مشاهده گردید.ژنوتیپ درگزی 20 بالاترین میزان پرولین (21 میکرو مول بر گرم) و ژنوتیپهای درگزی 2، 12، 13 و 14 و رقم اسپادانا مقدار ناچیزی پرولین (1/0 میکرو مول بر گرم)در جوانههای زایشی داشتند. همبستگی مثبت معنیداری بین میزان پرولین و هدایت الکتریکی مشاهده نشد. بر اساس تجزیه خوشهایی با استفاده از روش WARDژنوتیپها و ارقام در 2 گروه مختلف قرار گرفتند. ارقام و ژنوتیپهای گروه دوم آسیب ظاهری، هدایت الکتریکی و میزان پرولین بیشتری داشتند. به طور کلی با توجه به نتایج این آزمایش، ژنوتیپهای درگزی مقاومتهای متفاوتی به سرمازدگی نشان دادند که ممکن است منشا ژنتیکی متفاوت و یا ناشی از جهش در کلونهای این رقم باشد.
غلامحسین داوری نژاد؛ سمیه شیربانی؛ مهدی زارعی
چکیده
میزان آب قابل دسترس برای گیاهان از جمله عوامل مهمی است که، رشد رویشی در گیاهان را تحت تاثیر قرار میدهد. هدف از مطالعه این تحقیق بررسی ارقام مختلف انجیر از لحاظ مقاومت به رژیمهای مختلف کم آبیاری میباشد. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل (4×4) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار به اجرا درآمد. ارقام مورد مطالعه شامل: سبز، سیاه، شاه ...
بیشتر
میزان آب قابل دسترس برای گیاهان از جمله عوامل مهمی است که، رشد رویشی در گیاهان را تحت تاثیر قرار میدهد. هدف از مطالعه این تحقیق بررسی ارقام مختلف انجیر از لحاظ مقاومت به رژیمهای مختلف کم آبیاری میباشد. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل (4×4) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار به اجرا درآمد. ارقام مورد مطالعه شامل: سبز، سیاه، شاه انجیر و متی میباشد، که با 4 سطح آبیاری شامل تامین آب کافی برای گلدانها (%100 ظرفیت زراعی)، تنش ملایم (%75 ظرفیت زراعی)، تنش متوسط (%50 ظرفیت زراعی) و تنش شدید (%25 ظرفیت زراعی) تیمار شدند. برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی شامل: رشد شاخه، تعداد برگ، سطح برگ، طول ریشه، سطح ریشه، وزن تر و خشک اندامهای هوایی و ریشه، نسبت ریشه به اندام هوایی، محتوای نسبی آب برگ، نشت الکترولیت، میزان کلروفیل و پرولین برگ اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که، رشد شاخه، سطح برگ، تعداد برگ، وزن تر و خشک اندامهای هوایی و ریشه، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل برگ با افزایش شدت تنش کاهش یافته، در حالی که با افزایش شدت تنش طول ریشه، سطح ریشه، نسبت ریشه به اندام هوایی، نشت الکترولیت و پرولین برگ افزایش مییابد. همچنین نتایج نشان داد که، رقم سیاه نسبت به سایر ارقام شرایط کم آبی را بهتر و بیشتر تحمل میکند. دادهها نشان داد که، رقم مهمترین فاکتور جهت تعیین خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی در انجیر میباشد.
علی اکبر شکوهیان؛ غلامحسین داوری نژاد؛ علی تهرانی فر؛ علی ایمانی؛ علی رسول زاده
چکیده
انتخاب پایه های بادام متحمل به تنش آبی به منظور تولید بهینه محصول در مناطق خشک و نیمه خشک اهمیت زیادی دارد. در راستای انتخاب پایه های جدید متحمل به کم آبی، اثر تنش آبی و ریز موجودات مفید (Effective microorganism (Em)) بر خصوصیات مرفولوژیکی پایه های رویشی بادام در طی سال های 91 -1389 در گروه علوم باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ...
بیشتر
انتخاب پایه های بادام متحمل به تنش آبی به منظور تولید بهینه محصول در مناطق خشک و نیمه خشک اهمیت زیادی دارد. در راستای انتخاب پایه های جدید متحمل به کم آبی، اثر تنش آبی و ریز موجودات مفید (Effective microorganism (Em)) بر خصوصیات مرفولوژیکی پایه های رویشی بادام در طی سال های 91 -1389 در گروه علوم باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه رژیم متفاوت آبیاری (کامل،33 و 66 درصد تخلیه آب قابل نگهداری) و دو سطح غلظت ریز موجودات مفید (Em) (محلول صفر ( شاهد) و یک درصد) و 4 فاکتور پایه (قلمههای ریشهدار شده پایه های رویشی GF677، دو هیبرید طبیعی انتخابی هلو× بادام (H1 و H2) و قلمه های ریشهدار شده ژنوتیپ جوین)، در 4 تکرار انجام شد. تجزیه واریانس نشان داد، بین سطوح پایه ها و آبیاری در تمام تیمارها مورد بررسی از نظر آماری در سطح احتمال یک درصد تفاوت معنی داری وجود دارد. نتایج حاکی از آن بود که سطوح ریز موجودات مفید در صفات سطح برگ، تعداد برگ، رشد سالیانه، وزن تر و خشک و حجم ریشه دارای تفاوت معنی داری در سطح احتمال یک درصد بوده و مقایسه میانگین ها نشان داد که مصرف Em باعث افزایش این صفات نسبت به شاهد شده است. با توجه به نتایج این پژوهش، از بین صفات مورد آزمایش، طول، وزن خشک و حجم ریشه نشانگرهای مناسبی، برای ارزیابی میزان تحمل به تنش آبی بادام و هیبرید طبیعیH1، پایه مقاوم به شرایط کم آبی تشخیص داده شد. تاثیر ریز موجودات مفید بر عوامل رشدی و زنده مانی نهال ها تابع نوع پایه بوده و تاثیر آن بر میزان مقاومت به تنش آبی نیز با خصوصیات ژنتیکی پایه متفاوت بود. با توجه به نتایج این تحقیق، هیبرید طبیعیH1، به عنوان یک پایه مقاوم به شرایط خشکی معرفی می شود.
غلامحسین داوری نژاد؛ علی اکبر شکوهیان؛ علی تهرانی فر
چکیده
بهمنظور بررسی اثر غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسید و نوع بستر کشت، بر ریشه زایی قلمه های چوب سخت دو پایه از دورگه های طبیعی بادام و همگروه جی. اف 677 (شاهد)، آزمایشی در فضای زیر پوشش پلاستیکی همراه با سامانه پا گرما در گلخانه های گروه علوم باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. در این بررسی اثر چهار سطح ایندول بوتریک اسید (صفر، سه هزار، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسید و نوع بستر کشت، بر ریشه زایی قلمه های چوب سخت دو پایه از دورگه های طبیعی بادام و همگروه جی. اف 677 (شاهد)، آزمایشی در فضای زیر پوشش پلاستیکی همراه با سامانه پا گرما در گلخانه های گروه علوم باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. در این بررسی اثر چهار سطح ایندول بوتریک اسید (صفر، سه هزار، شش هزار و نه هزارمیلی گرم بر لیتر) در سه بستر پرلایت، کوکوپیت و ترکیبی از این دو (دو قسمت پرلایت و یک قسمت کوکوپیت) بر ریشه زایی قلمه های پایه شاهد و دو هیبرید جدید انتخابی هلو × بادام، به صورت کرت دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد، از لحاظ درصد قلمه های ریشه دار شده و تعداد ریشه در هر قلمه و طول ریشه بین غلظت های مختلف ایندول بوتریک اسید، بسترهای کشت و پایه های بکاربرده شده درسطح احتمال یک درصد با شاهد تفاوت معنی داری وجود داشت. بیشترین درصد قلمه های ریشه دار شده و تعداد ریشه و طول ریشه از غلظت 3000 میلی گرم در لیتر ایندول بوتریک اسید و بستر پر لایت و پایه شاهد بدست آمد. در صفات مذکور اثر متقابل پایه× غلظت و بستر نیز در سطح یک درصد تفاوت را نشان داد. پایه شاهد در محیط پرلایت و غلظت 3000 میلیگرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید بهترین نتیجه را داشت. همچنین حجم ریشه در سطح احتمال پنج درصد تحت تاثیر غلظت هورمون بوده است که بالاترین حجم از غلظت3000 میلیگرم در لیتر حاصل شد.
سعید نادی؛ محمد فارسی؛ سید حسین نعمتی؛ حسین آرویی؛ غلامحسین داوری نژاد
چکیده
در این مطالعه اقدام به بازیافت خاک پوششی مصرف شده واحدهای پرورش قارچ دکمهای سفید جهت استفاده مجدد و مکرر شده است. خاک پوششی بهعنوان لایهای جهت تحریک باردهی قارچ دکمهای بر روی کمپوست (بستر کشت) به قطر 5-3 سانتیمتر پهن میگردد و حدود 30 درصد هزینههای تولید را به خود اختصاص میدهد. در این آزمایش جهت سهولت در جمعآوری خاک پوششی ...
بیشتر
در این مطالعه اقدام به بازیافت خاک پوششی مصرف شده واحدهای پرورش قارچ دکمهای سفید جهت استفاده مجدد و مکرر شده است. خاک پوششی بهعنوان لایهای جهت تحریک باردهی قارچ دکمهای بر روی کمپوست (بستر کشت) به قطر 5-3 سانتیمتر پهن میگردد و حدود 30 درصد هزینههای تولید را به خود اختصاص میدهد. در این آزمایش جهت سهولت در جمعآوری خاک پوششی مصرف شده از روی کمپوست، در مرحله خاکدهی یک لایه توری با قطر منافذ 5 میلیمتر روی کمپوست پر شده قرار دادیم. این توری به عنوان حاﺋلی بین کمپوست و خاک پوششی عمل میکند به طوریکه در انتهای دوره کشت می توان براحتی اقدام به جداسازی و جمعآوری خاک پوششی مصرف شده نمود پس از بهینهسازی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک پوششی بازیافت شده، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت پلات با دو فاکتور آزمایشی توری و درصدهای خاک پوششی بازیافتی در ترکیب با خاک پوششی تازه انجام شد. عامل اصلی در دو سطح، توری وبدون توری، و عامل فرعی در 5 سطح از خاک پوششی بازیافتی در ترکیب با خاک تازه شامل100 درصد، 75 درصد، 50 درصد، 25 درصد و صفر درصد در 3 تکرار مورد استفاده قرارگرفته شد. با استفاده از نرم افزارتحلیلی SAS، سه صفت عملکرد میوه، متوسط وزن میوه، و تعداد میوه در متر مربع مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در هیچکدام از صفات مورد مطالعه بین انواع ترکیبات خاک پوششی، اختلاف معنیداری وجود ندارد. همچنین اثر متقابل دو فاکتور معنیدار نشد، در نهایت میتوان به نتیجه این رسید که استفاده از خاک پوششی بازیافتی در چرخه تولید قارچ دکمهای در مقایسه با خاک پوششی تازه هیچ تأثیری منفی در کمیت و کیفیت محصول تولیدی نخواهد داشت. بنابراین تولیدکنندگاه قارچ میتوانند از خاک پوششی بازیافتی پس از اصلاح آن از نظر شوری، اسیدیته و پاتوژنها به کرات استفاده نمایند.
غلامحسین داوری نژاد؛ سکینه عارفخانی؛ مجید عزیزی؛ مهدی زارعی
چکیده
در این پژوهش اثر سطوح مختلف اسید سالیسیلیک و کلریدکلسیم بر قابلیت ماندگاری، ویژگیهای کیفی و فعالیت آنتیاکسیدانی میوه هلو رقم ’آمسدن‘ مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. میوهها در مرحله بلوغ تجاری برداشت، و در غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک (1 و 2 میلیمولار)، کلریدکلسیم ...
بیشتر
در این پژوهش اثر سطوح مختلف اسید سالیسیلیک و کلریدکلسیم بر قابلیت ماندگاری، ویژگیهای کیفی و فعالیت آنتیاکسیدانی میوه هلو رقم ’آمسدن‘ مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. میوهها در مرحله بلوغ تجاری برداشت، و در غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک (1 و 2 میلیمولار)، کلریدکلسیم (5/1 و 3 درصد)، ترکیب اسید سالیسیلیک و کلرید کلسیم (1-5/1، 1-3، 2-5/1 و 2-3) و همچنین آب مقطر (شاهد) بهمدت 5 دقیقه غوطهور شدند. پس از خشک شدن در هوای آزاد در بستههای پلیاتیلنی بستهبندی و در دمای 4 درجه سانتیگراد با رطوبت نسبی 85-80 درصد بهمدت 35 روز انبار گردیدند. طی روزهای اول و آخر انبارداری تغییرات وزن میوه، سفتی بافت میوه، درصد پوسیدگی، pH، مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، اسید آسکوربیک و فعالیت آنتیاکسیدانی میوهها اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که در انتهای دوره انبارداری میزان کاهش وزن میوه، درصد پوسیدگی، pH، مواد جامد محلول افزایش معنیداری داشتند، درحالیکه سفتی بافت میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون، اسید آسکوربیک و فعالیت آنتیاکسیدانی کاهش معنیداری نشان دادند. تیمارهای اسیدسالیسیلیک و کلریدکلسیم بهطور معنیداری از کاهش وزن میوه جلوگیری نموده و باعث حفظ سفتی بافت میوهها شدند. در این شرایط، بیشترین میزان اسید قابل تیتراسیون، اسید آسکوربیک و فعالیت آنتیاکسیدانی و کمترین مواد جامد محلول و درصد پوسیدگی در تیمارهای اسید سالیسیلیک و کلرید کلسیم نسبت به تیمار شاهد مشاهده شد. تیمار ترکیبی اسید سالیسیلیک و کلریدکلسیم تأثیر بیشتری نسبت به هر کدام از تیمارها بهطور جداگانه داشت. نتایج این پژوهش نشان میدهد که استفاده از اسیدسالیسیلیک و کلریدکلسیم میتواند بهعنوان راهکار مؤثری در تکنولوژی پس از برداشت میوهای هلو معرفی گردد.
فاطمه روزدار؛ مجید عزیزی؛ عسکر غنی؛ غلامحسین داوری نژاد
چکیده
برای انجام این تحقیق، آزمایشی بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و 11 تیمار اجرا شد. شش توان مختلف ماکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، دو دمای آون شامل 50 و 70 درجه سانتی گراد، روش خشککن، سایه مصنوعی و نمونه تازه به عنوان تیمارهای این آزمایش مورد مقایسه قرار گرفتند. در روشهای مختلف خشککردن، کاهش وزن نمونه ها تا رسیدن محتوای رطوبتی ...
بیشتر
برای انجام این تحقیق، آزمایشی بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و 11 تیمار اجرا شد. شش توان مختلف ماکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، دو دمای آون شامل 50 و 70 درجه سانتی گراد، روش خشککن، سایه مصنوعی و نمونه تازه به عنوان تیمارهای این آزمایش مورد مقایسه قرار گرفتند. در روشهای مختلف خشککردن، کاهش وزن نمونه ها تا رسیدن محتوای رطوبتی به 10/0 بر پایه وزن خشک رسید ادامه داشت. پس از خشک شدن نمونه ها صفاتی مانند مدت زمان خشکشدن، درصد اسانس، خصوصیات رنگ (L*، a*، b*، هیو و درجه خلوص رنگ) و برخی خصوصیات بیوشیمیایی (میزان فنل کل، فلاوونوئید کل، فلاون و فلاونول کل، کربوهیدرات کل و فعالیت آنتیاکسیدانی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دهنده تأثیر معنی دار روش های مختلف خشککردن بر تمامی صفات مورد مطالعه بود. کمترین و بیشترین زمان خشککردن (03/5 و 570 دقیقه) به ترتیب مربوط به تیمارهای خشککردن با توان 900 وات ماکروویو و روش خشککردن در خشک کن بود. بیشترین درصد اسانس (6/2 درصد) در روش خشککردن در خشک کن به دست آمد. بالاترین میزان شاخص b* و درجه خلوص رنگ در نمونه تازه و سپس در تیمارهای سایه مصنوعی و خشککن بود و کمترین میزان در تیمارهای ماکروویو 180 و 900 وات بود. همچنین بالاترین میزان فنل کل در نمونه تازه و سپس در نمونه های خشک شده در ماکروویو 900 وات و سایه مصنوعی بود در حالیکه کمترین میزان فنل کل در تیمار آون با دمای 70 درجه سانتی گراد به دست آمد. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی مربوط به نمونه تازه، نمونههای خشک شده در سایه مصنوعی و ماکروویو (600 و 900 و 450 وات) بود و کمترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در نمونه های خشک شده در آون با دمای 70 و 50 درجه سانتی گراد بود.
شادی عطار؛ غلامحسین داوری نژاد؛ سید حسین نعمتی
چکیده
به دلیل دگرگشنی بسیاری از ارقام سیب و نزدیکی ایران به منشا اولیه پیدایش درختان آن، تنوع ژنتیکی زیادی در بین رقمهای سیب ایرانی دیده میشود. به همین منظور، پژوهشی با هدف ارزیابی خصوصیات اکوتیپهای سیب گلاب، جمعآوری اکوتیپهای با ارزش، جلوگیری از خطر انقراض و همچنین امکان استفاده از آنها در اصلاح درختان سیب در سالهای 1389 و 1390 ...
بیشتر
به دلیل دگرگشنی بسیاری از ارقام سیب و نزدیکی ایران به منشا اولیه پیدایش درختان آن، تنوع ژنتیکی زیادی در بین رقمهای سیب ایرانی دیده میشود. به همین منظور، پژوهشی با هدف ارزیابی خصوصیات اکوتیپهای سیب گلاب، جمعآوری اکوتیپهای با ارزش، جلوگیری از خطر انقراض و همچنین امکان استفاده از آنها در اصلاح درختان سیب در سالهای 1389 و 1390 بر روی اکوتیپهای سیب گلاب کشت شده در استان خراسان رضوی صورت گرفت. اکوتیپهای مورد مطالعه شامل گلاب تربتحیدریه، گلاب سبز پیشرس، گلاب کرمانشاه، گلاب کهنز، گلاب بهاره شوقان بودند. این اکوتیپها با 31 صفت کمی و کیفی مربوط به خصوصیات میوه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. مقایسه میانگینها نشان داد که بیشترین تنوع در صفات وزن میوه، طول دممیوه، سفتی، ضخامت پوست میوه، pH و TSS وجود دارد. بیشترین بریکس در گلاب کهنز با 08/15 درصد و بیشترین سفتی در گلاب سبز پیشرس با 35/9 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع مشاهده شد. بررسی نتایج مربوط به همبستگی بین صفات نشان داد که بیشترین همبستگی مثبت و معنادار بین صفات وزن میوه و پهنا گلگاه (06/0±92/0)، دممیوه و وزن میوه (07/0±87/0)، نسبت طول به قطر میوه با وزن میوه (08/0±85/0)، وجود دارد.
غلامرضا چنارانی؛ محمود شور؛ علی تهرانی فر؛ سید حسین نعمتی؛ غلامحسین داوری نژاد
چکیده
غنی سازی دی اکسید کربن در گلخانه ها می تواند به عنوان راهکاری برای کاهش زمان تولید، بهبود قدرت رشد و همچنین افزایش کیفیت گیاه باشد. تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر افزایش دی اکسید کربن و نور بر ریشه زایی گیاه برگ زینتی کروتون (Crotone کرچک هندی) با نام علمی Codiaeum variegatum از خانواده Euphorbiaceae، در شرایط گلخانه ای انجام شد. دی اکسید کربن به عنوان ...
بیشتر
غنی سازی دی اکسید کربن در گلخانه ها می تواند به عنوان راهکاری برای کاهش زمان تولید، بهبود قدرت رشد و همچنین افزایش کیفیت گیاه باشد. تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر افزایش دی اکسید کربن و نور بر ریشه زایی گیاه برگ زینتی کروتون (Crotone کرچک هندی) با نام علمی Codiaeum variegatum از خانواده Euphorbiaceae، در شرایط گلخانه ای انجام شد. دی اکسید کربن به عنوان کرت اصلی در سه سطح (380 پی پی ام به عنوان تیمار شاهد، 750 و 1050 پی پی ام)، و شدت نور به عنوان کرت فرعی (10000 لوکس به عنوان تیمار شاهد، 12000 و 14000 لوکس)، تیمارهای این آزمایش را تشکیل دادند. نتایج نشان داد که با افزایش نور و دی اکسید کربن صفات مورد بررسی افزایش معنی داری داشت. به طوری که بیشترین میزان صفات اندازه گیری شده در شدت نور 12000 لوکس و غلظت 750 پی پی ام مشاهده شد. بر همکنش نور و دی اکسید کربن باعث شد. صفات طول برگ، تعداد برگ، کیفیت ریشه، حجم ریشه و طول ریشه در سطح احتمال 1% معنی دار شد و درصد ریشه در سطح احتمال 5% معنی دار و سبزینگی برگ معنی دار نشد. نتایج نشان داد که با افزایش هر دو عامل نور و دی اکسید کربن میزان ریشه-زایی و رشد گیاه افزایش پیدا کرد.
الهام اردکانی؛ غلامحسین داوری نژاد؛ مجید عزیزی
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی اثر تیمارهای اسید سالیسیلیک و دما بر روی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و فعالیت آنتیاکسیدانی میوههای زردآلو رقم "لاسگردی"، اجرا شد. میوهها در مرحله بلوغ تجاری برداشت، و در غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک و همچنین در آب مقطر (شاهد) به مدت 5 دقیقه غوطهور شدند. سپس میوهها در بستههای پلیاتیلنی بستهبندی و انبار ...
بیشتر
این تحقیق به منظور بررسی اثر تیمارهای اسید سالیسیلیک و دما بر روی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و فعالیت آنتیاکسیدانی میوههای زردآلو رقم "لاسگردی"، اجرا شد. میوهها در مرحله بلوغ تجاری برداشت، و در غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک و همچنین در آب مقطر (شاهد) به مدت 5 دقیقه غوطهور شدند. سپس میوهها در بستههای پلیاتیلنی بستهبندی و انبار (با دمای °c 4 و رطوبت 95%) شدند. طی دوره انبارداری، تغییرات وزن میوه، سفتی بافت میوه، درجه اسیدی، مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، اسید آسکوربیک و فعالیت آنتیاکسیدانی میوهها اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که، طی دوره انبارداری در هر دو دمای 4 و 20 درجه سانتیگراد وزن میوه، سفتی بافت میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون، اسید آسکوربیک و فعالیت آنتیاکسیدانی کاهش معنیداری، در حالی که درجه اسیدی و مواد جامد محلول افزایش معنیداری داشته است. طی دوره انبارداری تفاوت معنیداری بین تیمارها (شاهد و غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک) و دماهای مختلف انبارداری در تمام فاکتورهای اندازهگیری شده، مشاهده شد. تیمارهای اسید سالیسیلیک به طور معنیداری مانع از کاهش وزن و همچنین باعث حفظ سفتی بافت میوهها شدند. در این شرایط، به ترتیب بیشترین وکمترین میزان اسیدیته قابل تیتراسیون، اسید آسکوربیک و فعالیت آنتیاکسیدانی در تیمارهای 4 میلیمولار اسید سالیسیلیک و شاهد مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که، دمای 4 درجه سانتیگراد تاثیر مثبتی در حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری میوهها در طی دوره انبارداری داشت است. براساس نتایج بدست آمده، میتوان از اسید سالیسیلیک به عنوان یک ترکیب طبیعی و دمای 4 درجه به طور تجاری جهت افزایش ماندگاری میوههای زردآلود استفاده نمود.
علی اکبر شکوهیان؛ غلامحسین داوری نژاد؛ علی تهرانی فر؛ علی رسول زاده
چکیده
اساس تولید محصول در بادام، تولید جوانه های گل با کمیت و کیفیت مطلوب است. فرآیند تشکیل جوانه بارده نه تنها توسط ریخته ارثی گیاه کنترل می شود، بلکه عوامل داخلی و خارجی متعددی آن را تحت تأثیر قرار می دهند. بدون برقراری رابطه ای مناسب بین این عوامل، دستیابی به محصول اقتصادی و منظم سالیانه دور از انتظار است. این بررسی به منظور ارزیابی نقش ...
بیشتر
اساس تولید محصول در بادام، تولید جوانه های گل با کمیت و کیفیت مطلوب است. فرآیند تشکیل جوانه بارده نه تنها توسط ریخته ارثی گیاه کنترل می شود، بلکه عوامل داخلی و خارجی متعددی آن را تحت تأثیر قرار می دهند. بدون برقراری رابطه ای مناسب بین این عوامل، دستیابی به محصول اقتصادی و منظم سالیانه دور از انتظار است. این بررسی به منظور ارزیابی نقش ریز موجودات مفید (Effective Microorganism (EM)) بر تشکیل جوانه های گل ژنوتیپ های بادام، تحت تنش آبی در سال 1390در گروه علوم باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه فاکتور ریز موجودات مفید (صفر و نیم درصد)، تنش آبی (آبیاری کامل، 66 درصد و 33 درصد آب قابل نگهداری خاک) و دو ژنوتیپ بادام (H1 وH2 ) در 4 تکرار اجرا گردید. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که ریز موجودات مفید در سطح احتمال یک درصد سبب افزایش سطح برگ، کلروفیل، ذخیره پروتئین، ازت، پتاسیم و فسفر برگ شده است. تعداد جوانه ی گل تشکیل شده، تحت تاثیر ژنوتیپ، EM و سطوح تنش، در سطح یک درصد معنی داری بود. رفتارهای مصرف EM، ژنوتیپ H1 و آبیاری کامل، سبب افزایش تعداد جوانه های گل شدند. در صفت تعداد جوانه ی گل تشکیل شده، اثر متقابل معنی داری در سطح یک درصد بین تیمارها مشاهده گردید که بهترین نتیجه با مصرف EM در شرایط آبیاری کامل توسط ژنوتیپH2 حاصل شد.