این مقالات گواهی پذیرش دریافت شده است و در شماره های آتی به چاپ خواهد رسید.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
هدی ساجدی مهر؛ محیا ساجدی مهر؛ مجید عزیزی
چکیده
چکیدهگیاهان دارویی با سطح بالایی از فعالیتهای آنتیاکسیدانی، به دلیل تأثیر بر طیف وسیعی از بیماریها از قبیل: دیابت، بیماریهای التهابی، پارکینسون، آلزایمر، بیماریهای قلبی و عروقی، فشار خون و دیگر بیماریهای ناشی از استرس اکسیداتیو، از اهمیت بالایی برخوردار هستند.گیاه موسیر یکی از بزرگترین جنس از گروه تک لپهها است. در ...
بیشتر
چکیدهگیاهان دارویی با سطح بالایی از فعالیتهای آنتیاکسیدانی، به دلیل تأثیر بر طیف وسیعی از بیماریها از قبیل: دیابت، بیماریهای التهابی، پارکینسون، آلزایمر، بیماریهای قلبی و عروقی، فشار خون و دیگر بیماریهای ناشی از استرس اکسیداتیو، از اهمیت بالایی برخوردار هستند.گیاه موسیر یکی از بزرگترین جنس از گروه تک لپهها است. در پژوهش حاضر، تأثیر چهار دمای مختلف ( 5، 10، 15و 20 درجهی سانتیگراد) و چهار زمان متفاوت اسیدشویی با اسید سولفوریک ( 0، 5، 10، 15 دقیقه) بر جوانهزنی و خصوصیات میکرومورفولوژی بذور سه جمعیت (فریدونشهر، تیران و خوانسار) گیاه موسیر مورد بررسی قرار گرفت. از طرف دیگر، میکروسکوپ الکترونی اسکن (نگاره) (SEM) با درجات مختلفی از بزرگنمایی، برای تأثیر تیمار اسید سولفوریک، بر روی سطح بذور استفاده گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در پایان آزمایش، صفات درصد جوانهزنی، میانگین مدت زمان جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، طول ریشهچه و طول ساقچه اندازهگیری شد. همچنین صفاتی نظیر قطر، طول، حجم و وزن بذور نیز مورد بررسی آماری قرار گرفتند. نتایج میکروسکوپ الکترونی نشان داد، در هر سه جمعیت بذور گیاه موسیر ایرانی، پوستهی بذر، پس از استفاده از تیمار اسیدشویی به وسیلهی اسید سولفوریک با زمان 15 دقیقه، دچار تغییرات محسوس و معنیداری نسبت به بذور شاهد شده و برجستگیهای سطح بذر، توسط اسید سولفوریک از بین رفته و سطح بذر حالت فرورفتگی و برآمدگیهای طبیعی خود را نسبت به شاهد ندارد. همچنین تأثیر دما، مدت زمان اسیدشویی و جمعیت بذور، برصفات درصد جوانهزنی، سرعتجوانهزنی، میانگین مدت زمان جوانه زنی، طول ریشهچه و طول ساقهچه، در سطح احتمال یک درصد، معنیدار بود. جمعیت فریدونشهر، بیشترین درصدجوانهزنی (16/69 درصد)، سرعت جوانهزنی 7/3 (تعداد بذر در روز) و میانگین مدت زمان جوانهزنی 64/9 (تعداد بذر در روز ) را در دمای 5 درجهی سانتیگراد و زمان 15 دقیقه اسیدشویی داشت. بیشترین طول ساقهچه و طول ریشهچه (7/19 و 81/8 (میلیمتر) به ترتیب در جمعیت تیران با دمای 20 درجهی سانتیگراد و زمان 15 دقیقه اسیدشویی و جمعیت خوانسار با دمای 20 درجهی سانتیگراد و زمان 5 دقیقه اسیدشویی داشت. نتایج نشان میدهد، با توجه به خواب بذور و نیاز سرمایی در آنها، بهترین دما، برای جوانهزنی بذور گیاه موسیر، دمای 5 درجهی سانتیگراد با زمان 15 دقیقه اسیدشویی توسط اسید سولفوریک است. تنوع در جمعیتهای گیاه موسیر، تأثیر به سزایی در نحوهی عملکرد در بهبود جوانهزنی بذور، در این گیاه دارد. واژههای کلیدی: تنوع موسیر( مورفولوژی بذر )، چینه سرمایی، خراشدهی بذر، جوانهزنی، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)
مقالات پژوهشی
سبزیکاری
نسرین فرهادی؛ مژگان عبدشاهیان؛ سمانه متقی
چکیده
شوری یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد در بسیاری از گونههای گیاهی میباشد، بنابراین استفاده از ر اهکارهایی جهت افزایش مقاومت گیاهان به شوری حائز اهمیت میباشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر محلولپاشی سالیسیلیک اسید بر افزایش مقاومت به شوری گیاه موسیر (Allium hirtifolium Boiss.) در قالب طرح فاکتوریل بر پایه طرح بلوک-های تصادفی با سه تکرار ...
بیشتر
شوری یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد در بسیاری از گونههای گیاهی میباشد، بنابراین استفاده از ر اهکارهایی جهت افزایش مقاومت گیاهان به شوری حائز اهمیت میباشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر محلولپاشی سالیسیلیک اسید بر افزایش مقاومت به شوری گیاه موسیر (Allium hirtifolium Boiss.) در قالب طرح فاکتوریل بر پایه طرح بلوک-های تصادفی با سه تکرار در سال 1402-1403 انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش شوری در چهار سطح (0، 30، 60 و 90 میلیمولار کلرید سدیم) و محلولپاشی با سالیسیلیک اسید (0، 1 و 5/1 و 2 میلیمولار) میباشد. با افزایش سطح شوری، سطح برگ و رنگیزههای فتوسنتزی در گیاه موسیر بهطور معنیداری کاهش یافت بهطوریکه کمترین وزن تر و خشک پیاز در گیاهان تحت تنش شدید شوری (90 میلیمولار) ثبت گردید. تیمار شوری از زمان کشت پیازها اعمال شد و محلولپاشی سالیسیلیک اسید در چهار، شش و هشت هفته بعد از کاشت انجام شد. مقدار ترکیبات اسمولیتی، فنول کل، آلیسین و پیروات و همچنین فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی با افزایش شدت تنش افزایش معنیداری نشان دادند. بر اساس نتایج حاصل محلولپاشی سالیسیلیک اسید در افزایش مقاومت به شوری گیاه موسیر مؤثر بود. محلولپاشی سالیسیلیک اسید از طریق افزایش ظرفیت آنتیاکسیدانی از نظر ترکیبات آنتیاکسیدانی (فنول کل، پیروات، آلیسین) و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان (کاتالاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز)، تجمع پراکسید هیدروژن و پراکسیداسیون لیپیدها را در موسیر به میزان قابل توجهی محدود کرد. بر اساس نتایج حاصل، مقاومت به شوری گیاه موسیر در واکنش به محلولپاشی سالیسیلیک اسید با افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی گیاه در ارتباط میباشد که منجر به بهبود رنگیزههای فتوسنتزی و در نتیجه عملکرد پیاز موسیر در شرایط شوری شد.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
سروش تفاخری؛ وحید اکبرپور؛ محمد کاظم سوری
چکیده
ریحان (Ocimum basilicum L.) از گیاهان سبزی-دارویی ارزشمند و متعلق به فصل گرم است که در شرایط نور پایین فصل سرد، با افت رشد و عملکرد مواجه میشود. این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر طیفهای مختلف نور LED و محلولپاشی اسیدآسکوربیک بر برخی صفات مورفولوژیک و رنگیزههای فتوسنتزی ریحان، در سال 1403 بهصورت گلدانی و در قالب طرح اسپلیتپلات بر پایه بلوکهای ...
بیشتر
ریحان (Ocimum basilicum L.) از گیاهان سبزی-دارویی ارزشمند و متعلق به فصل گرم است که در شرایط نور پایین فصل سرد، با افت رشد و عملکرد مواجه میشود. این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر طیفهای مختلف نور LED و محلولپاشی اسیدآسکوربیک بر برخی صفات مورفولوژیک و رنگیزههای فتوسنتزی ریحان، در سال 1403 بهصورت گلدانی و در قالب طرح اسپلیتپلات بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل چهار ترکیب طیفی نور (آبی-قرمز به نسبتهای 75:25، 50:50، 25:75 و نور کامل) و فاکتور فرعی، محلولپاشی اسیدآسکوربیک در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد) بود. نتایج نشان داد تیمار نور قرمز-آبی (75:25) موجب بهبود معنیدار صفاتی چون قطر ساقه (8٪)، تعداد شاخه جانبی (26٪)، تعداد برگ (15٪)، وزن تر برگ (39٪) و وزن خشک بوته (25٪) شد. محلولپاشی اسیدآسکوربیک نیز اثر افزایشی قابل توجهی در این صفات داشت، بهطوریکه قطر ساقه، تعداد شاخه جانبی، تعداد برگ، وزن تر برگ، و وزن خشک بوته بهترتیب 23٪، 21٪، 20٪، 44٪ و 31٪ افزایش یافتند. همچنین بیشترین حجم و وزن خشک ریشه در تیمار تلفیقی نور آبی-قرمز (75:25) و اسیدآسکوربیک مشاهده شد. بیشترین فعالیت آنتیاکسیدانی در تیمار نور قرمز-آبی (50:50) بدون محلولپاشی و بیشترین فلاونوئید نیز در تیمار قرمز-آبی (75:25) حاصل شد. نتایج نشان میدهد ترکیب طیفهای نوری منتخب همراه با کاربرد اسیدآسکوربیک، راهکاری مؤثر برای بهبود عملکرد و کیفیت ریحان در شرایط نور محدود میباشد. همچنین بیشترین حجم و وزن خشک ریشه در تیمار تلفیقی نور آبی-قرمز (75:25) و اسیدآسکوربیک مشاهده شد. بیشترین فعالیت آنتیاکسیدانی در تیمار نور قرمز-آبی (50:50) بدون محلولپاشی و بیشترین فلاونوئید نیز در تیمار قرمز-آبی (75:25) حاصل شد. نتایج نشان میدهد ترکیب طیفهای نوری منتخب همراه با کاربرد اسیدآسکوربیک، راهکاری مؤثر برای بهبود عملکرد و کیفیت ریحان در شرایط نور محدود میباشد.
مقالات پژوهشی
سبزیکاری
الناز سلیمانیفرد؛ کامبیز مشایخی؛ سیدجواد موسویزاده؛ مهدی زارعی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر فرآیند رسیدن بر خصوصیات کمی و کیفی میوه دو توده ملون کمتر شناخته شده (’چاقرچه‘ و ’زامچه‘)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار طی دو سال انجام شد. نتایج نشان داد که، بین زمانهای مختلف برداشت در تمام صفات اندازهگیری شده در هر دو توده تفاوت معنیداری وجود دارد. در هر دو توده، وزن ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر فرآیند رسیدن بر خصوصیات کمی و کیفی میوه دو توده ملون کمتر شناخته شده (’چاقرچه‘ و ’زامچه‘)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار طی دو سال انجام شد. نتایج نشان داد که، بین زمانهای مختلف برداشت در تمام صفات اندازهگیری شده در هر دو توده تفاوت معنیداری وجود دارد. در هر دو توده، وزن تر، طول و قطر میوه، ضخامت گوشت و درصد گوشت میوه طی دوره رشد و نمو میوه بهطور معنیداری افزایش یافتند، در حالیکه سفتی بافت میوه، ضخامت پوست، درصد پوست و درصد بذر روند کاهشی معنیداری از خود نشان دادند. همچنین، میزان مواد جامد محلول، درجه اسیدی و شاخص طعم طی دوره رسیدگی میوه در هر دو توده بهطور معنیداری افزایش یافتند، در حالیکه مقدار اسیدیته قابل تیتراسیون در همین دوره روند کاهشی معنیداری داشت. با پیشرفت رسیدن میوه، سطوح اسیدآسکوربیک، فنول کل و فعالیت آنتیاکسیدانی روند افزایشی از خود نشان دادند، بهطوریکه طی 30 روز پس از تشکیل میوه به حداکثر میزان خود رسیدند، اما پس از آن تا پایان دوره برداشت بهطور معنیداری کاهش یافتند. همچنین، بین دو توده ملون مورد بررسی در تمامی صفات اندازهگیری شده تفاوت معنیداری وجود داشت، بهطوریکه بیشترین وزن تر، طول و قطر میوه، سفتی بافت میوه، ضخامت پوست، ضخامت گوشت، درصد پوست، درصد بذر، اسیدیته قابل تیتراسیون، اسیدآسکوربیک، فنول کل و فعالیت آنتیاکسیدانی در ’چاقرچه‘ ثبت گردید. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که، فعالیت آنتیاکسیدانی همبستگی مثبت و بسیار معنیداری با فنول کل (r = 0.936) و اسیدآسکوربیک (r = 0.869) دارد. با توجه به دادهها، درجه رسیدگی و نوع توده، پارامترهای اصلی و مهم کنترلکننده خصوصیات کمی و کیفی میوه ملون میباشند. همچنین این نتایج، بینش علمی در مورد زمان برداشت برای به حداکثر رساندن ارزش غذایی و بازارپسندی دو توده ملون ارائه میدهد.
مقالات پژوهشی
سبزیکاری
فهیمه قائمی زاده؛ فرشاد دشتی
چکیده
استفاده از حجم مناسب سلول سینی نشا و کیفیت نور میتواند منجر به بهبود کیفت نشا پیاز شود. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل شامل دو سطح حجم سلول (28 و 18 سیسی) و 3 سطح ترکیب نوری (75 درصد قرمز: 25 درصد آبی، 50 درصد قرمز: 50 درصد آبی، 75 درصد آبی: 25 درصد قرمز) و در سه تکرار روی پیاز رقم قرمز آذر شهر اجرا شد. پس خروج اولین برگ حقیقی (طول برگلپهای ...
بیشتر
استفاده از حجم مناسب سلول سینی نشا و کیفیت نور میتواند منجر به بهبود کیفت نشا پیاز شود. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل شامل دو سطح حجم سلول (28 و 18 سیسی) و 3 سطح ترکیب نوری (75 درصد قرمز: 25 درصد آبی، 50 درصد قرمز: 50 درصد آبی، 75 درصد آبی: 25 درصد قرمز) و در سه تکرار روی پیاز رقم قرمز آذر شهر اجرا شد. پس خروج اولین برگ حقیقی (طول برگلپهای حدود 5 سانتیمتر) گیاهان به اتاقک رشد مجهز به لامپهای الایدی منتقل و برای 45 روز تحت تیمار نوری قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدسـت آمده در سلول 18 سیسی در مقایسه با 28 سیسی و در تمامی سطوح نوری، طول نشا، طول پهنک بلندترین برگ و طول ساقه مجازی افزایش و طول ریشه، وزن تر و وزن خشک کاهش یافت. اما در سلول 18 سیسی استفاده از تیمار نوری 75 درصد قرمز:25 درصد آبی بالاترین کیفیت نشا با طول 5/25 سانتیمتر، قطر ساقه مجازی 13/2 میلیمتر، طول ساقه مجازی 4/3 میلیمتر و وزن خشک 34 میلیگرم را منجر شد. اگرچه در تمام سطوح نوری کاهش حجم سلول منجر به کاهش رنگیزههای فوتوسنتزی، FV/FM، کاهش دی اکسیدکربن زیر روزنه، نرخ فوتوسنتز، کربوهیدرات محلول و میزان فنول شد. اما بالاترین میزان این پارامترها در سلول کوچک، در تیمار نوری 75 درصد قرمز:25 درصد آبی مشاهده شد. در مجموع به نظر میرسد در سلول کوچکتر با تراکم کاشت بالا استفاده از ترکیب نوری 75درصد قرمز:25 درصد آبی میتواند منجر به بهبود رشد و افزایش کیفیت نشا گردد.
مقالات پژوهشی
سبزیکاری
عبدالستار دارابی؛ زهرا عباسی
چکیده
هدف اصلی از اجرای برنامههای اصلاحی تغییر و بهبود ژنتیکی صفات مورد نظر در گونه منتخب گیاهی و تولید ارقام با پتانسیل تولید بیشتر است. برای ایجاد ارقام آزاد گردهافشان، روش پلیکراس گزینهای مناسب، کم هزینه و آسان است که منجر به تولید فامیلهای نیمهخواهری میشود. فامیلهای نیمهخواهری به نتاجی گفته میشود که والد مادری مشخص ...
بیشتر
هدف اصلی از اجرای برنامههای اصلاحی تغییر و بهبود ژنتیکی صفات مورد نظر در گونه منتخب گیاهی و تولید ارقام با پتانسیل تولید بیشتر است. برای ایجاد ارقام آزاد گردهافشان، روش پلیکراس گزینهای مناسب، کم هزینه و آسان است که منجر به تولید فامیلهای نیمهخواهری میشود. فامیلهای نیمهخواهری به نتاجی گفته میشود که والد مادری مشخص داشته اما والد پدری شامل ابری از گرده از تمام ژنوتیپهای وارد شده در خزانه پلیکراس است. برای تولید فامیلهای نیمهخواهری، بذور نه رقم انتخابی پیاز روز کوتاه (هشت هیبرید سحر، پالیز، صبا، ساوانا سوئیت،گلدنآی، داستر و ایمپراتریز و رقم آزادگرده افشان تگزاس ارلیگرانو) در اوایل آذرماه سال 1399 در گلخانه مرکز تحقیقات اصفهان کشت و در سال 1400 پس از اجرای طرح ژنتیکی پلیکراس در خزانه در قالب نقشه مربع لاتین، فامیلهای نیمهخواهری تهیه شدند. در سال زراعی 1402-1401 خصوصیات کمی و کیفی نتاج به همراه والدین در قالب طرخ بلوکهای کامل تصادفی شامل 18 تیمار با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان مقایسه شدند. رقم پالیز حداکثر عملکرد (31/79 تن در هکتار) را تولید نمود ولی افزایش عملکرد این رقم نسبت به ارقام سحر، صبا، ساواناسویت و گلدنآی و فامیلهای نیمهخواهری صبا و تگزاسارلیگرانو معنیدار نشد. رقم تگزاسارلیگرانو بیشترین درصد ماده خشک سوخ (87/8) را به خود اختصاص داد. کاهش این صفت در ارقام صبا و پریماورا و ژنوتیپ نیمهخواهری ساوانا سویت در مقایسه با این رقم قابل توجه نبود. از نظر انبارمانی، کمترین درصد ضایعات (74/9) به رقم سحر مربوط بود. اختلاف این صفت در ارقام پالیز، صبا، پریماورا و تگزاسگرانوارلی و فامیلهای نیمهخواهری پالیز، ساواناسویت، داستر، پریماورا و تگزاسارلیگرانو در مقایسه با رقم مزبور قابل ملاحظه نشد. بر اساس این نتایج و مقایسه تاریخ رسیدگی، عملکرد و ضایعات انباری سوخ در نتایج نیمه خواهری با والد مادری و میانگین والدین و با تاکید بر دو معیار عملکرد و خاصیت انبارمانی، نتاج نیمه خواهری تگزاسارلیگرانو، صبا و داستر انتخاب شدند.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
رضا آزادی گنبد؛ نسرین فرهادی
چکیده
استفاده از الیسیتورها در سیستمهای کشت کنترلشده، راهکاری نوین برای بهبود کیفیت گیاهان دارویی است. در این راستا، پژوهش حاضر بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی سالیسیلیک اسید (در سه سطح ۰، 0/5 و ۱ میلیمولار) و متیل جاسمونات (در سه سطح ۰، 0/25 و 0/5 میلیمولار) بر خصوصیات رشدی و فیتوشیمیایی گیاه مریم گلی (Salvia officinalis L.) در بستر هیدروپونیک در ...
بیشتر
استفاده از الیسیتورها در سیستمهای کشت کنترلشده، راهکاری نوین برای بهبود کیفیت گیاهان دارویی است. در این راستا، پژوهش حاضر بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی سالیسیلیک اسید (در سه سطح ۰، 0/5 و ۱ میلیمولار) و متیل جاسمونات (در سه سطح ۰، 0/25 و 0/5 میلیمولار) بر خصوصیات رشدی و فیتوشیمیایی گیاه مریم گلی (Salvia officinalis L.) در بستر هیدروپونیک در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده گلخانه و محیطهای کنترل شده در سال 1404-1403 انجام شد. نتایج نشان داد که کاربرد ترکیبی الیسیتورها دارای اثر همافزایی قابل توجهی بود، بهطوری که تیمار 0/5 میلیمولار سالیسیلیک اسید به همراه 0/25 میلیمولار متیل جاسمونات، بیشترین زیستتوده (وزن تر و خشک) را تولید کرد. همچنین، ترکیبات مختلف این دو الیسیتور منجر به افزایش معنیدار رنگیزههای فتوسنتزی، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی (پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز)، محتوای ترکیبات فنولی کل و درصد اسانس گردید. به طور کلی، این پژوهش نشان داد که تیمار ترکیبی و بهینه الیسیتورها میتواند به عنوان یک راهکار مؤثر برای افزایش همزمان عملکرد کمی (بیوماس) و کیفی (متابولیتهای ثانویه) در تولید صنعتی گیاه مریم گلی در سیستمهای کشت بدون خاک به کار رود.
علی رغم اینکه تعداد کلمات مجاز چکیده حداقل 250 کلمه است، چکیده بر اساس نظر داور محترم اصلاح شده است.
کامنت داور: برای بهبود چکیده، ابتدا آن را با یک جمله مقدماتی برای بیان اهمیت موضوع آغاز کنید. سپس، به جای ذکر جزئیات عددی متعدد، نتایج اصلی را با تمرکز بر پیام کلیدی پژوهش مانند اثر همافزایی الیسیتورها، خلاصه نمایید. در نهایت، متن را با یک جمله نتیجهگیری قوی که به کاربرد و اهمیت گستردهتر یافتهها اشاره دارد، به پایان برسانید. توصیه من استفاده از متن زیر است.
مقالات پژوهشی
فیزیولوژی پس از برداشت
محسن محمدی؛ داود هاشم آبادی؛ بهزاد کاویانی
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی تأثیر سولفات آلومینیوم، اسانس گیاه چوچاق (Eryngium spp.)، کلرید کبالت و ۸-هیدروکسی کویینولین سولفات بر عمر پس از برداشت گل شاخهبریده مریم (Polianthes tuberosa) انجام شد. گلهای شاخهبریده مریم بهدلیل اهمیت زینتی و اقتصادی بالا، با چالشهایی مانند کاهش عمر گلجای و افت کیفیت پس از برداشت مواجه هستند. این مشکل عمدتاً ناشی ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی تأثیر سولفات آلومینیوم، اسانس گیاه چوچاق (Eryngium spp.)، کلرید کبالت و ۸-هیدروکسی کویینولین سولفات بر عمر پس از برداشت گل شاخهبریده مریم (Polianthes tuberosa) انجام شد. گلهای شاخهبریده مریم بهدلیل اهمیت زینتی و اقتصادی بالا، با چالشهایی مانند کاهش عمر گلجای و افت کیفیت پس از برداشت مواجه هستند. این مشکل عمدتاً ناشی از عوامل مختلفی مانند کمآبی، انسداد آوندها بهدلیل رشد باکتریها، تجمع اتیلن و تنشهای اکسیداتیو است. پژوهش حاضر شامل ۱۳ تیمار از سطوح مختلف ترکیبات ضدمیکروبی و آنتیاکسیدانی (سولفات آلومینیوم در سه سطح ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میلیگرم در لیتر؛ اسانس چوچاق در سه سطح ۱۰، ۲۰ و ۴۰ درصد؛ کلرید کبالت در سه سطح ۲۰۰، ۳۰۰ و ۴۰۰ میلیگرم در لیتر؛ ۸-هیدروکسی کویینولین سولفات در سه سطح ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ میلیگرم در لیتر؛ و یک تیمار شاهد)، در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی با سه تکرار بود. عمر گلجای، جذب آب، کاهش وزن تر، محتوای کلروفیل، میزان مالوندیآلدئید بهعنوان شاخص پراکسیداسیون لیپیدها، تعداد کلونیهای باکتری و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمار با سولفات آلومینیوم در غلظتهای ۱۰۰ و ۵۰ میلیگرم در لیتر بهطور معنیداری عمر گلجای را افزایش داده و از کاهش وزن تر جلوگیری کرد. سولفات آلومینیوم با بهبود جذب آب و حفظ محتوای کلروفیل، به افزایش ماندگاری گلها کمک کرد. اسانس چوچاق بهویژه در غلظتهای ۲۰ و ۴۰ میلیگرم در لیتر نیز بهدلیل خواص ضدمیکروبی و آنتیاکسیدانی، تأثیر مثبتی بر حفظ کیفیت گلها داشت. این یافتهها نشان میدهد که استفاده از این ترکیبات میتواند بهعنوان یک روش مؤثر برای بهبود عمر پس از برداشت و کیفیت گلهای شاخهبریده مریم مورد استفاده قرار گیرد. این تحقیق راهکارهای جدیدی را برای صنعت گلهای زینتی ارائه میکند تا با استفاده از ترکیبات شیمیایی و طبیعی، کیفیت محصولات خود را ارتقا دهند.
کوتاه پژوهشی
سبزیکاری
سید حسن موسوی؛ نسرین فرهادی
چکیده
در پژوهش حاضر صفات بیوشیمیایی و ظرفیت آنتیاکسیدانی ده ژنوتیپ کاهو (باتاویا، میگنونت، پرایز هد، بول رد، تانگو، فرانسوی قرمز، آیسگرین، لاینهای 4، 7 و 20 رومن) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه و آزمایشگاه تحقیقاتی پژوهشکده گلخانه و محیطهای کنترل شده مورد ارزیابی قرار گرفت. ابتدا نشاهای ژنوتیپهای مورد مطالعه ...
بیشتر
در پژوهش حاضر صفات بیوشیمیایی و ظرفیت آنتیاکسیدانی ده ژنوتیپ کاهو (باتاویا، میگنونت، پرایز هد، بول رد، تانگو، فرانسوی قرمز، آیسگرین، لاینهای 4، 7 و 20 رومن) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه و آزمایشگاه تحقیقاتی پژوهشکده گلخانه و محیطهای کنترل شده مورد ارزیابی قرار گرفت. ابتدا نشاهای ژنوتیپهای مورد مطالعه تهیه و سپس در مزرعه کشت شدند. در پایان فصل رشد، در برگهای هر یک از ارقام و لاینهای کاهو، میزان اسیدیته قابل تیتراسیون، pH، مواد جامد محلول، رنگیزهها، فنول کل، آنتوسیانین و فعالیت آنتیاکسیدانی اندازهگیری شد. نتایج جدول تجزیه واریانس نشان داد که صفات کیفی مورد مطالعه بهطور معنیدار تحت تأثیر نوع رقم کاهو قرار گرفتند. بیشترین اسیدیته قابل تیتراسیون (52/1 درصد)، pH (38/5) و مواد جامد محلول (83/6 بریکس) بهترتیب در ارقام بول رد، آیس گرین و لاین 20 رومن ثبت شد. بیشترین میزان کلروفیل a (36/13 میلیگرم در گرم وزن تر) و b (57/7 میلیگرم در گرم وزن تر) بهترتیب در رقم میگنونت و رقم فرانسوی قرمز ثبت گردید. لاین 20 رومن بیشترین و لاین 7 رومن کمترین مقدار کاروتنوئیدها را نشان دادند. تفاوت قابل توجهی بین ژنوتیپهای کاهو از نظر مقدار فنول کل مشاهده گردید. بیشترین مقدار فنول کل در رقم بول رد (17/616 میلیگرم در گرم وزن تر) و به دنبال آن رقم فرانسوی قرمز (95/553 میلیگرم در گرم وزن تر) ثبت گردید. ارقام بول رد و میگنونت بهترتیب با 768/3 و 823/1 میلیمول در گرم وزن تر بیشترین میزان آنتوسیانین را دارا بودند. از نظر ظرفیت آنتیاکسیدانی، رقم بول رد (75/97 درصد)، لاین 20 رومن (41/93 درصد) و رقم میگنونت (74/92 درصد) دارای بالاترین فعالیت آنتیاکسیدانی بودند. بر اساس نتایج بهدست آمده ارقام بول رد، میگنونت، فرانسوی قرمز و لاین 20 رومن با داشتن خصوصیات مطلوب کیفی برای کشت و تولید کاهو قابل توصیه میباشند.
مقالات پژوهشی
گیاهان دارویی
زهرا مهدوی؛ بهروز اسماعبل پور؛ رسول اذرمی
چکیده
ارزیابی ویژگیهای مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه استویا Stevia rebaudiana Bertoni تیمار شده با نانو ذرات پرولین و کود ضایعات ماهی در پاسخ به تنش شوری
چکیده
شوری به عنوان یکی از مهمترین مشکلات جهان به شمار میآید. خاک شور باعث کاهش رشد و عملکرد در گیاهان میشود. کاربرد نانو ذرات و کودهای آلی از جمله روشهای نوین برای کاهش اثرات تنش شوری ...
بیشتر
ارزیابی ویژگیهای مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه استویا Stevia rebaudiana Bertoni تیمار شده با نانو ذرات پرولین و کود ضایعات ماهی در پاسخ به تنش شوری
چکیده
شوری به عنوان یکی از مهمترین مشکلات جهان به شمار میآید. خاک شور باعث کاهش رشد و عملکرد در گیاهان میشود. کاربرد نانو ذرات و کودهای آلی از جمله روشهای نوین برای کاهش اثرات تنش شوری هستند. بدین جهت آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارهای مختلف در این آزمایش محلولپاشی تعدیلکنندههای شوری در پنج سطح (شاهد، 10و20 میلی-گرم در لیتر پرولین بدون کود مایع ضایعات ماهی، 10و 20 میلیگرم در لیتر پرولین به همراه کود مایع ضایعات ماهی 15 درصد) بود. تنش شوری به صورت نمک کلریدسدیم در غلظتهای مختلف (0، 30، 60، 90 میلی مولار) اعمال گردید. نتایج نشان داد که شوری پارامترهای رشد و محتوای نسبی آب را کاهش داده و رنگیزه a*و b* را تحت تأثیر قرار داده و فعالیت فنل کل، پراکسید هیدروژن (H2O2)، مالوندیالدئید (MDA)، پرولین و کربوهیدراتهای کل را در مقایسه با نمونههای شاهد افزایش میدهد. تنش شوری90 میلیمولار باعث افزایش 68/71 درصدی کربوهیدرات کل، 33/73 درصدی پراکسید هیدروژن،44/67 درصدی مالوندیالدئید و 39/44 درصدی محتوای پرولین نسبت به شاهد شد. کاربرد همزمان ۲۰ میلیگرم در لیتر نانوذرات پرولین با کود ضایعات ماهی منجر به کاهش 7/31 درصدی نشت الکترولیت غشاء،66/56 درصدی سدیم ریشه و افزایش 23/78 درصدی پرولین، 98/72 درصدی کربوهیدرات کل، 42/71 درصدی پتاسیم ریشه و 45/62 درصدی کلسیم ریشه تحت تنش شوری ۹۰ میلیمولار در مقایسه با تیمار شاهد شد. به طورکلی، کاربرد نانو ذره پرولین همراه کود مایع ضایعات ماهی، میتواند به عنوان یک راهکار جدید برای کاهش اثرات تنش شوری در گیاه استویا و سایر محصولات زراعی و باغی استفاده شود.
مقالات پژوهشی
گیاهان زینتی و فضای سبز
محمد احمدپور؛ آزاده موسوی بزاز؛ علی تهرانی فر
چکیده
با توجه به بحران روزافزون کمآبی در مناطق خشک و نیمهخشک ایران و نیاز به کاهش مصرف آب در فضای سبز شهری، استفاده از گیاهان پوششی مقاوم به خشکی بهعنوان جایگزینی برای چمن اهمیتی ویژه یافته است. این پژوهش با هدف بررسی تحمل به تنش خشکی در سه گونه گیاهی شامل فستوکا بلند(Festuca arundinacea) ، فیلا (Phyla nodiflora) و سدوم گرزی (Sedum acre) بهصورت گلدانی و ...
بیشتر
با توجه به بحران روزافزون کمآبی در مناطق خشک و نیمهخشک ایران و نیاز به کاهش مصرف آب در فضای سبز شهری، استفاده از گیاهان پوششی مقاوم به خشکی بهعنوان جایگزینی برای چمن اهمیتی ویژه یافته است. این پژوهش با هدف بررسی تحمل به تنش خشکی در سه گونه گیاهی شامل فستوکا بلند(Festuca arundinacea) ، فیلا (Phyla nodiflora) و سدوم گرزی (Sedum acre) بهصورت گلدانی و در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار سطح رطوبتی ۲۰، ۴۰، ۶۰ و ۸۰ درصد ظرفیت زراعی و سه تکرار انجام گرفت. پس از استقرار کامل گیاهان، دوره اعمال تنش خشکی و بررسی صفات بهمدت ۷۵ روز ادامه یافت. صفات مورفولوژیک نظیر ارتفاع اندام هوایی، طول ریشه و وزن تر و خشک اندامها، و همچنین صفات فیزیولوژیک مانند محتوای نسبی آب برگ، نشت الکترولیت، کلروفیل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که فیلا در بیشتر صفات عملکرد بهتری نسبت به سایر گونهها داشت و مقاومت بالاتری به تنش خشکی از خود نشان داد، در حالیکه سدوم گرزی حساسترین گونه بود. بیشترین ارتفاع اندام هوایی در گیاه چمن در سطح شاهد، (80 درصد رطوبت) بود که با سطح تنش FC 60% تفاوت معنیداری نداشت اما در گیاه فیلا بیشترین ارتفاع در سطح 60 درصد رطوبت مشاهده شد. در گیاه چمن، بیشترین مقدار کلروفیل b در سطح تنش ۶۰ درصد ظرفیت زراعی مشاهده شد. گیاه فیلا بیشترین مقدار این صفت را در سطح چهارم تنش (۲۰ درصد ظرفیت زراعی) داشت و گونه سدوم گرزی نیز الگوی مشابهی با گیاه چمن نشان داد. با افزایش شدت تنش خشکی، کاهش معنیداری در شاخصهای رشد و فیزیولوژیکی مشاهده شد. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که فیلا میتواند بهعنوان گزینهای مناسب و کممصرف در طراحی فضای سبز شهری در مناطق خشک پیشنهاد گردد. با این حال، بررسیهای بیشتر در مقیاس میدانی و بلندمدت برای تأیید کارایی این گونهها در شرایط مختلف اقلیمی و مدیریتی توصیه میشود.
