مقالات پژوهشی
عاطفه باخرد؛ مجید عزیزی
چکیده
چکیدهظرفیت برای حس و پاسخ به نور در حیوانات، گیاهان، قارچ ها و باکتری‌ها گسترده است. در طبیعت، نور یکی از مهمترین سیگنال‌های زیست‌محیطی برای توسعه و گسترش فرایندهای فیزیولوژیکی در موجودات مختلف، ازجمله قارچ‌های رشته‌ای به شمار می‌رود. در این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر کیفیت نور بر سرعت رشد، مقدار بیوماس و عملکرد رنگ‌دانه در ...
بیشتر
چکیدهظرفیت برای حس و پاسخ به نور در حیوانات، گیاهان، قارچ ها و باکتری‌ها گسترده است. در طبیعت، نور یکی از مهمترین سیگنال‌های زیست‌محیطی برای توسعه و گسترش فرایندهای فیزیولوژیکی در موجودات مختلف، ازجمله قارچ‌های رشته‌ای به شمار می‌رود. در این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر کیفیت نور بر سرعت رشد، مقدار بیوماس و عملکرد رنگ‌دانه در قارچ موناسکوس پورپورئوس، این قارچ تحت شرایط تاریکی و 3 طیف نور LED سفید، قرمز و آبی کشت و در 3 زمان (روز هفتم، دهم و چهاردهم) برای اندازهگیری مقدار رنگ‌دانه در محیط مایع برداشت‌شده است. برای اندازهگیری سرعت رشد شعاعی و وزن زیست‌توده از محیط جامد استفاده گردید. همچنین مقدار جذب نمونه‌ها در طول‌موج‌های 410، 470 و 510 نانومتر به ترتیب برای رنگ‌دانه زرد، نارنجی و قرمز با استفاده از دستگاه اسپکروفتومتریک اندازهگیری شد. نتایج به‌دست‌آمده از این مطالعه نشان میدهد که بین مقدار رنگ‌دانه و طیفهای مختلف نوری رابطه معنیداری وجود دارد، بهطوریکه بیشترین مقدار رنگ‌دانه (زرد، نارنجی، قرمز) به ترتیب با مقادیر 0.344، 0.291، 0.249 در شرایط تاریکی به دست آمد، اما بین زمان برداشت و مقدار رنگ‌دانه به‌جز برای رنگ‌دانه قرمز در روز دهم در شرایط تاریکی، با مقدار 0.249، تفاوت معنیداری مشاهده نشد. کمترین مقدار رنگ‌دانه نیز مربوط به رنگ‌دانه قرمز تولیدشده در روز چهاردهم در طیف نوری آبی با مقدار جذب 0.009 هست. همچنین بیشترین سرعت رشد شعاعی در محیط جامد در شرایط تاریکی با میانگین رشد 5.12 میلیمتر در روز و کمترین میزان رشد شعاعی مربوط به کشت قارچ زیر طیف نوری آبی با میانگین رشد 2.61 میلیمتر در روز بود؛ اما بین مقدار زیست‌توده و نور در محیط جامد تفاوت معنیداری مشاهده نشد. بیشترین مقدار بیوماس در محیط مایع 0.126 گرم در 40 میلی‌لیتر محیط کشت با کشت قارچ در شرایط تاریکی در روز چهاردهم و کمترین مقدار بیوماس نیز با مقدار 0.068 گرم در 40 میلی‌لیتر محیط کشت با کشت در نور سفید در روز هفتم به دست آمد.
مقالات پژوهشی
قاسم اسماعیلی؛ مجید عزیزی؛ حسین آرویی؛ جمیل واعظی
چکیده
از پیش نیازهای هر برنامه اصلاحی آشنایی با جزئیات گردافشانی و باروی در گیاه میباشد. در پژوهش پیشرو مراحل فنولوژیکی و برخی خصوصیات گل و همچنین فرایند باروری گل تحت تاثیر تیمارهای مختلف گردافشانی دستی در شرایط کشت شده مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد تمام گونه‌ها دارای دوره گلدهی طولانی بین 15 روز برای گونه S. atropatana تا 41 روز برای ...
بیشتر
از پیش نیازهای هر برنامه اصلاحی آشنایی با جزئیات گردافشانی و باروی در گیاه میباشد. در پژوهش پیشرو مراحل فنولوژیکی و برخی خصوصیات گل و همچنین فرایند باروری گل تحت تاثیر تیمارهای مختلف گردافشانی دستی در شرایط کشت شده مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد تمام گونه‌ها دارای دوره گلدهی طولانی بین 15 روز برای گونه S. atropatana تا 41 روز برای گونه S. virgata میباشند. گردافشانی گلها غالباً توسط زنبورها و مگسها صورت می‌گیرد که نشان‌دهنده دگرگشنی گونه‌ها میباشد. کمترین نرخ سازگاری در گونههای S. atropatana (6/%16) و S. syriaca (25%)، مشاهده شد و گونه S. virgata بیشترین میزان سازگاری (91%) را در شرایط آب و هوایی مشهد نشان داد. دو گونه S. atropatana و S. syriaca با فاصله 1/7 و 2/5 میلیمتری بین نوک پرچم تا سطح کلاله دارای گلهای هترواستیل[1] بودند. نتایج گردافشانی دستی نشان داد، بیشترین درصد تشکیل بذر در تمام گونه‌ها با میانگین 63/73% از طریق گردافشانی آزاد حاصل گردید. تشکیل بذر در تیمار اتوگامی خودبخودی[2] به شدت پایین و بین 3 تا 2/12% بود. تشکیل بذر در تیمار ژینوگامی[3] در محدوده بین 2/10% برای گونه S. syriaca و 5/32% برای گونه S. frigida بود. گونه های مورد مطالعه دارای ناسازگاری نسبی یا شدید بودند که از عوامل دگرگشنی در این گونه‌ها میباشد. نتایج نشان داد تیمارهای با امکان دسترسی به منابع دانه گرده متنوع موفقیت بیشتری در تشکیل بذر داشتند. [1] - Long-styled morph[2] - Spontaneous autogamy[3] - Xenogamy
مقالات پژوهشی
الهه غفوریان حضوری اصفهان؛ مجید عزیزی
چکیده
چکیده به منظور بررسی تاثیر نور مکملLED، بر خصوصیات رشدی و میزان ماده موثره در گیاه دارویی گل راعی رقم توپاز تحقیقی در قالب دو آزمایش مستقل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی اجرا شد. در هر دو آزمایش تاثیر چهار طیف نوری توأم با نور خورشید شامل نور قرمز (L1)، آبی (L2)، 67% نور قرمز و 33% نور آبی (L3)، سفید (L4)، صد درصد نور طبیعی (L5)، با شدت مساوی ...
بیشتر
چکیده به منظور بررسی تاثیر نور مکملLED، بر خصوصیات رشدی و میزان ماده موثره در گیاه دارویی گل راعی رقم توپاز تحقیقی در قالب دو آزمایش مستقل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی اجرا شد. در هر دو آزمایش تاثیر چهار طیف نوری توأم با نور خورشید شامل نور قرمز (L1)، آبی (L2)، 67% نور قرمز و 33% نور آبی (L3)، سفید (L4)، صد درصد نور طبیعی (L5)، با شدت مساوی به میزان (fc 200) با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت نتایج نشان داد، اثر نور مکمل (از طلوع تا غروب خورشید) بر صفات رشدی و بیوشیمیایی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار است. بیشترین وزن خشک بوته بترتیب در برداشت اول و دوم مربوط به تیمار L3 (638/8 گرم، 923/66 گرم) بود. همچنین بیشترین درصد هایپریسین در برداشت اول مربوط به نور ترکیبی (تیمار L3) و برابر 17/0 درصد بر اساس وزن خشک بدست آمد. در آزمایش دوم نور تکمیلی پس از غروب خورشید به منظور افزایش طول روشنایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد اثر طیفهای نور مکمل (به مدت 4 ساعت افزایش طول روز) تاثیر معنی داری در سطح احتمال 1 درصد، برصفات رشدی و بیوشیمیایی دارد. کمترین تعداد روز تا گلدهی مربوط به تیمار L3 (101 روز) بدست آمد که در مقایسه با شاهد 6 روز زودتر بود. همچنین بیشترین میزان هایپریسین مربوط به تیمار L3 (26/0 درصد) بدست آمد. با توجه به نتایج ، تاثیر مثبت نور LED به ویژه طیف ترکیبی نور قرمز و آبی بر خصوصیات رشدی و بیوشیمیایی و میزان هایپریسین در گیاه دارویی گل راعی کاملا مشهود است و میتوان از این تیمار برای بهبود کیفیت این گیاه مورد استفاده در صنایع داروسازی استفاده نمود. واژههای کلیدی: طول روز، کیفیت نور، گل راعی، مواد موثره، LED
مقالات پژوهشی
مهدیه خیرآبادی؛ مجید عزیزی
چکیده
به منظور بررسی پتانسیل آللوپاتی گیاه زعفران (Crocus sativus L.) سه آزمایش به طور مستقل طراحی و اجرا شد. در این آزمایش ها اثر آللوپاتی عصاره (عصاره آبی و هیدروالکلی) کورم و خاک زعفران (خاک مزرعه9 سال و خاک مزرعه کشت نشده) مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین به منظور اصلاح خاصیت آللوپاتی آنها از جاذب های کربن فعال و زئولیت استفاده شد. در این پژوهش از ...
بیشتر
به منظور بررسی پتانسیل آللوپاتی گیاه زعفران (Crocus sativus L.) سه آزمایش به طور مستقل طراحی و اجرا شد. در این آزمایش ها اثر آللوپاتی عصاره (عصاره آبی و هیدروالکلی) کورم و خاک زعفران (خاک مزرعه9 سال و خاک مزرعه کشت نشده) مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین به منظور اصلاح خاصیت آللوپاتی آنها از جاذب های کربن فعال و زئولیت استفاده شد. در این پژوهش از گیاه کاهو (Lactuca sativa L.) به عنوان گیاه حساس استفاده گردید و درصد جوانه زنی و رشد هیپوکوتیل و ریشه چه و نسبت ایندو مورد ارزیابی قرار گرفت. این پژوهش در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال های 1398-97 انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که در تیمار های عصاره آبی کمترین شاخص های رشدی در عصاره آبی کورم زعفران مشاهده شد که نشان از اثرات آللوپاتی قوی کورم نسبت به خاک مزرعه زعفران 9 ساله بر رشد گیاه کاهو بود. استفاده از جاذب های کربن فعال و زئولیت در بهبود و کاهش اثر آللوپاتی موثر بود و باعث افزایش رشد در گیاهچه کاهو گردید. به طور کلی نتایج این پژوهش مشخص کرد که امکان مهار خاصیت آللوپاتی در مزارع زعفران وجود دارد و لازم است این پژوهش در شرایط مزرعه ای تکرار گردد تا بتوان راهکار عملی برای این منظور را توصیه نمود.
مقالات پژوهشی
منیزه عبدالله پور؛ مجید عزیزی؛ سیامک کلانتری؛ یوسف علی سعادت
چکیده
گل راعی (Hypericum perforatum L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی میباشد که در درمان افسردگی به کار برده میشود. این تحقیق با هدف بهینه‌سازی کالوس‌زایی در گیاه گل راعی در شرایط کشت درون شیشه‌ای انجام گردید. به منظور مطالعه و بررسی وضعیت کالوس‌زایی در گیاه گل راعی بومی ایران (توده آزاد شهر) از ریز نمونه‌های برگ و ساقه حاصل از شاخساره‌های درون ...
بیشتر
گل راعی (Hypericum perforatum L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی میباشد که در درمان افسردگی به کار برده میشود. این تحقیق با هدف بهینه‌سازی کالوس‌زایی در گیاه گل راعی در شرایط کشت درون شیشه‌ای انجام گردید. به منظور مطالعه و بررسی وضعیت کالوس‌زایی در گیاه گل راعی بومی ایران (توده آزاد شهر) از ریز نمونه‌های برگ و ساقه حاصل از شاخساره‌های درون شیشه‌ای این گیاه استفاده شد. ریز نمونه‌ها در غلظتهای مختلف 2,4-D (25/0، 5/0 و 1 میلیگرم در لیتر) همراه با دو نوع سیتوکینین BA و Kin (2/0، 5/0 و 1 میلیگرم در لیتر) و نیز غلظت یک میلیگرم در لیتر NAA کشت شدند. کالوس ها در ریزنمونه برگ در شرایط تاریکی رشد بیشتری داشته و بیشترین وزن تر کالوس (30/2 گرم) در تیمارهای 25/0 میلی گرم در لیتر 2,4-D + یک میلی گرم در لیتر Kin و 5/0 میلی گرم در لیتر 2,4-D + یک میلی گرم در لیتر BA بدست آمد. کالوس های بدست آمده پس از مدت کوتاهی قهوه ای شدند. به منظور کنترل قهوه‌ای شدن کالوس‌ها اثر نور (تاریکی و روشنایی ضعیف)، محیط کشت (محیط کشت MS و محیط کشت MS با ویتامین‌های محیط B5) و 4 غلظت پلی‌ونیل پیرولیدین (0، 50، 100 و 200 میلیگرم در لیتر) مورد بررسی قرار گرفت. روشنایی اثری بر کالوس‌زایی و قهوه‌ای شدن کالوس‌ها نداشت ولی موجب کاهش رشد آنها گردید. استفاده از پلی‌ونیل پیرولیدین منجر به کنترل قهوه ای شدن کالوس ها نشد اگرچه رشد کالوس ها را بهبود بخشید و بیشترین وزن تر کالوس (10/4 گرم) در غلظت 100 میلی گرم در لیتر پلی‌ونیل پیرولیدین و در ریزنمونه برگ به دست آمد.
مقالات پژوهشی
مهروالسادات متغیر؛ مجید عزیزی؛ علی تهرانی فر
چکیده
ژربرا جزء ده گل شاخه بریده برتر دنیا است و استفاده از آن با توجه به گوناگونی رنگ و شکل، مورد توجه علاقمندان به گل می باشد. با توجه به عمر پس از برداشت کوتاه این گل، پژوهش در مورد افزایش عمر گل بریده آن اهمیت ویژه ای دارد. در این تحقیق اثر تیمارهای کوتاه‌مدت و بلندمدت بر عمر گلجای و برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل بریده ژربرا رقم ...
بیشتر
ژربرا جزء ده گل شاخه بریده برتر دنیا است و استفاده از آن با توجه به گوناگونی رنگ و شکل، مورد توجه علاقمندان به گل می باشد. با توجه به عمر پس از برداشت کوتاه این گل، پژوهش در مورد افزایش عمر گل بریده آن اهمیت ویژه ای دارد. در این تحقیق اثر تیمارهای کوتاه‌مدت و بلندمدت بر عمر گلجای و برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل بریده ژربرا رقم رزالین مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش براساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد که در آن فاکتور اول ترکیب شیمیایی نانوسیلور (5 و 10 میلیگرم در لیتر)، اسید سالیسیلیک (50 و 100 میلیگرم در لیتر) و آب مقطر (شاهد) به صورت تیمار کوتاه‌مدت (24 ساعته) و فاکتور دوم ساکارز (4%)، اسانسهای گیاهی نعنا فلفلی (100 میلیگرم در لیتر)، آویشن باغی (100 میلیگرم در لیتر)، میخک هندی (300 میلیگرم در لیتر) و آب مقطر (شاهد) به صورت تیمار دائمی اعمال شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تیمار کوتاه‌مدت نانوسیلور همراه با تیمارهای بلندمدت اسانسهای آویشن باغی و نعنا فلفلی تأثیر مثبتی در ماندگاری (به ترتیب 14.25 و 14 روز) گل بریده داشته و با حفظ طولانی‌تر خصوصیات فیزیولوژیکی همچون محتوای آب و وزن تر نسبی گل، از طریق افزایش معنیدار فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (241.43% و 233.94% در روز هفتم سنجش) و کاهش سرعت افزایش مقدار مالون‌دی‌آلدهید ( 14.88% و 19.44% در روز هفتم) در گلچه‌ها، موجب طولانی‌تر شدن عمر پس از برداشت گل بریده ژربرا رقم رزالین گردید.
مقالات پژوهشی
نگین افشار زاده؛ مجید عزیزی؛ لیلا سمیعی
چکیده
گل راعی گیاهی چندساله و دارای مواد موثره با ارزشی همچون هایپریسین، سودوهایپریسین و هایپرفورین می باشد که از حیث اثرات ضدافسردگی، ضدسرطانی و افزایش ایمنی بدن اهمیت دارد. کاربرد تکنیک های کشت بافت در این گیاه و هدایت آن به سمت تولید مواد دارویی ارزشمند گیاهی است. لذا این پژوهش با هدف بهینه سازی محیط کشت در راستای تولید کالوس، باززایی ...
بیشتر
گل راعی گیاهی چندساله و دارای مواد موثره با ارزشی همچون هایپریسین، سودوهایپریسین و هایپرفورین می باشد که از حیث اثرات ضدافسردگی، ضدسرطانی و افزایش ایمنی بدن اهمیت دارد. کاربرد تکنیک های کشت بافت در این گیاه و هدایت آن به سمت تولید مواد دارویی ارزشمند گیاهی است. لذا این پژوهش با هدف بهینه سازی محیط کشت در راستای تولید کالوس، باززایی و ریشه زایی صورت گرفت. این پژوهش به صورت دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. آزمایش اول شامل شش تیمار هورمونی با سطوح متفاوتی از بنزیل آدنین و توفوردی بر روی دو ریزنمونه برگ و ساقه، در دو شرایط نور و تاریکی بود. نمونه های تیمار شده از لحاظ میزان کال زایی و باززایی مورد بررسی قرار گرفتند. در آزمایش دوم نمونه های باززایی شده از ریزنمونه ساقه به منظور ریشه زایی به محیط کشت با چهار تیمار هورمونی شامل بنزیل آدنین و ایندول بوتیریک اسید انتقال یافتند. نتایج نشان داد، در آزمایش اول برای ریزنمونه برگ تیمار بنزیل آدنین با غلظت mg/l 3 و توفوردی با غلظت mg/l5/2 با 98 درصد و برای ریزنمونه ساقه تیمار بنزیل آدنین با غلظت mg/l4 و توفوردی با غلظت mg/l 5/2 با 95 درصد بیشترین میزان کال زایی را داشتند. از نظر باززایی نیز در ریز نمونه های برگ و ساقه به ترتیب تیمار های حاویmg/l 4 و mg/l3 بنزیل آدنین 8 و 62 درصد باززایی نشان دادند. در آزمایش دوم نمونه های باززا شده کالوس ساقه نیز در تیمار حاوی IBA با غلظت mg/l 1 و تیمار فاقد هورمون بیشترین میزان ریشه زایی و در تیمار حاوی mg/l 5/0 بنزیل-آدنین همراه با IBA mg/l 1 و تیمار فاقد IBA به ترتیب 100 و 86 درصد پرآوری نشان دادند و ریشه زایی نداشتند.
مقالات پژوهشی
لادن آژدانیان؛ حسین آرویی؛ مجید عزیزی
چکیده
به عنوان یک منبع نور مصنوعی، لامپ های LED می توانند به رشد بهتر و سریع تر محصولات گلخانه ای کمک شایانی کنند. در این بین، نور آبی و قرمز برای رشد گیاه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند. در این تحقیق اثر متقابل نور تکمیلی و تغذیه (محلول تجاری کالفومیت حاوی عناصر فسفر و کلسیم در غلظت بالا به همراه عناصر ریز مغذی) به صورت یک آزمایش گلدانی تحت ...
بیشتر
به عنوان یک منبع نور مصنوعی، لامپ های LED می توانند به رشد بهتر و سریع تر محصولات گلخانه ای کمک شایانی کنند. در این بین، نور آبی و قرمز برای رشد گیاه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند. در این تحقیق اثر متقابل نور تکمیلی و تغذیه (محلول تجاری کالفومیت حاوی عناصر فسفر و کلسیم در غلظت بالا به همراه عناصر ریز مغذی) به صورت یک آزمایش گلدانی تحت شرایط کشت بدون خاک در گلخانه، در قالب آزمایش کرت های خرد شده بر پایه طرح کاملا تصادفی با 3 تیمار نوری شامل: نور طبیعی (شاهد)، 60% نور قرمز+ 40% نور آبی و 90% نور قرمز + 10% نور آبی و 2 تیمار تغذیه شامل: عدم محلول پاشی با کود تجاری کالفومیت و محلول پاشی با غلظت 2 در هزار در 3 تکرار پایه ریزی و اجرا شد. نتایج بدست آمده نشان داد که کاربرد نور تکمیلی بر روی عملکرد میوه، قطر ساقه و ارتفاع بوته، مدت زمان رسیدن محصول و تعداد برگ (p
مقالات پژوهشی
فاطمه زهرا امیرمحمدی؛ مجید عزیزی؛ سید حسین نعمتی
چکیده
جنس Nepeta متعلق به زیر خانواده Nepeoidea از بزرگترین قبیله در خانواده نعناییان با حدود 79 گونه در ایران می باشد. این مطالعه با هدف بررسی صفات میکرومورفولوژی و فیتوشیمیایی دوگونه (Nepeta binaludensisو (Nepetacataria) انجام شد. بررسی خصوصیات میکرومورفولوژی برگ و بذور (فندقه) با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) صورت گرفت. نتایج بررسی برگها با استفاده ...
بیشتر
جنس Nepeta متعلق به زیر خانواده Nepeoidea از بزرگترین قبیله در خانواده نعناییان با حدود 79 گونه در ایران می باشد. این مطالعه با هدف بررسی صفات میکرومورفولوژی و فیتوشیمیایی دوگونه (Nepeta binaludensisو (Nepetacataria) انجام شد. بررسی خصوصیات میکرومورفولوژی برگ و بذور (فندقه) با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) صورت گرفت. نتایج بررسی برگها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که سطح برگ هر دو گونه دارای دو نوع کرک های ترشحی و غیر ترشحی بودند. کرک‌های غده ای ترشحی از نوع سپری بوده و شامل یک سلول پایه جایگذاری شده در حفره اپیدرم و یک سر (Head) تک یا چهار سلولی بودند. اندازه کرک‌های ترشحی بطور میانگین 63 تا 77 و 47 تا 67 میکرومتر و تراکم (7 تا21 و 20 تا30 عدد) به ترتیب درگونه N. binaludensis و N.cataria در هر میلیمتر مربع سطح برگ مشاهده شد. سطح فندقه در هردوگونه از نوع صاف بود. استخراج اسانس از پیکر رویشی در مرحله گلدهی با روش تقطیر با آب صورت گرفت. تجزیه اسانس با استفاده از GC وGC/MS انجام شد. ترکیبات تشکیل دهنده اسانس در گونه N. binaludensis (51 ترکیب) با اجزای غالب 8،1- سینئول (8/ 14 درصد )، بتاپینن (4/10 درصد) و پاراسیمن (8/ 9 درصد) و در گونه N. cataria (26 ترکیب) با اجزای اصلی ایزومرهای نپتالاکتون شامل: a4-آلفا,7 –آلفا a, 7- بتا- نپتالاکتون (77/72 درصد)، a4-آلفا,7 –آلفا a, 7- آلفا- نپتالاکتون (87/17 درصد ) و a 4 – آلفا، 7- بتا، a 7 – آلفا- نپتالاکتون (47/ 2 درصد) شناسایی شد.
مقالات پژوهشی
ژاله زندوی فرد؛ مجید عزیزی؛ مجید درودی؛ آذر حسینی
چکیده
قارچ دارویی گانودرما لوسیدوم یکی از مهمترین قارچ های دارویی در سرتاسر جهان است که حاوی طیف وسیعی از ترکیبات دارویی ارزشمند است. این مطالعه به منظور بررسی میزان عناصر غذایی، محتوای ترکیبات بیوشیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانی این قارچ طراحی شده است. محتوای عناصر غذایی اندام بارده این قارچ با دستگاه اسپکترومتری نشری پلاسمای جفت شده القائی(ICP-OES) ...
بیشتر
قارچ دارویی گانودرما لوسیدوم یکی از مهمترین قارچ های دارویی در سرتاسر جهان است که حاوی طیف وسیعی از ترکیبات دارویی ارزشمند است. این مطالعه به منظور بررسی میزان عناصر غذایی، محتوای ترکیبات بیوشیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانی این قارچ طراحی شده است. محتوای عناصر غذایی اندام بارده این قارچ با دستگاه اسپکترومتری نشری پلاسمای جفت شده القائی(ICP-OES) و محتوای ترکیبات بیوشیمیایی آن با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی با کارایی فوق العاده بالا مجهز به طیف سنج جرمی (UPLC-MS) آنالیز شد. به منظور بررسی قدرت آنتی اکسیدانی عصاره گیری به روش التراسونیک با استفاده از دو حلال متانول و آب داغ صورت گرفت و فعالیت آنتی اکسیدانی با شش روش شامل اندازه گیری فعالیت مهار رادیکال آزاد 1،1-دی فنیل-2-پیکریل هیدرازیل(DPPH)، رادیکال 2،2-آزینوبیس(3-اتیل بنزو تیازولین-6-سلفونیک اسید) (ABTS)، رادیکال سوپراکساید(SO)، رادیکال نیتریک اکساید(NO) و قدرت احیای آهن(FRAP) و قدرت شلاته کنندگی آهن(ICA) مورد ارزیابی قرار گرفتند. آنالیز واریانس یک سویه و متعاقب آن نیومن کولز توسط نرم افزار گراف پد پریزم 8 به منظور مقایسه میانگین ها به کار رفت. نتایج حاکی از آن بود که عناصر فسفر و پتاسیم(8/2910 و 8/1510 میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک) به ترتیب بیشترین مقدار از درشت مغذی ها و عناصر آهن و روی (5/8 و 74/7 میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک) سهم قابل توجه ای از ریز مغذی ها را به خود اختصاص دادند. محتوای کلی ترکیبات بیوشیمیایی شامل 37 ترکیب شناخته شده قابل توجه بود که در آن گنودریک اسید با بیشترین مقدار(1/232 ± 1/15890 میکرو گرم در گرم ماده خشک) و به دنبال آن سیناپیک اسید و سوکونیک اسید (11/28 ± 4/2011 و 5/31 ± 33/1505 میکرو گرم در گرم ماده خشک) به عنوان ترکیبات غالب قرار گرقتند. به طور کلی هر دو عصاره آبی و متانولی، ظرفیت آنتی اکسیدانی قابل توجهی را در مهار رادیکال های آزاد DPPH، ABTS، SO، NO و همچنین قدرت احیا کنندگی و شلاته کنندگی آهن نشان دادند که این پتانسیل در یک رفتار وابسته به غلظت بیشتر نمایان شد. اگرچه عصاره متانولی در همه تست ها قدرت آنتی اکسیدانی بالاتری نسبت به عصاره آب داغ نشان داد(مقدارIC50 پایین تر). با این وجود هر دو عصاره حاوی طیفی از ترکیبات زیست فعال قارچ هستند که قدرت آنتی اکسیدانی آنها را تضمین می کند. با توجه به نتایج حاصل، قارچ گانودرما لوسیدوم پتانسیل قابل توجهی از نظر محتوای عناصر غذایی، ترکیبات زیست فعال و قدرت آنتی اکسیدانی به منظور کاربرد در صنایع غذایی و دارویی دارد.
مقالات پژوهشی
داود هاشم آبادی؛ امیرحسین سلیمانی؛ بهزاد کاویانی؛ نیره نظیری مقدم
چکیده
گل شاخه‌بریده میخک از اهمیت اقتصادی بالایی در صنعت گلکاری برخوردار است. عمر پس از برداشت گلهای زینتی شاخه‌بریده، از جمله میخک، در تعیین کیفیت آنها و ترجیح مصرف‌کنندگان مهم است. یکی از عوامل کاهش عمر پس از برداشت این گل، تولید زیاد اتیلن است. میخک فرازگرا و به اتیلن بسیار حساس میباشد. با توجه به نقش ترکیب‌های الکلی در ممانعت یا ...
بیشتر
گل شاخه‌بریده میخک از اهمیت اقتصادی بالایی در صنعت گلکاری برخوردار است. عمر پس از برداشت گلهای زینتی شاخه‌بریده، از جمله میخک، در تعیین کیفیت آنها و ترجیح مصرف‌کنندگان مهم است. یکی از عوامل کاهش عمر پس از برداشت این گل، تولید زیاد اتیلن است. میخک فرازگرا و به اتیلن بسیار حساس میباشد. با توجه به نقش ترکیب‌های الکلی در ممانعت یا کاهش بیوسنتز اتیلن، در پژوهش حاضر، از غلظتهای 2، 4 و 6 درصد پروپانول، بوتانول و پنتانول به صورت پالس 24 ساعته، به منظور کاهش تولید اتیلن و افزایش عمر گلجای گلهای شاخه‌بریده میخک رقم ’نلسون‘ استفاده شد. آب مقطر به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. بنابراین، سه غلظت پروپانول + سه غلظت بوتانول + سه غلظت پنتانول + آب مقطر، در مجموع 10 تیمار در نظر گرفته شد. در این پژوهش؛ عمر گلجای، برخی صفات فیزیولوژیک (اتیلن، پروتئین گلبرگ، کلروفیل، ماده خشک، کاهش وزن تر، جذب محلول، کاهش درجه بریکس و مالون دی آلدئید) و آنزیمهای آنتیاکسیدان (سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز) اندازهگیری شدند. این پژوهش آشکار کرد که پروپانول نقش مؤثرتری در کاهش تولید اتیلن و افزایش عمر گلجای نسبت به بوتانول و پنتانول داشت. نتایج نشان داد که بیشترین عمر گلجای (11/14 روز)، در گلهای شاخه‌بریده تیمارشده با 2 درصد پروپانول مشاهده شد. این تیمار همچنین بالاترین مقدار جذب آب، درصد ماده خشک، پروتئین گلبرگ و کلروفیل برگ، همچنین کمترین مقدار تولید اتیلن را باعث شد. کمترین عمر گلجای (91/8 روز)، در گلهای شاخه‌بریده شاهد مشاهده شد. پژوهش حاضر، اثر مثبت ترکیبات ضدعفونی‌کننده و ضدمیکروبی را بر افزایش عمر گلجای گل شاخه‌بریده میخک رقم ’نلسون‘ و فعالیت آنزیم‌ها در آن نشان داد.
مقالات پژوهشی
هدی ساجدی مهر؛ محیا ساجدی مهر؛ مجید عزیزی
چکیده
چکیدهگیاهان دارویی با سطح بالایی از فعالیت‌های آنتیاکسیدانی، به دلیل تأثیر بر طیف وسیعی از بیماری‌ها از قبیل: دیابت، بیماریهای التهابی، پارکینسون، آلزایمر، بیماریهای قلبی و عروقی، فشار خون و دیگر بیماریهای ناشی از استرس اکسیداتیو، از اهمیت بالایی برخوردار هستند.گیاه موسیر یکی از بزرگترین جنس از گروه تک لپه‌ها است. در ...
بیشتر
چکیدهگیاهان دارویی با سطح بالایی از فعالیت‌های آنتیاکسیدانی، به دلیل تأثیر بر طیف وسیعی از بیماری‌ها از قبیل: دیابت، بیماریهای التهابی، پارکینسون، آلزایمر، بیماریهای قلبی و عروقی، فشار خون و دیگر بیماریهای ناشی از استرس اکسیداتیو، از اهمیت بالایی برخوردار هستند.گیاه موسیر یکی از بزرگترین جنس از گروه تک لپه‌ها است. در پژوهش حاضر، تأثیر چهار دمای مختلف ( 5، 10، 15و 20 درجه‌ی سانتیگراد) و چهار زمان متفاوت اسیدشویی با اسید سولفوریک ( 0، 5، 10، 15 دقیقه) بر جوانه‌زنی و خصوصیات میکرومورفولوژی بذور سه جمعیت (فریدون‌شهر، تیران و خوانسار) گیاه موسیر مورد بررسی قرار گرفت. از طرف دیگر، میکروسکوپ الکترونی اسکن (نگاره) (SEM) با درجات مختلفی از بزرگ‌نمایی، برای تأثیر تیمار اسید سولفوریک، بر روی سطح بذور استفاده گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در پایان آزمایش، صفات درصد جوانه‌زنی، میانگین مدت زمان جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقچه اندازهگیری شد. همچنین صفاتی نظیر قطر، طول، حجم و وزن بذور نیز مورد بررسی آماری قرار گرفتند. نتایج میکروسکوپ الکترونی نشان داد، در هر سه جمعیت بذور گیاه موسیر ایرانی، پوسته‌ی بذر، پس از استفاده از تیمار اسیدشویی به وسیله‌ی اسید سولفوریک با زمان 15 دقیقه، دچار تغییرات محسوس و معنیداری نسبت به بذور شاهد شده و برجستگی‌های سطح بذر، توسط اسید سولفوریک از بین رفته و سطح بذر حالت فرورفتگی و برآمدگی‌های طبیعی خود را نسبت به شاهد ندارد. همچنین تأثیر دما، مدت زمان اسیدشویی و جمعیت بذور، برصفات درصد جوانه‌زنی، سرعت‌جوانه‌زنی، میانگین مدت زمان جوانه زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه، در سطح احتمال یک درصد، معنیدار بود. جمعیت فریدون‌شهر، بیشترین درصد‌جوانه‌زنی (16/69 درصد)، سرعت جوانه‌زنی 7/3 (تعداد بذر در روز) و میانگین مدت زمان جوانه‌زنی 64/9 (تعداد بذر در روز ) را در دمای 5 درجه‌ی سانتیگراد و زمان 15 دقیقه اسیدشویی داشت. بیشترین طول ساقه‌چه و طول ریشه‌چه (7/19 و 81/8 (میلیمتر) به ترتیب در جمعیت تیران با دمای 20 درجه‌ی سانتیگراد و زمان 15 دقیقه اسیدشویی و جمعیت خوانسار با دمای 20 درجه‌ی سانتیگراد و زمان 5 دقیقه اسیدشویی داشت. نتایج نشان میدهد، با توجه به خواب بذور و نیاز سرمایی در آنها، بهترین دما، برای جوانه‌زنی بذور گیاه موسیر، دمای 5 درجه‌ی سانتیگراد با زمان 15 دقیقه اسیدشویی توسط اسید سولفوریک است. تنوع در جمعیت‌های گیاه موسیر، تأثیر به سزایی در نحوه‌ی عملکرد در بهبود جوانه‌زنی بذور، در این گیاه دارد. واژههای کلیدی: تنوع موسیر( مورفولوژی بذر )، چینه سرمایی، خراش‌دهی بذر، جوانه‌زنی، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)
مقالات پژوهشی
افسانه صالحی؛ فاطمه نکونام؛ فرهنگ رضوی
چکیده
پژوهش حاضر بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی برگی برخی از کودهای زیستی بر خصوصیات رشدی و عملکرد میوه سیب رقم رد دلیشز در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در شرایط آب و هوایی زنجان انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل محلولپاشی برگی جلبک دریایی (075/0 و 15/0 درصد)، اسید آمینه (1/0 و 2/0 درصد)، اسید هیومیک (03/0 درصد)، کود تجاری همارنگ (5/0 درصد)، ...
بیشتر
پژوهش حاضر بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی برگی برخی از کودهای زیستی بر خصوصیات رشدی و عملکرد میوه سیب رقم رد دلیشز در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در شرایط آب و هوایی زنجان انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل محلولپاشی برگی جلبک دریایی (075/0 و 15/0 درصد)، اسید آمینه (1/0 و 2/0 درصد)، اسید هیومیک (03/0 درصد)، کود تجاری همارنگ (5/0 درصد)، کود شیمیایی ترکیبی (نیتروژن، روی و بور (اوره 1%، کلات روی 3/0% و اسید بوریک 1/0 %)) و محلولپاشی با آب مقطر (شاهد) بود. نتایج نشان داد که کاربرد برگی کودهای زیستی و شیمیایی به طور معنیداری رشد و عملکرد میوه را افزایش دادند. به طوریکه بیشترین افزایش رشد شاخه سال جاری (39 درصد) و سطح برگ (30/74 درصد) نسبت به شاهد با اعمال کود جلبک دریایی با غلظت 075/0 درصد به دست آمد. همچنین کود جلبک دریایی با غلظت 15/0 درصد، اسیدآمینه 2/0 درصد، اسید هیومیک و اسید آمینه 1/0 درصد باعث افزایش معنیدار سطح برگ (به ترتیب 02/42، 57/35، 27/22 و 20/16 درصد) نسبت به شاهد شدند. محلولپاشی جلبک دریایی، اسیدآمینه و ترکیب شیمیایی، شاخص کلروفیل را افزایش دادند. حداکثر افزایش شاخص کلروفیل (50 درصد) نسبت به شاهد با کاربرد کود شیمیایی ترکیبی در 130 روز بعد از شکوفایی کامل گلها به دست آمد. بیشترین مقدار نیتروژن (66/1 درصد)، پتاسیم (03/1 درصد)، روی (150 میلیگرم در کیلوگرم ماده خشک) و بور (5/82 میلیگرم بر کیلوگرم ماده خشک) و کمترین مقدار فسفر (44/0 درصد) با کاربرد برگی کود شیمیایی ترکیبی به دست آمد. بیشترین محتوای آهن در برگ درختان تیمار شده با کود جلبک دریایی 15/0 درصد، اسید هیومیک و کود زیستی تجاری به دست آمد. بر اساس نتایج مشاهده شد که کاربرد اسیدآمینه، جلبک دریایی و کود شیمیایی ترکیبی بیشترین تاثیر را در کاهش ریزش میوه (به ترتیب 97/36، 37/33، 07/29 درصد نسبت به شاهد) و افزایش کارایی عملکرد (به ترتیب 75/2 و 73/2 و 8/2 در مقایسه با 22/0 میوه در واحد سطح مقطع شاخه در شاهد) داشته‌اند. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش میتوان گفت که کاربرد کودهای زیستی خصوصا جلبک دریایی (15/0 درصد) و اسیدآمینه (1/0 درصد)، جایگزین‌های مناسب برای کودهای شیمیایی هستند و می‌توانند نقش به‌سزایی در افزایش شاخصهای رشدی و عملکرد سیب بدون اثر مخرب بر محیط زیست داشته باشند.
مقالات پژوهشی
مهراب یادگاری
چکیده
با توجه به ارزشمندی گیاه آگاو آمریکانا رقم مارجیناتا از خانواده آگاواسه در صنایع مختلف غذایی و دارویی، پژوهش حاضر بصورت طرح کرتهای دوبار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد در سالهای 1402-1403 انجام شد. در این تحقیق سطوح تنش خشکی (D) ]میزان تبخیر از تشت تبخیر کلاس A در سه سطح ظرفیت مزرعه ...
بیشتر
با توجه به ارزشمندی گیاه آگاو آمریکانا رقم مارجیناتا از خانواده آگاواسه در صنایع مختلف غذایی و دارویی، پژوهش حاضر بصورت طرح کرتهای دوبار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد در سالهای 1402-1403 انجام شد. در این تحقیق سطوح تنش خشکی (D) ]میزان تبخیر از تشت تبخیر کلاس A در سه سطح ظرفیت مزرعه (D1)، 50 درصد (D2) و 75 درصد تخلیه رطوبتی (D3)[ به عنوان کرتهای اصلی، سطوح پلیمر سوپر جاذب (S) ]استفاده (S1) و عدم استفاده (S2)[ در کرتهای فرعی و 15 ترکیب محلولپاشی (F) ]کودهای گرومور1 (F1)، گرومور 2 (F2)، گرومور3 (F3)، لیبفر آهن (F4)، لیبفر روی (F5)، گرومور1+لیبفر آهن (F6)، گرومور1+لیبفر روی (F7)، گرومور2+لیبفر آهن (F8)، گرومور2+لیبفر روی (F9)، گرومور3+لیبفر آهن (F10)، گرومور3+لیبفر روی (F11)، گرومور1+لیبفر آهن+لیبفر روی (F12)، گرومور2+ لیبفر آهن+لیبفر روی (F13)، گرومور3+لیبفر آهن+لیبفر روی (F14)، تیمار شاهد(عدم استفاده از تیمارهای مغذی-F15) [در کرتهای فرعی فرعی قرار گرفتند. پس از رسیدن گیاهان به مرحله 6 الی 8 برگی، در 6 مرحله با فواصل 14 روزه، تیمارهای مغذی به خاک گلدان‌ها به صورت محلولپاشی اضافه گردیدند. صفات مورفولوژیکی (وزن تر و خشک ریشه و برگ، ضخامت و طول برگ)، فیزیولوژیکی (مقادیر کلروفیل a، کلروفیل b، کل کلروفیل، مقادیر عناصر روی، آهن و نیتروژن ساختارهای برگ و ریشه)، فیتوشیمیایی (هکوژنین، ساپونین، پروتئین برگ و ریشه) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به‌دست آمده نشان‌دهنده اثرگذاری معنیدار تیمارهای مورد استفاده بر صفات مورد ارزیابی بود. افزودن کودها به‌ویژه کود گرومور 1 (20-20-20) به همراه محلولپاشی ریزمغذی آهن و روی در غالب صفات مورد بررسی، بیشترین مقادیر را تولید نمود. در دو سال انجام تحقیق، بیشترین مقادیر صفات وزن خشک برگ (11/30 گرم در گیاه)، وزن خشک ریشه (82/3 گرم در گیاه)، کل کلروفیل (82/2 میلیگرم در گرم وزن تر)، هکوژنین (48/35 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر) و ساپونین (86/66164 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر) غالباً در تیمار D1S1F12 بدست آمد، هر چند که در برخی موارد با تیمارهای D1S1F14 و D2S1F14 در یک گروه آماری قرار گرفت. کمترین مقادیر صفات مورفوفیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی در گیاهان تحت تیمار تنش خشکی شدید-عدم کاربرد سوپرپلیمر جاذب-عدم تیمار مغذی (D3S2F15) تولید شدند. در مجموع با توجه به انجام کار تحقیق به صورت دوساله، میتوان کود کامل گرومور (NPK) با ترکیب 20-20-20 را به عنوان برترین تیمار در جهت افزایش صفات برتر مورد ارزیابی گیاه آگاو، از جمله مقادیر هکوژنین و ساپونین تحت شرایط گلخانهای جهت کارهای پژوهشی آینده پیشنهاد نمود.
مقالات پژوهشی
کاظم حکم آبادی؛ سید حسین نعمتی؛ رضا توکل افشاری
چکیده
جهت ارزیابی تنوع ژنتیکی و حذف نژادهای محلی ضعیف و کم کیفیت در نسل اول و بررسی بهبود ژنتیکی در نسل دوم 10 نژاد محلی هندوانه ایران از طریق بررسی صفات رشدی و مرتبط با بذر، پژوهشی طی دو سال در شهرستان فاروج اجرا شد. بذر نژادهای محلی ̕جابانی̒ (چهار نژاد محلی)، ̓سنبک̒ (چهار نژاد محلی) و ̓کلاله̒ (دو نژاد محلی) از جوین، کاشان و گرگان، براساس رنگ ...
بیشتر
جهت ارزیابی تنوع ژنتیکی و حذف نژادهای محلی ضعیف و کم کیفیت در نسل اول و بررسی بهبود ژنتیکی در نسل دوم 10 نژاد محلی هندوانه ایران از طریق بررسی صفات رشدی و مرتبط با بذر، پژوهشی طی دو سال در شهرستان فاروج اجرا شد. بذر نژادهای محلی ̕جابانی̒ (چهار نژاد محلی)، ̓سنبک̒ (چهار نژاد محلی) و ̓کلاله̒ (دو نژاد محلی) از جوین، کاشان و گرگان، براساس رنگ پوست میوه و صفات مرتبط با بذر تفکیک و جمع‌آوری شدند. کشت مستقیم بذر در اراضی شهرستان فاروج صورت گرفت. ارزیابی 10 نژاد محلی در سال اول (نسل اول) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و10 نمونه در واحد آزمایشی اجرا شد. سپس گزینش بین تودهای و گزینش دورن تودهای از بین 10 نژاد محلی با توجه به یکنواختی و به‌ویژه دادههای صفات کلیدی مرتبط با بذر از جمله عملکرد بذر و درصد مغز به دانه انجام گردید. چهار نژاد محلی گزینش‌شده از سال اول مجدداً در سال دوم (نسل دوم) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 10 نمونه در واحد آزمایشی ارزیابی شدند. در نهایت، آنالیز دادههای نژادهای محلی گزینش‌شده در سال اول و دوم بهصورت آزمایش اسپیلت پلات تجزیه واریانس گردید. بررسی تغییرات مورفوفیزیولوژیک و عملکردی نژادهای محلی مختلف هندوانه در نسل اول نشان داد که نژادهای محلی ̓کلاله 1̒ و ̕کلاله 2̒ و ̓جابانی 1̒ و ̓جابانی 3̒ از نظر صفات رشدی و عملکرد میوه دارای برتری نسبت به سایر نژادهای محلی میباشند، امّا در نسل دوم، ̓جابانی 1̒ بهترین عملکرد میوه را از نظر وزنی و درصد گوشت میوه داشت و این نژادها می‌توانند بهعنوان نژادهای محلی مادری جهت اصلاح هندوانه آجیلی مورد استفاده قرار گیرند. همچنین در نسل اول بررسی صفات تعیین‌کننده کیفیت و کمیت دانه مانند وزن هزاردانه، درصد وزن مغز به دانه، طول، عرض و ضخامت بذر، و ضخامت پوست بذر نشان داد که نژاد محلی ̓جابانی 1̒ و ̓جابانی 3̒ مطلوب‌ترین میباشند. در سال دوم نیز نژاد محلی ̓جابانی 1̒ و ̓جابانی 3̒ بالاترین کمیت و کیفیت دانه را به خود اختصاص داد و جهت کشت بهعنوان هندوانه آجیلی مطلوب میباشند. مقایسه دو نسل هرکدام از نژادهای محلی برگزیده نشان داد که اکثر صفات میوه و دانه تحت تأثیر نسل بهبود می‌یابند و نسل دوم میوههای سنگین‌تر با عملکرد دانه بیشتری ایجاد کرد. همچنین این بهبود صفات مربوط به میوه در نژاد محلی ̓جابانی 1̒ و بهبود صفات دانه در نژاد محلی ̓کلاله 1̒ نسبت به سایر نژادهای محلی چشمگیرتر میباشد.
مقالات پژوهشی
سمیه امینی؛ مریم شمشیرکش شهری
چکیده
در تحقیق حاضر، فعالیت دگرآسیبی 56 گونه گیاهی متعلق به 18 خانواده با استفاده از روش ساندویچ ارزیابی شد. در ابتدا نمونه‌های گیاهی در دمای 40 درجه سانتیگراد خشک شدند. برای کشت از ظروف 6 خانه‌ای مخصوص استفاده شد. به یک ردیف از خانه‌ها 10 میلیگرم و به ردیف دیگر 50 میلیگرم نمونه گیاهی پودر شده به‌همراه 5 میلی‌لیتر محلول آگار 5/0درصد اضافه شد. ...
بیشتر
در تحقیق حاضر، فعالیت دگرآسیبی 56 گونه گیاهی متعلق به 18 خانواده با استفاده از روش ساندویچ ارزیابی شد. در ابتدا نمونه‌های گیاهی در دمای 40 درجه سانتیگراد خشک شدند. برای کشت از ظروف 6 خانه‌ای مخصوص استفاده شد. به یک ردیف از خانه‌ها 10 میلیگرم و به ردیف دیگر 50 میلیگرم نمونه گیاهی پودر شده به‌همراه 5 میلی‌لیتر محلول آگار 5/0درصد اضافه شد. بعد از منعقد شدن آگار، با اضافه کردن 5 میلی‌لیتر محلول دیگر آگار، نمونه گیاهی بین دو لایه از آگار قرار گرفت. سپس بر روی سطح آگار منعقد شده در هر یک از خانه‌ها 5 عدد بذر کاهو (Lactuca sativa L.) واریته Great Lakes 366 به صورت عمودی کشت شدند. درب ظروف بسته شده و در انکوباتور با دمای 25 درجه سانتیگراد، در تاریکی قرار گرفتند. بعد از گذشت 3 روز، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه دانهال‌های کاهو اندازهگیری شد. سپس درصد بازدارندگی و درصد تحریک‌کنندگی رشد حاصل از هر گیاه محاسبه گردید. برای مقایسه راحتتر گیاهان، خوشه‌بندی داده‌ها با استفاده از نرم افزار مینی‌تب انجام شد. با استفاده از این روش، 56 گونه گیاهی در 10 خوشه مجزا قرار گرفتند. بقایای برگی گیاه شوید و کنگرفرنگی از نظر فعالیت دگرآسیبی در یک خوشه قرار گرفتند و بیشترین اثر بازدارندگی رشد را در غلظت 10 میلیگرم نمونه گیاهی، ایجاد کردند. میانگین درصد بازدارندگی رشد ریشه‌چه و ساقه‌چه دانهال کاهو که توسط این دو گیاه ایجاد شد به ترتیب 95/94 و 65/87 درصد گزارش شد. همچنین 13 گیاه شامل برگ‌های گیاهان سلمک، جاشیر، ازمک، جعفری، گل میخک، پیچک صحرایی، نرگس، گلپر، زنگوله‌ای رنگین، علف قناری، کلم، نیلوفر و بذر گیاه کرفس در یک خوشه قرار گرفتند. این گروه نیز اثرات بازدارندگی رشد قابل توجهی داشتند. گرچه اثر بازدارندگی آنها همواره کمتر از شوید و کنگر فرنگی بود. میانگین درصد بازدارندگی رشد ریشه‌چه و ساقه‌چه در این گیاهان با مقدار 10 میلیگرم نمونه گیاه خشک، به ترتیب 76/79 و 27/62 بود. نتایج این تحقیق نشان داد پیکر رویشی گیاه هوفاریقون و گل راعی دیهیمی اثر تحریک کنندگی رشد بر دانهال کاهو داشتند. این گیاهان حتی در مقادیر کم (10 میلیگرم نمونه گیاه خشک) رشد ریشه‌چه را 65/14 درصد و رشد ساقه‌چه را 15/45 درصد افزایش دادند. صمغ گیاه مصطکی نیز در مقدار 50 میلیگرم، رشد ریشه‌چه را تا 90 درصد تحریک کرد. از بین گیاهان بررسی شده در این تحقیق، بقایای برگی گیاه سرو بر رشد ریشه‌چه اثر بازدارندگی داشت ولی رشد ساقه‌چه را تحریک کرد. بقایای برگی گیاه گل گندم طلایی فقط در مقدار 10 میلیگرم اثر تحریک کنندگی رشد (3/43 درصد) بر ساقه‌چه را ایجاد کرد و در سایر موارد اثرات دگرآسیبی را به صورت بازدارندگی رشد نشان دادند. با توجه به اثرات بازدارندگی رشد مشاهده شده در این گیاهان، میتوان به طور مستقیم از بقایای آنها به منظور جلوگیری از رشد علف‌های هرز، در کشاورزی ارگانیک استفاده کرد. همچنین لازم است در آینده تحقیقاتی در زمینه شناسایی دقیق نوع ترکیب یا ترکیبات دخیل در ایجاد پدیده دگرآسیبی در این گیاهان اجرا شود.
مقالات پژوهشی
الهام گوهری؛ حسین ترابزاده خراسانی؛ سعید الوندی؛ مرتضی حیدری مظفر
چکیده
خسارت سرمازدگی بهاره، از جمله مواردی است که مشمول پرداخت غرامت از سوی صندوق بیمه کشاورزی هستند. سرمازدگی ناگهانی از اثرات منفی در میزان باز‌دهی محصولات در باغ‌ها است. به دلیل ارزش اقتصادی نسبتاً بالای محصولات باغی، باید از روشهای دقیقی در برآورد میزان خسارت استفاده کرد. بر خلاف محصولات زراعی که در سطح وسیع و بهصورت یکنواخت ...
بیشتر
خسارت سرمازدگی بهاره، از جمله مواردی است که مشمول پرداخت غرامت از سوی صندوق بیمه کشاورزی هستند. سرمازدگی ناگهانی از اثرات منفی در میزان باز‌دهی محصولات در باغ‌ها است. به دلیل ارزش اقتصادی نسبتاً بالای محصولات باغی، باید از روشهای دقیقی در برآورد میزان خسارت استفاده کرد. بر خلاف محصولات زراعی که در سطح وسیع و بهصورت یکنواخت کشت می‌شوند، تعمیم روشهای نمونه‌برداری در این مطالعه به کل منطقه بسیار دشوار بوده و موجب کاهش دقت مدل‌‌های برآورد خسارت میگردد. هدف اصلی این تحقیق، ارائه یک شاخص کمّی برای تخمین میزان خسارت وارده به درختان گردو بر مبنای سری زمانی تصاویر ماهواره‌های Landsat و Sentinel-2 است؛ لذا بر اساس سری زمانی شاخص NDVI، شاخص خسارت سرمازدگی بهاره SFDIبرای باغات گردوی شهرستان تویسرکان محاسبه و در یک دوره زمانی نه‌ساله (2013 تا 2021) مورد ارزیابی قرار گرفت. سری‌های زمانی NDVI مورداستفاده توسط فیلتر SG هموار شده‌اند تا اثرات عواملی مانند ابر، گردوغبار و نویز کاهش یابند. جهت برآورد شاخص SFDI، نیاز به تعیین است، با مقایسه سری زمانی هر سال با سال مرجع و محاسبه سطح بین دو منحنی، شاخص SFDI محاسبه شد که بیانگر میزان خسارت‌های وارده به درختان گردو است. ارزیابی عملکرد شاخص SFDI نسبت به برآوردهای صندوق بیمه کشاورزی نشان میدهد که شاخص SFDI برای کلیه روستاها از طریق دو مدل چندجمله‌ای درجه 2 و رگرسیون خطی با ضریب‌های همبستگی به ترتیب 927/0 =r و 823/0 = r قادر به تخمین خسارت است. دراین‌بین، نقشه‌های توزیع مکانی و خسارت سرمازدگی بهاره، تناسب خوبی با خسارت‌های گزارش‌شده از طرف صندوق بیمه کشاورزی دارند. در نهایت، روش پیشنهادی میتواند جایگزین مقرون به صرفه‌ای جهت برداشت داده میدانی خسارت برای درختان گردو با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای باشد.
مقالات پژوهشی
سیداصغر موسوی؛ اکرم وطن خواه؛ علی ایمانی
چکیده
با توجه به اهمیت اقتصادی و ارزش غذایی بادام، این پژوهش با هدف شناسایی و معرفی ژنوتیپهای برتر و سازگار با شرایط اقلیمی استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. این مطالعه، ارزیابی خصوصیات 44 ژنوتیپ امید بخش بادام پیوند شده روی پایه رویشی GF677 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات بادام وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش ...
بیشتر
با توجه به اهمیت اقتصادی و ارزش غذایی بادام، این پژوهش با هدف شناسایی و معرفی ژنوتیپهای برتر و سازگار با شرایط اقلیمی استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. این مطالعه، ارزیابی خصوصیات 44 ژنوتیپ امید بخش بادام پیوند شده روی پایه رویشی GF677 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات بادام وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری در منطقه سامان انجام گرفت. در این پژوهش صفات رویشی، فنولوژیکی و پومولوژیکی خشک میوه و مغز در سال 1402 مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس صفات رویشی نشان داد که ارتفاع درخت، طول و عرض تاج، نسبت طول به عرض تاج و نسبت ارتفاع به طول تاج در ژنوتیپهای مختلف معنیدار بودند. نتایج نشان داد ژنوتیپهای مورد بررسی از نظر عملکرد، صفات فنولوژی، ویژگی‌های خشک میوه و مغز در سطح احتمال یک درصد تفاوت معنیداری داشتند. درصد مغز در ژنوتیپهای مورد مطالعه از 30/22 تا 9/77 درصد متفاوت بود. مطابق با نتایج، ژنوتیپ 4-4 پیوند شده روی پایه GF677 دارای عملکرد 750 گرم، درصد مغز 51%، پوست سخت، پوست دارای درز و شکاف بسته، رنگ مغز خیلی روشن، دیرگل، عادت گلدهی مختلط، میزان دوقلویی کم، درصد پوکی کم یکی از ژنوتیپهای خوب برای منطقه چهارمحال و بختیاری به نظر می‌رسد. بر اساس نتایج، ژنوتیپهای 4-4، TS-11، H، 2-3-2، 2-0-4 با توجه به خصوصیات ارزشمند و تجاری بادام شامل عملکرد، درصد مغز، سفتی پوست، پوکی، وزن مغز، درز و شکاف روی پوست، دو قلویی، قطر پوست چوبی، رنگ مغز و مهمتر از همه دیر گلی ژنوتیپ‌هایی با برتری نسبی از نظر صفات خشک و مغز بودند.
مقالات پژوهشی
سعیده محتشمی
چکیده
ساختار دیواره سلولی گیاهی، مقاومت اصلی در برابر انتشار مواد زیست‌فعال به حلال را در فرآیند استخراج آنها از مواد گیاهی ایجاد می-کند. اخیرا پلاسمای سرد به عنوان یک فناوری پیش‌تیمار قبل از استخراج استفاده میشود؛ که میتواند بهطور موثر ساختار دیواره سلولی را مختل و در نتیجه راندمان استخراج مواد موثره را بهطور قابل توجهی بهبود ...
بیشتر
ساختار دیواره سلولی گیاهی، مقاومت اصلی در برابر انتشار مواد زیست‌فعال به حلال را در فرآیند استخراج آنها از مواد گیاهی ایجاد می-کند. اخیرا پلاسمای سرد به عنوان یک فناوری پیش‌تیمار قبل از استخراج استفاده میشود؛ که میتواند بهطور موثر ساختار دیواره سلولی را مختل و در نتیجه راندمان استخراج مواد موثره را بهطور قابل توجهی بهبود بخشد. در این تحقیق، به منظور بررسی تاثیر پیش‌تیمار پلاسمای تخلیه سد دی الکتریک (DBD) بر میزان استخراج مواد موثره گیاه دارویی مرزنجوش (Origanum vulgar)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اول شامل زمان در سه سطح (صفر، سه و شش دقیقه) و فاکتور دوم شامل ولتاژ در دو سطح (20 و 30 کیلوولت) بود. مواد موثره اندازهگیری شده شامل میزان اسانس، فلاون‌ها و فلاونول‌ها، فلاونوئیدها، ترکیبات فنلی کل، فعالیت آنتیاکسیدانی، تانن‌ها و کربوهیدرات کل بود. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار فلاونوئیدها (33/253 میلیگرم معادل کوئرستین در گرم نمونه خشک)، ترکیبات فنلی کل (49/108 میلیگرم معادل گالیک اسید بر گرم وزن خشک) و فعالیت آنتیاکسیدانی (65/83 درصد) در عصاره مرزنجوش در ولتاژ 30 کیلوولت به مدت سه دقیقه مشاهده شد در حالی که کمترین میزان فلاونوئیدها (1/88 میلیگرم)، ترکیبات فنلی کل (1/62 میلیگرم) و فعالیت آنتیاکسیدانی (12/48 درصد) در ولتاژ 30 کیلوولت به مدت شش اندازهگیری شد. تاثیر پیش تیمار پلاسما بر میزان استخراج اسانس معنیدار نبود. با این حال بیشترین (7/0 درصد) و کمترین (58/0 درصد) میزان اسانس به ترتیب در تیمار شاهد و ولتاژ 30 کیلوولت به مدت سه دقیقه مشاهده شد؛ که نشان-دهنده تخریب غده‌های اسانس و از دست رفتن اسانس در این ولتاژ بود. یافته‌های این پژوهش نشان داد که ولتاژ 30 کیلوولت به مدت سه دقیقه منجر به افزایش مواد موثره غیرفرار نسبت به تیمار شاهد شد، در حالی که تیمار 30 کیلوولت به مدت شش دقیقه مواد موثره غیر فرار را کاهش داد.
مقالات پژوهشی
رسول آذرمی؛ مریم داننده؛ موسی ترابی گیگلو؛ اسماعیل چمنی؛ زهرا اصلانی
چکیده
چکیده
چکیده
گل رز (Rosa hybrida) یکی از مهمترین گلهای شاخه بریده در صنعت گلکاری است. شوری یکی از عوامل محیطی تأثیرگذار بر رشد و کیفیت این گیاه محسوب میشود. تغذیه مناسب میتواند نقش مهمی در افزایش تحمل گیاهان به تنش‌های محیطی ایفا کند. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار، در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و ...
بیشتر
چکیده
چکیده
گل رز (Rosa hybrida) یکی از مهمترین گلهای شاخه بریده در صنعت گلکاری است. شوری یکی از عوامل محیطی تأثیرگذار بر رشد و کیفیت این گیاه محسوب میشود. تغذیه مناسب میتواند نقش مهمی در افزایش تحمل گیاهان به تنش‌های محیطی ایفا کند. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار، در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (بدون شوری و بدون اسید فولویک)، شوری با غلظت 120 میلی‌مولار، شوری + اسید فولویک10 میلیگرم در لیتر، شوری + اسید فولویک30 میلیگرم در لیتر، شوری + اسید فولویک 60 میلیگرم در لیتر، شوری + اسید فولویک 90 میلی-گرم در لیتر، شوری + اسید فولویک 120 میلیگرم در لیتر بود. تنش شوری با استفاده از کلرید سدیم اعمال گردید و محلول غذایی روزانه متناسب با مرحله رشدی گیاه به میزان 100 تا 150 میلی لیتر به هر تیمار اضافه شد. نتایج نشان داد که اعمال تنش شوری با غلظت 120 میلی مولار باعث کاهش معنیدار در وزن تر برگ، وزن تر ساقه، تعداد گل، عمر گلجای، قطر گل، محتوای نسبی آب برگ و میزان کلروفیل a، b و کل در مقایسه با تیمار شاهد شد. همچنین نتایج نشان داد، کاربرد اسید فولویک تاثیر معنیداری بر صفات مورد مطالعه داشت، بهطوریکه موجب افزایش پارامترهای رشدی، فیزیولوژیکی و کیفی گل رز گردید. بر اساس یافته‌های این پژوهش، بکارگیری اسید فولیک میتواند در کاهش اثرات منفی تنش‌های اسمزی و بهبود رشد و کارایی گیاه رز در شرایط تنش شوری موثر باشد.
مقالات پژوهشی
نسرین فرهادی؛ مژگان عبدشاهیان؛ سمانه متقی
چکیده
شوری یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد در بسیاری از گونههای گیاهی میباشد، بنابراین استفاده از ر اهکارهایی جهت افزایش مقاومت گیاهان به شوری حائز اهمیت میباشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر محلولپاشی سالیسیلیک اسید بر افزایش مقاومت به شوری گیاه موسیر (Allium hirtifolium Boiss.) در قالب طرح فاکتوریل بر پایه طرح بلوک-های تصادفی با سه تکرار ...
بیشتر
شوری یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد در بسیاری از گونههای گیاهی میباشد، بنابراین استفاده از ر اهکارهایی جهت افزایش مقاومت گیاهان به شوری حائز اهمیت میباشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر محلولپاشی سالیسیلیک اسید بر افزایش مقاومت به شوری گیاه موسیر (Allium hirtifolium Boiss.) در قالب طرح فاکتوریل بر پایه طرح بلوک-های تصادفی با سه تکرار در سال 1402-1403 انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش شوری در چهار سطح (0، 30، 60 و 90 میلی‌مولار کلرید سدیم) و محلولپاشی با سالیسیلیک اسید (0، 1 و 5/1 و 2 میلی‌مولار) میباشد. با افزایش سطح شوری، سطح برگ و رنگیزه‌های فتوسنتزی در گیاه موسیر بهطور معنیداری کاهش یافت بهطوریکه کمترین وزن تر و خشک پیاز در گیاهان تحت تنش شدید شوری (90 میلی‌مولار) ثبت گردید. تیمار شوری از زمان کشت پیازها اعمال شد و محلولپاشی سالیسیلیک اسید در چهار، شش و هشت هفته بعد از کاشت انجام شد. مقدار ترکیبات اسمولیتی، فنول کل، آلیسین و پیروات و همچنین فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی با افزایش شدت تنش افزایش معنیداری نشان دادند. بر اساس نتایج حاصل محلولپاشی سالیسیلیک اسید در افزایش مقاومت به شوری گیاه موسیر مؤثر بود. محلولپاشی سالیسیلیک اسید از طریق افزایش ظرفیت آنتیاکسیدانی از نظر ترکیبات آنتیاکسیدانی (فنول کل، پیروات، آلیسین) و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان (کاتالاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز)، تجمع پراکسید هیدروژن و پراکسیداسیون لیپیدها را در موسیر به میزان قابل توجهی محدود کرد. بر اساس نتایج حاصل، مقاومت به شوری گیاه موسیر در واکنش به محلولپاشی سالیسیلیک اسید با افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی گیاه در ارتباط میباشد که منجر به بهبود رنگیزه‌های فتوسنتزی و در نتیجه عملکرد پیاز موسیر در شرایط شوری شد.
مقالات پژوهشی
افسانه فرحمندی؛ بیژن حقیقتی؛ بابک مدنی
چکیده
سبزی‌ها از مهمترین محصولات کشاورزی ایران هستند که از نظر تولید و مصرف اهمیت بالایی دارند. مصرف سبزی‌ها به دلیل ارزش غذایی بالا، تأمین فیبر و ترکیبات آنتیاکسیدانی، همواره مورد تأکید متخصصان تغذیه بوده و در حال افزایش است. بااین‌حال، غلظت بالای نیترات در سبزیجات تهدیدی جدی برای سلامت انسان محسوب میشود. نیترات ترکیبی طبیعی در ...
بیشتر
سبزی‌ها از مهمترین محصولات کشاورزی ایران هستند که از نظر تولید و مصرف اهمیت بالایی دارند. مصرف سبزی‌ها به دلیل ارزش غذایی بالا، تأمین فیبر و ترکیبات آنتیاکسیدانی، همواره مورد تأکید متخصصان تغذیه بوده و در حال افزایش است. بااین‌حال، غلظت بالای نیترات در سبزیجات تهدیدی جدی برای سلامت انسان محسوب میشود. نیترات ترکیبی طبیعی در گیاهان است که عمدتاً از خاک جذب و در بافت‌های گیاهی تجمع می‌یابد. در شرایط عادی، مقدار کمی نیترات برای رشد گیاه ضروری است، اما تجمع بیش از حد آن میتواند خطرات سلامتی را افزایش دهد. مصرف زیاد نیترات ممکن است منجر به بیماری‌هایی مانند متهموگلوبینمی (سندرم نوزاد کبود) شود که در نوزادان بسیار خطرناک است. علاوه بر این، برخی مطالعات نشان داده‌اند که نیترات اضافی میتواند با افزایش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان مرتبط باشد. بنابراین، کنترل میزان نیترات در محصولات کشاورزی و یافتن راهکارهای کاهش تجمع آن در گیاهان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سلنیوم، به دلیل تأثیر بر رشد گیاهان و نقش آن در سیستم‌های آنتیاکسیدانی، عنصری ضروری برای سلامتی انسان است. در این پژوهش، اثر محلولپاشی سلنیت سدیم و نیترات کلسیم بر برخی ویژگی‌های رشد، خصوصیات بیوشیمیایی، میزان نیترات و سلنیوم و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در اسفناج بررسی شد. تیمارها شامل محلولپاشی نیترات کلسیم (5، 10، 20 میلی‌مولار)، سلنیت سدیم (0.5، 1، 1.5 میلی‌مولار) و شاهد (آب مقطر) بودند. پس از مرحله رشدی (8 تا 10 برگی)، شاخصهای رشد، ترکیبات بیوشیمیایی، نیترات، سلنیوم و فعالیت نیترات ردوکتاز اندازهگیری شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده، محلولپاشی سلنیت سدیم و نیترات کلسیم تأثیر معنیداری بر میزان کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید داشت. بیشترین فنل کل، فعالیت آنتیاکسیدانی و نیترات ردوکتاز در تیمار 20 میلی‌مولار نیترات کلسیم و 1.5 میلی‌مولار سلنیت سدیم مشاهده شد. بالاترین میزان نیترات در شاهد و بیشترین سلنیوم در تیمار 1.5 میلی‌مولار سلنیت سدیم بود. محلولپاشی سلنیت سدیم باعث کاهش تجمع نیترات و افزایش فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز و غلظت سلنیوم در گیاه اسفناج داشتند. بنابراین، محلولپاشی 1.5 میلی‌مولار سلنیت سدیم در اسفناج برای نیل به حداکثر میزان ترکیبات آنتیاکسیدانی، سلنیوم و حداقل میزان انباشت نیترات توصیه میشود.
مقالات پژوهشی
خسرو پرویزی؛ علی قدمی فیروزآبادی؛ مهناز ختار؛ مهدی احمدیان
چکیده
Abstract: To investigate and compare the effects of blood meal and chicken manure with chemical fertilizers on growing traits, total yield, and water use efficiency under deficit irrigation conditions, this research was conducted as a factorial experiment based on randomized complete block design at the Hamedan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (Ekbatan Agricultural Research Station). In this study, two potato cultivars, Bamba and Sante, were considered as the first factor at two levels. The irrigation water amount was examined at three levels (100, 75, and 50 percent ...
بیشتر
Abstract: To investigate and compare the effects of blood meal and chicken manure with chemical fertilizers on growing traits, total yield, and water use efficiency under deficit irrigation conditions, this research was conducted as a factorial experiment based on randomized complete block design at the Hamedan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (Ekbatan Agricultural Research Station). In this study, two potato cultivars, Bamba and Sante, were considered as the first factor at two levels. The irrigation water amount was examined at three levels (100, 75, and 50 percent of Cumulative Evapotranspiration from Class A Evaporation Pan). Additionally, fertilizer treatments at three levels; chemical fertilizer, poultry manure, and blood powder were considered as the other two factors. The characteristics of the growing stage including time to 50% germination, date of full emergence, date of full covering time, growing indices (chlorophyll content, stem length, number and length of stolons, leaf area, fresh and dry weight of roots and stems) were measured. At harvesting time, total yield and tuber dry matter percentage was determined and water use efficiency was estimated. Comparison of the experimental treatment means revealed that irrigation levels and the type of fertilizer treatment had a significant effect on all growth traits as well as the total tuber yield. Significant differences were observed in the use of potato cultivars for most growth traits (except for leaf area index and chlorophyll content) and also the total tuber yield. By comparing the mean interaction effects of the cultivar and fertilizer treatments, it was found that the responses of the two potato cultivars, Sante and Bamba, to the effects of fertilizer type were similar for all growth traits as well as total tuber yield. However, the effect of fertilizer treatments under different irrigation levels was not consistent across all growth traits, yield, and water use efficiency. Specifically, poultry manure and blood meal had a greater impact on improving growth traits and total yield under deficit irrigation conditions compared to normal irrigation, although their effectiveness differed when compared with each other. Totally, the effects of chicken manure and blood powder on improving growth traits as well as total yield were more significant, especially in both deficit irrigation treatments. Under moderate and severe stress conditions, the application of chicken manure and blood powder increased the total yield by about 10.87 and 11.74 percent, respectively, compared to not using them.
مقالات پژوهشی
رقیه نبی پور سنجبد؛ اسماعیل چمنی؛ یونس پوربیرامی هیر
چکیده
گاوزبان ایرانی (Echium amoenum Fisch & Mey.) در طب سنتی ایران جایگاه ویژه‌ای دارد. یکی از موانع ازدیاد آن، درصد جوانه‌زنی پایین و غیر یکنواخت آن است. اخیرا منابع نوری LED توانسته‌اند جوانه‌زنی گونههای دارویی را به طور چشمگیری افزایش دهند. از این‌رو، مطالعه حاضر برای بهبود ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشدی تحت تیمارهای LED انجام شد. این آزمایش در ...
بیشتر
گاوزبان ایرانی (Echium amoenum Fisch & Mey.) در طب سنتی ایران جایگاه ویژه‌ای دارد. یکی از موانع ازدیاد آن، درصد جوانه‌زنی پایین و غیر یکنواخت آن است. اخیرا منابع نوری LED توانسته‌اند جوانه‌زنی گونههای دارویی را به طور چشمگیری افزایش دهند. از این‌رو، مطالعه حاضر برای بهبود ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشدی تحت تیمارهای LED انجام شد. این آزمایش در محل آزمایشگاه گروه علوم باغبانی و فضای سبز دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1402 انجام شد. آزمایش بر اساس طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار و 4 تکرار انجام شد. 4 تیمار نوری شامل 100 درصد نور سفید، 100 درصد نور آبی، 100 درصد نور قرمز و ترکیب نور آبی و قرمز (50:50) بود. گیاهان از نظر شاخصهای جوانه‌زنی (درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، میانگین جوانه‌زنی روزانه، انرژی جوانه‌زنی، کارایی بذر، کارایی گیاهچه، شاخص بنیه بذر، ضریب سرعت جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی روزانه)، مورفولوژیکی (وزن تر دانهال، وزن خشک دانهال، طول ریشه، طول ساقه، درصد ماده خشک ریشه‌چه و درصد ماده خشک ساقه‌چه) و بیوشیمیایی (رنگیزه‌های فتوسنتزی، کربوهیدرات کل، پروتئین کل و فنل کل) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نور قرمز، درصد جوانه‌زنی (77 درصد)، سرعت جوانه‌زنی (44/4)، میانگین جوانه‌زنی روزانه (92/1)، انرژی جوانه‌زنی (8/0)، کارایی بذر (76 درصد)، کارایی گیاهچه (61/97 درصد)، شاخص بنیه بذر (78/70 درصد) و ضریب سرعت جوانه‌زنی (21/0) را به طور قابل توجهی بهبود بخشید. به طور مشابه، ویژگی‌های رشدی گاو زبان از جمله وزن تر دانهال (14/0 گرم)، وزن خشک دانهال (05/0 گرم)، طول ساقه (4/3 سانتی متر) و طول ریشه (7/5 سانتی متر)، درصد ماده خشک ریشه‌چه (17/3 گرم)، درصد ماده خشک ساقه‌چه (39/2 گرم) تحت تاثیر مثبت نور قرمز افزایش یافتند. در شاخصهای بیوشیمیایی، کاربرد ترکیب نوری آبی و قرمز منجر به افزایش معنیدار محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a (49/603 میکروگرم بر گرم وزن تر)، کلروفیل b (08/313 میکروگرم بر گرم وزن تر) و محتوای کارتنوئیدهای کل (98/130 میکروگرم بر گرم وزن تر))، کربوهیدرات کل (25/192 میلی گرم بر گرم وزن تر)، پروتئین کل (46/28 میلی گرم بر گرم وزن تر) و فنول کل (71/20 میلی گرم بر گرم وزن تر) شد. مشاهدات نشان داد که بذور گاو زبان ایرانی در گروه فتوبلاستیک مثبت قرار میگیرند. از این رو، کاربرد نور قرمز میتواند یک تیمار موثر برای بهبود ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشدی گاوزبان ایرانی در مرحله دانهالی در نظر گرفته شود. در مراحل بعدی رشدی گیاه، واکنش گاوزبان ایرانی به کیفیت‌های نوری متفاوت بود و ترکیب نور آبی و قرمز، به عنوان یک تیمار کارآمد برای بهبود شاخصهای بیوشیمیایی در نظر گرفته شد.
مقالات پژوهشی
بهروز رحیم خانی؛ محبوبه ناصری؛ احمد احمدیان؛ مسعود علی پناه
چکیده
پلی‌آمین‌ها نقش مهمـی در پاسخ به تنش در گیاهان بازی می‌کنند همچنین سطح پلی‌آمین‌ها در گیاهان در شرایط تنش افزایش پیدا می‌کند. به منظور بررسی اثر پوتریسین بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی نشا گل گاوزبان ایرانی در شرایط تنش شوری آزمایشی گلدانی در سال 1402 در گلخانه دانشگاه تربت حیدریه انجام شد. هدف اصلی این تحقیق بررسی اثر پوتریسین، ...
بیشتر
پلی‌آمین‌ها نقش مهمـی در پاسخ به تنش در گیاهان بازی می‌کنند همچنین سطح پلی‌آمین‌ها در گیاهان در شرایط تنش افزایش پیدا می‌کند. به منظور بررسی اثر پوتریسین بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی نشا گل گاوزبان ایرانی در شرایط تنش شوری آزمایشی گلدانی در سال 1402 در گلخانه دانشگاه تربت حیدریه انجام شد. هدف اصلی این تحقیق بررسی اثر پوتریسین، یک نوع پلی‌آمین، بر ویژگی‌های رشد و فیزیولوژیکی گل گاوزبان در شرایط تنش شوری ناشی از کلرید سدیم (NaCl) بود. تیمارهای آزمایشی بهصورت فاکتوریل با دو فاکتور کاربرد پوتریسین و تنش شوری با نمک کلرید سدیم، در قالب طرح کاملاَ تصادفی در گلخانه انجام شد. فاکتور اول: پوتریسین در دو سطح صفر و 5/1 میلی مولار و فاکتور دوم: تنش شوری در سه سطح 4000،1600 و 8000 دسی زیمنس بر متر بود. نتایج نشان داد که شوری کلیه پارامترهای رویشی و رنگیزه‌ها را بطور معنیداری کاهش و میزان پرولین، درصد نشت یونی را افزایش داد.کاربرد پوتریسین باعث افزایش کلیه پارامترهای رشدی و رنگیزه‌های نشاء گل گاوزبان ایرانی در تمام سطح شوری شد و از این طریق با افزایش میزان فتوسنتز در گیاه به رشد بهتر گیاه در شرایط تنش شوری کمک کرد. بیشترین وزن خشک نشا گل گاوزبان (-6/0گرم)، محتوای نسبی آب برگ (85%)، کلروفیل a (4 میلیگرم بر گرم) و کلروفیل b (2/1 میلیگرم بر گرم) در تیمار محلوپاشی پوتریسین و شوری 6/1 میلی موس بر متر بدست آمد. همچنین بیشترین میزان پرولین (61/11 میکرو‌مول بر گرم) و قندهای محلول (02/1 میلیگرم بر گرم) در تیمار شوری 8دسی زیمنس و کاربرد 5/1 میلی مولار پوتریسن حاصل شد. به طورکلی محلولپاشی پوترسین (5/1میلی مولار) از طریق افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی، صفات رشدی و افزایش پرولین و قندهای محلول میتواند به عنوان یک راهکار مفید و عملی برای مقابله به تنش شوری در گیاه دارویی گل گاوزبان مورد استفاده قرار گیرد.
مقالات پژوهشی
ولی ربیعی؛ صغری حیدری؛ اصغر سلیمانی؛ فهیمه نصر
چکیده
گردوی ایرانی (Juglans regia L.) یک محصول مهم تجاری است که ارزش اقتصادی و تغذیه‌ای ویژه‌ای دارد و تقاضا برای گردوهای باکیفیت روز به روز در بازار ملی و بین‌المللی در حال افزایش است. از این رو، مدیریت مواد مغذی گردو یکی از عوامل مهم برای افزایش عملکرد و بهبود کیفیت مغز گردو میباشد. این پژوهش با هدف بررسی کارایی ترکیبات تیوسولفات کلسیم و پتاسیم ...
بیشتر
گردوی ایرانی (Juglans regia L.) یک محصول مهم تجاری است که ارزش اقتصادی و تغذیه‌ای ویژه‌ای دارد و تقاضا برای گردوهای باکیفیت روز به روز در بازار ملی و بین‌المللی در حال افزایش است. از این رو، مدیریت مواد مغذی گردو یکی از عوامل مهم برای افزایش عملکرد و بهبود کیفیت مغز گردو میباشد. این پژوهش با هدف بررسی کارایی ترکیبات تیوسولفات کلسیم و پتاسیم بهعنوان جایگزین کودهای سولفاته بر صفات بیوشیمیایی و عملکرد گردو رقمChandler اجرا شد. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و 5 درخت در هر واحد آزمایشی در باغی با درختان 6 ساله رقم چندلر حاصل از نهالهای کشت بافتی در مجتمع کشت و صنعت خرمدره اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل T1: تغذیه رایج باغ (شاهد) شامل نیترات پتاسیم کلسیم 50 کیلوگرم در هکتار + سولفات پتاسیم 200 کیلوگرم در هکتار، T2: تیوسولفات کلسیم 100 لیتر در هکتار + سولفات پتاسیم 200 کیلوگرم در هکتار، T3: نیترات پتاسیم و کلسیم 50 کیلوگرم در هکتار + تیوسولفات پتاسیم 100 لیتر در هکتار + 125 کیلوگرم سولفات پتاسیم، T4: تیمار تیوسولفات کلسیم 100 لیتر در هکتار + تیوسولفات پتاسیم 100 لیتر در هکتار + 125 کیلوگرم سولفات پتاسیم بودند. نتایج نشان داد که همه تیمارها در افزایش کیفیت، ترکیبات بیوشیمایی و عملکرد گردو رقم چندلر مؤثر بودند. تیمار تیوسولفات کلسیم در تلفیق با تیوسولفات پتاسیم به طور مؤثری باعث افزایش فنول کل و فلاونوئید کل، آنتی اکسیدان کل، پروتئین خام، چربی خام میوه نسبت به شاهد شد. کمترین میزان آهن، اولئیک اسید و لینولئیک اسید در تیمار شاهد مشاهده گردید. همچنین بیشترین عملکرد درخت (81/2 کیلوگرم میوه خشک) و کارایی عملکرد در سطح مقطع تنه (5/38 گرم بر سانتی مترمربع) در تیمار تیوسولفات کلسیم به دست آمد. بهطور کلی، استفاده از ترکیبات تیوسولفات کلسیم و پتاسیم بهعنوان بخشی از راهبرد تغذیه‌ای در باغات گردو برای بهبود عملکرد و کیفیت میوه توصیه میشود.
مقالات پژوهشی
مریم عباس پور؛ حسن بیات؛ محمد حسین امینی فرد؛ فرید مرادی نژاد
چکیده
مریم‌گلی یکی از بزرگترین و مهمترین جنس های خانواده نعناعیان است که به دلیل ارزش زینتی بالا و داشتن مقاومت به تنش‌های محیطی به‌ویژه کم‌آبی، پتانسیل قابل توجهی برای استفاده در فضای سبز شهری دارد. با توجه به شرایط آبوهوایی خشک و نیمهخشک شهرستان بیرجند، شناسایی گونههای گیاهی متحمل به تنش خشکی و دارای خصوصیات زینتی مناسب، ضروری ...
بیشتر
مریم‌گلی یکی از بزرگترین و مهمترین جنس های خانواده نعناعیان است که به دلیل ارزش زینتی بالا و داشتن مقاومت به تنش‌های محیطی به‌ویژه کم‌آبی، پتانسیل قابل توجهی برای استفاده در فضای سبز شهری دارد. با توجه به شرایط آبوهوایی خشک و نیمهخشک شهرستان بیرجند، شناسایی گونههای گیاهی متحمل به تنش خشکی و دارای خصوصیات زینتی مناسب، ضروری به‌نظر می‌رسد. افزایش تقاضا برای استفاده از گیاهان زینتی با مصرف آب پایین در فضاهای سبز شهری، لزوم ارزیابی گونههای مختلف مریم‌گلی را در این منطقه برجسته می‌کند. این پژوهش با هدف شناسایی و معرفی گونههای مریم‌گلی (Salvia spp.) با بهترین صفات رویشی و زینتی در شرایط آبوهوایی بیرجند بهمنظور استفاده در فضای سبز شهری و گلدان‌های تزئینی انجام شد.در این پژوهش صفات رویشی و زینتی 14 گونه مختلف مریم‌گلی (بومی و وارداتی) در شرایط مزرعه در سالهای 1401 تا 1403 مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین گونه های مختلف مریم گلی برای کلیه صفات مورد بررسی تفاوت معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. بیشترین ارتفاع گیاه (93/32 سانتی متر)، عرض برگ (80/63 سانتی متر) و تعداد برگ (337) به ترتیب از گونه های Salvia nemorosa SA036، Salvia sclarea var turkestanica SA060 و Salvia officinalis بدست آمد. از نظر صفات زایشی، بیشترین طول ساقه گل دهنده (15/49 سانتی متر)، طول گل آذین اصلی (10/34 سانتی متر) و تعداد گل آذین جانبی (12 عدد) از گونه Salvia sclarea SA058 بدست آمد. بیشترین (0/23) و کمترین (0/2) تعداد ساقه گل دهنده به ترتیب در گونه های Salvia reuterina و Salvia firgida مشاهده شد. کمترین ماندگاری گل روی بوته (25 روز) مربوط به گونه Salvia chorassanicaو سایرگونه ها بیشترین ماندگاری گل را داشتند و بین آنها اختلاف معنی داری مشاهده نشد. نتایج این تحقیق نشان داد گونههای مختلف مریم‌گلی دارای تنوع قابل ملاحظه‌ای از لحاظ صفات مورفولوژیکی هستند که این امر اهمیت آنها را به عنوان گیاهان زینتی مناسب برای کشت در شرایط خشک و نیمهخشک برجسته می‌کند. بنابراین، نتایج این پژوهش میتواند بهعنوان مبنایی برای برنامه‌های اصلاحی، انتخاب ژنوتیپهای برتر و توسعه پایدار فضای سبز در مناطق خشک و نیمهخشک کشور مورد استفاده قرار گیرد.
)
