این مقالات گواهی پذیرش دریافت شده است و در شماره های آتی به چاپ خواهد رسید.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
عاطفه باخرد؛ مجید عزیزی
چکیده
چکیدهظرفیت برای حس و پاسخ به نور در حیوانات، گیاهان، قارچ ها و باکتری‌ها گسترده است. در طبیعت، نور یکی از مهمترین سیگنال‌های زیست‌محیطی برای توسعه و گسترش فرایندهای فیزیولوژیکی در موجودات مختلف، ازجمله قارچ‌های رشته‌ای به شمار می‌رود. در این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر کیفیت نور بر سرعت رشد، مقدار بیوماس و عملکرد رنگ‌دانه در ...
بیشتر
چکیدهظرفیت برای حس و پاسخ به نور در حیوانات، گیاهان، قارچ ها و باکتری‌ها گسترده است. در طبیعت، نور یکی از مهمترین سیگنال‌های زیست‌محیطی برای توسعه و گسترش فرایندهای فیزیولوژیکی در موجودات مختلف، ازجمله قارچ‌های رشته‌ای به شمار می‌رود. در این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر کیفیت نور بر سرعت رشد، مقدار بیوماس و عملکرد رنگ‌دانه در قارچ موناسکوس پورپورئوس، این قارچ تحت شرایط تاریکی و 3 طیف نور LED سفید، قرمز و آبی کشت و در 3 زمان (روز هفتم، دهم و چهاردهم) برای اندازهگیری مقدار رنگ‌دانه در محیط مایع برداشت‌شده است. برای اندازهگیری سرعت رشد شعاعی و وزن زیست‌توده از محیط جامد استفاده گردید. همچنین مقدار جذب نمونه‌ها در طول‌موج‌های 410، 470 و 510 نانومتر به ترتیب برای رنگ‌دانه زرد، نارنجی و قرمز با استفاده از دستگاه اسپکروفتومتریک اندازهگیری شد. نتایج به‌دست‌آمده از این مطالعه نشان می‌دهد که بین مقدار رنگ‌دانه و طیفهای مختلف نوری رابطه معنی‌داری وجود دارد، به‌طوری‌که بیشترین مقدار رنگ‌دانه (زرد، نارنجی، قرمز) به ترتیب با مقادیر 0.344، 0.291، 0.249 در شرایط تاریکی به دست آمد، اما بین زمان برداشت و مقدار رنگ‌دانه به‌جز برای رنگ‌دانه قرمز در روز دهم در شرایط تاریکی، با مقدار 0.249، تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. کمترین مقدار رنگ‌دانه نیز مربوط به رنگ‌دانه قرمز تولیدشده در روز چهاردهم در طیف نوری آبی با مقدار جذب 0.009 هست. همچنین بیشترین سرعت رشد شعاعی در محیط جامد در شرایط تاریکی با میانگین رشد 5.12 میلی‌متر در روز و کمترین میزان رشد شعاعی مربوط به کشت قارچ زیر طیف نوری آبی با میانگین رشد 2.61 میلی‌متر در روز بود؛ اما بین مقدار زیست‌توده و نور در محیط جامد تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. بیشترین مقدار بیوماس در محیط مایع 0.126 گرم در 40 میلی‌لیتر محیط کشت با کشت قارچ در شرایط تاریکی در روز چهاردهم و کمترین مقدار بیوماس نیز با مقدار 0.068 گرم در 40 میلی‌لیتر محیط کشت با کشت در نور سفید در روز هفتم به دست آمد.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
قاسم اسماعیلی؛ مجید عزیزی؛ حسین آرویی؛ جمیل واعظی
چکیده
از پیش نیازهای هر برنامه اصلاحی آشنایی با جزئیات گردافشانی و باروی در گیاه می‌باشد. در پژوهش پیشرو مراحل فنولوژیکی و برخی خصوصیات گل و همچنین فرایند باروری گل تحت تاثیر تیمارهای مختلف گردافشانی دستی در شرایط کشت شده مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد تمام گونه‌ها دارای دوره گلدهی طولانی بین 15 روز برای گونه S. atropatana تا 41 روز برای ...
بیشتر
از پیش نیازهای هر برنامه اصلاحی آشنایی با جزئیات گردافشانی و باروی در گیاه می‌باشد. در پژوهش پیشرو مراحل فنولوژیکی و برخی خصوصیات گل و همچنین فرایند باروری گل تحت تاثیر تیمارهای مختلف گردافشانی دستی در شرایط کشت شده مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد تمام گونه‌ها دارای دوره گلدهی طولانی بین 15 روز برای گونه S. atropatana تا 41 روز برای گونه S. virgata می‌باشند. گردافشانی گلها غالباً توسط زنبورها و مگسها صورت می‌گیرد که نشان‌دهنده دگرگشنی گونه‌ها می‌باشد. کمترین نرخ سازگاری در گونههای S. atropatana (6/%16) و S. syriaca (25%)، مشاهده شد و گونه S. virgata بیشترین میزان سازگاری (91%) را در شرایط آب و هوایی مشهد نشان داد. دو گونه S. atropatana و S. syriaca با فاصله 1/7 و 2/5 میلیمتری بین نوک پرچم تا سطح کلاله دارای گلهای هترواستیل[1] بودند. نتایج گردافشانی دستی نشان داد، بیشترین درصد تشکیل بذر در تمام گونه‌ها با میانگین 63/73% از طریق گردافشانی آزاد حاصل گردید. تشکیل بذر در تیمار اتوگامی خودبخودی[2] به شدت پایین و بین 3 تا 2/12% بود. تشکیل بذر در تیمار ژینوگامی[3] در محدوده بین 2/10% برای گونه S. syriaca و 5/32% برای گونه S. frigida بود. گونه های مورد مطالعه دارای ناسازگاری نسبی یا شدید بودند که از عوامل دگرگشنی در این گونه‌ها می‌باشد. نتایج نشان داد تیمارهای با امکان دسترسی به منابع دانه گرده متنوع موفقیت بیشتری در تشکیل بذر داشتند. [1] - Long-styled morph[2] - Spontaneous autogamy[3] - Xenogamy
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
الهه غفوریان حضوری اصفهان؛ مجید عزیزی
چکیده
چکیده به منظور بررسی تاثیر نور مکملLED، بر خصوصیات رشدی و میزان ماده موثره در گیاه دارویی گل راعی رقم توپاز تحقیقی در قالب دو آزمایش مستقل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی اجرا شد. در هر دو آزمایش تاثیر چهار طیف نوری توأم با نور خورشید شامل نور قرمز (L1)، آبی (L2)، 67% نور قرمز و 33% نور آبی (L3)، سفید (L4)، صد درصد نور طبیعی (L5)، با شدت مساوی ...
بیشتر
چکیده به منظور بررسی تاثیر نور مکملLED، بر خصوصیات رشدی و میزان ماده موثره در گیاه دارویی گل راعی رقم توپاز تحقیقی در قالب دو آزمایش مستقل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی اجرا شد. در هر دو آزمایش تاثیر چهار طیف نوری توأم با نور خورشید شامل نور قرمز (L1)، آبی (L2)، 67% نور قرمز و 33% نور آبی (L3)، سفید (L4)، صد درصد نور طبیعی (L5)، با شدت مساوی به میزان (fc 200) با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت نتایج نشان داد، اثر نور مکمل (از طلوع تا غروب خورشید) بر صفات رشدی و بیوشیمیایی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار است. بیشترین وزن خشک بوته بترتیب در برداشت اول و دوم مربوط به تیمار L3 (638/8 گرم، 923/66 گرم) بود. همچنین بیشترین درصد هایپریسین در برداشت اول مربوط به نور ترکیبی (تیمار L3) و برابر 17/0 درصد بر اساس وزن خشک بدست آمد. در آزمایش دوم نور تکمیلی پس از غروب خورشید به منظور افزایش طول روشنایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد اثر طیفهای نور مکمل (به مدت 4 ساعت افزایش طول روز) تاثیر معنی داری در سطح احتمال 1 درصد، برصفات رشدی و بیوشیمیایی دارد. کمترین تعداد روز تا گلدهی مربوط به تیمار L3 (101 روز) بدست آمد که در مقایسه با شاهد 6 روز زودتر بود. همچنین بیشترین میزان هایپریسین مربوط به تیمار L3 (26/0 درصد) بدست آمد. با توجه به نتایج ، تاثیر مثبت نور LED به ویژه طیف ترکیبی نور قرمز و آبی بر خصوصیات رشدی و بیوشیمیایی و میزان هایپریسین در گیاه دارویی گل راعی کاملا مشهود است و میتوان از این تیمار برای بهبود کیفیت این گیاه مورد استفاده در صنایع داروسازی استفاده نمود. واژههای کلیدی: طول روز، کیفیت نور، گل راعی، مواد موثره، LED
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
مهدیه خیرآبادی؛ مجید عزیزی
چکیده
به منظور بررسی پتانسیل آللوپاتی گیاه زعفران (Crocus sativus L.) سه آزمایش به طور مستقل طراحی و اجرا شد. در این آزمایش ها اثر آللوپاتی عصاره (عصاره آبی و هیدروالکلی) کورم و خاک زعفران (خاک مزرعه9 سال و خاک مزرعه کشت نشده) مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین به منظور اصلاح خاصیت آللوپاتی آنها از جاذب های کربن فعال و زئولیت استفاده شد. در این پژوهش از ...
بیشتر
به منظور بررسی پتانسیل آللوپاتی گیاه زعفران (Crocus sativus L.) سه آزمایش به طور مستقل طراحی و اجرا شد. در این آزمایش ها اثر آللوپاتی عصاره (عصاره آبی و هیدروالکلی) کورم و خاک زعفران (خاک مزرعه9 سال و خاک مزرعه کشت نشده) مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین به منظور اصلاح خاصیت آللوپاتی آنها از جاذب های کربن فعال و زئولیت استفاده شد. در این پژوهش از گیاه کاهو (Lactuca sativa L.) به عنوان گیاه حساس استفاده گردید و درصد جوانه زنی و رشد هیپوکوتیل و ریشه چه و نسبت ایندو مورد ارزیابی قرار گرفت. این پژوهش در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال های 1398-97 انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که در تیمار های عصاره آبی کمترین شاخص های رشدی در عصاره آبی کورم زعفران مشاهده شد که نشان از اثرات آللوپاتی قوی کورم نسبت به خاک مزرعه زعفران 9 ساله بر رشد گیاه کاهو بود. استفاده از جاذب های کربن فعال و زئولیت در بهبود و کاهش اثر آللوپاتی موثر بود و باعث افزایش رشد در گیاهچه کاهو گردید. به طور کلی نتایج این پژوهش مشخص کرد که امکان مهار خاصیت آللوپاتی در مزارع زعفران وجود دارد و لازم است این پژوهش در شرایط مزرعه ای تکرار گردد تا بتوان راهکار عملی برای این منظور را توصیه نمود.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
منیزه عبدالله پور؛ مجید عزیزی؛ سیامک کلانتری؛ یوسف علی سعادت
چکیده
گل راعی (Hypericum perforatum L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی می‌باشد که در درمان افسردگی به کار برده می‌شود. این تحقیق با هدف بهینه‌سازی کالوس‌زایی در گیاه گل راعی در شرایط کشت درون شیشه‌ای انجام گردید. به منظور مطالعه و بررسی وضعیت کالوس‌زایی در گیاه گل راعی بومی ایران (توده آزاد شهر) از ریز نمونه‌های برگ و ساقه حاصل از شاخساره‌های درون ...
بیشتر
گل راعی (Hypericum perforatum L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی می‌باشد که در درمان افسردگی به کار برده می‌شود. این تحقیق با هدف بهینه‌سازی کالوس‌زایی در گیاه گل راعی در شرایط کشت درون شیشه‌ای انجام گردید. به منظور مطالعه و بررسی وضعیت کالوس‌زایی در گیاه گل راعی بومی ایران (توده آزاد شهر) از ریز نمونه‌های برگ و ساقه حاصل از شاخساره‌های درون شیشه‌ای این گیاه استفاده شد. ریز نمونه‌ها در غلظت‌های مختلف 2,4-D (25/0، 5/0 و 1 میلیگرم در لیتر) همراه با دو نوع سیتوکینین BA و Kin (2/0، 5/0 و 1 میلیگرم در لیتر) و نیز غلظت یک میلیگرم در لیتر NAA کشت شدند. کالوس ها در ریزنمونه برگ در شرایط تاریکی رشد بیشتری داشته و بیشترین وزن تر کالوس (30/2 گرم) در تیمارهای 25/0 میلی گرم در لیتر 2,4-D + یک میلی گرم در لیتر Kin و 5/0 میلی گرم در لیتر 2,4-D + یک میلی گرم در لیتر BA بدست آمد. کالوس های بدست آمده پس از مدت کوتاهی قهوه ای شدند. به منظور کنترل قهوه‌ای شدن کالوس‌ها اثر نور (تاریکی و روشنایی ضعیف)، محیط کشت (محیط کشت MS و محیط کشت MS با ویتامین‌های محیط B5) و 4 غلظت پلی‌ونیل پیرولیدین (0، 50، 100 و 200 میلیگرم در لیتر) مورد بررسی قرار گرفت. روشنایی اثری بر کالوس‌زایی و قهوه‌ای شدن کالوس‌ها نداشت ولی موجب کاهش رشد آنها گردید. استفاده از پلی‌ونیل پیرولیدین منجر به کنترل قهوه ای شدن کالوس ها نشد اگرچه رشد کالوس ها را بهبود بخشید و بیشترین وزن تر کالوس (10/4 گرم) در غلظت 100 میلی گرم در لیتر پلی‌ونیل پیرولیدین و در ریزنمونه برگ به دست آمد.
مقالات پژوهشی
فیزیولوژی پس از برداشت
مهروالسادات متغیر؛ مجید عزیزی؛ علی تهرانی فر
چکیده
ژربرا جزء ده گل شاخه بریده برتر دنیا است و استفاده از آن با توجه به گوناگونی رنگ و شکل، مورد توجه علاقمندان به گل می باشد. با توجه به عمر پس از برداشت کوتاه این گل، پژوهش در مورد افزایش عمر گل بریده آن اهمیت ویژه ای دارد. در این تحقیق اثر تیمارهای کوتاه‌مدت و بلندمدت بر عمر گلجای و برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل بریده ژربرا رقم ...
بیشتر
ژربرا جزء ده گل شاخه بریده برتر دنیا است و استفاده از آن با توجه به گوناگونی رنگ و شکل، مورد توجه علاقمندان به گل می باشد. با توجه به عمر پس از برداشت کوتاه این گل، پژوهش در مورد افزایش عمر گل بریده آن اهمیت ویژه ای دارد. در این تحقیق اثر تیمارهای کوتاه‌مدت و بلندمدت بر عمر گلجای و برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل بریده ژربرا رقم رزالین مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش براساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد که در آن فاکتور اول ترکیب شیمیایی نانوسیلور (5 و 10 میلیگرم در لیتر)، اسید سالیسیلیک (50 و 100 میلیگرم در لیتر) و آب مقطر (شاهد) به صورت تیمار کوتاه‌مدت (24 ساعته) و فاکتور دوم ساکارز (4%)، اسانسهای گیاهی نعنا فلفلی (100 میلیگرم در لیتر)، آویشن باغی (100 میلیگرم در لیتر)، میخک هندی (300 میلیگرم در لیتر) و آب مقطر (شاهد) به صورت تیمار دائمی اعمال شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تیمار کوتاه‌مدت نانوسیلور همراه با تیمارهای بلندمدت اسانسهای آویشن باغی و نعنا فلفلی تأثیر مثبتی در ماندگاری (به ترتیب 14.25 و 14 روز) گل بریده داشته و با حفظ طولانی‌تر خصوصیات فیزیولوژیکی همچون محتوای آب و وزن تر نسبی گل، از طریق افزایش معنی‌دار فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (241.43% و 233.94% در روز هفتم سنجش) و کاهش سرعت افزایش مقدار مالون‌دی‌آلدهید ( 14.88% و 19.44% در روز هفتم) در گلچه‌ها، موجب طولانی‌تر شدن عمر پس از برداشت گل بریده ژربرا رقم رزالین گردید.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
نگین افشار زاده؛ مجید عزیزی؛ لیلا سمیعی
چکیده
گل راعی گیاهی چندساله و دارای مواد موثره با ارزشی همچون هایپریسین، سودوهایپریسین و هایپرفورین می باشد که از حیث اثرات ضدافسردگی، ضدسرطانی و افزایش ایمنی بدن اهمیت دارد. کاربرد تکنیک های کشت بافت در این گیاه و هدایت آن به سمت تولید مواد دارویی ارزشمند گیاهی است. لذا این پژوهش با هدف بهینه سازی محیط کشت در راستای تولید کالوس، باززایی ...
بیشتر
گل راعی گیاهی چندساله و دارای مواد موثره با ارزشی همچون هایپریسین، سودوهایپریسین و هایپرفورین می باشد که از حیث اثرات ضدافسردگی، ضدسرطانی و افزایش ایمنی بدن اهمیت دارد. کاربرد تکنیک های کشت بافت در این گیاه و هدایت آن به سمت تولید مواد دارویی ارزشمند گیاهی است. لذا این پژوهش با هدف بهینه سازی محیط کشت در راستای تولید کالوس، باززایی و ریشه زایی صورت گرفت. این پژوهش به صورت دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. آزمایش اول شامل شش تیمار هورمونی با سطوح متفاوتی از بنزیل آدنین و توفوردی بر روی دو ریزنمونه برگ و ساقه، در دو شرایط نور و تاریکی بود. نمونه های تیمار شده از لحاظ میزان کال زایی و باززایی مورد بررسی قرار گرفتند. در آزمایش دوم نمونه های باززایی شده از ریزنمونه ساقه به منظور ریشه زایی به محیط کشت با چهار تیمار هورمونی شامل بنزیل آدنین و ایندول بوتیریک اسید انتقال یافتند. نتایج نشان داد، در آزمایش اول برای ریزنمونه برگ تیمار بنزیل آدنین با غلظت mg/l 3 و توفوردی با غلظت mg/l5/2 با 98 درصد و برای ریزنمونه ساقه تیمار بنزیل آدنین با غلظت mg/l4 و توفوردی با غلظت mg/l 5/2 با 95 درصد بیشترین میزان کال زایی را داشتند. از نظر باززایی نیز در ریز نمونه های برگ و ساقه به ترتیب تیمار های حاویmg/l 4 و mg/l3 بنزیل آدنین 8 و 62 درصد باززایی نشان دادند. در آزمایش دوم نمونه های باززا شده کالوس ساقه نیز در تیمار حاوی IBA با غلظت mg/l 1 و تیمار فاقد هورمون بیشترین میزان ریشه زایی و در تیمار حاوی mg/l 5/0 بنزیل-آدنین همراه با IBA mg/l 1 و تیمار فاقد IBA به ترتیب 100 و 86 درصد پرآوری نشان دادند و ریشه زایی نداشتند.
مقالات پژوهشی
سبزیکاری
لادن آژدانیان؛ حسین آرویی؛ مجید عزیزی
چکیده
به عنوان یک منبع نور مصنوعی، لامپ های LED می توانند به رشد بهتر و سریع تر محصولات گلخانه ای کمک شایانی کنند. در این بین، نور آبی و قرمز برای رشد گیاه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند. در این تحقیق اثر متقابل نور تکمیلی و تغذیه (محلول تجاری کالفومیت حاوی عناصر فسفر و کلسیم در غلظت بالا به همراه عناصر ریز مغذی) به صورت یک آزمایش گلدانی تحت ...
بیشتر
به عنوان یک منبع نور مصنوعی، لامپ های LED می توانند به رشد بهتر و سریع تر محصولات گلخانه ای کمک شایانی کنند. در این بین، نور آبی و قرمز برای رشد گیاه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند. در این تحقیق اثر متقابل نور تکمیلی و تغذیه (محلول تجاری کالفومیت حاوی عناصر فسفر و کلسیم در غلظت بالا به همراه عناصر ریز مغذی) به صورت یک آزمایش گلدانی تحت شرایط کشت بدون خاک در گلخانه، در قالب آزمایش کرت های خرد شده بر پایه طرح کاملا تصادفی با 3 تیمار نوری شامل: نور طبیعی (شاهد)، 60% نور قرمز+ 40% نور آبی و 90% نور قرمز + 10% نور آبی و 2 تیمار تغذیه شامل: عدم محلول پاشی با کود تجاری کالفومیت و محلول پاشی با غلظت 2 در هزار در 3 تکرار پایه ریزی و اجرا شد. نتایج بدست آمده نشان داد که کاربرد نور تکمیلی بر روی عملکرد میوه، قطر ساقه و ارتفاع بوته، مدت زمان رسیدن محصول و تعداد برگ (p
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
فاطمه زهرا امیرمحمدی؛ مجید عزیزی؛ سید حسین نعمتی
چکیده
جنس Nepeta متعلق به زیر خانواده Nepeoidea از بزرگترین قبیله در خانواده نعناییان با حدود 79 گونه در ایران می باشد. این مطالعه با هدف بررسی صفات میکرومورفولوژی و فیتوشیمیایی دوگونه (Nepeta binaludensisو (Nepetacataria) انجام شد. بررسی خصوصیات میکرومورفولوژی برگ و بذور (فندقه) با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) صورت گرفت. نتایج بررسی برگها با استفاده ...
بیشتر
جنس Nepeta متعلق به زیر خانواده Nepeoidea از بزرگترین قبیله در خانواده نعناییان با حدود 79 گونه در ایران می باشد. این مطالعه با هدف بررسی صفات میکرومورفولوژی و فیتوشیمیایی دوگونه (Nepeta binaludensisو (Nepetacataria) انجام شد. بررسی خصوصیات میکرومورفولوژی برگ و بذور (فندقه) با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) صورت گرفت. نتایج بررسی برگها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که سطح برگ هر دو گونه دارای دو نوع کرک های ترشحی و غیر ترشحی بودند. کرک‌های غده ای ترشحی از نوع سپری بوده و شامل یک سلول پایه جایگذاری شده در حفره اپیدرم و یک سر (Head) تک یا چهار سلولی بودند. اندازه کرک‌های ترشحی بطور میانگین 63 تا 77 و 47 تا 67 میکرومتر و تراکم (7 تا21 و 20 تا30 عدد) به ترتیب درگونه N. binaludensis و N.cataria در هر میلی‌متر مربع سطح برگ مشاهده شد. سطح فندقه در هردوگونه از نوع صاف بود. استخراج اسانس از پیکر رویشی در مرحله گلدهی با روش تقطیر با آب صورت گرفت. تجزیه اسانس با استفاده از GC وGC/MS انجام شد. ترکیبات تشکیل دهنده اسانس در گونه N. binaludensis (51 ترکیب) با اجزای غالب 8،1- سینئول (8/ 14 درصد )، بتاپینن (4/10 درصد) و پاراسیمن (8/ 9 درصد) و در گونه N. cataria (26 ترکیب) با اجزای اصلی ایزومرهای نپتالاکتون شامل: a4-آلفا,7 –آلفا a, 7- بتا- نپتالاکتون (77/72 درصد)، a4-آلفا,7 –آلفا a, 7- آلفا- نپتالاکتون (87/17 درصد ) و a 4 – آلفا، 7- بتا، a 7 – آلفا- نپتالاکتون (47/ 2 درصد) شناسایی شد.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
ژاله زندوی فرد؛ مجید عزیزی؛ مجید درودی؛ آذر حسینی
چکیده
قارچ دارویی گانودرما لوسیدوم یکی از مهمترین قارچ های دارویی در سرتاسر جهان است که حاوی طیف وسیعی از ترکیبات دارویی ارزشمند است. این مطالعه به منظور بررسی میزان عناصر غذایی، محتوای ترکیبات بیوشیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانی این قارچ طراحی شده است. محتوای عناصر غذایی اندام بارده این قارچ با دستگاه اسپکترومتری نشری پلاسمای جفت شده القائی(ICP-OES) ...
بیشتر
قارچ دارویی گانودرما لوسیدوم یکی از مهمترین قارچ های دارویی در سرتاسر جهان است که حاوی طیف وسیعی از ترکیبات دارویی ارزشمند است. این مطالعه به منظور بررسی میزان عناصر غذایی، محتوای ترکیبات بیوشیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانی این قارچ طراحی شده است. محتوای عناصر غذایی اندام بارده این قارچ با دستگاه اسپکترومتری نشری پلاسمای جفت شده القائی(ICP-OES) و محتوای ترکیبات بیوشیمیایی آن با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی با کارایی فوق العاده بالا مجهز به طیف سنج جرمی (UPLC-MS) آنالیز شد. به منظور بررسی قدرت آنتی اکسیدانی عصاره گیری به روش التراسونیک با استفاده از دو حلال متانول و آب داغ صورت گرفت و فعالیت آنتی اکسیدانی با شش روش شامل اندازه گیری فعالیت مهار رادیکال آزاد 1،1-دی فنیل-2-پیکریل هیدرازیل(DPPH)، رادیکال 2،2-آزینوبیس(3-اتیل بنزو تیازولین-6-سلفونیک اسید) (ABTS)، رادیکال سوپراکساید(SO)، رادیکال نیتریک اکساید(NO) و قدرت احیای آهن(FRAP) و قدرت شلاته کنندگی آهن(ICA) مورد ارزیابی قرار گرفتند. آنالیز واریانس یک سویه و متعاقب آن نیومن کولز توسط نرم افزار گراف پد پریزم 8 به منظور مقایسه میانگین ها به کار رفت. نتایج حاکی از آن بود که عناصر فسفر و پتاسیم(8/2910 و 8/1510 میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک) به ترتیب بیشترین مقدار از درشت مغذی ها و عناصر آهن و روی (5/8 و 74/7 میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک) سهم قابل توجه ای از ریز مغذی ها را به خود اختصاص دادند. محتوای کلی ترکیبات بیوشیمیایی شامل 37 ترکیب شناخته شده قابل توجه بود که در آن گنودریک اسید با بیشترین مقدار(1/232 ± 1/15890 میکرو گرم در گرم ماده خشک) و به دنبال آن سیناپیک اسید و سوکونیک اسید (11/28 ± 4/2011 و 5/31 ± 33/1505 میکرو گرم در گرم ماده خشک) به عنوان ترکیبات غالب قرار گرقتند. به طور کلی هر دو عصاره آبی و متانولی، ظرفیت آنتی اکسیدانی قابل توجهی را در مهار رادیکال های آزاد DPPH، ABTS، SO، NO و همچنین قدرت احیا کنندگی و شلاته کنندگی آهن نشان دادند که این پتانسیل در یک رفتار وابسته به غلظت بیشتر نمایان شد. اگرچه عصاره متانولی در همه تست ها قدرت آنتی اکسیدانی بالاتری نسبت به عصاره آب داغ نشان داد(مقدارIC50 پایین تر). با این وجود هر دو عصاره حاوی طیفی از ترکیبات زیست فعال قارچ هستند که قدرت آنتی اکسیدانی آنها را تضمین می کند. با توجه به نتایج حاصل، قارچ گانودرما لوسیدوم پتانسیل قابل توجهی از نظر محتوای عناصر غذایی، ترکیبات زیست فعال و قدرت آنتی اکسیدانی به منظور کاربرد در صنایع غذایی و دارویی دارد.
مقالات پژوهشی
فیزیولوژی پس از برداشت
داود هاشم آبادی؛ امیرحسین سلیمانی؛ بهزاد کاویانی؛ نیره نظیری مقدم
چکیده
گل شاخه‌بریده میخک از اهمیت اقتصادی بالایی در صنعت گلکاری برخوردار است. عمر پس از برداشت گلهای زینتی شاخه‌بریده، از جمله میخک، در تعیین کیفیت آنها و ترجیح مصرف‌کنندگان مهم است. یکی از عوامل کاهش عمر پس از برداشت این گل، تولید زیاد اتیلن است. میخک فرازگرا و به اتیلن بسیار حساس می‌باشد. با توجه به نقش ترکیب‌های الکلی در ممانعت یا ...
بیشتر
گل شاخه‌بریده میخک از اهمیت اقتصادی بالایی در صنعت گلکاری برخوردار است. عمر پس از برداشت گلهای زینتی شاخه‌بریده، از جمله میخک، در تعیین کیفیت آنها و ترجیح مصرف‌کنندگان مهم است. یکی از عوامل کاهش عمر پس از برداشت این گل، تولید زیاد اتیلن است. میخک فرازگرا و به اتیلن بسیار حساس می‌باشد. با توجه به نقش ترکیب‌های الکلی در ممانعت یا کاهش بیوسنتز اتیلن، در پژوهش حاضر، از غلظت‌های 2، 4 و 6 درصد پروپانول، بوتانول و پنتانول به صورت پالس 24 ساعته، به منظور کاهش تولید اتیلن و افزایش عمر گلجای گلهای شاخه‌بریده میخک رقم ’نلسون‘ استفاده شد. آب مقطر به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. بنابراین، سه غلظت پروپانول + سه غلظت بوتانول + سه غلظت پنتانول + آب مقطر، در مجموع 10 تیمار در نظر گرفته شد. در این پژوهش؛ عمر گلجای، برخی صفات فیزیولوژیک (اتیلن، پروتئین گلبرگ، کلروفیل، ماده خشک، کاهش وزن تر، جذب محلول، کاهش درجه بریکس و مالون دی آلدئید) و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان (سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز) اندازهگیری شدند. این پژوهش آشکار کرد که پروپانول نقش مؤثرتری در کاهش تولید اتیلن و افزایش عمر گلجای نسبت به بوتانول و پنتانول داشت. نتایج نشان داد که بیشترین عمر گلجای (11/14 روز)، در گلهای شاخه‌بریده تیمارشده با 2 درصد پروپانول مشاهده شد. این تیمار همچنین بالاترین مقدار جذب آب، درصد ماده خشک، پروتئین گلبرگ و کلروفیل برگ، همچنین کمترین مقدار تولید اتیلن را باعث شد. کمترین عمر گلجای (91/8 روز)، در گلهای شاخه‌بریده شاهد مشاهده شد. پژوهش حاضر، اثر مثبت ترکیبات ضدعفونی‌کننده و ضدمیکروبی را بر افزایش عمر گلجای گل شاخه‌بریده میخک رقم ’نلسون‘ و فعالیت آنزیم‌ها در آن نشان داد.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
هدی ساجدی مهر؛ محیا ساجدی مهر؛ مجید عزیزی
چکیده
چکیدهگیاهان دارویی با سطح بالایی از فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی، به دلیل تأثیر بر طیف وسیعی از بیماری‌ها از قبیل: دیابت، بیماری‌های التهابی، پارکینسون، آلزایمر، بیماری‌های قلبی و عروقی، فشار خون و دیگر بیماری‌های ناشی از استرس اکسیداتیو، از اهمیت بالایی برخوردار هستند.گیاه موسیر یکی از بزرگترین جنس از گروه تک لپه‌ها است. در ...
بیشتر
چکیدهگیاهان دارویی با سطح بالایی از فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی، به دلیل تأثیر بر طیف وسیعی از بیماری‌ها از قبیل: دیابت، بیماری‌های التهابی، پارکینسون، آلزایمر، بیماری‌های قلبی و عروقی، فشار خون و دیگر بیماری‌های ناشی از استرس اکسیداتیو، از اهمیت بالایی برخوردار هستند.گیاه موسیر یکی از بزرگترین جنس از گروه تک لپه‌ها است. در پژوهش حاضر، تأثیر چهار دمای مختلف ( 5، 10، 15و 20 درجه‌ی سانتیگراد) و چهار زمان متفاوت اسیدشویی با اسید سولفوریک ( 0، 5، 10، 15 دقیقه) بر جوانه‌زنی و خصوصیات میکرومورفولوژی بذور سه جمعیت (فریدون‌شهر، تیران و خوانسار) گیاه موسیر مورد بررسی قرار گرفت. از طرف دیگر، میکروسکوپ الکترونی اسکن (نگاره) (SEM) با درجات مختلفی از بزرگ‌نمایی، برای تأثیر تیمار اسید سولفوریک، بر روی سطح بذور استفاده گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در پایان آزمایش، صفات درصد جوانه‌زنی، میانگین مدت زمان جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقچه اندازهگیری شد. همچنین صفاتی نظیر قطر، طول، حجم و وزن بذور نیز مورد بررسی آماری قرار گرفتند. نتایج میکروسکوپ الکترونی نشان داد، در هر سه جمعیت بذور گیاه موسیر ایرانی، پوسته‌ی بذر، پس از استفاده از تیمار اسیدشویی به وسیله‌ی اسید سولفوریک با زمان 15 دقیقه، دچار تغییرات محسوس و معنی‌داری نسبت به بذور شاهد شده و برجستگی‌های سطح بذر، توسط اسید سولفوریک از بین رفته و سطح بذر حالت فرورفتگی و برآمدگی‌های طبیعی خود را نسبت به شاهد ندارد. همچنین تأثیر دما، مدت زمان اسیدشویی و جمعیت بذور، برصفات درصد جوانه‌زنی، سرعت‌جوانه‌زنی، میانگین مدت زمان جوانه زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه، در سطح احتمال یک درصد، معنی‌دار بود. جمعیت فریدون‌شهر، بیشترین درصد‌جوانه‌زنی (16/69 درصد)، سرعت جوانه‌زنی 7/3 (تعداد بذر در روز) و میانگین مدت زمان جوانه‌زنی 64/9 (تعداد بذر در روز ) را در دمای 5 درجه‌ی سانتیگراد و زمان 15 دقیقه اسیدشویی داشت. بیشترین طول ساقه‌چه و طول ریشه‌چه (7/19 و 81/8 (میلی‌متر) به ترتیب در جمعیت تیران با دمای 20 درجه‌ی سانتیگراد و زمان 15 دقیقه اسیدشویی و جمعیت خوانسار با دمای 20 درجه‌ی سانتیگراد و زمان 5 دقیقه اسیدشویی داشت. نتایج نشان می‌دهد، با توجه به خواب بذور و نیاز سرمایی در آنها، بهترین دما، برای جوانه‌زنی بذور گیاه موسیر، دمای 5 درجه‌ی سانتیگراد با زمان 15 دقیقه اسیدشویی توسط اسید سولفوریک است. تنوع در جمعیت‌های گیاه موسیر، تأثیر به سزایی در نحوه‌ی عملکرد در بهبود جوانه‌زنی بذور، در این گیاه دارد. واژههای کلیدی: تنوع موسیر( مورفولوژی بذر )، چینه سرمایی، خراش‌دهی بذر، جوانه‌زنی، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)
مقالات پژوهشی
میوه کاری
افسانه صالحی؛ فاطمه نکونام؛ فرهنگ رضوی
چکیده
پژوهش حاضر به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی برگی برخی از کودهای زیستی بر خصوصیات رشدی و عملکرد میوه سیب رقم رد دلیشز در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در شرایط آب و هوایی زنجان انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل محلول‌پاشی برگی جلبک دریایی (075/0 و 15/0 درصد)، اسید آمینه (1/0 و 2/0 درصد)، اسید هیومیک (03/0 درصد)، کود تجاری همارنگ (5/0 درصد)، ...
بیشتر
پژوهش حاضر به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی برگی برخی از کودهای زیستی بر خصوصیات رشدی و عملکرد میوه سیب رقم رد دلیشز در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در شرایط آب و هوایی زنجان انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل محلول‌پاشی برگی جلبک دریایی (075/0 و 15/0 درصد)، اسید آمینه (1/0 و 2/0 درصد)، اسید هیومیک (03/0 درصد)، کود تجاری همارنگ (5/0 درصد)، کود شیمیایی ترکیبی (نیتروژن، روی و بور (اوره 1%، کلات روی 3/0% و اسید بوریک 1/0 %)) و محلول‌پاشی با آب مقطر (شاهد) بود. نتایج نشان داد که کاربرد برگی کودهای زیستی و شیمیایی به طور معنی‌داری رشد و عملکرد میوه را افزایش دادند. به طوریکه بیشترین افزایش رشد شاخه سال جاری (39 درصد) و سطح برگ (30/74 درصد) نسبت به شاهد با اعمال کود جلبک دریایی با غلظت 075/0 درصد به دست آمد. همچنین کود جلبک دریایی با غلظت 15/0 درصد، اسیدآمینه 2/0 درصد، اسید هیومیک و اسید آمینه 1/0 درصد باعث افزایش معنی‌دار سطح برگ (به ترتیب 02/42، 57/35، 27/22 و 20/16 درصد) نسبت به شاهد شدند. محلول‌پاشی جلبک دریایی، اسیدآمینه و ترکیب شیمیایی، شاخص کلروفیل را افزایش دادند. حداکثر افزایش شاخص کلروفیل (50 درصد) نسبت به شاهد با کاربرد کود شیمیایی ترکیبی در 130 روز بعد از شکوفایی کامل گلها به دست آمد. بیشترین مقدار نیتروژن (66/1 درصد)، پتاسیم (03/1 درصد)، روی (150 میلیگرم در کیلوگرم ماده خشک) و بور (5/82 میلیگرم بر کیلوگرم ماده خشک) و کمترین مقدار فسفر (44/0 درصد) با کاربرد برگی کود شیمیایی ترکیبی به دست آمد. بیشترین محتوای آهن در برگ درختان تیمار شده با کود جلبک دریایی 15/0 درصد، اسید هیومیک و کود زیستی تجاری به دست آمد. بر اساس نتایج مشاهده شد که کاربرد اسیدآمینه، جلبک دریایی و کود شیمیایی ترکیبی بیشترین تاثیر را در کاهش ریزش میوه (به ترتیب 97/36، 37/33، 07/29 درصد نسبت به شاهد) و افزایش کارایی عملکرد (به ترتیب 75/2 و 73/2 و 8/2 در مقایسه با 22/0 میوه در واحد سطح مقطع شاخه در شاهد) داشته‌اند. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش میتوان گفت که کاربرد کودهای زیستی خصوصا جلبک دریایی (15/0 درصد) و اسیدآمینه (1/0 درصد)، جایگزین‌های مناسب برای کودهای شیمیایی هستند و می‌توانند نقش به‌سزایی در افزایش شاخص‌های رشدی و عملکرد سیب بدون اثر مخرب بر محیط زیست داشته باشند.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
مهراب یادگاری
چکیده
با توجه به ارزشمندی گیاه آگاو آمریکانا رقم مارجیناتا از خانواده آگاواسه در صنایع مختلف غذایی و دارویی، پژوهش حاضر بصورت طرح کرت‌های دوبار خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد در سال‌های 1402-1403 انجام شد. در این تحقیق سطوح تنش خشکی (D) ]میزان تبخیر از تشت تبخیر کلاس A در سه سطح ظرفیت مزرعه ...
بیشتر
با توجه به ارزشمندی گیاه آگاو آمریکانا رقم مارجیناتا از خانواده آگاواسه در صنایع مختلف غذایی و دارویی، پژوهش حاضر بصورت طرح کرت‌های دوبار خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد در سال‌های 1402-1403 انجام شد. در این تحقیق سطوح تنش خشکی (D) ]میزان تبخیر از تشت تبخیر کلاس A در سه سطح ظرفیت مزرعه (D1)، 50 درصد (D2) و 75 درصد تخلیه رطوبتی (D3)[ به عنوان کرت‌های اصلی، سطوح پلیمر سوپر جاذب (S) ]استفاده (S1) و عدم استفاده (S2)[ در کرت‌های فرعی و 15 ترکیب محلول‌پاشی (F) ]کودهای گرومور1 (F1)، گرومور 2 (F2)، گرومور3 (F3)، لیبفر آهن (F4)، لیبفر روی (F5)، گرومور1+لیبفر آهن (F6)، گرومور1+لیبفر روی (F7)، گرومور2+لیبفر آهن (F8)، گرومور2+لیبفر روی (F9)، گرومور3+لیبفر آهن (F10)، گرومور3+لیبفر روی (F11)، گرومور1+لیبفر آهن+لیبفر روی (F12)، گرومور2+ لیبفر آهن+لیبفر روی (F13)، گرومور3+لیبفر آهن+لیبفر روی (F14)، تیمار شاهد(عدم استفاده از تیمارهای مغذی-F15) [در کرت‌های فرعی فرعی قرار گرفتند. پس از رسیدن گیاهان به مرحله 6 الی 8 برگی، در 6 مرحله با فواصل 14 روزه، تیمارهای مغذی به خاک گلدان‌ها به صورت محلول‌پاشی اضافه گردیدند. صفات مورفولوژیکی (وزن تر و خشک ریشه و برگ، ضخامت و طول برگ)، فیزیولوژیکی (مقادیر کلروفیل a، کلروفیل b، کل کلروفیل، مقادیر عناصر روی، آهن و نیتروژن ساختارهای برگ و ریشه)، فیتوشیمیایی (هکوژنین، ساپونین، پروتئین برگ و ریشه) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به‌دست آمده نشان‌دهنده اثرگذاری معنی‌دار تیمارهای مورد استفاده بر صفات مورد ارزیابی بود. افزودن کودها به‌ویژه کود گرومور 1 (20-20-20) به همراه محلول‌پاشی ریزمغذی آهن و روی در غالب صفات مورد بررسی، بیشترین مقادیر را تولید نمود. در دو سال انجام تحقیق، بیشترین مقادیر صفات وزن خشک برگ (11/30 گرم در گیاه)، وزن خشک ریشه (82/3 گرم در گیاه)، کل کلروفیل (82/2 میلیگرم در گرم وزن تر)، هکوژنین (48/35 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر) و ساپونین (86/66164 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر) غالباً در تیمار D1S1F12 بدست آمد، هر چند که در برخی موارد با تیمارهای D1S1F14 و D2S1F14 در یک گروه آماری قرار گرفت. کمترین مقادیر صفات مورفوفیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی در گیاهان تحت تیمار تنش خشکی شدید-عدم کاربرد سوپرپلیمر جاذب-عدم تیمار مغذی (D3S2F15) تولید شدند. در مجموع با توجه به انجام کار تحقیق به صورت دوساله، میتوان کود کامل گرومور (NPK) با ترکیب 20-20-20 را به عنوان برترین تیمار در جهت افزایش صفات برتر مورد ارزیابی گیاه آگاو، از جمله مقادیر هکوژنین و ساپونین تحت شرایط گلخانه‌ای جهت کارهای پژوهشی آینده پیشنهاد نمود.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
سمیه امینی؛ مریم شمشیرکش شهری
چکیده
در تحقیق حاضر، فعالیت دگرآسیبی 56 گونه گیاهی متعلق به 18 خانواده با استفاده از روش ساندویچ ارزیابی شد. در ابتدا نمونه‌های گیاهی در دمای 40 درجه سانتیگراد خشک شدند. برای کشت از ظروف 6 خانه‌ای مخصوص استفاده شد. به یک ردیف از خانه‌ها 10 میلیگرم و به ردیف دیگر 50 میلیگرم نمونه گیاهی پودر شده به‌همراه 5 میلی‌لیتر محلول آگار 5/0درصد اضافه شد. ...
بیشتر
در تحقیق حاضر، فعالیت دگرآسیبی 56 گونه گیاهی متعلق به 18 خانواده با استفاده از روش ساندویچ ارزیابی شد. در ابتدا نمونه‌های گیاهی در دمای 40 درجه سانتیگراد خشک شدند. برای کشت از ظروف 6 خانه‌ای مخصوص استفاده شد. به یک ردیف از خانه‌ها 10 میلیگرم و به ردیف دیگر 50 میلیگرم نمونه گیاهی پودر شده به‌همراه 5 میلی‌لیتر محلول آگار 5/0درصد اضافه شد. بعد از منعقد شدن آگار، با اضافه کردن 5 میلی‌لیتر محلول دیگر آگار، نمونه گیاهی بین دو لایه از آگار قرار گرفت. سپس بر روی سطح آگار منعقد شده در هر یک از خانه‌ها 5 عدد بذر کاهو (Lactuca sativa L.) واریته Great Lakes 366 به صورت عمودی کشت شدند. درب ظروف بسته شده و در انکوباتور با دمای 25 درجه سانتیگراد، در تاریکی قرار گرفتند. بعد از گذشت 3 روز، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه دانهال‌های کاهو اندازهگیری شد. سپس درصد بازدارندگی و درصد تحریک‌کنندگی رشد حاصل از هر گیاه محاسبه گردید. برای مقایسه راحتتر گیاهان، خوشه‌بندی داده‌ها با استفاده از نرم افزار مینی‌تب انجام شد. با استفاده از این روش، 56 گونه گیاهی در 10 خوشه مجزا قرار گرفتند. بقایای برگی گیاه شوید و کنگرفرنگی از نظر فعالیت دگرآسیبی در یک خوشه قرار گرفتند و بیشترین اثر بازدارندگی رشد را در غلظت 10 میلیگرم نمونه گیاهی، ایجاد کردند. میانگین درصد بازدارندگی رشد ریشه‌چه و ساقه‌چه دانهال کاهو که توسط این دو گیاه ایجاد شد به ترتیب 95/94 و 65/87 درصد گزارش شد. همچنین 13 گیاه شامل برگ‌های گیاهان سلمک، جاشیر، ازمک، جعفری، گل میخک، پیچک صحرایی، نرگس، گلپر، زنگوله‌ای رنگین، علف قناری، کلم، نیلوفر و بذر گیاه کرفس در یک خوشه قرار گرفتند. این گروه نیز اثرات بازدارندگی رشد قابل توجهی داشتند. گرچه اثر بازدارندگی آنها همواره کمتر از شوید و کنگر فرنگی بود. میانگین درصد بازدارندگی رشد ریشه‌چه و ساقه‌چه در این گیاهان با مقدار 10 میلیگرم نمونه گیاه خشک، به ترتیب 76/79 و 27/62 بود. نتایج این تحقیق نشان داد پیکر رویشی گیاه هوفاریقون و گل راعی دیهیمی اثر تحریک کنندگی رشد بر دانهال کاهو داشتند. این گیاهان حتی در مقادیر کم (10 میلیگرم نمونه گیاه خشک) رشد ریشه‌چه را 65/14 درصد و رشد ساقه‌چه را 15/45 درصد افزایش دادند. صمغ گیاه مصطکی نیز در مقدار 50 میلیگرم، رشد ریشه‌چه را تا 90 درصد تحریک کرد. از بین گیاهان بررسی شده در این تحقیق، بقایای برگی گیاه سرو بر رشد ریشه‌چه اثر بازدارندگی داشت ولی رشد ساقه‌چه را تحریک کرد. بقایای برگی گیاه گل گندم طلایی فقط در مقدار 10 میلیگرم اثر تحریک کنندگی رشد (3/43 درصد) بر ساقه‌چه را ایجاد کرد و در سایر موارد اثرات دگرآسیبی را به صورت بازدارندگی رشد نشان دادند. با توجه به اثرات بازدارندگی رشد مشاهده شده در این گیاهان، میتوان به طور مستقیم از بقایای آنها به منظور جلوگیری از رشد علف‌های هرز، در کشاورزی ارگانیک استفاده کرد. همچنین لازم است در آینده تحقیقاتی در زمینه شناسایی دقیق نوع ترکیب یا ترکیبات دخیل در ایجاد پدیده دگرآسیبی در این گیاهان اجرا شود.
مقالات پژوهشی
بیوتکنولوژی و اصلاح درختان و گل های زینتی
الهام گوهری؛ حسین ترابزاده خراسانی؛ سعید الوندی؛ مرتضی حیدری مظفر
چکیده
خسارت سرمازدگی بهاره، از جمله مواردی است که مشمول پرداخت غرامت از سوی صندوق بیمه کشاورزی هستند. سرمازدگی ناگهانی از اثرات منفی در میزان باز‌دهی محصولات در باغ‌ها است. به دلیل ارزش اقتصادی نسبتاً بالای محصولات باغی، باید از روشهای دقیقی در برآورد میزان خسارت استفاده کرد. بر خلاف محصولات زراعی که در سطح وسیع و به‌صورت یکنواخت ...
بیشتر
خسارت سرمازدگی بهاره، از جمله مواردی است که مشمول پرداخت غرامت از سوی صندوق بیمه کشاورزی هستند. سرمازدگی ناگهانی از اثرات منفی در میزان باز‌دهی محصولات در باغ‌ها است. به دلیل ارزش اقتصادی نسبتاً بالای محصولات باغی، باید از روشهای دقیقی در برآورد میزان خسارت استفاده کرد. بر خلاف محصولات زراعی که در سطح وسیع و به‌صورت یکنواخت کشت می‌شوند، تعمیم روشهای نمونه‌برداری در این مطالعه به کل منطقه بسیار دشوار بوده و موجب کاهش دقت مدل‌‌های برآورد خسارت می‌‌گردد. هدف اصلی این تحقیق، ارائه یک شاخص کمّی برای تخمین میزان خسارت وارده به درختان گردو بر مبنای سری زمانی تصاویر ماهواره‌های Landsat و Sentinel-2 است؛ لذا بر اساس سری زمانی شاخص NDVI، شاخص خسارت سرمازدگی بهاره SFDIبرای باغات گردوی شهرستان تویسرکان محاسبه و در یک دوره زمانی نه‌ساله (2013 تا 2021) مورد ارزیابی قرار گرفت. سری‌های زمانی NDVI مورداستفاده توسط فیلتر SG هموار شده‌اند تا اثرات عواملی مانند ابر، گردوغبار و نویز کاهش یابند. جهت برآورد شاخص SFDI، نیاز به تعیین است، با مقایسه سری زمانی هر سال با سال مرجع و محاسبه سطح بین دو منحنی، شاخص SFDI محاسبه شد که بیانگر میزان خسارت‌های وارده به درختان گردو است. ارزیابی عملکرد شاخص SFDI نسبت به برآوردهای صندوق بیمه کشاورزی نشان می‌دهد که شاخص SFDI برای کلیه روستاها از طریق دو مدل چندجمله‌ای درجه 2 و رگرسیون خطی با ضریب‌های همبستگی به ترتیب 927/0 =r و 823/0 = r قادر به تخمین خسارت است. دراین‌بین، نقشه‌های توزیع مکانی و خسارت سرمازدگی بهاره، تناسب خوبی با خسارت‌های گزارش‌شده از طرف صندوق بیمه کشاورزی دارند. در نهایت، روش پیشنهادی می‌تواند جایگزین مقرون به صرفه‌ای جهت برداشت داده میدانی خسارت برای درختان گردو با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای باشد.
مقالات پژوهشی
میوه کاری
سیداصغر موسوی؛ اکرم وطن خواه؛ علی ایمانی
چکیده
با توجه به اهمیت اقتصادی و ارزش غذایی بادام، این پژوهش با هدف شناسایی و معرفی ژنوتیپ‌های برتر و سازگار با شرایط اقلیمی استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. این مطالعه، ارزیابی خصوصیات 44 ژنوتیپ امید بخش بادام پیوند شده روی پایه رویشی GF677 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات بادام وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش ...
بیشتر
با توجه به اهمیت اقتصادی و ارزش غذایی بادام، این پژوهش با هدف شناسایی و معرفی ژنوتیپ‌های برتر و سازگار با شرایط اقلیمی استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. این مطالعه، ارزیابی خصوصیات 44 ژنوتیپ امید بخش بادام پیوند شده روی پایه رویشی GF677 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات بادام وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری در منطقه سامان انجام گرفت. در این پژوهش صفات رویشی، فنولوژیکی و پومولوژیکی خشک میوه و مغز در سال 1402 مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس صفات رویشی نشان داد که ارتفاع درخت، طول و عرض تاج، نسبت طول به عرض تاج و نسبت ارتفاع به طول تاج در ژنوتیپ‌های مختلف معنی‌دار بودند. نتایج نشان داد ژنوتیپ‌های مورد بررسی از نظر عملکرد، صفات فنولوژی، ویژگی‌های خشک میوه و مغز در سطح احتمال یک درصد تفاوت معنی‌داری داشتند. درصد مغز در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه از 30/22 تا 9/77 درصد متفاوت بود. مطابق با نتایج، ژنوتیپ 4-4 پیوند شده روی پایه GF677 دارای عملکرد 750 گرم، درصد مغز 51%، پوست سخت، پوست دارای درز و شکاف بسته، رنگ مغز خیلی روشن، دیرگل، عادت گلدهی مختلط، میزان دوقلویی کم، درصد پوکی کم یکی از ژنوتیپ‌های خوب برای منطقه چهارمحال و بختیاری به نظر می‌رسد. بر اساس نتایج، ژنوتیپ‌های 4-4، TS-11، H، 2-3-2، 2-0-4 با توجه به خصوصیات ارزشمند و تجاری بادام شامل عملکرد، درصد مغز، سفتی پوست، پوکی، وزن مغز، درز و شکاف روی پوست، دو قلویی، قطر پوست چوبی، رنگ مغز و مهمتر از همه دیر گلی ژنوتیپ‌هایی با برتری نسبی از نظر صفات خشک و مغز بودند.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
سعیده محتشمی
چکیده
ساختار دیواره سلولی گیاهی، مقاومت اصلی در برابر انتشار مواد زیست‌فعال به حلال را در فرآیند استخراج آنها از مواد گیاهی ایجاد می-کند. اخیرا پلاسمای سرد به عنوان یک فناوری پیش‌تیمار قبل از استخراج استفاده می‌شود؛ که می‌تواند به‌طور موثر ساختار دیواره سلولی را مختل و در نتیجه راندمان استخراج مواد موثره را به‌طور قابل توجهی بهبود ...
بیشتر
ساختار دیواره سلولی گیاهی، مقاومت اصلی در برابر انتشار مواد زیست‌فعال به حلال را در فرآیند استخراج آنها از مواد گیاهی ایجاد می-کند. اخیرا پلاسمای سرد به عنوان یک فناوری پیش‌تیمار قبل از استخراج استفاده می‌شود؛ که می‌تواند به‌طور موثر ساختار دیواره سلولی را مختل و در نتیجه راندمان استخراج مواد موثره را به‌طور قابل توجهی بهبود بخشد. در این تحقیق، به منظور بررسی تاثیر پیش‌تیمار پلاسمای تخلیه سد دی الکتریک (DBD) بر میزان استخراج مواد موثره گیاه دارویی مرزنجوش (Origanum vulgar)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اول شامل زمان در سه سطح (صفر، سه و شش دقیقه) و فاکتور دوم شامل ولتاژ در دو سطح (20 و 30 کیلوولت) بود. مواد موثره اندازهگیری شده شامل میزان اسانس، فلاون‌ها و فلاونول‌ها، فلاونوئیدها، ترکیبات فنلی کل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، تانن‌ها و کربوهیدرات کل بود. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار فلاونوئیدها (33/253 میلیگرم معادل کوئرستین در گرم نمونه خشک)، ترکیبات فنلی کل (49/108 میلیگرم معادل گالیک اسید بر گرم وزن خشک) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی (65/83 درصد) در عصاره مرزنجوش در ولتاژ 30 کیلوولت به مدت سه دقیقه مشاهده شد در حالی که کمترین میزان فلاونوئیدها (1/88 میلیگرم)، ترکیبات فنلی کل (1/62 میلیگرم) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی (12/48 درصد) در ولتاژ 30 کیلوولت به مدت شش اندازهگیری شد. تاثیر پیش تیمار پلاسما بر میزان استخراج اسانس معنی‌دار نبود. با این حال بیشترین (7/0 درصد) و کمترین (58/0 درصد) میزان اسانس به ترتیب در تیمار شاهد و ولتاژ 30 کیلوولت به مدت سه دقیقه مشاهده شد؛ که نشان-دهنده تخریب غده‌های اسانس و از دست رفتن اسانس در این ولتاژ بود. یافته‌های این پژوهش نشان داد که ولتاژ 30 کیلوولت به مدت سه دقیقه منجر به افزایش مواد موثره غیرفرار نسبت به تیمار شاهد شد، در حالی که تیمار 30 کیلوولت به مدت شش دقیقه مواد موثره غیر فرار را کاهش داد.
مقالات پژوهشی
گیاهان زینتی و فضای سبز
رسول آذرمی؛ مریم داننده؛ موسی ترابی گیگلو؛ اسماعیل چمنی؛ زهرا اصلانی
چکیده
چکیده
چکیده
گل رز (Rosa hybrida) یکی از مهمترین گلهای شاخه بریده در صنعت گلکاری است. شوری یکی از عوامل محیطی تأثیرگذار بر رشد و کیفیت این گیاه محسوب می‌شود. تغذیه مناسب می‌تواند نقش مهمی در افزایش تحمل گیاهان به تنش‌های محیطی ایفا کند. این آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار، در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و ...
بیشتر
چکیده
چکیده
گل رز (Rosa hybrida) یکی از مهمترین گلهای شاخه بریده در صنعت گلکاری است. شوری یکی از عوامل محیطی تأثیرگذار بر رشد و کیفیت این گیاه محسوب می‌شود. تغذیه مناسب می‌تواند نقش مهمی در افزایش تحمل گیاهان به تنش‌های محیطی ایفا کند. این آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار، در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (بدون شوری و بدون اسید فولویک)، شوری با غلظت 120 میلی‌مولار، شوری + اسید فولویک10 میلیگرم در لیتر، شوری + اسید فولویک30 میلیگرم در لیتر، شوری + اسید فولویک 60 میلیگرم در لیتر، شوری + اسید فولویک 90 میلی-گرم در لیتر، شوری + اسید فولویک 120 میلیگرم در لیتر بود. تنش شوری با استفاده از کلرید سدیم اعمال گردید و محلول غذایی روزانه متناسب با مرحله رشدی گیاه به میزان 100 تا 150 میلی لیتر به هر تیمار اضافه شد. نتایج نشان داد که اعمال تنش شوری با غلظت 120 میلی مولار باعث کاهش معنی‌دار در وزن تر برگ، وزن تر ساقه، تعداد گل، عمر گلجای، قطر گل، محتوای نسبی آب برگ و میزان کلروفیل a، b و کل در مقایسه با تیمار شاهد شد. همچنین نتایج نشان داد، کاربرد اسید فولویک تاثیر معنی‌داری بر صفات مورد مطالعه داشت، به‌طوری‌که موجب افزایش پارامترهای رشدی، فیزیولوژیکی و کیفی گل رز گردید. بر اساس یافته‌های این پژوهش، بکارگیری اسید فولیک می‌تواند در کاهش اثرات منفی تنش‌های اسمزی و بهبود رشد و کارایی گیاه رز در شرایط تنش شوری موثر باشد.
